HAŞR SÜRESI
Ayet Sayısı 24
بِسْــــــــــــــــــــــمِ اﷲِارَّحْمَنِ ارَّحِيم
سَبَّحَ لِلَّهِ مَا فِى ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِى ٱلْأَرْضِۖ وَهُوَ ٱلْعَزِيزُ ٱلْحَكِيمُ ﴿١﴾ هُوَ ٱلَّذِىٓ أَخْرَجَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنْ أَهْلِ ٱلْكِتَٰبِ مِن دِيَٰرِهِمْ لِأَوَّلِ ٱلْحَشْرِۚ مَا ظَنَنتُمْ أَن يَخْرُجُواْۖ وَظَنُّوٓاْ أَنَّهُم مَّانِعَتُهُمْ حُصُونُهُم مِّنَ ٱللَّهِ فَأَتَىٰهُمُ ٱللَّهُ مِنْ حَيْثُ لَمْ يَحْتَسِبُواْۖ وَقَذَفَ فِى قُلُوبِهِمُ ٱلرُّعْبَۚ يُخْرِبُونَ بُيُوتَهُم بِأَيْدِيهِمْ وَأَيْدِى ٱلْمُؤْمِنِينَ فَٱعْتَبِرُواْ يَٰٓأُوْلِى ٱلْأَبْصَٰرِ ﴿٢﴾ وَلَوْلَآ أَن كَتَبَ ٱللَّهُ عَلَيْهِمُ ٱلْجَلَآءَ لَعَذَّبَهُمْ فِى ٱلدُّنْيَاۖ وَلَهُمْ فِى ٱلْءَاخِرَةِ عَذَابُ ٱلنَّارِ ﴿٣﴾ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ شَآقُّواْ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥۖ وَمَن يُشَآقِّ ٱللَّهَ فَإِنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلْعِقَابِ ﴿٤﴾ مَا قَطَعْتُم مِّن لِّينَةٍ أَوْ تَرَكْتُمُوهَا قَآئِمَةً عَلَىٰٓ أُصُولِهَا فَبِإِذْنِ ٱللَّهِ وَلِيُخْزِىَ ٱلْفَٰسِقِينَ ﴿٥﴾ وَمَآ أَفَآءَ ٱللَّهُ عَلَىٰ رَسُولِهِۦ مِنْهُمْ فَمَآ أَوْجَفْتُمْ عَلَيْهِ مِنْ خَيْلٍ وَلَا رِكَابٍ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ يُسَلِّطُ رُسُلَهُۥ عَلَىٰ مَن يَشَآءُۚ وَٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَىْءٍ قَدِيرٌ ﴿٦﴾ مَّآ أَفَآءَ ٱللَّهُ عَلَىٰ رَسُولِهِۦ مِنْ أَهْلِ ٱلْقُرَىٰ فَلِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِى ٱلْقُرْبَىٰ وَٱلْيَتَٰمَىٰ وَٱلْمَسَٰكِينِ وَٱبْنِ ٱلسَّبِيلِ كَىْ لَا يَكُونَ دُولَةًۢ بَيْنَ ٱلْأَغْنِيَآءِ مِنكُمْۚ وَمَآ ءَاتَىٰكُمُ ٱلرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَىٰكُمْ عَنْهُ فَٱنتَهُواْۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَۖ إِنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلْعِقَابِ ﴿٧﴾ لِلْفُقَرَآءِ ٱلْمُهَٰجِرِينَ ٱلَّذِينَ أُخْرِجُواْ مِن دِيَٰرِهِمْ وَأَمْوَٰلِهِمْ يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِّنَ ٱللَّهِ وَرِضْوَٰنًا وَيَنصُرُونَ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥٓۚ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلصَّٰدِقُونَ ﴿٨﴾ وَٱلَّذِينَ تَبَوَّءُو ٱلدَّارَ وَٱلْإِيمَٰنَ مِن قَبْلِهِمْ يُحِبُّونَ مَنْ هَاجَرَ إِلَيْهِمْ وَلَا يَجِدُونَ فِى صُدُورِهِمْ حَاجَةً مِّمَّآ أُوتُواْ وَيُؤْثِرُونَ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمْ وَلَوْ كَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌۚ وَمَن يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِۦ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلْمُفْلِحُونَ ﴿٩﴾ وَٱلَّذِينَ جَآءُو مِنۢ بَعْدِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنَا ٱغْفِرْ لَنَا وَلِإِخْوَٰنِنَا ٱلَّذِينَ سَبَقُونَا بِٱلْإِيمَٰنِ وَلَا تَجْعَلْ فِى قُلُوبِنَا غِلًّا لِّلَّذِينَ ءَامَنُواْ رَبَّنَآ إِنَّكَ رَءُوفٌ رَّحِيمٌ ﴿١٠﴾ أَلَمْ تَرَ إِلَى ٱلَّذِينَ نَافَقُواْ يَقُولُونَ لِإِخْوَٰنِهِمُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنْ أَهْلِ ٱلْكِتَٰبِ لَئِنْ أُخْرِجْتُمْ لَنَخْرُجَنَّ مَعَكُمْ وَلَا نُطِيعُ فِيكُمْ أَحَدًا أَبَدًا وَإِن قُوتِلْتُمْ لَنَنصُرَنَّكُمْ وَٱللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَكَٰذِبُونَ ﴿١١﴾ لَئِنْ أُخْرِجُواْ لَا يَخْرُجُونَ مَعَهُمْ وَلَئِن قُوتِلُواْ لَا يَنصُرُونَهُمْ وَلَئِن نَّصَرُوهُمْ لَيُوَلُّنَّ ٱلْأَدْبَٰرَ ثُمَّ لَا يُنصَرُونَ ﴿١٢﴾ لَأَنتُمْ أَشَدُّ رَهْبَةً فِى صُدُورِهِم مِّنَ ٱللَّهِۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَّا يَفْقَهُونَ ﴿١٣﴾ لَا يُقَٰتِلُونَكُمْ جَمِيعًا إِلَّا فِى قُرًى مُّحَصَّنَةٍ أَوْ مِن وَرَآءِ جُدُرٍۭۚ بَأْسُهُم بَيْنَهُمْ شَدِيدٌۚ تَحْسَبُهُمْ جَمِيعًا وَقُلُوبُهُمْ شَتَّىٰۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَّا يَعْقِلُونَ ﴿١٤﴾ كَمَثَلِ ٱلَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ قَرِيبًاۖ ذَاقُواْ وَبَالَ أَمْرِهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿١٥﴾ كَمَثَلِ ٱلشَّيْطَٰنِ إِذْ قَالَ لِلْإِنسَٰنِ ٱكْفُرْ فَلَمَّا كَفَرَ قَالَ إِنِّى بَرِىٓءٌ مِّنكَ إِنِّىٓ أَخَافُ ٱللَّهَ رَبَّ ٱلْعَٰلَمِينَ ﴿١٦﴾ فَكَانَ عَٰقِبَتَهُمَآ أَنَّهُمَا فِى ٱلنَّارِ خَٰلِدَيْنِ فِيهَاۚ وَذَٰلِكَ جَزَٰٓؤُاْ ٱلظَّٰلِمِينَ ﴿١٧﴾ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَلْتَنظُرْ نَفْسٌ مَّا قَدَّمَتْ لِغَدٍۖ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَۚ إِنَّ ٱللَّهَ خَبِيرٌۢ بِمَا تَعْمَلُونَ ﴿١٨﴾ وَلَا تَكُونُواْ كَٱلَّذِينَ نَسُواْ ٱللَّهَ فَأَنسَىٰهُمْ أَنفُسَهُمْۚ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلْفَٰسِقُونَ ﴿١٩﴾ لَا يَسْتَوِىٓ أَصْحَٰبُ ٱلنَّارِ وَأَصْحَٰبُ ٱلْجَنَّةِۚ أَصْحَٰبُ ٱلْجَنَّةِ هُمُ ٱلْفَآئِزُونَ ﴿٢٠﴾ لَوْ أَنزَلْنَا هَٰذَا ٱلْقُرْءَانَ عَلَىٰ جَبَلٍ لَّرَأَيْتَهُۥ خَٰشِعًا مُّتَصَدِّعًا مِّنْ خَشْيَةِ ٱللَّهِۚ وَتِلْكَ ٱلْأَمْثَٰلُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ ﴿٢١﴾ هُوَ ٱللَّهُ ٱلَّذِى لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ عَٰلِمُ ٱلْغَيْبِ وَٱلشَّهَٰدَةِۖ هُوَ ٱلرَّحْمَٰنُ ٱلرَّحِيمُ ﴿٢٢﴾ هُوَ ٱللَّهُ ٱلَّذِى لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ٱلْمَلِكُ ٱلْقُدُّوسُ ٱلسَّلَٰمُ ٱلْمُؤْمِنُ ٱلْمُهَيْمِنُ ٱلْعَزِيزُ ٱلْجَبَّارُ ٱلْمُتَكَبِّرُۚ سُبْحَٰنَ ٱللَّهِ عَمَّا يُشْرِكُونَ ﴿٢٣﴾ هُوَ ٱللَّهُ ٱلْخَٰلِقُ ٱلْبَارِئُ ٱلْمُصَوِّرُۖ لَهُ ٱلْأَسْمَآءُ ٱلْحُسْنَىٰۚ يُسَبِّحُ لَهُۥ مَا فِى ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِۖ وَهُوَ ٱلْعَزِيزُ ٱلْحَكِيمُ ﴿٢٤﴾ [سُورَةُ الْحَشْرِ :: ١-٢٤]
Rahman we Rahym bolan Allahyñ ady bilen
1. Göklerdäki we ýerdäki ähli zat Allahy ýatlap tesbih edýändir. Ol, hökmany güýjiň eýesidir. Höküm we dana-paýhaslylgyň eýesidir. 2. Ol, özlerine kitap berilenlerden iňkär edenleri ilki sürgünde ýurtlaryndan çykarandyr. Siz olary çykar öýtmändiňiz. Olar hem galalarynyň, özlerini Allahdan gorar öýdüpdiler. Emma Allahyň emri olara garaşylmadyk ýerden geldi. Ol, ýüreklerine gorky saldy. Şeýlelikde öýlerini öz elleri hem-de möminleriň elleri bilen ýykýardylar. Eý akyla eýe bolanlar, sapak alyň. 3. Eger-de Allah, olar hakynda sürgüne höküm bermedik bolsady hökman olara dünýäde azap berjekdi. Ahyrýetde bolsa olar üçin jähennem azaby bardyr. 4. Bu olaryň Allaha we Resulyna garşy gelmeklikleri sebäplidir. Kim Allaha garşy gelse bilsin, Allahyň azaby gazaplydyr. 5. Söweş sebäpli hurma agaçlaryndan kesenleriňiz ýa-da kesmän kökleriniň üstünde goýanlaryňyz hem Allahyň rugsady bilendir. Bu bolsa fasyklary masgara etmeklik üçindir. 6. Allahyň olaryň mallaryndan uruşsyz pygamberine gazandyranlary üçin siz, at ýa-da düýe ylgadan dälsiňiz. Ýöne Allah, pygamberlerini islän ynsanlarynyň üstüne göýberip olara üstün kylar. Allahyň her zada hakykaty bilen güýji ýeter. 7. Allahyň, alynan ýurtlaryň ählisinden uruşsyz pygamberine gazandyran mallary, Allaha, pygambere, onuň ýakynlaryna, ýetimlere, garyp-gasarlara we ýolda galanlara degişlidir. Ol mallar, araňyzda diňe baýlar arasynda aýlanan bir baýlyk (güýç) halyna öwrülmesin diýip (Allah şeýle höküm berendir). Pygamber size näme beren bolsa ony alyň. Nämäni size gadagan eden hem bolsa ondan ýüz öwürüň. Allaha garşy gelmekden säginiň. Şübhesiz, Allahyň azaby gazaplydyr. 8. Bu mallar aýratynda, Allahdan bir eçilmeklik we hoşallyk gözleýärkä we Allahyň dinine we pygamberine ýardam berende ýurtlaryndan we mallaryndan daşlaşdyrylan garyp muhajirleriňkidir . Ynha olar dogry ynsanlaryň edil özleridir. 9. Olardan (muhajirlerden) öň şol ýurda (Medinä) ýerleşen we imanyny hem köňüllerine ýerleşdirenler, göçenleri (hijret edenleri) halarlar. Olara berilenler sebäpli içlerinde rahatsyzlyk duýmazlar. Özleri gaty mätäç hem bolsalar hem olary özlerine derek saýlarlar. Kim nebsiniň husytlygyndan, nebisöwürliginden goransa ynha olar halas bolanlaryň edil özleridir. 10. Olardan soňra gelenler bolsa şeýle diýerler: “Eý Rabbymyz! Bizi we bizden ozalky iman eden doganlarymyzy bagyşla. Iman edenlere garşy kalplarymyzda hiç bir kine goýma! Eý Rabbymyz. Şübhesiz sen köp goraýan we köp rehimdarlyk edensiň.” 11. Özlerine kitap berilenlerden ol iňkär eden doganlaryna, “Kasam edýäris. Eger-de siz (Medineden) çykarylsaňyz, hökman biz hem siziň bilen bilelikde çykarys. Siz barada asla hiç kime boýun bolmarys. Eger-de size garşy söweşilse, size hökman kömek ederis” diýip munafyklyk edenleri göreňizokmy? Eýsem Allah olaryň hakykatdan hem ýalançy bolandyklaryna şaýatlyk eder. 12. Kasam bolsun! Eger-de (doganlary Medineden) çykarylsa, olar bilen bilelikde çykmazlar. Olara garşy söweşilse, olara kömek etmezler. Kömek etjek bolsalar hem kasam bolsun hökman yzlaryna dolanyp gaçarlar. Soňra özlerine hem kömek edilmez. 13. Olaryň kalplarynda size garşy duýýan gorkulary, Allaha garşy duýýan gorkusyndan hasam köpdir. Bu olaryň akylsyz bir toplum bolmaklyklary sebäplidir. 14. Olar berk galalar içinde ýa-da diwarlaryň arkasynda bolman siziň bilen uruşmazlar. Öz aralaryndaky düşünişmezlikleri gazaplydyr. Sen olary agzybirdir öýdersiň. Aslynda kalplary dir-pyrtakdyr. Bu olaryň akyllary ýetmez bir toplum bolandyklary sebäplidir. 15. Olaryň ýagdaýy özlerinden ozalkylaryň (Mekgeli müşrikleriň) ýagdaýy ýalydyr. Olar (Bedirde hem) edenleriniň jezasyny görüpdiler. Olara (ahyrýetde hem) gazaply bir azap bardyr. 16. Munafyklaryň ýagdaýy bolsa, edil şeýtanyň ýagdaýy ýalydyr. Sebäbi şeýtan ynsana, “Iňkär et” diýer. Ynsan iňkär edende bolsa, “Şübhesiz men senden daşdyryn, sebäbi men älemleriň Rabby bolan Allahdan gorkaryn” diýer. 17. Netijede ikisiniň hem (azanyň we azdyranyň) soňy ebedi ataşda galmaly bolar. Ynha zalymlaryň jezasy budyr. 18. Eý iman edenler! Allaha garşy gelmekden säginiň we herkim ertirki gün üçin öňünden näme göýberenine seretsin! Allaha garşy gelmekden säginiň şübhesiz Allah edenleriňizden hakykaty bilen habarlydyr. 19. Allahy unudan we bu sebäpden hem Allahyň özlerini özlerine unutdyran ynsanlary ýaly bolmaň! Ynha olar fasyk ynsanlaryň hut özleridir. 20. Jähennemlikler bilen jennetlikler bir bolmaz. Jennetlikler halas bolanlaryň hut özleridir. 21. Eger-de biz, bu Gurhany bir daga indiren bolsadyk, elbetde sen ony Allah gorkusyndan başyny egip parça-parça bolanyny görerdiň. Ynha mysallar! Biz bu mysallary ynsanlara oýlanyp-pikir etsinler diýip berýäris. 22. Ol, özünden başga hiç ylah bolmaýan Allahdyr. Gizlin we açyk bolan älemi bilendir. Ol Rahmandyr, Ol Rahymdyr. 23. Ol, özünden başga hiç ylah bolmadyk Allahdyr. Ol, mülküň hakyky eýýesi, keramatly (her hili kemçilikden uzak), parahatçylyk we saglygyň çeşmesi, ynam beren, gözegçilik edip goraýan, hökmany güýjüň eýesi, düzeldip ýola getiren we islänini etdiren, mertebesiniň belentlikde deňi-taýy bolmadyk Allahdyr. Allah, olaryň şärik goşanlaryndan uzakdyr. 24. Ol, ýaradan, ýokdan bar eden, şekil beren Allahdyr. Ähli gowy adlar onuňkydyr. Göklerdäki we ýerdäki her zat ony ýatlap tesbih eder. Ol, hökmany güýjüň eýesidir, höküm we dana-paýhaslylygyň eýesidir.