KEHF SÜRESI
Ayet Sayısı 110
بِسْــــــــــــــــــــــمِ اﷲِارَّحْمَنِ ارَّحِيم
ٱلْحَمْدُ لِلَّهِ ٱلَّذِىٓ أَنزَلَ عَلَىٰ عَبْدِهِ ٱلْكِتَٰبَ وَلَمْ يَجْعَل لَّهُۥ عِوَجَاۜ ﴿١﴾ قَيِّمًا لِّيُنذِرَ بَأْسًا شَدِيدًا مِّن لَّدُنْهُ وَيُبَشِّرَ ٱلْمُؤْمِنِينَ ٱلَّذِينَ يَعْمَلُونَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْرًا حَسَنًا ﴿٢﴾ مَّٰكِثِينَ فِيهِ أَبَدًا ﴿٣﴾ وَيُنذِرَ ٱلَّذِينَ قَالُواْ ٱتَّخَذَ ٱللَّهُ وَلَدًا ﴿٤﴾ مَّا لَهُم بِهِۦ مِنْ عِلْمٍ وَلَا لِءَابَآئِهِمْۚ كَبُرَتْ كَلِمَةً تَخْرُجُ مِنْ أَفْوَٰهِهِمْۚ إِن يَقُولُونَ إِلَّا كَذِبًا ﴿٥﴾ فَلَعَلَّكَ بَٰخِعٌ نَّفْسَكَ عَلَىٰٓ ءَاثَٰرِهِمْ إِن لَّمْ يُؤْمِنُواْ بِهَٰذَا ٱلْحَدِيثِ أَسَفًا ﴿٦﴾ إِنَّا جَعَلْنَا مَا عَلَى ٱلْأَرْضِ زِينَةً لَّهَا لِنَبْلُوَهُمْ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا ﴿٧﴾ وَإِنَّا لَجَٰعِلُونَ مَا عَلَيْهَا صَعِيدًا جُرُزًا ﴿٨﴾ أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحَٰبَ ٱلْكَهْفِ وَٱلرَّقِيمِ كَانُواْ مِنْ ءَايَٰتِنَا عَجَبًا ﴿٩﴾ إِذْ أَوَى ٱلْفِتْيَةُ إِلَى ٱلْكَهْفِ فَقَالُواْ رَبَّنَآ ءَاتِنَا مِن لَّدُنكَ رَحْمَةً وَهَيِّئْ لَنَا مِنْ أَمْرِنَا رَشَدًا ﴿١٠﴾ فَضَرَبْنَا عَلَىٰٓ ءَاذَانِهِمْ فِى ٱلْكَهْفِ سِنِينَ عَدَدًا ﴿١١﴾ ثُمَّ بَعَثْنَٰهُمْ لِنَعْلَمَ أَىُّ ٱلْحِزْبَيْنِ أَحْصَىٰ لِمَا لَبِثُوٓاْ أَمَدًا ﴿١٢﴾ نَّحْنُ نَقُصُّ عَلَيْكَ نَبَأَهُم بِٱلْحَقِّۚ إِنَّهُمْ فِتْيَةٌ ءَامَنُواْ بِرَبِّهِمْ وَزِدْنَٰهُمْ هُدًى ﴿١٣﴾ وَرَبَطْنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ إِذْ قَامُواْ فَقَالُواْ رَبُّنَا رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِ لَن نَّدْعُوَاْ مِن دُونِهِۦٓ إِلَٰهًاۖ لَّقَدْ قُلْنَآ إِذًا شَطَطًا ﴿١٤﴾ هَٰٓؤُلَآءِ قَوْمُنَا ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِهِۦٓ ءَالِهَةًۖ لَّوْلَا يَأْتُونَ عَلَيْهِم بِسُلْطَٰنٍۭ بَيِّنٍۖ فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ ٱفْتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا ﴿١٥﴾ وَإِذِ ٱعْتَزَلْتُمُوهُمْ وَمَا يَعْبُدُونَ إِلَّا ٱللَّهَ فَأْوُۥٓاْ إِلَى ٱلْكَهْفِ يَنشُرْ لَكُمْ رَبُّكُم مِّن رَّحْمَتِهِۦ وَيُهَيِّئْ لَكُم مِّنْ أَمْرِكُم مِّرْفَقًا ﴿١٦﴾ وَتَرَى ٱلشَّمْسَ إِذَا طَلَعَت تَّزَٰوَرُ عَن كَهْفِهِمْ ذَاتَ ٱلْيَمِينِ وَإِذَا غَرَبَت تَّقْرِضُهُمْ ذَاتَ ٱلشِّمَالِ وَهُمْ فِى فَجْوَةٍ مِّنْهُۚ ذَٰلِكَ مِنْ ءَايَٰتِ ٱللَّهِۗ مَن يَهْدِ ٱللَّهُ فَهُوَ ٱلْمُهْتَدِۖ وَمَن يُضْلِلْ فَلَن تَجِدَ لَهُۥ وَلِيًّا مُّرْشِدًا ﴿١٧﴾ وَتَحْسَبُهُمْ أَيْقَاظًا وَهُمْ رُقُودٌۚ وَنُقَلِّبُهُمْ ذَاتَ ٱلْيَمِينِ وَذَاتَ ٱلشِّمَالِۖ وَكَلْبُهُم بَٰسِطٌ ذِرَاعَيْهِ بِٱلْوَصِيدِۚ لَوِ ٱطَّلَعْتَ عَلَيْهِمْ لَوَلَّيْتَ مِنْهُمْ فِرَارًا وَلَمُلِئْتَ مِنْهُمْ رُعْبًا ﴿١٨﴾ وَكَذَٰلِكَ بَعَثْنَٰهُمْ لِيَتَسَآءَلُواْ بَيْنَهُمْۚ قَالَ قَآئِلٌ مِّنْهُمْ كَمْ لَبِثْتُمْۖ قَالُواْ لَبِثْنَا يَوْمًا أَوْ بَعْضَ يَوْمٍۚ قَالُواْ رَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَا لَبِثْتُمْ فَٱبْعَثُوٓاْ أَحَدَكُم بِوَرِقِكُمْ هَٰذِهِۦٓ إِلَى ٱلْمَدِينَةِ فَلْيَنظُرْ أَيُّهَآ أَزْكَىٰ طَعَامًا فَلْيَأْتِكُم بِرِزْقٍ مِّنْهُ وَلْيَتَلَطَّفْ وَلَا يُشْعِرَنَّ بِكُمْ أَحَدًا ﴿١٩﴾ إِنَّهُمْ إِن يَظْهَرُواْ عَلَيْكُمْ يَرْجُمُوكُمْ أَوْ يُعِيدُوكُمْ فِى مِلَّتِهِمْ وَلَن تُفْلِحُوٓاْ إِذًا أَبَدًا ﴿٢٠﴾ وَكَذَٰلِكَ أَعْثَرْنَا عَلَيْهِمْ لِيَعْلَمُوٓاْ أَنَّ وَعْدَ ٱللَّهِ حَقٌّ وَأَنَّ ٱلسَّاعَةَ لَا رَيْبَ فِيهَآ إِذْ يَتَنَٰزَعُونَ بَيْنَهُمْ أَمْرَهُمْۖ فَقَالُواْ ٱبْنُواْ عَلَيْهِم بُنْيَٰنًاۖ رَّبُّهُمْ أَعْلَمُ بِهِمْۚ قَالَ ٱلَّذِينَ غَلَبُواْ عَلَىٰٓ أَمْرِهِمْ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيْهِم مَّسْجِدًا ﴿٢١﴾ سَيَقُولُونَ ثَلَٰثَةٌ رَّابِعُهُمْ كَلْبُهُمْ وَيَقُولُونَ خَمْسَةٌ سَادِسُهُمْ كَلْبُهُمْ رَجْمًۢا بِٱلْغَيْبِۖ وَيَقُولُونَ سَبْعَةٌ وَثَامِنُهُمْ كَلْبُهُمْۚ قُل رَّبِّىٓ أَعْلَمُ بِعِدَّتِهِم مَّا يَعْلَمُهُمْ إِلَّا قَلِيلٌۗ فَلَا تُمَارِ فِيهِمْ إِلَّا مِرَآءً ظَٰهِرًا وَلَا تَسْتَفْتِ فِيهِم مِّنْهُمْ أَحَدًا ﴿٢٢﴾ وَلَا تَقُولَنَّ لِشَاْىْءٍ إِنِّى فَاعِلٌ ذَٰلِكَ غَدًا ﴿٢٣﴾ إِلَّآ أَن يَشَآءَ ٱللَّهُۚ وَٱذْكُر رَّبَّكَ إِذَا نَسِيتَ وَقُلْ عَسَىٰٓ أَن يَهْدِيَنِ رَبِّى لِأَقْرَبَ مِنْ هَٰذَا رَشَدًا ﴿٢٤﴾ وَلَبِثُواْ فِى كَهْفِهِمْ ثَلَٰثَ مِاْئَةٍ سِنِينَ وَٱزْدَادُواْ تِسْعًا ﴿٢٥﴾ قُلِ ٱللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا لَبِثُواْۖ لَهُۥ غَيْبُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِۖ أَبْصِرْ بِهِۦ وَأَسْمِعْۚ مَا لَهُم مِّن دُونِهِۦ مِن وَلِىٍّ وَلَا يُشْرِكُ فِى حُكْمِهِۦٓ أَحَدًا ﴿٢٦﴾ وَٱتْلُ مَآ أُوحِىَ إِلَيْكَ مِن كِتَابِ رَبِّكَۖ لَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَٰتِهِۦ وَلَن تَجِدَ مِن دُونِهِۦ مُلْتَحَدًا ﴿٢٧﴾ وَٱصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ ٱلَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُم بِٱلْغَدَوٰةِ وَٱلْعَشِىِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُۥۖ وَلَا تَعْدُ عَيْنَاكَ عَنْهُمْ تُرِيدُ زِينَةَ ٱلْحَيَوٰةِ ٱلدُّنْيَاۖ وَلَا تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنَا قَلْبَهُۥ عَن ذِكْرِنَا وَٱتَّبَعَ هَوَىٰهُ وَكَانَ أَمْرُهُۥ فُرُطًا ﴿٢٨﴾ وَقُلِ ٱلْحَقُّ مِن رَّبِّكُمْۖ فَمَن شَآءَ فَلْيُؤْمِن وَمَن شَآءَ فَلْيَكْفُرْۚ إِنَّآ أَعْتَدْنَا لِلظَّٰلِمِينَ نَارًا أَحَاطَ بِهِمْ سُرَادِقُهَاۚ وَإِن يَسْتَغِيثُواْ يُغَاثُواْ بِمَآءٍ كَٱلْمُهْلِ يَشْوِى ٱلْوُجُوهَۚ بِئْسَ ٱلشَّرَابُ وَسَآءَتْ مُرْتَفَقًا ﴿٢٩﴾ إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ إِنَّا لَا نُضِيعُ أَجْرَ مَنْ أَحْسَنَ عَمَلًا ﴿٣٠﴾ أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمْ جَنَّٰتُ عَدْنٍ تَجْرِى مِن تَحْتِهِمُ ٱلْأَنْهَٰرُ يُحَلَّوْنَ فِيهَا مِنْ أَسَاوِرَ مِن ذَهَبٍ وَيَلْبَسُونَ ثِيَابًا خُضْرًا مِّن سُندُسٍ وَإِسْتَبْرَقٍ مُّتَّكِـِٔينَ فِيهَا عَلَى ٱلْأَرَآئِكِۚ نِعْمَ ٱلثَّوَابُ وَحَسُنَتْ مُرْتَفَقًا ﴿٣١﴾ وَٱضْرِبْ لَهُم مَّثَلًا رَّجُلَيْنِ جَعَلْنَا لِأَحَدِهِمَا جَنَّتَيْنِ مِنْ أَعْنَٰبٍ وَحَفَفْنَٰهُمَا بِنَخْلٍ وَجَعَلْنَا بَيْنَهُمَا زَرْعًا ﴿٣٢﴾ كِلْتَا ٱلْجَنَّتَيْنِ ءَاتَتْ أُكُلَهَا وَلَمْ تَظْلِم مِّنْهُ شَيْـًٔاۚ وَفَجَّرْنَا خِلَٰلَهُمَا نَهَرًا ﴿٣٣﴾ وَكَانَ لَهُۥ ثَمَرٌ فَقَالَ لِصَٰحِبِهِۦ وَهُوَ يُحَاوِرُهُۥٓ أَنَاْ أَكْثَرُ مِنكَ مَالًا وَأَعَزُّ نَفَرًا ﴿٣٤﴾ وَدَخَلَ جَنَّتَهُۥ وَهُوَ ظَالِمٌ لِّنَفْسِهِۦ قَالَ مَآ أَظُنُّ أَن تَبِيدَ هَٰذِهِۦٓ أَبَدًا ﴿٣٥﴾ وَمَآ أَظُنُّ ٱلسَّاعَةَ قَآئِمَةً وَلَئِن رُّدِدتُّ إِلَىٰ رَبِّى لَأَجِدَنَّ خَيْرًا مِّنْهَا مُنقَلَبًا ﴿٣٦﴾ قَالَ لَهُۥ صَاحِبُهُۥ وَهُوَ يُحَاوِرُهُۥٓ أَكَفَرْتَ بِٱلَّذِى خَلَقَكَ مِن تُرَابٍ ثُمَّ مِن نُّطْفَةٍ ثُمَّ سَوَّىٰكَ رَجُلًا ﴿٣٧﴾ لَّٰكِنَّاْ هُوَ ٱللَّهُ رَبِّى وَلَآ أُشْرِكُ بِرَبِّىٓ أَحَدًا ﴿٣٨﴾ وَلَوْلَآ إِذْ دَخَلْتَ جَنَّتَكَ قُلْتَ مَا شَآءَ ٱللَّهُ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِٱللَّهِۚ إِن تَرَنِ أَنَاْ أَقَلَّ مِنكَ مَالًا وَوَلَدًا ﴿٣٩﴾ فَعَسَىٰ رَبِّىٓ أَن يُؤْتِيَنِ خَيْرًا مِّن جَنَّتِكَ وَيُرْسِلَ عَلَيْهَا حُسْبَانًا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ فَتُصْبِحَ صَعِيدًا زَلَقًا ﴿٤٠﴾ أَوْ يُصْبِحَ مَآؤُهَا غَوْرًا فَلَن تَسْتَطِيعَ لَهُۥ طَلَبًا ﴿٤١﴾ وَأُحِيطَ بِثَمَرِهِۦ فَأَصْبَحَ يُقَلِّبُ كَفَّيْهِ عَلَىٰ مَآ أَنفَقَ فِيهَا وَهِىَ خَاوِيَةٌ عَلَىٰ عُرُوشِهَا وَيَقُولُ يَٰلَيْتَنِى لَمْ أُشْرِكْ بِرَبِّىٓ أَحَدًا ﴿٤٢﴾ وَلَمْ تَكُن لَّهُۥ فِئَةٌ يَنصُرُونَهُۥ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَمَا كَانَ مُنتَصِرًا ﴿٤٣﴾ هُنَالِكَ ٱلْوَلَٰيَةُ لِلَّهِ ٱلْحَقِّۚ هُوَ خَيْرٌ ثَوَابًا وَخَيْرٌ عُقْبًا ﴿٤٤﴾ وَٱضْرِبْ لَهُم مَّثَلَ ٱلْحَيَوٰةِ ٱلدُّنْيَا كَمَآءٍ أَنزَلْنَٰهُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ فَٱخْتَلَطَ بِهِۦ نَبَاتُ ٱلْأَرْضِ فَأَصْبَحَ هَشِيمًا تَذْرُوهُ ٱلرِّيَٰحُۗ وَكَانَ ٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَىْءٍ مُّقْتَدِرًا ﴿٤٥﴾ ٱلْمَالُ وَٱلْبَنُونَ زِينَةُ ٱلْحَيَوٰةِ ٱلدُّنْيَاۖ وَٱلْبَٰقِيَٰتُ ٱلصَّٰلِحَٰتُ خَيْرٌ عِندَ رَبِّكَ ثَوَابًا وَخَيْرٌ أَمَلًا ﴿٤٦﴾ وَيَوْمَ نُسَيِّرُ ٱلْجِبَالَ وَتَرَى ٱلْأَرْضَ بَارِزَةً وَحَشَرْنَٰهُمْ فَلَمْ نُغَادِرْ مِنْهُمْ أَحَدًا ﴿٤٧﴾ وَعُرِضُواْ عَلَىٰ رَبِّكَ صَفًّا لَّقَدْ جِئْتُمُونَا كَمَا خَلَقْنَٰكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍۭۚ بَلْ زَعَمْتُمْ أَلَّن نَّجْعَلَ لَكُم مَّوْعِدًا ﴿٤٨﴾ وَوُضِعَ ٱلْكِتَٰبُ فَتَرَى ٱلْمُجْرِمِينَ مُشْفِقِينَ مِمَّا فِيهِ وَيَقُولُونَ يَٰوَيْلَتَنَا مَالِ هَٰذَا ٱلْكِتَٰبِ لَا يُغَادِرُ صَغِيرَةً وَلَا كَبِيرَةً إِلَّآ أَحْصَىٰهَاۚ وَوَجَدُواْ مَا عَمِلُواْ حَاضِرًاۗ وَلَا يَظْلِمُ رَبُّكَ أَحَدًا ﴿٤٩﴾ وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَٰٓئِكَةِ ٱسْجُدُواْ لِءَادَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ ٱلْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِۦٓۗ أَفَتَتَّخِذُونَهُۥ وَذُرِّيَّتَهُۥٓ أَوْلِيَآءَ مِن دُونِى وَهُمْ لَكُمْ عَدُوٌّۢۚ بِئْسَ لِلظَّٰلِمِينَ بَدَلًا ﴿٥٠﴾ مَّآ أَشْهَدتُّهُمْ خَلْقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِ وَلَا خَلْقَ أَنفُسِهِمْ وَمَا كُنتُ مُتَّخِذَ ٱلْمُضِلِّينَ عَضُدًا ﴿٥١﴾ وَيَوْمَ يَقُولُ نَادُواْ شُرَكَآءِىَ ٱلَّذِينَ زَعَمْتُمْ فَدَعَوْهُمْ فَلَمْ يَسْتَجِيبُواْ لَهُمْ وَجَعَلْنَا بَيْنَهُم مَّوْبِقًا ﴿٥٢﴾ وَرَءَا ٱلْمُجْرِمُونَ ٱلنَّارَ فَظَنُّوٓاْ أَنَّهُم مُّوَاقِعُوهَا وَلَمْ يَجِدُواْ عَنْهَا مَصْرِفًا ﴿٥٣﴾ وَلَقَدْ صَرَّفْنَا فِى هَٰذَا ٱلْقُرْءَانِ لِلنَّاسِ مِن كُلِّ مَثَلٍۚ وَكَانَ ٱلْإِنسَٰنُ أَكْثَرَ شَىْءٍ جَدَلًا ﴿٥٤﴾ وَمَا مَنَعَ ٱلنَّاسَ أَن يُؤْمِنُوٓاْ إِذْ جَآءَهُمُ ٱلْهُدَىٰ وَيَسْتَغْفِرُواْ رَبَّهُمْ إِلَّآ أَن تَأْتِيَهُمْ سُنَّةُ ٱلْأَوَّلِينَ أَوْ يَأْتِيَهُمُ ٱلْعَذَابُ قُبُلًا ﴿٥٥﴾ وَمَا نُرْسِلُ ٱلْمُرْسَلِينَ إِلَّا مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَۚ وَيُجَٰدِلُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِٱلْبَٰطِلِ لِيُدْحِضُواْ بِهِ ٱلْحَقَّۖ وَٱتَّخَذُوٓاْ ءَايَٰتِى وَمَآ أُنذِرُواْ هُزُوًا ﴿٥٦﴾ وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّن ذُكِّرَ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِۦ فَأَعْرَضَ عَنْهَا وَنَسِىَ مَا قَدَّمَتْ يَدَاهُۚ إِنَّا جَعَلْنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَن يَفْقَهُوهُ وَفِىٓ ءَاذَانِهِمْ وَقْرًاۖ وَإِن تَدْعُهُمْ إِلَى ٱلْهُدَىٰ فَلَن يَهْتَدُوٓاْ إِذًا أَبَدًا ﴿٥٧﴾ وَرَبُّكَ ٱلْغَفُورُ ذُو ٱلرَّحْمَةِۖ لَوْ يُؤَاخِذُهُم بِمَا كَسَبُواْ لَعَجَّلَ لَهُمُ ٱلْعَذَابَۚ بَل لَّهُم مَّوْعِدٌ لَّن يَجِدُواْ مِن دُونِهِۦ مَوْئِلًا ﴿٥٨﴾ وَتِلْكَ ٱلْقُرَىٰٓ أَهْلَكْنَٰهُمْ لَمَّا ظَلَمُواْ وَجَعَلْنَا لِمَهْلِكِهِم مَّوْعِدًا ﴿٥٩﴾ وَإِذْ قَالَ مُوسَىٰ لِفَتَىٰهُ لَآ أَبْرَحُ حَتَّىٰٓ أَبْلُغَ مَجْمَعَ ٱلْبَحْرَيْنِ أَوْ أَمْضِىَ حُقُبًا ﴿٦٠﴾ فَلَمَّا بَلَغَا مَجْمَعَ بَيْنِهِمَا نَسِيَا حُوتَهُمَا فَٱتَّخَذَ سَبِيلَهُۥ فِى ٱلْبَحْرِ سَرَبًا ﴿٦١﴾ فَلَمَّا جَاوَزَا قَالَ لِفَتَىٰهُ ءَاتِنَا غَدَآءَنَا لَقَدْ لَقِينَا مِن سَفَرِنَا هَٰذَا نَصَبًا ﴿٦٢﴾ قَالَ أَرَءَيْتَ إِذْ أَوَيْنَآ إِلَى ٱلصَّخْرَةِ فَإِنِّى نَسِيتُ ٱلْحُوتَ وَمَآ أَنسَىٰنِيهُ إِلَّا ٱلشَّيْطَٰنُ أَنْ أَذْكُرَهُۥۚ وَٱتَّخَذَ سَبِيلَهُۥ فِى ٱلْبَحْرِ عَجَبًا ﴿٦٣﴾ قَالَ ذَٰلِكَ مَا كُنَّا نَبْغِۚ فَٱرْتَدَّا عَلَىٰٓ ءَاثَارِهِمَا قَصَصًا ﴿٦٤﴾ فَوَجَدَا عَبْدًا مِّنْ عِبَادِنَآ ءَاتَيْنَٰهُ رَحْمَةً مِّنْ عِندِنَا وَعَلَّمْنَٰهُ مِن لَّدُنَّا عِلْمًا ﴿٦٥﴾ قَالَ لَهُۥ مُوسَىٰ هَلْ أَتَّبِعُكَ عَلَىٰٓ أَن تُعَلِّمَنِ مِمَّا عُلِّمْتَ رُشْدًا ﴿٦٦﴾ قَالَ إِنَّكَ لَن تَسْتَطِيعَ مَعِىَ صَبْرًا ﴿٦٧﴾ وَكَيْفَ تَصْبِرُ عَلَىٰ مَا لَمْ تُحِطْ بِهِۦ خُبْرًا ﴿٦٨﴾ قَالَ سَتَجِدُنِىٓ إِن شَآءَ ٱللَّهُ صَابِرًا وَلَآ أَعْصِى لَكَ أَمْرًا ﴿٦٩﴾ قَالَ فَإِنِ ٱتَّبَعْتَنِى فَلَا تَسْـَٔلْنِى عَن شَىْءٍ حَتَّىٰٓ أُحْدِثَ لَكَ مِنْهُ ذِكْرًا ﴿٧٠﴾ فَٱنطَلَقَا حَتَّىٰٓ إِذَا رَكِبَا فِى ٱلسَّفِينَةِ خَرَقَهَاۖ قَالَ أَخَرَقْتَهَا لِتُغْرِقَ أَهْلَهَا لَقَدْ جِئْتَ شَيْـًٔا إِمْرًا ﴿٧١﴾ قَالَ أَلَمْ أَقُلْ إِنَّكَ لَن تَسْتَطِيعَ مَعِىَ صَبْرًا ﴿٧٢﴾ قَالَ لَا تُؤَاخِذْنِى بِمَا نَسِيتُ وَلَا تُرْهِقْنِى مِنْ أَمْرِى عُسْرًا ﴿٧٣﴾ فَٱنطَلَقَا حَتَّىٰٓ إِذَا لَقِيَا غُلَٰمًا فَقَتَلَهُۥ قَالَ أَقَتَلْتَ نَفْسًا زَكِيَّةًۢ بِغَيْرِ نَفْسٍ لَّقَدْ جِئْتَ شَيْـًٔا نُّكْرًا ﴿٧٤﴾ قَالَ أَلَمْ أَقُل لَّكَ إِنَّكَ لَن تَسْتَطِيعَ مَعِىَ صَبْرًا ﴿٧٥﴾ قَالَ إِن سَأَلْتُكَ عَن شَىْءٍۭ بَعْدَهَا فَلَا تُصَٰحِبْنِىۖ قَدْ بَلَغْتَ مِن لَّدُنِّى عُذْرًا ﴿٧٦﴾ فَٱنطَلَقَا حَتَّىٰٓ إِذَآ أَتَيَآ أَهْلَ قَرْيَةٍ ٱسْتَطْعَمَآ أَهْلَهَا فَأَبَوْاْ أَن يُضَيِّفُوهُمَا فَوَجَدَا فِيهَا جِدَارًا يُرِيدُ أَن يَنقَضَّ فَأَقَامَهُۥۖ قَالَ لَوْ شِئْتَ لَتَّخَذْتَ عَلَيْهِ أَجْرًا ﴿٧٧﴾ قَالَ هَٰذَا فِرَاقُ بَيْنِى وَبَيْنِكَۚ سَأُنَبِّئُكَ بِتَأْوِيلِ مَا لَمْ تَسْتَطِع عَّلَيْهِ صَبْرًا ﴿٧٨﴾ أَمَّا ٱلسَّفِينَةُ فَكَانَتْ لِمَسَٰكِينَ يَعْمَلُونَ فِى ٱلْبَحْرِ فَأَرَدتُّ أَنْ أَعِيبَهَا وَكَانَ وَرَآءَهُم مَّلِكٌ يَأْخُذُ كُلَّ سَفِينَةٍ غَصْبًا ﴿٧٩﴾ وَأَمَّا ٱلْغُلَٰمُ فَكَانَ أَبَوَاهُ مُؤْمِنَيْنِ فَخَشِينَآ أَن يُرْهِقَهُمَا طُغْيَٰنًا وَكُفْرًا ﴿٨٠﴾ فَأَرَدْنَآ أَن يُبْدِلَهُمَا رَبُّهُمَا خَيْرًا مِّنْهُ زَكَوٰةً وَأَقْرَبَ رُحْمًا ﴿٨١﴾ وَأَمَّا ٱلْجِدَارُ فَكَانَ لِغُلَٰمَيْنِ يَتِيمَيْنِ فِى ٱلْمَدِينَةِ وَكَانَ تَحْتَهُۥ كَنزٌ لَّهُمَا وَكَانَ أَبُوهُمَا صَٰلِحًا فَأَرَادَ رَبُّكَ أَن يَبْلُغَآ أَشُدَّهُمَا وَيَسْتَخْرِجَا كَنزَهُمَا رَحْمَةً مِّن رَّبِّكَۚ وَمَا فَعَلْتُهُۥ عَنْ أَمْرِىۚ ذَٰلِكَ تَأْوِيلُ مَا لَمْ تَسْطِع عَّلَيْهِ صَبْرًا ﴿٨٢﴾ وَيَسْـَٔلُونَكَ عَن ذِى ٱلْقَرْنَيْنِۖ قُلْ سَأَتْلُواْ عَلَيْكُم مِّنْهُ ذِكْرًا ﴿٨٣﴾ إِنَّا مَكَّنَّا لَهُۥ فِى ٱلْأَرْضِ وَءَاتَيْنَٰهُ مِن كُلِّ شَىْءٍ سَبَبًا ﴿٨٤﴾ فَأَتْبَعَ سَبَبًا ﴿٨٥﴾ حَتَّىٰٓ إِذَا بَلَغَ مَغْرِبَ ٱلشَّمْسِ وَجَدَهَا تَغْرُبُ فِى عَيْنٍ حَمِئَةٍ وَوَجَدَ عِندَهَا قَوْمًاۗ قُلْنَا يَٰذَا ٱلْقَرْنَيْنِ إِمَّآ أَن تُعَذِّبَ وَإِمَّآ أَن تَتَّخِذَ فِيهِمْ حُسْنًا ﴿٨٦﴾ قَالَ أَمَّا مَن ظَلَمَ فَسَوْفَ نُعَذِّبُهُۥ ثُمَّ يُرَدُّ إِلَىٰ رَبِّهِۦ فَيُعَذِّبُهُۥ عَذَابًا نُّكْرًا ﴿٨٧﴾ وَأَمَّا مَنْ ءَامَنَ وَعَمِلَ صَٰلِحًا فَلَهُۥ جَزَآءً ٱلْحُسْنَىٰۖ وَسَنَقُولُ لَهُۥ مِنْ أَمْرِنَا يُسْرًا ﴿٨٨﴾ ثُمَّ أَتْبَعَ سَبَبًا ﴿٨٩﴾ حَتَّىٰٓ إِذَا بَلَغَ مَطْلِعَ ٱلشَّمْسِ وَجَدَهَا تَطْلُعُ عَلَىٰ قَوْمٍ لَّمْ نَجْعَل لَّهُم مِّن دُونِهَا سِتْرًا ﴿٩٠﴾ كَذَٰلِكَ وَقَدْ أَحَطْنَا بِمَا لَدَيْهِ خُبْرًا ﴿٩١﴾ ثُمَّ أَتْبَعَ سَبَبًا ﴿٩٢﴾ حَتَّىٰٓ إِذَا بَلَغَ بَيْنَ ٱلسَّدَّيْنِ وَجَدَ مِن دُونِهِمَا قَوْمًا لَّا يَكَادُونَ يَفْقَهُونَ قَوْلًا ﴿٩٣﴾ قَالُواْ يَٰذَا ٱلْقَرْنَيْنِ إِنَّ يَأْجُوجَ وَمَأْجُوجَ مُفْسِدُونَ فِى ٱلْأَرْضِ فَهَلْ نَجْعَلُ لَكَ خَرْجًا عَلَىٰٓ أَن تَجْعَلَ بَيْنَنَا وَبَيْنَهُمْ سَدًّا ﴿٩٤﴾ قَالَ مَا مَكَّنِّى فِيهِ رَبِّى خَيْرٌ فَأَعِينُونِى بِقُوَّةٍ أَجْعَلْ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ رَدْمًا ﴿٩٥﴾ ءَاتُونِى زُبَرَ ٱلْحَدِيدِۖ حَتَّىٰٓ إِذَا سَاوَىٰ بَيْنَ ٱلصَّدَفَيْنِ قَالَ ٱنفُخُواْۖ حَتَّىٰٓ إِذَا جَعَلَهُۥ نَارًا قَالَ ءَاتُونِىٓ أُفْرِغْ عَلَيْهِ قِطْرًا ﴿٩٦﴾ فَمَا ٱسْطَٰعُوٓاْ أَن يَظْهَرُوهُ وَمَا ٱسْتَطَٰعُواْ لَهُۥ نَقْبًا ﴿٩٧﴾ قَالَ هَٰذَا رَحْمَةٌ مِّن رَّبِّىۖ فَإِذَا جَآءَ وَعْدُ رَبِّى جَعَلَهُۥ دَكَّآءَۖ وَكَانَ وَعْدُ رَبِّى حَقًّا ﴿٩٨﴾ وَتَرَكْنَا بَعْضَهُمْ يَوْمَئِذٍ يَمُوجُ فِى بَعْضٍۖ وَنُفِخَ فِى ٱلصُّورِ فَجَمَعْنَٰهُمْ جَمْعًا ﴿٩٩﴾ وَعَرَضْنَا جَهَنَّمَ يَوْمَئِذٍ لِّلْكَٰفِرِينَ عَرْضًا ﴿١٠٠﴾ ٱلَّذِينَ كَانَتْ أَعْيُنُهُمْ فِى غِطَآءٍ عَن ذِكْرِى وَكَانُواْ لَا يَسْتَطِيعُونَ سَمْعًا ﴿١٠١﴾ أَفَحَسِبَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَن يَتَّخِذُواْ عِبَادِى مِن دُونِىٓ أَوْلِيَآءَۚ إِنَّآ أَعْتَدْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَٰفِرِينَ نُزُلًا ﴿١٠٢﴾ قُلْ هَلْ نُنَبِّئُكُم بِٱلْأَخْسَرِينَ أَعْمَٰلًا ﴿١٠٣﴾ ٱلَّذِينَ ضَلَّ سَعْيُهُمْ فِى ٱلْحَيَوٰةِ ٱلدُّنْيَا وَهُمْ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعًا ﴿١٠٤﴾ أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِمْ وَلِقَآئِهِۦ فَحَبِطَتْ أَعْمَٰلُهُمْ فَلَا نُقِيمُ لَهُمْ يَوْمَ ٱلْقِيَٰمَةِ وَزْنًا ﴿١٠٥﴾ ذَٰلِكَ جَزَآؤُهُمْ جَهَنَّمُ بِمَا كَفَرُواْ وَٱتَّخَذُوٓاْ ءَايَٰتِى وَرُسُلِى هُزُوًا ﴿١٠٦﴾ إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ كَانَتْ لَهُمْ جَنَّٰتُ ٱلْفِرْدَوْسِ نُزُلًا ﴿١٠٧﴾ خَٰلِدِينَ فِيهَا لَا يَبْغُونَ عَنْهَا حِوَلًا ﴿١٠٨﴾ قُل لَّوْ كَانَ ٱلْبَحْرُ مِدَادًا لِّكَلِمَٰتِ رَبِّى لَنَفِدَ ٱلْبَحْرُ قَبْلَ أَن تَنفَدَ كَلِمَٰتُ رَبِّى وَلَوْ جِئْنَا بِمِثْلِهِۦ مَدَدًا ﴿١٠٩﴾ قُلْ إِنَّمَآ أَنَاْ بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ يُوحَىٰٓ إِلَىَّ أَنَّمَآ إِلَٰهُكُمْ إِلَٰهٌ وَٰحِدٌۖ فَمَن كَانَ يَرْجُواْ لِقَآءَ رَبِّهِۦ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صَٰلِحًا وَلَا يُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبِّهِۦٓ أَحَدًۢا ﴿١١٠﴾ [سُورَةُ الْكَهْفِ :: ١-١١٠]
Rahman we Rahym bolan Allahyñ ady bilen
1. Hamd, gulyna kitaby (Gurhany) indiren we onda hiç-bir nädogrylygy bolmaýan Allaha mahsusdyr. 2.-4. (Allah ony), gatyndan geljek gazaply bir azap bilen (ynanmaýanlary) duýdyrmak, salyh amallar işleýän möminleri, içlerinde ebedi boljaklary gowy bir sylag (jennet) bilen buşlamak we “Allah bir çaga edindi” diýenleri hem duýdyrmak üçin takyk bir kitap berdi. 5. Bu meselede hem özleriniň hem-de ata-babalarynyň hiç-hili habary ýokdyr. Nähili uly bir söz (bu) agyzlaryndan çykan! Olar diňe ýalan aýtýarlar. 6. Diýmek sen, bu söze (Gurhana) ynanmasalar, yzlaryndan ynjynyp diňe özüňi gynarsyň! 7. “Ynsanlaryň haýsynyň has gowy amal edenini synap göreliň diýip, şübhesiz biz ýer-ýüzündäki zatlary oňa bir şaý-sep kyldyk. 8. Biz, elbetde (wagty gelende) ýer-ýüzündäki her zady bir gury toprak halyna getireris. 9. Ýogsa sen, (diňe) Ashaby Kehf we Ashaby Rakimimi biziň sapak beriji delillerimizdir öýtdiň? 10. Hany ol ýaşlar gowaga sygynypdylarda, “Eý Rabbymyz! Bize gatyňdan bir rehimdarlyk ber we içinde bolan şu ýagdaýymyzdan bize gutulmagy we dogrylyga barmagy ýeňilleşdir.” diýipdiler. 11. Munuň üstesine bizem ençeme ýyllar olaryň gulaklaryny (daşky dünýä) ýapdyk. (Olary ýatyrdyk). 12. Soňam olary oýandyrdyk we iki topardan haýsynyň uklan wagtlaryny has gowy hasap edenini bileliň. 13. Biz saňa olaryň habarlaryny hakykat hökmünde habar berýäris. Şübhesiz olar Rablaryna ynanan bir naçe ýaş ýigitdi. Biz hem olaryň dogry ýolda bolmagyny artdyrypdyk. 14.15. Ýerinden turanlarynda, “Rabbymyz, gökleriň we ýeriň Rabbydyr. Ondan başgasyna asla ylah diýmeris. Ýogsa-da kasam bolsun! “Samsyk bir söz aýtdygymyz bolar. Şular, şu kowmymyz ondan başga ylahlar edindiler. Olar hakynda aç-açan bir delil getirsediler? Artyk kim Allaha garşy ýalan toslandan has zalymdyr?” diýenlerinde olaryň kalplaryna güýç- kuwwat berdik. 16. (Aralaryndan birisi şeýle diýdi); “Eger-de olardan we Allahdan başgasyna çokunanlardan aýrylyp ýüz öwren bolsaňyz, onda gowaga gaýdyňda Rabbyňyz size rehimdarlygyny ýaýsyn we içinde bolan ýagdaýyňyzda peýdalanaryňyz ýaly zatlar taýynlasyn.” 17. (Şol ýerde bolsadyň) güneş dogan çagynda onuň gowaklarynyň sag tarapyna süýşenini, güneş batan çagynda bolsa olara degmän çep tarapa gidenini görerdiň. Özleri bolsa gowagyň giň bir ýerindediler. Bu, Allahyň gudratlaryndandyr. Allah kimi dogry ýola salsa, ynha ol, dogry ýoly tapandyr. Kimini ýoldan çykaraýsa-da, artyk şoňa dogry ýoly görkezjek bir dost tapmarsyň. 18. Ukydaka bolsalar hem sen olary oýadyr öýdersiň. Biz olary saga-sola aýlaýardyk. Itlerem gowagyň girişinde iki aýagyny uzadyp ýatýardy. Olary görsediň, hökman olardan ýüz öwrip gaçardyň we görenleriň sebäpli içiň gorky bilen dolardy. 19. Şeýlelikde biz, biri-birilerinden sorasynlar diýip olary oýandyrdyk. Aralaryndan biri, “näçeräk ýatdyňyz?” diýdi. (Bir topary) “bir gün ýa-da bir günden az” diýdiler. (Beýlekileri hem şeýle diýdiler),” näçe ýatyp galanyňyzy Rabbyňyz has gowy biler. Indi siz biriňizi şu kümüş pul bilen şähere iberiňde görsün, (şäher halkyndan) haýsynyň iýjegi has arassa we lezzetli bolsa şondan size bir ryzyk getirsin. Soňam mylaýym bolsunda (üns çekmesin) we sizi hiç kime syzdyraýmasyn! 20. “Sebäbi olar sizi tutaýsa ýa daşlap öldürerler ýa-da öz dinlerine uýdyrarlar. Ol wagtam ýene bir gezek asla halas bolmarsyňyz.” 21. Şeýdip biz, (ynsanlary) olaryň ýagdaýyndan habarly etdik we Allahyň wadasynyň hakdygyny we kyýamatyň boljagyndan hiç şübhe ýokdygyny bilsinler. Hany olar, (wakanyň gudratly we asyl danalyk tarapyny goýupdyrlarda) aralarynda olaryň ýagdaýyny jedelleşýärdiler. (Käbirleri), “Olaryň üstüne bir bina guruň, Rablary olaryň ýagdaýyny has gowy biler” diýdiler. Ýagdaýa gowy düşünenler bolsa, “üstüne hökman bir metjit gurarys” diýdiler. 22. Eý Muhammed! Käbirleri bilmeýän zatlary hakda samahyllap, “Olar üç kişidirler, dördünjileri bolsa itleridir” diýerler. Ýene, “bäş kişidirler, altynjylary bolsa itleridir” diýerler. Şeýle hem diýerler, “ýedi kişidirler, sekizinjileri itleridir.” Şeýle diý, “Olaryň sanyny Rabbym has gowy biler.” Onsoňam olary gaty az kişi biler. Onda olar hakda (Gurhandaky) aç-açan bolany olara ýetirmekden başga jedelleşik etme we bular hakynda olardan hiç haýsyndan hiç zat sorama! 23. Hiç bir iş hakynda “ertir şuny etjek” diýäýme! 24. Diňe, “Allah islese ederin” diý. Unudan wagtyň Rabbyňy ýadyňa sal we “umyt edýärin Rabbym meni, mundan has dogry bolana ýetirer” diý. 25. Olar gowaklarynda üç ýüz ýyl galdylar. Muňa ýene dokuzy goşdylar. 26. Şeýle diý; “Galan möhletlerini Allah has gowy biler. Gökdäkileriň we ýeriň gaýybyny bilmek oňa mahsusdyr. Ol nähili gowy görer, ol nähili gowy eşider. Olaryň, ondan başga hiç bir dostam ýokdyr. Ol hökmüne hiç bir ynsany şärik etmez.” 27. Rabbyňyň kitabyndan saňa wahyý bilen habar berleni oka! Onuň kelamlaryny üýtgedip biljek hiç-kimem ýokdyr. Ondan başga asla bir gaçybatalga tapmarsyň. 28. Ertir agşam Rablaryna, onuň razylygyny diläp doga-dileg edenler bilen bilelikde bol. Dünýä durmuşynyň bezegini arzuw edip, olary ünsden düşürme. Kalbyny bizi ýatlamakdan gapyl goýanymyz, boş arzuwlaryna uýan we işi hemişe hetdinden aşa bolan ynsanlara boýun egme! 29. Şeýle diý, “Hak Rabbyňyzdandyr. Artyk islän iman etsin, islän iňkär etsin.” Biz zalymlara şeýle bir ataş taýynladyk we onuň alowdan diwarlary olaryň daş-töweregini gurşap alandyr. (Suwsyzlykdan) perýat edip ýardam islänlerinde, magdanyň eräni ýaly ýüzlerini ýakyp gowuran bir suw bilen özlerine ýardam berler. Ol nähili erbet içgidir. Jähennem nähili gorkunç bir ýaplanyljak mesgendir. 30. Hakykat şudyr iman edip, gowy işler edenlere bolsa, elbetde biz gowy iş edenleriň garşylygyny zaýa etmeris. 31. Ynha olar üçin içinden derýalar akan Adn jennetleri bardyr. Şol ýerde tagtlaryň üstünde ýerleşip, altyn bilezikler bilen bezenerler, inçe we galyň ýüpekden ýaşyl lybaslar giýerler. Ol nähili gowy sylagdyr. Jennet hem nähili gowy bir ýaplanylýan mesgendir. 32. Olara şu iki ynsany mysal ber; “Olardan birisine iki üzüm bagy berip, baglaryň daş-töweregini hurmalar bilen dolduryp, ikisiniň arasynada bir ekinlik goýupdyk. 33. Her iki bagam miwelerini berip we önümlerinden (hasylyndan) hiç-hili kemini goýmandy. Bu iki bagyň arasyndan bir hem derýa çöwdürdip çykardyk. 34. Diýýärkäk onuň uly bir baýlygy boldy. Dosty bilen gürleşýärkä oňa şeýle diýdi, “Meniň malym mülküm seniňkiden has köp. Ynsanlar taýdanam senden has üstündirin.” 35. Diyyärkä özüne zalymlyk edip bagyna girdi. Şeýle diýdi: “Muny soňsuza çenli ýok bolaram öýdemok.” 36. “Kyýamat bolaram öýdemok. Rabbyma dolanyp bardyrylsam hem kasam bolsun! Mundan has gowy netije taparyn.” 37. Dosty oňa jogap berip şeýle diýdi: “Seni toprakdan, soňam damja döl suwyndan ýaradan, soňra seni (kemsiz) bir ynsan sudyrynda tertiplän Allahy iňkärmi edýärsiň?” 38. “Emma Ol Allah meniň Rabbymdyr. Men Rabbyma hiç kimi şärik goşmaryn.” 39.40. “Bagyna girende tüweleme! Güýç kuwwat diňe Allahyňdyr diýsediň! Eger meniň malymy we çagalarymy özüňkilerden has az görýän bolsaň, belkem Rabbym maňa seniň bagyňdan has gowusyny berer. Seniňkiniň üstüne-de gökden bir harasat indirer we bagyň gurap dereksiz bir toprak halyna geler.” 41. “Ýa-da suwy gurap gider (tapmaga beýlede dursyn), artyk ony gözlemersiňem.” 42. Diýýärkä ähli baýlygy ýer bilen ýegsan edildi. (Ýykylan) Çadyrlaryň üstüne çöken halyndaky bagyna eden çykdaýjylary garşysynda ellerini owkalap şeýle diýýärdi: “Käşge Rabbyma hiç kimi şärik goşmasadym.” 43. Onuň, Allahdan başga özüne ýardam berip biljegem ýokdy. Öz-özüni halas edip biljek güýçde-de däldi. 44. Ynha bu ýagdaýda goramaklyk diňe hak bolan Allaha mahsusdyr. Onuň sylagy hem has haýyrlydyr we berjek netijesi hem has haýyrlydyr. 45. Olara dünýä durmuşynyň mysalyny ber: (Dünýä durmuşy) Gökden indiren ýagmyrymyz ýalydyr, şonyň sebäp bolmagy bilen ýer-ýüziniň ösümlikleri ösüp biri-birine garyşar. Emma bu ähli ösümlik netijede şemalyň sowuran gury bir çöp-çalamyna döner. Allah, her zadyň üstünde gudrat eýesidir. 46. Mallar we çagalar, dünýä durmuşynyň bezegidir. Baky galjak salyh amallar bolsa, Rabbyňyň gatynda sogap we umyt hökmünde has hem haýyrlydyr. 47. Daglary ýöretjegimiz we seniň ýer-ýüzüni ýalaňaç görjegiň güni ýatla. Biz olary mahşarda jemläris we aralaryndan hiç birini goýmarys. 48. Hemmesi topar-topar Rabbyňa arz edilerler we huzuryma ýekän-ýekän çykarylarlar. Olara, “Kasam bolsun! Sizi ilki ýaradyşymyz ýaly bize geldiňiz. Eýsem siz, siziň üçin hasabata çekiljegiňiz bir wagty bellän däldir öýtdiňiz” diýiler. 49. Kitap orta goýular. Günäkärleri, kitabyň içindäkilerden gorka bürenendigini görersiň. “Wah bize! Bu nähili bir kitapdyr, hiç-hili uly-kiçi hiç zat goýman hemmesini sanap geçipdir” diýerler. Olar ähli edenlerini garşylarynda görerler. Seniň Rabbyň hiç kime zalymlyk etmez. 50. Hany biz perişdelere, “Adam ata üçin hormat bilen egiliň” diýipdik we Iblisden başga hemmesi sarpa bilen egilipdiler. Iblis bolsa jynlardandy, Rabbynyň buýrugyna boýun egmedi. Indi siz, meni goýup Iblisi we neslini özüňize dostlarmy edinýärsiňiz? Aslynda olar siziň üçin bir duşmandyr. Bu, zalymlar üçin nähili bir erbet garşylykdyr. 51. Men olary gökleriň we ýeriň ýaradylyşyna hem-de özleriniň ýaradylyşyna şaýat tutmadym. Azdyranlary hem hiç-haçan ýardamçy edinen däldirin. 52. Eý Muhammed! Allahyň, “Şärigim diýip öňe sürenleriňizi çagyryň” diýmegi, olaryňam çagyrmaklary emma özlerine çagyranlarynyň jogap berip bilmejekleri we biziň hem aralaryna bir kert gaýa goýjak günümizi ýatla. 53. Günäkärler (şol gün) ataşy görende şonyň içine gaçjaklaryna gowuja akyl ýetirerler (düşünerler) we ondan gutulyş ýolyny hem tapmazlar. 54. Kasam bolsun! Biz bu Gurhanda ynsanlar üçin her hili mysaly dürli görnüşlerde aýan etdik. Emma ynsan jedelleşmegi ähli zatdan gowy görýändir. 55. Ynsanlara dogry ýola salynandan soňra olaryň ynanmaklaryna we Rablaryndan bagyşlanmak dilemegine, diňe ozalkylaryň başyna gelenleriň öz başlaryna hem gelmegine ýa-da özlerine azabyň gözleri görüp durka gelmegine (garaşmaklary) päsgel bolandyr. 56. Biz, ygamberleri diňe buşlukçylar we duýdyrýançylar hökmünde göýbereris. Iňkär edenler bolsa, haky, (hak bolmadyk bilen) ýok etmek üçin göreşerler. Aýatlarymyzy we özlerine berilen duýduruşlary kem göz bilen ünsden gaçyrarlar. 57. Özüne Rabbynyň aýatlary ýatladylyp soňra, olardan ýüz dändiren we elleri bilen edenlerini unudandan kim has zalymdyr? Şubhesiz biz, oňa düşünmezlikleri üçin kalplaryna perdeleri gerdik, gulaklaryna-da agyrlyklary goýduk. Sen olary dogry ýola çagyrsaňam artyk hiç-haçan dogry ýoly tapmazlar. 58. Rabbyň, köp bagyşlaýandyr we köp rehimdarlyk eýesidir. Eger-de edenleri sebäpli olaryň (dünýäde) jezasyny berjek bolsady, elbetde azaplaryny derrewjik bererdi. Ýok, olar üçin bellenen bir gün bardyr (şol gün gelende) gutulmaga hiç-hili çäre tapmazlar. 59. Ynha zalymlyk edenlerinde ýok eden ýurtlarymyz. Heläk edilmekleri üçin belli bir möhlet goýupdyk. 60. Hany Musa ýanyndaky ýaş ýetginjege şeýle diýipdi: “Iki deňiziň birikýän ýerine barýançam durjak däl ýa-da uzak wagtlap gitjek.” 61. Olar iki deňiziň birleşen ýerine baranlarynda balyklaryny unutdylar. Balyk deňizde öz ýoluna ýitrim bolup gitdi. 62. Şol ýerden daşlaşanlarynda Musa ýanyndaky ýaş ýetginjege “Günortanlyk naharymyzy getir, bu ýolagçylygmyz sebäpli gaty ýadadyk” diýdi. 63. Ýaş ýetginjek, “Gördüňmi? Gaýada duran wagtymyz balygy unudypdyryn. Dogrusy ony saňa aýtmagymy, maňa diňe şeýtan unutdyrdy. Balyk täsin bir görnüşde deňizde ýüzüp gidipdi,” diýdi. 64. Musa: “Ynha gözleýänimiz şudy” diýdi. Munuň üstesine gaýtadan yzlaryny yzarlap yzyna dolanyp gaýtdylar. 65. Diýýärkä gullarymyzdan bir gula gabat geldiler, biz oňa gatymyzdan bir rahmet berip, özüne tarapymyzdan bir ylym öwredipdik. 66. Musa oňa, “Saňa öwredilen ylymdan maňa, dogry ýola ýetiriji bir ylym öwretmegiň üçin saňa tabyn bolaýynmy?” diýdi. 67. Adam şeýle diýdi: “Dogrusy sen meniň bilen bilelikde bolmaga asla sabyr edip bilmersiň.” 68. “Içki ýagdaýyny aňşyryp bilmedik bir zadyňa nädip sabyr edip biljek?” 69. Musa,”Enşallah meni sabyrly görersiň. Hiç bir işde saňa garşy çykmaryn” diýdi. 70. Olam şeýle diýdi: “Onda eger maňa tabyn boljak bolsaň, men saňa aýtýançam hiç zat hakynda maňa sorag soramarsyň.” 71. Diýýärkä ýola düşdüler. Teý-Ahyr bir gämä münenlerinde (adam) gäminiň düýbini deşdi. Musa, “Sen ony içindäkileri gark etmek üçinmi deşdiň? Dogrusy geň bir iş etdiň” diýdi. 72. Adam, “Sen meniň bilen bilelikde bolmana asla sabyr edip bilmersiň diýip aýtmandymmy?” diýdi. 73. Musa, “Unudanlygym üçin maňa käýeme we seniň ylmyňdan peýdalanmagym üçin maňa kynçylyk döretme” diýdi. 74. Ýene-de ýola düşdüler. Teý-Ahyr bir erkek çaga bilen sataşanlarynda adam (derrew) ony öldürdi. Musa, “bir jana garşylyk bolmadan bigünä birinimi öldürdiň? Kasam bolsun! Gaty erbet bir iş etdiň” diýdi. 75. Adam, “Sen meniň bilen bilelikde bolmana asla sabyr edip bilmersiň diýip aýtmandymmy?” diýdi. 76. Musa, “eger mundan soň saňa bir zat hakynda sorag sorasam, onda meniň bilen ýoldaşlyk etme. Dogrusy, men soraljak ötünçleriň ahyryna ýetdim, bu ahyrky ötünç soraýşym” diýdi. 77. Ýene-de ýola düşdüler. Teý-Ahyr bir şäher halkyna baryp olardan iýere zat soradylar. Halk olary myhman almak islemediler. Diýýärkä şol ýerde ýykyljak bolup duran bir diwary gördüler. Adam derrew ol diwary göneltdi. Musa, “Islesediň bu iş üçin töleg alardyň” diýdi. 78. Adam, “Ynha şu biri-birimizden aýrylmagymyz diýmekdir” diýdi. “Indi saňa sabyr edip bilmedigiň zatlaryňyň içki ýagdaýyny düşündireýin.” 79. “Ol gämi, deňizde işleýän birnäçe garyp-gasarlara degişlidi. Ony duruzmak isledim, sebäbi olaryň ilerisinde her gämini ele salan garakcy bir şa bardy.” 80. “Çaganyň bolsa, ene-atasy mömin ynsanlardy. Olary azmaklyga we kapyrlyga itermeginden gorkdyk.” 81. “Şeýlelik bilen Rablarynyň olara, bu çaganyň deregine has haýyrly we has-da mähirli bir çaga bermegini isledik.” 82. “Diwar bolsa şäherdäki iki ýetim çaganyňkydy. Aşagynda olara mahsus bir hazyna bardy. Kakalary hem gowy bir ynsandy. Rabbyň, olaryň kämillik ýaşyna ýetip, aň-düşünjeleriniň kemala gelmegini we Rabbyndan bir rehimdarlyk hökmünde hazynalaryny çykarmaklaryny isledi. Bulary men öz kelläme, pikirime görä etmedim. Ynha seniň sabyr edip bilmedik zatlaryňyň içki ýüzi şeýledir.” 83. Eý Muhammed! Zülkarneýn hakynda hem sorag soraýarlar. Şeýle diý: “Size ondan bir ýatlamany okajak.” 84. Biz ony ýer-ýüzünde gudratly kyldyk we özüne ähli meselede (maksadyna ýeter ýaly) bir ýol berdik. 85. Olam (günbatara tarap gitmek isledi we) bir ýola girdi. 86. Güneşiň batan ýerine baranda, ony gara balçykly bir suwyň içinde çümýän ýaly gördi. Şol ýerde (kapyr) bir kowmy gördi. “Eý Zülkarneýn! Ýa olary jezalandyrarsyň ýa-da olar hakynda ýagşylyk ýoluny tutarsyň” diýdik. 87. Zülkarneýn, “kim zalymlyk etse, biz ony jezalandyrarys. Soňam ol Rabbyňa dolanyp bardyrlar. Olam özüni görünmedik bir azaba uçradar” diýdi. 88. Kim iman edip we salyh amal işlese oňa sylag hökmünde has gowusy bar. (Üstesine) Oňa buýuranymyzdan aňsat bolanyny aýdarys.” 89. Soňam ýene (Gündogara tarap) bir ýola girdi. 90. Güneşiň çykýan tarapyna baranda ony özleri bilen güneşiň arasyna ýapynja goýman bir halkyň üstüne dogýanyny gördi. 91. Ynha şeýle. Şubhesiz biz onuň ýanyndakylary ylmymyz bilen gurşap alandyrys. 92. Soňra ýene bir ýola girdi. 93. Iki dagyň arasyna baranda, bularyň öňünde, hiç bir söze düşünmeýän bir halk gördi. 94. Şeýle diýdiler: “Eý Zülkarneýn Ýejüj we Mäjüj (atly kowumlar) ýer ýüzünde bozgunçylyk edýärler. Olara biziň aramyza bir böwet goýmagyň garşylygynda saňa bir zat berelimi?” 95. Zülkarneýn, “Rabbymyň maňa bereni (mümkinçilik we gudrat, siziň berjek zadyňyzdan) has haýyrlydyr. Indi siz maňa güýjüňiz bilen ýardam beriň we siziň bilen olaryň arasyna mäkäm bir böwet guraýyn” diýdi. 96. “Maňa (köpräk) demir magdany getiriň” diýdi. Iki eňňidiň arasyndaky boşlugy (daglar bilen) bir tertibe salandan soň, tutaşdyryň diýdi. Demiri eredip köz ýaly bolandan soň, “maňa eredilen mis getiriň, şunyň üstüne dökeýin” diýdi. 97. Artyk ony aşybam bilmediler, deşibem bilmediler. 98. Zülkarneýn, “Bu Rabbymyň bir rehimdarlygydyr. Rabbymyň wadasy (kyýamatyň boljak wagty) ýetende ony ýer bilen ýegsan eder. Rabbymyň wadasy hakdyr” diýdi. 99. Şol güni biz olary göýbereris, tolkun ýaly biri-birilerine garyşarlar. Soňra Sura üflener we olaryň ählisini bir ýere jemläris. 100.101. Ol gün jähennemi: gözleri zikrime (Gurhana) garşy perdeli bolan we ony diňlemäne hem wagt sarp etmeýän kapyrlaryň garşysyna (gazaply azaby bilen) goýarys. 102. Iňkär edenler, meni goýup, gullaryma dost bolaryn öýtdilermi? Biz jähennemi kapyrlara mesgenleri hökmünde taýynladyk. 103.104. Eý Muhammed! Şeýle diý, “Amaly boýunça iň köp zyýana galan, gowy iş edendiklerini çaklaýanlaryň, dünýä durmuşyndaky eden işleri boşa gidenlerini size habar berelimi?” 105. Olar, “Rablarynyň aýatlaryny we oňa gowuşjakdyklaryny iňkär eden, şeýdip hem amallary boşa çykan, şol sebäpden kyýamat gününde olaryň amallary üçin terezisini gurmajaklarymyzdyr.” 106. Ynha şeýle. Iňkär etmekleri, aýatlarymy we pygamberlerimzıi kemsitmekleri sebäpli olaryň jezasy jähennemdir. 107.108. Şübhesiz, ynanyp peýdaly işler edenlere bolsa, olaryň içinde ebedi boljaklary Firdews jennetleri mesgenleri bolar. Ol ýerden aýrylmak islemezler. 109. Şeýle diý: “Rabbymyň sözlerini ýazmak üçin deňizler syýa bolsa we bir şonça-da goşsak (deňizlere deňiz goşsak); Rabbymyň sözleri tükenmezden ozal deňizler tükenerdi. “ 110. Şeýle diý: “Menem diňe siziň ýaly bir ynsan, maňa, siziň ylahyňyz diňe bir ýeke-täk ylahdyr diýip wahyý bilen bildirilýär. Kim Rabbyna gowuşmaga garaşýan bolsa peýdaly bir iş etsin we Rabbyna ybadatda hiç-kimi şärik goşmasyn.”