MAIDE SÜRESI
Ayet Sayısı 120
بِسْــــــــــــــــــــــمِ اﷲِارَّحْمَنِ ارَّحِيم
يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُٓوا اَوْفُوا بِالْعُقُودِۜ اُحِلَّتْ لَكُمْ بَه۪يمَةُ الْاَنْعَامِ اِلَّا مَا يُتْلٰى عَلَيْكُمْ غَيْرَ مُحِلِّي الصَّيْدِ وَاَنْتُمْ حُرُمٌۜ اِنَّ اللّٰهَ يَحْكُمُ مَا يُر۪يدُ ﴿1﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا لَا تُحِلُّوا شَعَٓائِرَ اللّٰهِ وَلَا الشَّهْرَ الْحَرَامَ وَلَا الْهَدْيَ وَلَا الْقَلَٓائِدَ وَلَٓا آٰمّ۪ينَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنْ رَبِّهِمْ وَرِضْوَانًاۜ وَاِذَا حَلَلْتُمْ فَاصْطَادُواۜ وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَاٰنُ قَوْمٍ اَنْ صَدُّوكُمْ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ اَنْ تَعْتَدُواۢ وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوٰىۖ وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْاِثْمِ وَالْعُدْوَانِۖ وَاتَّقُوا اللّٰهَۜ اِنَّ اللّٰهَ شَد۪يدُ الْعِقَابِ ﴿2﴾ حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ وَالدَّمُ وَلَحْمُ الْخِنْز۪يرِ وَمَٓا اُهِلَّ لِغَيْرِ اللّٰهِ بِه۪ وَالْمُنْخَنِقَةُ وَالْمَوْقُوذَةُ وَالْمُتَرَدِّيَةُ وَالنَّط۪يحَةُ وَمَٓا اَكَلَ السَّبُعُ اِلَّا مَا ذَكَّيْتُمْ وَمَا ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ وَاَنْ تَسْتَقْسِمُوا بِالْاَزْلَامِۜ ذٰلِكُمْ فِسْقٌۜ اَلْيَوْمَ يَئِسَ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا مِنْ د۪ينِكُمْ فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِۜ اَلْيَوْمَ اَكْمَلْتُ لَكُمْ د۪ينَكُمْ وَاَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَت۪ي وَرَض۪يتُ لَكُمُ الْاِسْلَامَ د۪ينًاۜ فَمَنِ اضْطُرَّ ف۪ي مَخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجَانِفٍ لِاِثْمٍۙ فَاِنَّ اللّٰهَ غَفُورٌ رَح۪يمٌ ﴿3﴾ يَسْـَٔلُونَكَ مَاذَٓا اُحِلَّ لَهُمْۜ قُلْ اُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّبَاتُۙ وَمَا عَلَّمْتُمْ مِنَ الْجَوَارِحِ مُكَلِّب۪ينَ تُعَلِّمُونَهُنَّ مِمَّا عَلَّمَكُمُ اللّٰهُۘ فَكُلُوا مِمَّٓا اَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ وَاذْكُرُوا اسْمَ اللّٰهِ عَلَيْهِۖ وَاتَّقُوا اللّٰهَۜ اِنَّ اللّٰهَ سَر۪يعُ الْحِسَابِ ﴿4﴾ اَلْيَوْمَ اُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّبَاتُۜ وَطَعَامُ الَّذ۪ينَ اُو۫تُوا الْكِتَابَ حِلٌّ لَكُمْۖ وَطَعَامُكُمْ حِلٌّ لَهُمْۘ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الْمُؤْمِنَاتِ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الَّذ۪ينَ اُو۫تُوا الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكُمْ اِذَٓا اٰتَيْتُمُوهُنَّ اُجُورَهُنَّ مُحْصِن۪ينَ غَيْرَ مُسَافِح۪ينَ وَلَا مُتَّخِذ۪ٓي اَخْدَانٍۜ وَمَنْ يَكْفُرْ بِالْا۪يمَانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُۘ وَهُوَ فِي الْاٰخِرَةِ مِنَ الْخَاسِر۪ينَ۟ ﴿5﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُٓوا اِذَا قُمْتُمْ اِلَى الصَّلٰوةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَاَيْدِيَكُمْ اِلَى الْمَرَافِقِ وَامْسَحُوا بِرُؤُ۫سِكُمْ وَاَرْجُلَكُمْ اِلَى الْكَعْبَيْنِۜ وَاِنْ كُنْتُمْ جُنُبًا فَاطَّهَّرُواۜ وَاِنْ كُنْتُمْ مَرْضٰٓى اَوْ عَلٰى سَفَرٍ اَوْ جَٓاءَ اَحَدٌ مِنْكُمْ مِنَ الْغَٓائِطِ اَوْ لٰمَسْتُمُ النِّسَٓاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَٓاءً فَتَيَمَّمُوا صَع۪يدًا طَيِّبًا فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَاَيْد۪يكُمْ مِنْهُۜ مَا يُر۪يدُ اللّٰهُ لِيَجْعَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ حَرَجٍ وَلٰكِنْ يُر۪يدُ لِيُطَهِّرَكُمْ وَلِيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿6﴾ وَاذْكُرُوا نِعْمَةَ اللّٰهِ عَلَيْكُمْ وَم۪يثَاقَهُ الَّذ۪ي وَاثَقَكُمْ بِه۪ٓۙ اِذْ قُلْتُمْ سَمِعْنَا وَاَطَعْنَاۘ وَاتَّقُوا اللّٰهَۜ اِنَّ اللّٰهَ عَل۪يمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ ﴿7﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا كُونُوا قَوَّام۪ينَ لِلّٰهِ شُهَدَٓاءَ بِالْقِسْطِۘ وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَاٰنُ قَوْمٍ عَلٰٓى اَلَّا تَعْدِلُواۜ اِعْدِلُوا۠ هُوَ اَقْرَبُ لِلتَّقْوٰىۘ وَاتَّقُوا اللّٰهَۜ اِنَّ اللّٰهَ خَب۪يرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ ﴿8﴾ وَعَدَ اللّٰهُ الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِۙ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَاَجْرٌ عَظ۪يمٌ ﴿9﴾ وَالَّذ۪ينَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِاٰيَاتِنَٓا اُو۬لٰٓئِكَ اَصْحَابُ الْجَح۪يمِ ﴿10﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللّٰهِ عَلَيْكُمْ اِذْ هَمَّ قَوْمٌ اَنْ يَبْسُطُٓوا اِلَيْكُمْ اَيْدِيَهُمْ فَكَفَّ اَيْدِيَهُمْ عَنْكُمْۚ وَاتَّقُوا اللّٰهَۜ وَعَلَى اللّٰهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ۟ ﴿11﴾ وَلَقَدْ اَخَذَ اللّٰهُ م۪يثَاقَ بَن۪ٓي اِسْرَٓاء۪يلَۚ وَبَعَثْنَا مِنْهُمُ اثْنَيْ عَشَرَ نَق۪يبًاۜ وَقَالَ اللّٰهُ اِنّ۪ي مَعَكُمْۜ لَئِنْ اَقَمْتُمُ الصَّلٰوةَ وَاٰتَيْتُمُ الزَّكٰوةَ وَاٰمَنْتُمْ بِرُسُل۪ي وَعَزَّرْتُمُوهُمْ وَاَقْرَضْتُمُ اللّٰهَ قَرْضًا حَسَنًا لَاُكَفِّرَنَّ عَنْكُمْ سَيِّـَٔاتِكُمْ وَلَاُدْخِلَنَّكُمْ جَنَّاتٍ تَجْر۪ي مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهَارُۚ فَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذٰلِكَ مِنْكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَٓاءَ السَّب۪يلِ ﴿12﴾ فَبِمَا نَقْضِهِمْ م۪يثَاقَهُمْ لَعَنَّاهُمْ وَجَعَلْنَا قُلُوبَهُمْ قَاسِيَةًۚ يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَنْ مَوَاضِعِه۪ۙ وَنَسُوا حَظًّا مِمَّا ذُكِّرُوا بِه۪ۚ وَلَا تَزَالُ تَطَّلِعُ عَلٰى خَٓائِنَةٍ مِنْهُمْ اِلَّا قَل۪يلًا مِنْهُمْ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاصْفَحْۜ اِنَّ اللّٰهَ يُحِبُّ الْمُحْسِن۪ينَ ﴿13﴾ وَمِنَ الَّذ۪ينَ قَالُٓوا اِنَّا نَصَارٰٓى اَخَذْنَا م۪يثَاقَهُمْ فَنَسُوا حَظًّا مِمَّا ذُكِّرُوا بِه۪ۖ فَاَغْرَيْنَا بَيْنَهُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَٓاءَ اِلٰى يَوْمِ الْقِيٰمَةِۜ وَسَوْفَ يُنَبِّئُهُمُ اللّٰهُ بِمَا كَانُوا يَصْنَعُونَ ﴿14﴾ يَٓا اَهْلَ الْكِتَابِ قَدْ جَٓاءَكُمْ رَسُولُنَا يُبَيِّنُ لَكُمْ كَث۪يرًا مِمَّا كُنْتُمْ تُخْفُونَ مِنَ الْكِتَابِ وَيَعْفُوا عَنْ كَث۪يرٍۜ قَدْ جَٓاءَكُمْ مِنَ اللّٰهِ نُورٌ وَكِتَابٌ مُب۪ينٌۙ ﴿15﴾ يَهْد۪ي بِهِ اللّٰهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلَامِ وَيُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ اِلَى النُّورِ بِاِذْنِه۪ وَيَهْد۪يهِمْ اِلٰى صِرَاطٍ مُسْتَق۪يمٍ ﴿16﴾ لَقَدْ كَفَرَ الَّذ۪ينَ قَالُٓوا اِنَّ اللّٰهَ هُوَ الْمَس۪يحُ ابْنُ مَرْيَمَۜ قُلْ فَمَنْ يَمْلِكُ مِنَ اللّٰهِ شَيْـًٔا اِنْ اَرَادَ اَنْ يُهْلِكَ الْمَس۪يحَ ابْنَ مَرْيَمَ وَاُمَّهُ وَمَنْ فِي الْاَرْضِ جَم۪يعًاۜ وَلِلّٰهِ مُلْكُ السَّمٰوَاتِ وَالْاَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَاۜ يَخْلُقُ مَا يَشَٓاءُۜ وَاللّٰهُ عَلٰى كُلِّ شَيْءٍ قَد۪يرٌ ﴿17﴾ وَقَالَتِ الْيَهُودُ وَالنَّصَارٰى نَحْنُ اَبْنَٓاءُ اللّٰهِ وَاَحِبَّٓاؤُ۬هُۜ قُلْ فَلِمَ يُعَذِّبُكُمْ بِذُنُوبِكُمْۜ بَلْ اَنْتُمْ بَشَرٌ مِمَّنْ خَلَقَۜ يَغْفِرُ لِمَنْ يَشَٓاءُ وَيُعَذِّبُ مَنْ يَشَٓاءُۜ وَلِلّٰهِ مُلْكُ السَّمٰوَاتِ وَالْاَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَاۘ وَاِلَيْهِ الْمَص۪يرُ ﴿18﴾ يَٓا اَهْلَ الْكِتَابِ قَدْ جَٓاءَكُمْ رَسُولُنَا يُبَيِّنُ لَكُمْ عَلٰى فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ اَنْ تَقُولُوا مَا جَٓاءَنَا مِنْ بَش۪يرٍ وَلَا نَذ۪يرٍۘ فَقَدْ جَٓاءَكُمْ بَش۪يرٌ وَنَذ۪يرٌۜ وَاللّٰهُ عَلٰى كُلِّ شَيْءٍ قَد۪يرٌ۟ ﴿19﴾ وَاِذْ قَالَ مُوسٰى لِقَوْمِه۪ يَا قَوْمِ اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللّٰهِ عَلَيْكُمْ اِذْ جَعَلَ ف۪يكُمْ اَنْبِيَٓاءَ وَجَعَلَكُمْ مُلُوكًاۗ وَاٰتٰيكُمْ مَا لَمْ يُؤْتِ اَحَدًا مِنَ الْعَالَم۪ينَ ﴿20﴾ يَا قَوْمِ ادْخُلُوا الْاَرْضَ الْمُقَدَّسَةَ الَّت۪ي كَتَبَ اللّٰهُ لَكُمْ وَلَا تَرْتَدُّوا عَلٰٓى اَدْبَارِكُمْ فَتَنْقَلِبُوا خَاسِر۪ينَ ﴿21﴾ قَالُوا يَا مُوسٰٓى اِنَّ ف۪يهَا قَوْمًا جَبَّار۪ينَۗ وَاِنَّا لَنْ نَدْخُلَهَا حَتّٰى يَخْرُجُوا مِنْهَاۚ فَاِنْ يَخْرُجُوا مِنْهَا فَاِنَّا دَاخِلُونَ ﴿22﴾ قَالَ رَجُلَانِ مِنَ الَّذ۪ينَ يَخَافُونَ اَنْعَمَ اللّٰهُ عَلَيْهِمَا ادْخُلُوا عَلَيْهِمُ الْبَابَۚ فَاِذَا دَخَلْتُمُوهُ فَاِنَّكُمْ غَالِبُونَ وَعَلَى اللّٰهِ فَتَوَكَّلُٓوا اِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِن۪ينَ ﴿23﴾ قَالُوا يَا مُوسٰٓى اِنَّا لَنْ نَدْخُلَهَٓا اَبَدًا مَا دَامُوا ف۪يهَا فَاذْهَبْ اَنْتَ وَرَبُّكَ فَقَاتِلَٓا اِنَّا هٰهُنَا قَاعِدُونَ ﴿24﴾ قَالَ رَبِّ اِنّ۪ي لَٓا اَمْلِكُ اِلَّا نَفْس۪ي وَاَخ۪ي فَافْرُقْ بَيْنَنَا وَبَيْنَ الْقَوْمِ الْفَاسِق۪ينَ ﴿25﴾ قَالَ فَاِنَّهَا مُحَرَّمَةٌ عَلَيْهِمْ اَرْبَع۪ينَ سَنَةًۚ يَت۪يهُونَ فِي الْاَرْضِ فَلَا تَأْسَ عَلَى الْقَوْمِ الْفَاسِق۪ينَ۟ ﴿26﴾ وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَاَ ابْنَيْ اٰدَمَ بِالْحَقِّۢ اِذْ قَرَّبَا قُرْبَانًا فَتُقُبِّلَ مِنْ اَحَدِهِمَا وَلَمْ يُتَقَبَّلْ مِنَ الْاٰخَرِۜ قَالَ لَاَقْتُلَنَّكَۜ قَالَ اِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللّٰهُ مِنَ الْمُتَّق۪ينَ ﴿27﴾ لَئِنْ بَسَطْتَ اِلَيَّ يَدَكَ لِتَقْتُلَن۪ي مَٓا اَنَا۬ بِبَاسِطٍ يَدِيَ اِلَيْكَ لِاَقْتُلَكَۚ اِنّ۪ٓي اَخَافُ اللّٰهَ رَبَّ الْعَالَم۪ينَ ﴿28﴾ اِنّ۪ٓي اُر۪يدُ اَنْ تَبُٓواَ بِاِثْم۪ي وَاِثْمِكَ فَتَكُونَ مِنْ اَصْحَابِ النَّارِۚ وَذٰلِكَ جَزٰٓؤُا الظَّالِم۪ينَۚ ﴿29﴾ فَطَوَّعَتْ لَهُ نَفْسُهُ قَتْلَ اَخ۪يهِ فَقَتَلَهُ فَاَصْبَحَ مِنَ الْخَاسِر۪ينَ ﴿30﴾ فَبَعَثَ اللّٰهُ غُرَابًا يَبْحَثُ فِي الْاَرْضِ لِيُرِيَهُ كَيْفَ يُوَار۪ي سَوْاَةَ اَخ۪يهِۜ قَالَ يَا وَيْلَتٰٓى اَعَجَزْتُ اَنْ اَكُونَ مِثْلَ هٰذَا الْغُرَابِ فَاُوَارِيَ سَوْاَةَ اَخ۪يۚ فَاَصْبَحَ مِنَ النَّادِم۪ينَۚۛ ﴿31﴾ مِنْ اَجْلِ ذٰلِكَۚۛ كَتَبْنَا عَلٰى بَن۪ٓي اِسْرَٓاء۪يلَ اَنَّهُ مَنْ قَتَلَ نَفْسًا بِغَيْرِ نَفْسٍ اَوْ فَسَادٍ فِي الْاَرْضِ فَكَاَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَم۪يعًاۜ وَمَنْ اَحْيَاهَا فَكَاَنَّمَٓا اَحْيَا النَّاسَ جَم۪يعًاۜ وَلَقَدْ جَٓاءَتْهُمْ رُسُلُنَا بِالْبَيِّنَاتِۘ ثُمَّ اِنَّ كَث۪يرًا مِنْهُمْ بَعْدَ ذٰلِكَ فِي الْاَرْضِ لَمُسْرِفُونَ ﴿32﴾ اِنَّمَا جَزٰٓؤُا الَّذ۪ينَ يُحَارِبُونَ اللّٰهَ وَرَسُولَهُ وَيَسْعَوْنَ فِي الْاَرْضِ فَسَادًا اَنْ يُقَتَّلُٓوا اَوْ يُصَلَّبُٓوا اَوْ تُقَطَّعَ اَيْد۪يهِمْ وَاَرْجُلُهُمْ مِنْ خِلَافٍ اَوْ يُنْفَوْا مِنَ الْاَرْضِۜ ذٰلِكَ لَهُمْ خِزْيٌ فِي الدُّنْيَا وَلَهُمْ فِي الْاٰخِرَةِ عَذَابٌ عَظ۪يمٌۙ ﴿33﴾ اِلَّا الَّذ۪ينَ تَابُوا مِنْ قَبْلِ اَنْ تَقْدِرُوا عَلَيْهِمْۚ فَاعْلَمُٓوا اَنَّ اللّٰهَ غَفُورٌ رَح۪يمٌ۟ ﴿34﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا اتَّقُوا اللّٰهَ وَابْتَغُٓوا اِلَيْهِ الْوَس۪يلَةَ وَجَاهِدُوا ف۪ي سَب۪يلِه۪ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ﴿35﴾ اِنَّ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا لَوْ اَنَّ لَهُمْ مَا فِي الْاَرْضِ جَم۪يعًا وَمِثْلَهُ مَعَهُ لِيَفْتَدُوا بِه۪ مِنْ عَذَابِ يَوْمِ الْقِيٰمَةِ مَا تُقُبِّلَ مِنْهُمْۚ وَلَهُمْ عَذَابٌ اَل۪يمٌ ﴿36﴾ يُر۪يدُونَ اَنْ يَخْرُجُوا مِنَ النَّارِ وَمَا هُمْ بِخَارِج۪ينَ مِنْهَاۘ وَلَهُمْ عَذَابٌ مُق۪يمٌ ﴿37﴾ وَالسَّارِقُ وَالسَّارِقَةُ فَاقْطَعُٓوا اَيْدِيَهُمَا جَزَٓاءً بِمَا كَسَبَا نَكَالًا مِنَ اللّٰهِۜ وَاللّٰهُ عَز۪يزٌ حَك۪يمٌ ﴿38﴾ فَمَنْ تَابَ مِنْ بَعْدِ ظُلْمِه۪ وَاَصْلَحَ فَاِنَّ اللّٰهَ يَتُوبُ عَلَيْهِۜ اِنَّ اللّٰهَ غَفُورٌ رَح۪يمٌ ﴿39﴾ اَلَمْ تَعْلَمْ اَنَّ اللّٰهَ لَهُ مُلْكُ السَّمٰوَاتِ وَالْاَرْضِ يُعَذِّبُ مَنْ يَشَٓاءُ وَيَغْفِرُ لِمَنْ يَشَٓاءُۜ وَاللّٰهُ عَلٰى كُلِّ شَيْءٍ قَد۪يرٌ ﴿40﴾ يَٓا اَيُّهَا الرَّسُولُ لَا يَحْزُنْكَ الَّذ۪ينَ يُسَارِعُونَ فِي الْكُفْرِ مِنَ الَّذ۪ينَ قَالُٓوا اٰمَنَّا بِاَفْوَاهِهِمْ وَلَمْ تُؤْمِنْ قُلُوبُهُمْۚ وَمِنَ الَّذ۪ينَ هَادُوا سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ سَمَّاعُونَ لِقَوْمٍ اٰخَر۪ينَۙ لَمْ يَأْتُوكَۜ يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ مِنْ بَعْدِ مَوَاضِعِه۪ۚ يَقُولُونَ اِنْ اُو۫ت۪يتُمْ هٰذَا فَخُذُوهُ وَاِنْ لَمْ تُؤْتَوْهُ فَاحْذَرُواۜ وَمَنْ يُرِدِ اللّٰهُ فِتْنَتَهُ فَلَنْ تَمْلِكَ لَهُ مِنَ اللّٰهِ شَيْـًٔاۜ اُو۬لٰٓئِكَ الَّذ۪ينَ لَمْ يُرِدِ اللّٰهُ اَنْ يُطَهِّرَ قُلُوبَهُمْۜ لَهُمْ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ وَلَهُمْ فِي الْاٰخِرَةِ عَذَابٌ عَظ۪يمٌ ﴿41﴾ سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ اَكَّالُونَ لِلسُّحْتِۜ فَاِنْ جَٓاؤُ۫كَ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ اَوْ اَعْرِضْ عَنْهُمْۚ وَاِنْ تُعْرِضْ عَنْهُمْ فَلَنْ يَضُرُّوكَ شَيْـًٔاۜ وَاِنْ حَكَمْتَ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِۜ اِنَّ اللّٰهَ يُحِبُّ الْمُقْسِط۪ينَ ﴿42﴾ وَكَيْفَ يُحَكِّمُونَكَ وَعِنْدَهُمُ التَّوْرٰيةُ ف۪يهَا حُكْمُ اللّٰهِ ثُمَّ يَتَوَلَّوْنَ مِنْ بَعْدِ ذٰلِكَۜ وَمَٓا اُو۬لٰٓئِكَ بِالْمُؤْمِن۪ينَ۟ ﴿43﴾ اِنَّٓا اَنْزَلْنَا التَّوْرٰيةَ ف۪يهَا هُدًى وَنُورٌۚ يَحْكُمُ بِهَا النَّبِيُّونَ الَّذ۪ينَ اَسْلَمُوا لِلَّذ۪ينَ هَادُوا وَالرَّبَّانِيُّونَ وَالْاَحْبَارُ بِمَا اسْتُحْفِظُوا مِنْ كِتَابِ اللّٰهِ وَكَانُوا عَلَيْهِ شُهَدَٓاءَۚ فَلَا تَخْشَوُا النَّاسَ وَاخْشَوْنِ وَلَا تَشْتَرُوا بِاٰيَات۪ي ثَمَنًا قَل۪يلًاۜ وَمَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِمَٓا اَنْزَلَ اللّٰهُ فَاُو۬لٰٓئِكَ هُمُ الْكَافِرُونَ ﴿44﴾ وَكَتَبْنَا عَلَيْهِمْ ف۪يهَٓا اَنَّ النَّفْسَ بِالنَّفْسِۙ وَالْعَيْنَ بِالْعَيْنِ وَالْاَنْفَ بِالْاَنْفِ وَالْاُذُنَ بِالْاُذُنِ وَالسِّنَّ بِالسِّنِّۙ وَالْجُرُوحَ قِصَاصٌۜ فَمَنْ تَصَدَّقَ بِه۪ فَهُوَ كَفَّارَةٌ لَهُۜ وَمَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِمَٓا اَنْزَلَ اللّٰهُ فَاُو۬لٰٓئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ ﴿45﴾ وَقَفَّيْنَا عَلٰٓى اٰثَارِهِمْ بِع۪يسَى ابْنِ مَرْيَمَ مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ التَّوْرٰيةِۖ وَاٰتَيْنَاهُ الْاِنْج۪يلَ ف۪يهِ هُدًى وَنُورٌۙ وَمُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ التَّوْرٰيةِ وَهُدًى وَمَوْعِظَةً لِلْمُتَّق۪ينَ ﴿46﴾ وَلْيَحْكُمْ اَهْلُ الْاِنْج۪يلِ بِمَٓا اَنْزَلَ اللّٰهُ ف۪يهِۜ وَمَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِمَٓا اَنْزَلَ اللّٰهُ فَاُو۬لٰٓئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ ﴿47﴾ وَاَنْزَلْنَٓا اِلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ الْكِتَابِ وَمُهَيْمِنًا عَلَيْهِ فَاحْكُمْ بَيْنَهُمْ بِمَٓا اَنْزَلَ اللّٰهُ وَلَا تَتَّبِعْ اَهْوَٓاءَهُمْ عَمَّا جَٓاءَكَ مِنَ الْحَقِّۜ لِكُلٍّ جَعَلْنَا مِنْكُمْ شِرْعَةً وَمِنْهَاجًاۜ وَلَوْ شَٓاءَ اللّٰهُ لَجَعَلَكُمْ اُمَّةً وَاحِدَةً وَلٰكِنْ لِيَبْلُوَكُمْ ف۪ي مَٓا اٰتٰيكُمْ فَاسْتَبِقُوا الْخَيْرَاتِۜ اِلَى اللّٰهِ مَرْجِعُكُمْ جَم۪يعًا فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ ف۪يهِ تَخْتَلِفُونَۙ ﴿48﴾ وَاَنِ احْكُمْ بَيْنَهُمْ بِمَٓا اَنْزَلَ اللّٰهُ وَلَا تَتَّبِعْ اَهْوَٓاءَهُمْ وَاحْذَرْهُمْ اَنْ يَفْتِنُوكَ عَنْ بَعْضِ مَٓا اَنْزَلَ اللّٰهُ اِلَيْكَۜ فَاِنْ تَوَلَّوْا فَاعْلَمْ اَنَّمَا يُر۪يدُ اللّٰهُ اَنْ يُص۪يبَهُمْ بِبَعْضِ ذُنُوبِهِمْۜ وَاِنَّ كَث۪يرًا مِنَ النَّاسِ لَفَاسِقُونَ ﴿49﴾ اَفَحُكْمَ الْجَاهِلِيَّةِ يَبْغُونَۜ وَمَنْ اَحْسَنُ مِنَ اللّٰهِ حُكْمًا لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ۟ ﴿50﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الْيَهُودَ وَالنَّصَارٰٓى اَوْلِيَٓاءَۢ بَعْضُهُمْ اَوْلِيَٓاءُ بَعْضٍۜ وَمَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَاِنَّهُ مِنْهُمْۜ اِنَّ اللّٰهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِم۪ينَ ﴿51﴾ فَتَرَى الَّذ۪ينَ ف۪ي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ يُسَارِعُونَ ف۪يهِمْ يَقُولُونَ نَخْشٰٓى اَنْ تُص۪يبَنَا دَٓائِرَةٌۜ فَعَسَى اللّٰهُ اَنْ يَأْتِيَ بِالْفَتْحِ اَوْ اَمْرٍ مِنْ عِنْدِه۪ فَيُصْبِحُوا عَلٰى مَٓا اَسَرُّوا ف۪ٓي اَنْفُسِهِمْ نَادِم۪ينَۜ ﴿52﴾ وَيَقُولُ الَّذ۪ينَ اٰمَنُٓوا اَهٰٓؤُ۬لَٓاءِ الَّذ۪ينَ اَقْسَمُوا بِاللّٰهِ جَهْدَ اَيْمَانِهِمْۙ اِنَّهُمْ لَمَعَكُمْۜ حَبِطَتْ اَعْمَالُهُمْ فَاَصْبَحُوا خَاسِر۪ينَ ﴿53﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا مَنْ يَرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ د۪ينِه۪ فَسَوْفَ يَأْتِي اللّٰهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُٓ اَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِن۪ينَ اَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِر۪ينَۘ يُجَاهِدُونَ ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ وَلَا يَخَافُونَ لَوْمَةَ لَٓائِمٍۜ ذٰلِكَ فَضْلُ اللّٰهِ يُؤْت۪يهِ مَنْ يَشَٓاءُۜ وَاللّٰهُ وَاسِعٌ عَل۪يمٌ ﴿54﴾ اِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللّٰهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذ۪ينَ اٰمَنُوا الَّذ۪ينَ يُق۪يمُونَ الصَّلٰوةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكٰوةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ ﴿55﴾ وَمَنْ يَتَوَلَّ اللّٰهَ وَرَسُولَهُ وَالَّذ۪ينَ اٰمَنُوا فَاِنَّ حِزْبَ اللّٰهِ هُمُ الْغَالِبُونَ۟ ﴿56﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الَّذ۪ينَ اتَّخَذُوا د۪ينَكُمْ هُزُوًا وَلَعِبًا مِنَ الَّذ۪ينَ اُو۫تُوا الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَالْكُفَّارَ اَوْلِيَٓاءَۚ وَاتَّقُوا اللّٰهَ اِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِن۪ينَ ﴿57﴾ وَاِذَا نَادَيْتُمْ اِلَى الصَّلٰوةِ اتَّخَذُوهَا هُزُوًا وَلَعِبًاۜ ذٰلِكَ بِاَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا يَعْقِلُونَ ﴿58﴾ قُلْ يَٓا اَهْلَ الْكِتَابِ هَلْ تَنْقِمُونَ مِنَّٓا اِلَّٓا اَنْ اٰمَنَّا بِاللّٰهِ وَمَٓا اُنْزِلَ اِلَيْنَا وَمَٓا اُنْزِلَ مِنْ قَبْلُۙ وَاَنَّ اَكْثَرَكُمْ فَاسِقُونَ ﴿59﴾ قُلْ هَلْ اُنَبِّئُكُمْ بِشَرٍّ مِنْ ذٰلِكَ مَثُوبَةً عِنْدَ اللّٰهِۜ مَنْ لَعَنَهُ اللّٰهُ وَغَضِبَ عَلَيْهِ وَجَعَلَ مِنْهُمُ الْقِرَدَةَ وَالْخَنَاز۪يرَ وَعَبَدَ الطَّاغُوتَۜ اُو۬لٰٓئِكَ شَرٌّ مَكَانًا وَاَضَلُّ عَنْ سَوَٓاءِ السَّب۪يلِ ﴿60﴾ وَاِذَا جَٓاؤُ۫كُمْ قَالُٓوا اٰمَنَّا وَقَدْ دَخَلُوا بِالْكُفْرِ وَهُمْ قَدْ خَرَجُوا بِه۪ۜ وَاللّٰهُ اَعْلَمُ بِمَا كَانُوا يَكْتُمُونَ ﴿61﴾ وَتَرٰى كَث۪يرًا مِنْهُمْ يُسَارِعُونَ فِي الْاِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَاَكْلِهِمُ السُّحْتَۜ لَبِئْسَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴿62﴾ لَوْلَا يَنْهٰيهُمُ الرَّبَّانِيُّونَ وَالْاَحْبَارُ عَنْ قَوْلِهِمُ الْاِثْمَ وَاَكْلِهِمُ السُّحْتَۜ لَبِئْسَ مَا كَانُوا يَصْنَعُونَ ﴿63﴾ وَقَالَتِ الْيَهُودُ يَدُ اللّٰهِ مَغْلُولَةٌۜ غُلَّتْ اَيْد۪يهِمْ وَلُعِنُوا بِمَا قَالُواۢ بَلْ يَدَاهُ مَبْسُوطَتَانِۙ يُنْفِقُ كَيْفَ يَشَٓاءُۜ وَلَيَز۪يدَنَّ كَث۪يرًا مِنْهُمْ مَٓا اُنْزِلَ اِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ طُغْيَانًا وَكُفْرًاۜ وَاَلْقَيْنَا بَيْنَهُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَٓاءَ اِلٰى يَوْمِ الْقِيٰمَةِۜ كُلَّمَٓا اَوْقَدُوا نَارًا لِلْحَرْبِ اَطْفَاَهَا اللّٰهُۙ وَيَسْعَوْنَ فِي الْاَرْضِ فَسَادًاۜ وَاللّٰهُ لَا يُحِبُّ الْمُفْسِد۪ينَ ﴿64﴾ وَلَوْ اَنَّ اَهْلَ الْكِتَابِ اٰمَنُوا وَاتَّقَوْا لَكَفَّرْنَا عَنْهُمْ سَيِّـَٔاتِهِمْ وَلَاَدْخَلْنَاهُمْ جَنَّاتِ النَّع۪يمِ ﴿65﴾ وَلَوْ اَنَّهُمْ اَقَامُوا التَّوْرٰيةَ وَالْاِنْج۪يلَ وَمَٓا اُنْزِلَ اِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِمْ لَاَكَلُوا مِنْ فَوْقِهِمْ وَمِنْ تَحْتِ اَرْجُلِهِمْۜ مِنْهُمْ اُمَّةٌ مُقْتَصِدَةٌۜ وَكَث۪يرٌ مِنْهُمْ سَٓاءَ مَا يَعْمَلُونَ۟ ﴿66﴾ يَٓا اَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَٓا اُنْزِلَ اِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَۜ وَاِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُۜ وَاللّٰهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِۜ اِنَّ اللّٰهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِر۪ينَ ﴿67﴾ قُلْ يَٓا اَهْلَ الْكِتَابِ لَسْتُمْ عَلٰى شَيْءٍ حَتّٰى تُق۪يمُوا التَّوْرٰيةَ وَالْاِنْج۪يلَ وَمَٓا اُنْزِلَ اِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْۜ وَلَيَز۪يدَنَّ كَث۪يرًا مِنْهُمْ مَٓا اُنْزِلَ اِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ طُغْيَانًا وَكُفْرًاۚ فَلَا تَأْسَ عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِر۪ينَ ﴿68﴾ اِنَّ الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا وَالَّذ۪ينَ هَادُوا وَالصَّابِؤُ۫نَ وَالنَّصَارٰى مَنْ اٰمَنَ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ ﴿69﴾ لَقَدْ اَخَذْنَا م۪يثَاقَ بَن۪ٓي اِسْرَٓاء۪يلَ وَاَرْسَلْنَٓا اِلَيْهِمْ رُسُلًاۜ كُلَّمَا جَٓاءَهُمْ رَسُولٌ بِمَا لَا تَهْوٰٓى اَنْفُسُهُمْۙ فَر۪يقًا كَذَّبُوا وَفَر۪يقًا يَقْتُلُونَ ﴿70﴾ وَحَسِبُٓوا اَلَّا تَكُونَ فِتْنَةٌ فَعَمُوا وَصَمُّوا ثُمَّ تَابَ اللّٰهُ عَلَيْهِمْ ثُمَّ عَمُوا وَصَمُّوا كَث۪يرٌ مِنْهُمْۜ وَاللّٰهُ بَص۪يرٌ بِمَا يَعْمَلُونَ ﴿71﴾ لَقَدْ كَفَرَ الَّذ۪ينَ قَالُٓوا اِنَّ اللّٰهَ هُوَ الْمَس۪يحُ ابْنُ مَرْيَمَۜ وَقَالَ الْمَس۪يحُ يَا بَن۪ٓي اِسْرَٓاء۪يلَ اعْبُدُوا اللّٰهَ رَبّ۪ي وَرَبَّكُمْۜ اِنَّهُ مَنْ يُشْرِكْ بِاللّٰهِ فَقَدْ حَرَّمَ اللّٰهُ عَلَيْهِ الْجَنَّةَ وَمَأْوٰيهُ النَّارُۜ وَمَا لِلظَّالِم۪ينَ مِنْ اَنْصَارٍ ﴿72﴾ لَقَدْ كَفَرَ الَّذ۪ينَ قَالُٓوا اِنَّ اللّٰهَ ثَالِثُ ثَلٰثَةٍۢ وَمَا مِنْ اِلٰهٍ اِلَّٓا اِلٰهٌ وَاحِدٌۜ وَاِنْ لَمْ يَنْتَهُوا عَمَّا يَقُولُونَ لَيَمَسَّنَّ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا مِنْهُمْ عَذَابٌ اَل۪يمٌ ﴿73﴾ اَفَلَا يَتُوبُونَ اِلَى اللّٰهِ وَيَسْتَغْفِرُونَهُۜ وَاللّٰهُ غَفُورٌ رَح۪يمٌ ﴿74﴾ مَا الْمَس۪يحُ ابْنُ مَرْيَمَ اِلَّا رَسُولٌۚ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُۜ وَاُمُّهُ صِدّ۪يقَةٌۜ كَانَا يَأْكُلَانِ الطَّعَامَۜ اُنْظُرْ كَيْفَ نُبَيِّنُ لَهُمُ الْاٰيَاتِ ثُمَّ انْظُرْ اَنّٰى يُؤْفَكُونَ ﴿75﴾ قُلْ اَتَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللّٰهِ مَا لَا يَمْلِكُ لَكُمْ ضَرًّا وَلَا نَفْعًاۜ وَاللّٰهُ هُوَ السَّم۪يعُ الْعَل۪يمُ ﴿76﴾ قُلْ يَٓا اَهْلَ الْكِتَابِ لَا تَغْلُوا ف۪ي د۪ينِكُمْ غَيْرَ الْحَقِّ وَلَا تَتَّبِعُٓوا اَهْوَٓاءَ قَوْمٍ قَدْ ضَلُّوا مِنْ قَبْلُ وَاَضَلُّوا كَث۪يرًا وَضَلُّوا عَنْ سَوَٓاءِ السَّب۪يلِ۟ ﴿77﴾ لُعِنَ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا مِنْ بَن۪ٓي اِسْرَٓاء۪يلَ عَلٰى لِسَانِ دَاوُ۫دَ وَع۪يسَى ابْنِ مَرْيَمَۜ ذٰلِكَ بِمَا عَصَوْا وَكَانُوا يَعْتَدُونَ ﴿78﴾ كَانُوا لَا يَتَنَاهَوْنَ عَنْ مُنْكَرٍ فَعَلُوهُۜ لَبِئْسَ مَا كَانُوا يَفْعَلُونَ ﴿79﴾ تَرٰى كَث۪يرًا مِنْهُمْ يَتَوَلَّوْنَ الَّذ۪ينَ كَفَرُواۜ لَبِئْسَ مَا قَدَّمَتْ لَهُمْ اَنْفُسُهُمْ اَنْ سَخِطَ اللّٰهُ عَلَيْهِمْ وَفِي الْعَذَابِ هُمْ خَالِدُونَ ﴿80﴾ وَلَوْ كَانُوا يُؤْمِنُونَ بِاللّٰهِ وَالنَّبِيِّ وَمَٓا اُنْزِلَ اِلَيْهِ مَا اتَّخَذُوهُمْ اَوْلِيَٓاءَ وَلٰكِنَّ كَث۪يرًا مِنْهُمْ فَاسِقُونَ ﴿81﴾ لَتَجِدَنَّ اَشَدَّ النَّاسِ عَدَاوَةً لِلَّذ۪ينَ اٰمَنُوا الْيَهُودَ وَالَّذ۪ينَ اَشْرَكُواۚ وَلَتَجِدَنَّ اَقْرَبَهُمْ مَوَدَّةً لِلَّذ۪ينَ اٰمَنُوا الَّذ۪ينَ قَالُٓوا اِنَّا نَصَارٰىۜ ذٰلِكَ بِاَنَّ مِنْهُمْ قِسّ۪يس۪ينَ وَرُهْبَانًا وَاَنَّهُمْ لَا يَسْتَكْبِرُونَ ﴿82﴾ وَاِذَا سَمِعُوا مَٓا اُنْزِلَ اِلَى الرَّسُولِ تَرٰٓى اَعْيُنَهُمْ تَف۪يضُ مِنَ الدَّمْعِ مِمَّا عَرَفُوا مِنَ الْحَقِّۚ يَقُولُونَ رَبَّنَٓا اٰمَنَّا فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِد۪ينَ ﴿83﴾ وَمَا لَنَا لَا نُؤْمِنُ بِاللّٰهِ وَمَا جَٓاءَنَا مِنَ الْحَقِّۙ وَنَطْمَعُ اَنْ يُدْخِلَنَا رَبُّنَا مَعَ الْقَوْمِ الصَّالِح۪ينَ ﴿84﴾ فَاَثَابَهُمُ اللّٰهُ بِمَا قَالُوا جَنَّاتٍ تَجْر۪ي مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهَارُ خَالِد۪ينَ ف۪يهَاۜ وَذٰلِكَ جَزَٓاءُ الْمُحْسِن۪ينَ ﴿85﴾ وَالَّذ۪ينَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِاٰيَاتِنَٓا اُو۬لٰٓئِكَ اَصْحَابُ الْجَح۪يمِ۟ ﴿86﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا لَا تُحَرِّمُوا طَيِّبَاتِ مَٓا اَحَلَّ اللّٰهُ لَكُمْ وَلَا تَعْتَدُواۜ اِنَّ اللّٰهَ لَا يُحِبُّ الْمُعْتَد۪ينَ ﴿87﴾ وَكُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللّٰهُ حَلَالًا طَيِّبًاۖ وَاتَّقُوا اللّٰهَ الَّذ۪ٓي اَنْتُمْ بِه۪ مُؤْمِنُونَ ﴿88﴾ لَا يُؤَاخِذُكُمُ اللّٰهُ بِاللَّغْوِ ف۪ٓي اَيْمَانِكُمْ وَلٰكِنْ يُؤَاخِذُكُمْ بِمَا عَقَّدْتُمُ الْاَيْمَانَۚ فَكَفَّارَتُهُٓ اِطْعَامُ عَشَرَةِ مَسَاك۪ينَ مِنْ اَوْسَطِ مَا تُطْعِمُونَ اَهْل۪يكُمْ اَوْ كِسْوَتُهُمْ اَوْ تَحْر۪يرُ رَقَبَةٍۜ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلٰثَةِ اَيَّامٍۜ ذٰلِكَ كَفَّارَةُ اَيْمَانِكُمْ اِذَا حَلَفْتُمْۜ وَاحْفَظُٓوا اَيْمَانَكُمْۜ كَذٰلِكَ يُبَيِّنُ اللّٰهُ لَكُمْ اٰيَاتِه۪ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿89﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُٓوا اِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالْاَنْصَابُ وَالْاَزْلَامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ﴿90﴾ اِنَّمَا يُر۪يدُ الشَّيْطَانُ اَنْ يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَٓاءَ فِي الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ وَيَصُدَّكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللّٰهِ وَعَنِ الصَّلٰوةِۚ فَهَلْ اَنْتُمْ مُنْتَهُونَ ﴿91﴾ وَاَط۪يعُوا اللّٰهَ وَاَط۪يعُوا الرَّسُولَ وَاحْذَرُواۚ فَاِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَاعْلَمُٓوا اَنَّمَا عَلٰى رَسُولِنَا الْبَلَاغُ الْمُب۪ينُ ﴿92﴾ لَيْسَ عَلَى الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جُنَاحٌ ف۪يمَا طَعِمُٓوا اِذَا مَا اتَّقَوْا وَاٰمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ ثُمَّ اتَّقَوْا وَاٰمَنُوا ثُمَّ اتَّقَوْا وَاَحْسَنُواۜ وَاللّٰهُ يُحِبُّ الْمُحْسِن۪ينَ۟ ﴿93﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا لَيَبْلُوَنَّكُمُ اللّٰهُ بِشَيْءٍ مِنَ الصَّيْدِ تَنَالُهُٓ اَيْد۪يكُمْ وَرِمَاحُكُمْ لِيَعْلَمَ اللّٰهُ مَنْ يَخَافُهُ بِالْغَيْبِۚ فَمَنِ اعْتَدٰى بَعْدَ ذٰلِكَ فَلَهُ عَذَابٌ اَل۪يمٌ ﴿94﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا لَا تَقْتُلُوا الصَّيْدَ وَاَنْتُمْ حُرُمٌۜ وَمَنْ قَتَلَهُ مِنْكُمْ مُتَعَمِّدًا فَجَزَٓاءٌ مِثْلُ مَا قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ يَحْكُمُ بِه۪ ذَوَا عَدْلٍ مِنْكُمْ هَدْيًا بَالِغَ الْكَعْبَةِ اَوْ كَفَّارَةٌ طَعَامُ مَسَاك۪ينَ اَوْ عَدْلُ ذٰلِكَ صِيَامًا لِيَذُوقَ وَبَالَ اَمْرِه۪ۜ عَفَا اللّٰهُ عَمَّا سَلَفَۜ وَمَنْ عَادَ فَيَنْتَقِمُ اللّٰهُ مِنْهُۜ وَاللّٰهُ عَز۪يزٌ ذُو انْتِقَامٍ ﴿95﴾ اُحِلَّ لَكُمْ صَيْدُ الْبَحْرِ وَطَعَامُهُ مَتَاعًا لَكُمْ وَلِلسَّيَّارَةِۚ وَحُرِّمَ عَلَيْكُمْ صَيْدُ الْبَرِّ مَا دُمْتُمْ حُرُمًاۜ وَاتَّقُوا اللّٰهَ الَّذ۪ٓي اِلَيْهِ تُحْشَرُونَ ﴿96﴾ جَعَلَ اللّٰهُ الْكَعْبَةَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ قِيَامًا لِلنَّاسِ وَالشَّهْرَ الْحَرَامَ وَالْهَدْيَ وَالْقَلَٓائِدَۜ ذٰلِكَ لِتَعْلَمُٓوا اَنَّ اللّٰهَ يَعْلَمُ مَا فِي السَّمٰوَاتِ وَمَا فِي الْاَرْضِ وَاَنَّ اللّٰهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَل۪يمٌ ﴿97﴾ اِعْلَمُٓوا اَنَّ اللّٰهَ شَد۪يدُ الْعِقَابِ وَاَنَّ اللّٰهَ غَفُورٌ رَح۪يمٌۜ ﴿98﴾ مَا عَلَى الرَّسُولِ اِلَّا الْبَلَاغُۜ وَاللّٰهُ يَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا تَكْتُمُونَ ﴿99﴾ قُلْ لَا يَسْتَوِي الْخَب۪يثُ وَالطَّيِّبُ وَلَوْ اَعْجَبَكَ كَثْرَةُ الْخَب۪يثِۚ فَاتَّقُوا اللّٰهَ يَٓا اُو۬لِي الْاَلْبَابِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ۟ ﴿100﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا لَا تَسْـَٔلُوا عَنْ اَشْيَٓاءَ اِنْ تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْۚ وَاِنْ تَسْـَٔلُوا عَنْهَا ح۪ينَ يُنَزَّلُ الْقُرْاٰنُ تُبْدَ لَكُمْۜ عَفَا اللّٰهُ عَنْهَاۜ وَاللّٰهُ غَفُورٌ حَل۪يمٌ ﴿101﴾ قَدْ سَاَلَهَا قَوْمٌ مِنْ قَبْلِكُمْ ثُمَّ اَصْبَحُوا بِهَا كَافِر۪ينَ ﴿102﴾ مَا جَعَلَ اللّٰهُ مِنْ بَح۪يرَةٍ وَلَا سَٓائِبَةٍ وَلَا وَص۪يلَةٍ وَلَا حَامٍۙ وَلٰكِنَّ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا يَفْتَرُونَ عَلَى اللّٰهِ الْكَذِبَۜ وَاَكْثَرُهُمْ لَا يَعْقِلُونَ ﴿103﴾ وَاِذَا ق۪يلَ لَهُمْ تَعَالَوْا اِلٰى مَٓا اَنْزَلَ اللّٰهُ وَاِلَى الرَّسُولِ قَالُوا حَسْبُنَا مَا وَجَدْنَا عَلَيْهِ اٰبَٓاءَنَاۜ اَوَلَوْ كَانَ اٰبَٓاؤُ۬هُمْ لَا يَعْلَمُونَ شَيْـًٔا وَلَا يَهْتَدُونَ ﴿104﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا عَلَيْكُمْ اَنْفُسَكُمْۚ لَا يَضُرُّكُمْ مَنْ ضَلَّ اِذَا اهْتَدَيْتُمْۜ اِلَى اللّٰهِ مَرْجِعُكُمْ جَم۪يعًا فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿105﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا شَهَادَةُ بَيْنِكُمْ اِذَا حَضَرَ اَحَدَكُمُ الْمَوْتُ ح۪ينَ الْوَصِيَّةِ اثْنَانِ ذَوَا عَدْلٍ مِنْكُمْ اَوْ اٰخَرَانِ مِنْ غَيْرِكُمْ اِنْ اَنْتُمْ ضَرَبْتُمْ فِي الْاَرْضِ فَاَصَابَتْكُمْ مُص۪يبَةُ الْمَوْتِۜ تَحْبِسُونَهُمَا مِنْ بَعْدِ الصَّلٰوةِ فَيُقْسِمَانِ بِاللّٰهِ اِنِ ارْتَبْتُمْ لَا نَشْتَر۪ي بِه۪ ثَمَنًا وَلَوْ كَانَ ذَا قُرْبٰىۙ وَلَا نَكْتُمُ شَهَادَةَ اللّٰهِ اِنَّٓا اِذًا لَمِنَ الْاٰثِم۪ينَ ﴿106﴾ فَاِنْ عُثِرَ عَلٰٓى اَنَّهُمَا اسْتَحَقَّٓا اِثْمًا فَاٰخَرَانِ يَقُومَانِ مَقَامَهُمَا مِنَ الَّذ۪ينَ اسْتَحَقَّ عَلَيْهِمُ الْاَوْلَيَانِ فَيُقْسِمَانِ بِاللّٰهِ لَشَهَادَتُنَٓا اَحَقُّ مِنْ شَهَادَتِهِمَا وَمَا اعْتَدَيْنَاۘ اِنَّٓا اِذًا لَمِنَ الظَّالِم۪ينَ ﴿107﴾ ذٰلِكَ اَدْنٰٓى اَنْ يَأْتُوا بِالشَّهَادَةِ عَلٰى وَجْهِهَٓا اَوْ يَخَافُٓوا اَنْ تُرَدَّ اَيْمَانٌ بَعْدَ اَيْمَانِهِمْۜ وَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاسْمَعُواۜ وَاللّٰهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِق۪ينَ۟ ﴿108﴾ يَوْمَ يَجْمَعُ اللّٰهُ الرُّسُلَ فَيَقُولُ مَاذَٓا اُجِبْتُمْۜ قَالُوا لَا عِلْمَ لَنَاۜ اِنَّكَ اَنْتَ عَلَّامُ الْغُيُوبِ ﴿109﴾ اِذْ قَالَ اللّٰهُ يَا ع۪يسَى ابْنَ مَرْيَمَ اذْكُرْ نِعْمَت۪ي عَلَيْكَ وَعَلٰى وَالِدَتِكَۢ اِذْ اَيَّدْتُكَ بِرُوحِ الْقُدُسِ تُكَلِّمُ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ وَكَهْلًاۚ وَاِذْ عَلَّمْتُكَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَالتَّوْرٰيةَ وَالْاِنْج۪يلَۚ وَاِذْ تَخْلُقُ مِنَ الطّ۪ينِ كَهَيْـَٔةِ الطَّيْرِ بِاِذْن۪ي فَتَنْفُخُ ف۪يهَا فَتَكُونُ طَيْرًا بِاِذْن۪ي وَتُبْرِئُ الْاَكْمَهَ وَالْاَبْرَصَ بِاِذْن۪يۚ وَاِذْ تُخْرِجُ الْمَوْتٰى بِاِذْن۪يۚ وَاِذْ كَفَفْتُ بَن۪ٓي اِسْرَٓاء۪يلَ عَنْكَ اِذْ جِئْتَهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ فَقَالَ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا مِنْهُمْ اِنْ هٰذَٓا اِلَّا سِحْرٌ مُب۪ينٌ ﴿110﴾ وَاِذْ اَوْحَيْتُ اِلَى الْحَوَارِيّ۪نَ اَنْ اٰمِنُوا ب۪ي وَبِرَسُول۪يۚ قَالُٓوا اٰمَنَّا وَاشْهَدْ بِاَنَّنَا مُسْلِمُونَ ﴿111﴾ اِذْ قَالَ الْحَوَارِيُّونَ يَا ع۪يسَى ابْنَ مَرْيَمَ هَلْ يَسْتَط۪يعُ رَبُّكَ اَنْ يُنَزِّلَ عَلَيْنَا مَٓائِدَةً مِنَ السَّمَٓاءِۜ قَالَ اتَّقُوا اللّٰهَ اِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِن۪ينَ﴿112﴾ قَالُوا نُر۪يدُ اَنْ نَأْكُلَ مِنْهَا وَتَطْمَئِنَّ قُلُوبُنَا وَنَعْلَمَ اَنْ قَدْ صَدَقْتَنَا وَنَكُونَ عَلَيْهَا مِنَ الشَّاهِد۪ينَ ﴿113﴾ قَالَ ع۪يسَى ابْنُ مَرْيَمَ اللّٰهُمَّ رَبَّنَٓا اَنْزِلْ عَلَيْنَا مَٓائِدَةً مِنَ السَّمَٓاءِ تَكُونُ لَنَا ع۪يدًا لِاَوَّلِنَا وَاٰخِرِنَا وَاٰيَةً مِنْكَۚ وَارْزُقْنَا وَاَنْتَ خَيْرُ الرَّازِق۪ينَ ﴿114﴾ قَالَ اللّٰهُ اِنّ۪ي مُنَزِّلُهَا عَلَيْكُمْۚ فَمَنْ يَكْفُرْ بَعْدُ مِنْكُمْ فَاِنّ۪ٓي اُعَذِّبُهُ عَذَابًا لَٓا اُعَذِّبُهُٓ اَحَدًا مِنَ الْعَالَم۪ينَ۟ ﴿115﴾ وَاِذْ قَالَ اللّٰهُ يَا ع۪يسَى ابْنَ مَرْيَمَ ءَاَنْتَ قُلْتَ لِلنَّاسِ اتَّخِذُون۪ي وَاُمِّيَ اِلٰهَيْنِ مِنْ دُونِ اللّٰهِۜ قَالَ سُبْحَانَكَ مَا يَكُونُ ل۪ٓي اَنْ اَقُولَ مَا لَيْسَ ل۪ي بِحَقٍّۜ اِنْ كُنْتُ قُلْتُهُ فَقَدْ عَلِمْتَهُۜ تَعْلَمُ مَا ف۪ي نَفْس۪ي وَلَٓا اَعْلَمُ مَا ف۪ي نَفْسِكَۜ اِنَّكَ اَنْتَ عَلَّامُ الْغُيُوبِ ﴿116﴾ مَا قُلْتُ لَهُمْ اِلَّا مَٓا اَمَرْتَن۪ي بِه۪ٓ اَنِ اعْبُدُوا اللّٰهَ رَبّ۪ي وَرَبَّكُمْۚ وَكُنْتُ عَلَيْهِمْ شَه۪يدًا مَا دُمْتُ ف۪يهِمْۚ فَلَمَّا تَوَفَّيْتَن۪ي كُنْتَ اَنْتَ الرَّق۪يبَ عَلَيْهِمْۜ وَاَنْتَ عَلٰى كُلِّ شَيْءٍ شَه۪يدٌ ﴿117﴾ اِنْ تُعَذِّبْهُمْ فَاِنَّهُمْ عِبَادُكَۚ وَاِنْ تَغْفِرْ لَهُمْ فَاِنَّكَ اَنْتَ الْعَز۪يزُ الْحَك۪يمُ ﴿118﴾ قَالَ اللّٰهُ هٰذَا يَوْمُ يَنْفَعُ الصَّادِق۪ينَ صِدْقُهُمْۜ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْر۪ي مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهَارُ خَالِد۪ينَ ف۪يهَٓا اَبَدًاۜ رَضِيَ اللّٰهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُۜ ذٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظ۪يمُ ﴿119﴾ لِلّٰهِ مُلْكُ السَّمٰوَاتِ وَالْاَرْضِ وَمَا ف۪يهِنَّۜ وَهُوَ عَلٰى كُلِّ شَيْءٍ قَد۪يرٌ ﴿120﴾[سورة المائدة:: 120-1]
Rahman we Rahym bolan Allahyñ ady bilen
1. Eý iman edenler! Beren wadaňyzda duruň! Ihram eşigindekäňiz awlanmagy halal saýmazlygyňyz şerti bilen geljekde okaljak (bildiriljek) bolan haýwanlardan başgalary size halal kylyndy. Şübhesiz Allah islän hökümüni berer. 2. Eý iman edenler! Allahyň (goýan dini hökümlerine) kadalaryna, haram aýa, haj üçin soýuljak gurbanlygyna (boýnuna ýalyk dañyp), Rablaryndan bol nygmat we hoşniýetlilik isläp gelenlere hormatsyzlyk etmäñ! Ihram eşikleriñizi çykarandan soñra, isleseñiz awlanyň! Sizi Mesjidi Harama salanoklar diýip birnäçelerine beslän öýke-kinäñiz sizi çägiñizden aşa bolmaga itermesin. Ýagşylyk we takwada (Allaha garşy gelmekden säginmeklikde) ýardamlaşyñ. Emma günä iş etmek we duşmanlykda ýardamlaşmañ. Allaha garşy gelmekden säginiñ. Sebäbi Allahyñ berjek jezasy gaty gazaplydyr. 3. Allahdan başgasynyñ ýoluna soýulan mal (heniz jany çykmadyk bolsa we ýetişip Allah ýolunda soýulanlar başga), ölen mal, gan, doñuz eti, bogulup ölen, urgy sebäpli ölen, beýikden gaçyp ölen, şah bilen süsülip ölen, ýyrtyjylar tarapyndan böleklenen mallar bilen dikilen daşlaryñ üstünde (hormatyna) soýulan mallaryñ etleri hem-de pal oklary bilen kysmatyňyzy gözlemegiñiz size haram kylyndy. Ynha bularyñ ählisi Allaha tabyn bolmakdan daşlaşmaklykdyr. Bugün kapyrlar diniñizden (ony ýok etmekden) umydyny üzdiler. Artyk olardan gorkmañ, menden gorkuñ! Bugün siziñ üçin diniñizi kemala getirdim. Size nygmatymy tamamladym we siziñ üçin yslam dinini saýladym. Kim güýçli açlykda çykgynsyz ýagdaýa düşende, günä meýil etmän (haram etlerden) iýse, şübhesiz Allah köp bagyşlaýandyr we rehimdarlyk edendir. 4. Eý Muhammed, saña özlerine nämeleriñ halal kylynany soraýarlar. Şeýle diý; “Size arassa we gowy bolan zatlar bilen bilelikde Allahyñ size beren ukyplylygy bilen tälim berip ýetişdiren awçy haýwanlaryñyzyñ (tazy, laçyn wş.) tutan awlary halal kylyndy. Olaryñ siziñ üçin tutan awlaryndan iýiñ! Ony aw üçin göýbereniňizde Allahyñ adyny ýatlañ! (Bismillähirrahmanirrahym diýiñ).” Allaha garşy gelmekden säginiñ. Şübhesiz Allah hasabaty gaty çalt görendir. 5. Bugün size arassa we gowy bolan zatlar halal kylyndy. Özlerine kitap berlenleriñ iýýänleri size-de halal, siziñ iýýänleriñizem olara halaldyr. Mömin zenanlardan ar-namysly bolanlar bilen ozaldan özlerine kitap berlenlerden bolan ar-namysly zenanlara hem galyňlaryny bermek şerti bilen zina etmän ýa-da gizlin dost bolup ýaşaşmaýan bolsañyz, öýlenmek size halaldyr. Kim ynanmaly zatlary inkär edäýse, ähli eden işleri puç bolar. Ahyrýetde hem ol zyýana galanlardandyr. 6. Eý iman edenler! Namaza durjak wagtyñyz ýüzleriñizi, elleriñizi dirseklerinize çenli ýuwuň! Başyñyza mesh edip iki aýagyñyzam topugyna çenli ýuwuñ. Eger-de jünüp (gusül, haram) bolsañyz gowuja ýuwunyp arassa boluñ! Kesel bolanyñyzda, ýolagçy bolanyñyzda, hajathana girip täretsiz bolanyñyzda ýa-da aýallara (ýakynlaşyp) degeniňizde (jynsy gatnaşykda bolanyňyzda) ýuwunyp arassalanmaga suw tapmadyk ýagdaýyňyzda bolsa, arassa bir topraga ýöneliñ. Ol toprak bilen ýüzleriñizi we elleriñizi teýemmüm ediñ! Allah size haýsydyr bir kynçylyk çykarmak islemez. Diňe sizi päkize kylmak we şükür ediň diýip üstüñizdäki nygmatyny tamamlamak isleýär. 7. Allahyñ üstüñizdäki nygmatyny we “eşitdik we tabyn boldyk,” diýeniñizde Allaha beren wadañyzy ýatlañ! Allaha garşy gelmekden säginiñ. Şübhesiz Allah, göwüslerde (kalplarda) bolany hakykaty bilen bilendir. 8. Eý iman edenler! Allah üçin hakykaty aýap saklaň we adalatly şaýatlyk edenlerden boluñ! Bir topluma bolan öýkedir kinäniz sebäpli ol topluma garşy sizi adalatsyzlyga uçratmasyn! Adalatly boluñ. Bu bolsa, Allaha garşy gelmekden säginmeklige has ýakyndyr. Allaha garşy gelmekden säginiň! Şübhesiz Allah edenlerinizden hakykaty bilen habarlydyr. 9. Allah, iman edip salyh amallar işleýänler hakynda, “olaryñ bagyşlanmagy we uly sylagy bardyr” diýip wada berendir. 10. Inkär edip, aýatlarymyzy ýalanlaýanlar, ynha olar jähennemlikdir. 11. Eý iman edenler! Allahyñ size bolan nygmatyny ýatlañ! Hany bir toplum size el uzatjak (zeper berjek) bolupdy, Allah bolsa muňa böwet bolup, sizden olaryň ellerini çekdirdi. Allaha garşy gelmekden säginiñ! Möminler diñe Allaha tewekkül etsinler (bil baglasynlar)! 12. Kasam bolsun! Allah Israýyl ogullaryndan berk söz alypdy. Olardan on iki ýolbaşçy saýlapdyk. Allah şeýle diýipdi; “Siziñ bilen biledirin. Kasam bolsun! Eger-de namazyny kylyp, zekatyny berip, ilçilerime ynanyp, olara goldaw bereniñizde, (garyp-gasarlara köñülden ýardam berip) Allaha gowy bir karz berseñiz, elbetde siziñ erbetlikleriňizi (günäleriñizi) bagyşlaryn we kasam bolsun! Sizi içinden derýalar akan jennetlere goýaryn. Emma mundan soñ kim inkär etse, onda ol hökmany suratda dogry ýoldan çykandyr. 13. Ynha-da, beren wadalarynda durmanlygy sebäpli olary näletledik, kalblaryny gas-gaty kyldyk. Sözleriň manylaryny üýtgetýärler. Unutmaly däl zatlaryň ähmiýetli bir bölegini unutdylar. Eý Muhammed! Olaryñ arasyndan käbirlerinden başgalarynyñ hemişe haýynlygyny görýärsiñ. Onda da sen olara geçirimlilik et we üns berme! Sebäbi Allah ýagşylyk edenleri halar. 14. “Biz hiristiýandyrys” diýenlerdenem berk söz alypdyk. Emma olaram unutmaly däl zatlaryň ähmiýetli bir bölegini unutdylar. Bu sebäpli bizem olaryñ arasyna kyýamat gününe çenli dowam etjek duşmanlyk we öýke-kinäni saldyk. Allah, olara näme iş edýänlerini bildirer. 15. Eý özlerine kitap berlenler! Artyk size ilçimiz (Muhammed) barandyr. Ol kitabyñyzdan gizläp saklan hakykatlaryñyzdan ençemesini sizlere aýan edýär. Köpüsinäm geçirimlilik edýär. Ynha size Allahdan bir (nur) aýdyňlyk we aç-açan bir kitap (Gurhan) berlendir. 16. Allah, onuñ bilen razylygyny almagyñ ugrunda bolanlary esen amanlyk bilen ýollaryna ýetirer we olary rugsady bilen garañkydan aýdyñlyga çykaryp, özlerini gös-göni bir ýola salar. 17. Kasam bolsun! “Allah Merýem ogly Mesihdir” diýenler anyk kapyr boldylar. Şeýle diý; “Eger Allah, Merýem ogly Mesihi, onuň ejesini we ýer-ýüzünde bolanlaryň baryny ýok etmek islese, Allaha garşy kim näme edip biler? Gökleriň, ýeriň we bularyň arasyndaky ähli zadyň hökümrowanlygy Allahyňkydyr. Islänini ýaradar. Allahyñ ähli zada hakykaty bilen güýji ýetendir. 18. Eýsem jöhitler we hiristiýanlar, “Biz Allahyň ogullary we söýgili gullarydyrys” diýdiler. Şeýle diý, “Şeýle bolsa (Allah) size näme üçin günäleriňiz sebäpli azap berýär? Ýok, sizem onuň ýaradanlaryndan bir ynsansyňyz. “(Allah) islänini bagyşlar, islänine bolsa azap berer. Gökleriň, ýeriň we bularyň arasyndaky ähli zadyň hökümrowanlygy Allahyňkydyr. Dolanyp bardyryljak ýer diňe Oňadyr. 19. Eý özlerine kitap berlenler! Pygamberleriň arasy üzülen bir wagtynda, “Bize buşlaýyjy we duýdurançy bir pygamber gelmedi diýmäň” diýip, ynha size (hakykaty) açyklaýan ilçimiz (Muhammed) geldi. (Elbetde) size bir buşlaýjy we duýdurançy gelendir. Allahyñ ähli zada hakykaty bilen güýji ýetendir. 20. Hany Musa kowmyna şeýle diýipdi; “Eý kowmym, Allahyň siziň üstüňizdäki nygmatyny ýatlaň! Hany araňyzdan pygamberler çykarypdy. Sizi hökümdarlar kylandyr, beýleki toplumlardan hiç haýsyna bermedigini sizlere beripdi.” 21. “Eý kowmym! Allahyň size ýazan mukaddes topragyna giriñ. Yzyñyza dolanmañ! Ýogsa-da zyýana galanlardan bolarsyñyz. 22. Şeýle diýdiler; “Eý Musa, ol (diyeniň) topraklaryñda gaty zalym bir halk bar. Olar şol ýerden çykmasa, biz şol ýere asla girmeris. Eger-de şol ýerden çyksalar bizem gireris.” 23. Gorkanlaryñ arasyndan Allahyñ özlerine nygmat berenlerinden iki ynsan şeýle diýipdi; “Olaryñ üstüne gapydan giriñ. Şol ýere gireniñizde artyk siz şübhesiz gazananlardan bolarsyñyz. Eger-de möminlerden bolsañyz, diñe Allaha boýun bolup, oňa bil baglañ!”24. Şeýle diýdiler; “Eý Musa! Olar şol ýerde boldugyça biz şol ýere asla girmeris. Sen we Rabbyñ gidiñde olar bilen söweşiñ! Biz bärde oturarys.”25. Musa, “Eý Rabbym! Men diñe özüme we doganyma aýdanymy etdirip bilerin. Artyk biziñ bilen ol ýoldan çykanlaryñ arasyny aýyr” diýdi. 26. Allah şeýle diýdi; “Onda olara şol ýer kyrk ýyl haram kylynandyr. Şol möhletiñ içinde ýer-ýüzünde aljyraňly ýagdaýda aýlanyp ýörärler. Artyk şeyle, ýoldan çykan kowma gynanma!” 27. Eý Muhammed! Olara, Adam atanyñ hakykat bolan iki oglunyñ habaryny habar ber! Hany ikisi hem bir sanydan gurbanlyk hödür edipdiler. Biriniñki kabul edilip, beýlekisiniňki bolsa kabul edilmändi. Gurbanlygy kabul edilmedik, “Kasam bolsun! Seni hökman öldürjek” diýipdi. Beýleki, “Allah diñe özüne garşy gelmekden säginenlerden kabul eder” diýipdi. 28. “Kasam bolsun! Sen meni öldürmek üçin eliñi maña uzatsañam, men seni öldürmek üçin saña elimi uzatjak däldirin. Sebäbi men älemleriñ Rabby bolan Allahdan gorkaryn.” 29. “Meniñ isleýänim, sen meniñ günämi, öz günäñe goşup jähenneme gidenlerden bolarsyň! Ynha bu bolsa zalymlaryñ jezasydyr.” 30. Diýýärkä nebsi ony doganyny öldürmäge itdi we nebsine uýup ony öldürdi. Şeýlelikde beýtmek bilen zyýana galanlardan boldy. 31. Netijede Allah, oña doganynyñ ölen jesedini nähili gizlemelidigini görkezmek üçin ýeri peşeýän bir garga iberdi. “’Näletler bolsun maña! Men şu gargaça hem bolup bilmän, doganymyñ jesedini gömmekden ejizmi,” diýdi. Artyk puşmanlyk duýanlardan bolupdy. 32. Bu sebäpli Israýyl ogullaryna (kitapda) şuny ýazdyk; “Kim bir ynsany, bir jan garşylygynda ýa-da ýer-ýüzünde bozgunçylyk çykarmaklygyñ garşylygyna bolman ýöne ýere öldüräýse, edil ol bütin ynsanlary öldüren ýalydyr. Kim birini halas edip ýaşatsa, edil bütin ynsanlary ýaşadan ýalydyr. Kasam bolsun! Resullarymyz olara aç-açan deliller (gudrat we aýatlar) getirdiler. Emma olardan köpüsi mundan sonra-da (entägem) ýer-ýüzünde öte aşa geçýär. 33. Allah we Resulyna söweş edenleriñ we ýer-ýüzünde bozgunçylyk çykarmak üçin synanyşanlaryñ jezasy, diñe öldürilmeli ýa asylmaly ýa-da elleriniñ we aýaklarynyñ atanak ýagdaýda kesilmegi ýa-da şol ýerden kowulmagydyr. Bu jezalar olar üçin dünýädäki bir masgaralyk we ahyrýetde de olara uly bir azap bardyr. 34. Ýöne olary ele salmazyñyzdan ozal toba edenleri bolsa, mundan başga. Artyk Allahyñ köp bagyşlaýandygyny we köp rehimdardyrlyk edendigini biliñ! 35. Eý iman edenler! Allaha garşy gelmekden säginiñ, Allaha ýakynlaşmak üçin saý sebäpleri (Gurhany) gözläñ we diňe onuñ ýolunda göreşseňiz halas bolarsyňyz! 36. Şübhesiz ýer-ýüzünde bolanlaryñ barysyny we ýanynda ýene-de şonça özleriniñki (kapyrlary) bolsa-da, ony hem kyýamat gününiñ azabyndan halas bolmak üçin garşylygynda berjek bolsalaram, olardan ýene kabul edilmez. Olara gazaply bir azap bardyr. 37. Ataşdan çykmak islärler, emma ondan çykyp bilmezler. Olara yzygiderli bir azap bardyr. 38. Edenleriniñ garşylygy hökmünde we Allahyñ olara dändirmeklik üçin goýan kadasyna laýyklykda, el egri (ogry) erkek bilen el egri (ogry) zenanyñ ellerini kesiñ! Allah hökmany güýjüň eýesidir. Höküm we dana-paýhaslygyň eýesidir. 39. Her kimem bolsa eden zalymlygynyñ yzyndan toba edip ýagdaýyny düzetse, şübhesiz Allah onuñ eden tobasyny kabul eder. Şübhesiz Allah köp bagyşlaýandyr we köp rehimdarlyk edendir. 40. Gökleriñ we ýeriñ hökmürowanlygynyň Allaha mahsusdygyny bilenokmy? Ol islänine azap berer, islänini hem bagyşlar. Allahyñ ähli zada hakykaty bilen güýji ýetendir. 41. Eý Pygamber! Kalby bilen ynanmadyk halyna agyzlary bilen “Ynandyk” diýenler (munafyklar) we jöhitlerden kapyrlykda bäsleşenler seni gynandyrmasyn! Olar, (jöhitler) ýalan toslamak üçin (seni) diñlärler, saña gelmeýän bir toplumyň adyndan seni diñlärler. Sözlerin manysyny bilensoň, manysyny üýtgedip şeýle diýerler. “Eger-de size şu höküm berilse ony berjaý ediñ! Ol berilmese säginiñ.” Allah kimiñ azaba uçramagyny islän bolsa, artyk sen asla onuñ üçin Allaha garşy hiç zat edip bilmersiñ! Olar Allahyñ, kalplaryny arassalamak islemeýän ynsanlarydyr. Olara dünýäde masgara bolmaklyk, ahyrýetde bolsa olara ýene uly bir azap bardyr. 42. Olar, ýalany köp diñleýän, haramy köp iýenlerdir. Eger-de sana gelseler, isle aralarynda höküm ber, isle olardan ýüz öwür. Olardan ýüz öwürseñem saña asla hiç-hili zeper berip bilmezler. Eger-de höküm berjek bolsañam, aralarynda adalatly höküm ber. Sebäbi Allah adalatly bolanlary halar. 43. Ýanlarynda Allahyñ hökümi bolan Töwrat barka, olar nädip seni emin belleýärler. Soñra munuñ yzyndan beren hökmüñden ýüz öwürýärler? Ynha olar (öz kitaplaryna-da, saña-da) ynanan däldirler. 44. Şübhesiz Töwraty biz indirdik. Içinde bir hak ýola ýetirmeklik we bir nur bardyr. Allaha tabyn bolan Nebiler onuñ bilen jöhitlere höküm bererdiler. Özlerini Rabbynyñ ýoluna baş goýanlar we alymlar hem şeýle höküm bererdiler. Sebäbi olara Allahyñ kitabyny goramak jogapkärçiligi berlipdi. Olar Töwratyñ hakdygyna şaýatdylar. Şeýle bolsa, sizem ynsanlardan gorkmañ, menden gorkuñ we aýatlarymy az bir zada çalyşmañ! Allahyñ indireni bilen höküm bermeýänler kapyrlaryñ hut özleridir. 45. Onda (Töwratda) üstüne şuny hem ýazypdyk; “Jana jan, göze göz, buruna burun, gulaga gulak, dişe diş ar alnar (kysas ediler). Ýaralananlaram deñ derejede ar-almaklyga degişlidir. Kim bu hakyny geçse (razy bolsa), sadakam bolsuñ diýse, özi üçin keffareti (garşylygy) bolar. Allahyñ indirenleri bilen höküm bermeýänler, zalymlaryñ edil özleridir. 46. Ol pygamberleriñ ýolundan dowam eden Merýem ogly Isany, özünden ozalky Töwraty tassyklaýjy hökmünde göýberdik. Oña, içinde hak ýoly görkeziji we nury bolan öñündäki Töwraty tassyklaýan, Allaha garşy gelmekden säginenler üçin dogry ýola saljak bir öwüt-nesihat hökmünde Injili berdik. 47. Injile uýýanlar, Allahyñ ondaky indireni bilen höküm bersin! Allahyñ indireni bilen höküm bermeýänler fasyklaryñ edil özleridir. 48. Eý Muhammed! Saña-da ol Kitaby (Gurhany) hak, senden ozalky kitaplary tassyklaýjy, olara gözegçi hökmünde indirdik. Artyk, aralarynda Allahyñ indireni bilen höküm ber we saña gelen hakdan aýrylyp, olaryñ arzuwlaryna uýma. Sizden her biriñiz üçin bir şerigat ýoly goýduk. Eger-de Allah islesedi elbetde sizi ýeke-täk ymmat kylardy. Emma beren zatlary bilen sizi synag etmek üçin ymmatlara aýyrdy. Şeýle bolsa ýagşylyk etmekde bäsleşiñ! Hemmäñiziñ dolanyp bardyryljak ýeri Allahdyr. Ol wagt düşünişmezlige düşen zatlaryñyzy size bildirer. 49. Aralarynda Allahyñ indireni bilen höküm ber. Olaryñ arzuwlaryna uýma we Allahyñ saña indireninden bir böleginden (Gurhanyñ käbir hökümlerinden) seni aldowa salmaklaryndan sägin! Eger-de ýüz öwüräýseler, bilgin, şübhesiz Allah käbir günäleri sebäpli olary bir bela sezewar etmek isleýär. Ynsanlaryñ ençemesi hakykatdanam hak ýoldan çykandyrlar. 50. Olar entägem jahiliýe döwrüniñ hökümlerinimi isleýärler? Anyk ynanjak bir toplum üçin, kimiñ hökmi Allahyñkydan has gowydyr? 51. Eý ynsanlar! Ýahudi (jöhit) we hiristiýanlardan dost edinmäň! Olar biri-birileriniñ dostlarydyr. Sizden kim olary dost edinse, şübhesiz olam olardandyr. Şübhesiz Allah zalymlar toplumyny dogry ýola salmaz! 52. Ynha-da kalbynda bir kesel (nifak) bolanlaryñ, “Başymyza bir bela-beteriñ gelmeginden gorkýarys diýip, olaryñ arasynda elewräp ýöränlerini hem görersiñ! Emma Allah, ýakyn bir ýeñiş ýa-da gatyndan bir buýruk getirer we olar içlerindäki gizlän zatlaryna (iki ýüzliklerine) puşman bolarlar. 53. (Ol wagt) iman edenler şeýle diýerler; “Siziñ bilen bile bolandyklaryna bar güýji bilen Allaha and içenler şularmy?” Bularyñ edenleri boşa çykandyr. Şeýlelik bilen zyýana galanlardan bolandyrlar. 54. Eý iman edenler! Sizden kim dininden dänse (bilsin) Allah olaryñ ýerine şeýle bir toplumy getirer welin, Allah olary halar, olaram Allahy halar. Olar möminlere garşy pes-pälli, kapyrlara garşy güýçli we gaýduwsyzdyrlar. Allahyñ ýolunda göreşerler. Bu ýolda hiç-haçan aýyplaýanyň aýyplamagyndan gorkmazlar. Ynha bu bolsa, Allahyñ bir eçilmekligidir. Ony islänine berer. Allahyñ eçilmegi giñden bolandyr, hakykaty bilen bilendir. 55. Siziñ dostyñyz diñe Allahdyr, Resulydyr we Allahyñ buýruklaryna tabyn bolup, namazyny kylan, zekatyny beren möminlerdir. 56. Kim Allahy, onuñ pygamberini we ynanlary dost edinen bolsa, bilsin, şübhesiz Allahyň tarapdarlary üstünlik gazananlaryñ edil özleridir. 57. Eý iman edenler! Sizden ozal, özlerine kitap berlenlerden we kapyrlary, diniñizi ýañsylap oýunjak edinenleri dost edinmäñ! Eger-de möminlerden bolsañyz, Allaha garşy gelmekden saginiñ! 58. Siz namaza çagyryp azan okanyňyzda, ony ýañsylap oýun ýerine goýýarlar. Bu şübhesiz, olaryñ akyllarynyñ ýetmeýänligindendir. 59. Şeýle diý; “Eý özlerine kitap berlenler! Diňe Allaha, bize indirlene we ozal indirlenlere (ylahy kitaplara) ynanmagymyz, köpiňiziň fasyklardan bolmagyñyz sebäpli bizleri halamaýarsyñyz.” 60. Şeýle diý; “Allahyñ gatynda jezasy mundanam beter bolan ynsanlary size habar bereýinmi? Olar, Allahyñ näletläni we gazabyna sezewar edenleri, aralaryndan Allahyň maýmynlara we doñuzlara öwürenleri we şeýtanlara çokunanlardyr. Ynha bularyñ ýeri has erbetdir we olar dogry hak yoldan çykan azgynlardyr. 61. (Ýanyñyza) kapyrlyk halyna bolup girip çykanlarynda size gelenlerinde “Ynandyk” diýdiler. Allah, olaryñ gizlän zatlaryny has gowy biler. 62. Olardan köpüsiniñ günä iş etmekde, duşmanlykda, haram iýmekde biri-birileri bilen bäsleşýändiklerini görersiñ. Edýän zatlary nähili erbet zatlardyr. 63. Bularyň dini adamlary we dana ynsanlary, günä söz aýtmakdan we haram iýmekden saklasadylar. Edýän zatlary nähili erbet zatlardyr. 64. (Bir hem) Ýahudiler (jöhitler); “Allahyñ eli dañylgydyr” diýdiler. Şu diýenleri sebäpli öz elleri dañylsyn we nälete uçrasynlar! Ýok, gaýtam onuñ iki eläm çözülgidir, isleýişi ýaly eçilip berer. Kasam bolsun! Saña Rabbyñdan indirilen (Gurhan), olardan ençemesiniň azgynlygyny we kapyrlygyny artdyrar. Biz olaryñ arasyna kyýamata çenli duşmanlyk we öýke-kini saldyk. Her haçanam söweş üçin bir ody ýakanam bolsalar, Allah ony söndürendir. Olar ýer-ýüzünde bozgunçylyk çykarmaga synanyşarlar. Allah bozgunçylary halamaz. 65. Eger-de özlerine kitap berlenler iman etseler, Allaha garşy gelmekden säginsediler, hökman olaryñ erbetliklerini gizlärdik (günälerini bagyşlardyk) we olary Naim jennetlerine goýardyk. 66. Eger-de olar Töwraty, Injili we Rablary tarapyndan özlerine indirileni (Gurhany) kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirsediler, elbetde üstlerinden we aýaklarynyñ aşagyndan bol-elin rysgal iýerdiler. Olardan orta ýoly tutan bir topar bardyr. Emma olaryñ köpüsiniñ edeni nähili erbetdir! 67. Eý pygamber! Rabbyñdan saña indirileni duýdyr. Eger-de muny etmeseň, onuñ beren pygamberlik işini ýerine ýetirmedigiñ bolar. Allah seni ynsanlardan gorar. Şübhesiz Allah, kapyrlar toplumyny dogry ýola salmaz. 68. Şeýle diý; “Eý özlerine kitap berlenler! Töwraty, Injili we Rablary tarapyndan indirileni (Gurhany) ýerine ýetirmedikçe, hiç ýolda-da dälsiñiz!” Kasam bolsun! Saña Rabbyñdan indirilen bu Gurhan, olardan köpüsiniñ azgynlygyny we kapyrlygyny artdyrjakdyr. Şeýle bolsa, ol kapyrlar toplumy üçin gynanma. 69. Şübhesiz ynanlar (musulmanlar) bilen Ýahudiler, Sabiiler we Hiristiýanlardan (her bir toparyň öz şerigatynda) “Allaha we ahyrýet gününe ynanan we salyh amallar işleýänler üçin hiç-hili gorkara zat ýokdyr. Olar gynanmazlaram. “(diýip höküm berlendir) 70. Kasam bolsun! Israýyl ogullaryndan berk söz alyp, olara pygamberler göýberipdik. Ýöne, haçan-da bir pygamber olara nebisleriniñ halamaýan bir hökmini getirse, olaryň bir bölegine ýalan diýdiler, bir toparyny bolsa öldürdiler. 71. (Bu eden etdiliklerini) bir bela sebäp bolmaz öýdip, kör we lal (görmedik we bilmediksirän) boldylar. Soñra (toba etdiler). Allah hem olaryñ tobalaryny kabul etdi. Soñra ýene-de olardan köpüsi kör we lal boldylar. Allah olaryñ edenlerini hakykaty bilen görendir. 72. Kasam bolsun! “Allah, Merýem ogly Mesihdir” diýenler anyk kapyr boldy. Eýsem Mesih şeýle diýipdi; “Eý Israýyl ogullary! Ýalñyz, meniñem Rabbym, siziñem Rabbyñyz bolan Allaha gulluk ediñ. Kim Allaha şäriklik goşsa, Allah artyk oña jenneti hökman haram kylandyr. Onuñ boljak ýerem ataşdyr. Zalymlar üçin hiç-hili ýardamçy ýokdyr.” 73. Kasam bolsun! “Allah üçüñ üçünjisidir” diýenler kapyr boldy. Eýsem ýeke-täk Allahdan başga ylah ýokdyr. Eger-de diýenlerinden ýüz dändirmeseler, kasam bolsun! Olardan inkär edenlere, elbetde gazaply bir azap degjekdir. 74. Entegem, Allaha toba edip, ondan bagyşlanmagyny soramazlarmy? Allah köp bagyşlaýandyr we köp rehimdarlyk edendir. 75. Merýem ogly Mesih diñe bir pygamberdir. Ondan ozalam ençeme pygamberler geldi geçdi. Onuñ ejesi hem dogrycyl bir aýaldyr. (Nähili ylah bolup bilerler?) Ikisi hem nahar iýýärdiler. Gör, olara aýatlarymyzy nähili açyklaýarys. Soñam gör-bak nähili (hakdan) ýüz öwürýärler. 76. Eý Muhammed şeýle diý; “Allahy goýup, siziñ üçin zepere we peýda güýji ýetmeýän zatlaramy çokunýarsyñyz? Eýsem Allah, hakykaty bilen eşidendir we hakykaty bilen bilendir. “77. Şeýle diý; “Eý özlerine kitap berlenler! Hakyñ çäginden çykyp, diniñizde aşa gitmäñ. Ozal azan, köpleri hem azdyran we dogry ýoldan azaşan bir halkyñ arzuw we keýpi sapasyna uýmañ!” 78. Israýyl ogullaryndan inkär edenler, Dawud we Merýem ogly Isa dili bilen näletlendi. Bu bolsa olaryñ Allaha garşy gelmekleri we onuň goýan çäginden çykmaklary sebäplidir. 79. Eden erbetliklerinden bir-birini dändirmäne synanyşmazlardy. Edenleri nähili erbetdi. 80. Olardan köpüsiniñ inkär edenler bilen dost bolandyklaryny görersiñ. Kasam bolsun! Özleri üçin ozaldan (ahyrýete) göýberen zatlaryndan, Allahyñ olara gazap etmegi nähili erbetdir. Olar azap içinde ebedi galarlar. 81. Eger de Allaha, pygambere we oña indirilen (Gurhana) ynanýan bolsadylar, olar (müşrikler) bilen dost bolmazdylar. Emma olaryñ köpüsi fasyklardyr. 82. Eý Muhammed! Iman edenlere duşmanlyk eden ynsanlaryñ iñ gazaplysynyň diňe Ýahudiler bilen Allaha şäriklik goşanlardygyny görersiñ. Ýene olaryñ iman edenlere mähirlilik taýdan iñ ýakynyñ “Biz hiristiýanlardyrys” diýenleriñ bardygyny hökman görersiñ. Sebäbi olaryñ arasynda özbaşyna ýaşaýan hiristiýan dini adamlary we rahipler bardyr. Olar ulumsylyk hem etmezler. 83. Pygambere indirilen (Gurhany) diñlän wagty, hak ýaradany tanamaklygy sebäpli gözlerinden joşup akan göz ýaşlaryny görersiñ. “Eý Rabbymyz! Ynandyk, artyk bizi Muhammed ymmaty, şaýatlar bilen bile ýaz” diýerler. 84. “Rabbymyzyñ, bizi salyhlar toplumy bilen bilelikde (jennetine) goýmagyny umyt edýärkäk, Allaha we bize berlen hakykata näme üçin ynanmalyñ?” 85. Bu diýýän sözlerine garşylyk Allah olara, ebedi boljaklary, içinden derýalar akan jennetleri sylaglary hökmünde berdi. Ynha bu ýagşylyk edenleriñ sylagydyr. 86. Inkär edenler we aýatlarymyza ýalanlaýanlar bolsa, ynha olar jähennemlikdir. 87. Eý iman edenler! Allahyñ size halal kylan gowy we arassa nygmatlaryny özüñize haram etmäñ we Allahyñ goýan çäklerini aşmañ. Sebäbi Allah çaginden aşa gidenleri halamaz. 88. Allahyñ size rysgal edip berenlerinden halal, oñat we arassa iýiñ we özüne ynanýan Allahñyza garşy gelmekden säginiñ. 89. Allah, bilmän içen andyñyzdan sizi jogapkär tutmaz. Emma bilip durkañyz içen kasamyñyzdan sizi jogapkärli tutar. Bu ýagdaýda, içen kasamyñyzyñ garşylygy, maşgalañyza ortaça halda iýdirýäniñiz bilen deñ-derejede on sany garyp- gasaryñ garnyny doýurmak ýa-da olary geýindirmek ýa-da bir guly azat etmekdir. Kimiñ bulary etmäge mümkinçiligi bolmasa, içen kasamynyñ garşylygynda üç gün oraza tutmalydyr. Ynha kasam içen wagtyñyz kasamlaryñyzyñ garşylygy budyr. Içen kasamlaryñyza eýe duruñ. Ynha Allah size şükür etmegiňiz üçin aýatlaryny şeyle açyklaýar. 90. Eý iman edenler! (Akly kemeltýän) serhoş edýän we (kumar) oýunlary, dikeldilen daşlar we pal atylýan oklar diñe bir şeýtanyñ işi we nejislikdir. Olardan gaçsañýz halas bolanlardan bolarsyñyz! 91. Şeýtan, serhoş edýän içgi we kumar bilen siziñ arañyza duşmanlyk we öýke-kine salmak, sizi, Allahy ýatlamakdan we namaz okamakdan daşlaşdyrmak islär. Artyk ýüz öwürýäñizmi? 92. Onda Allaha tabyn boluň, pygambere tabyn boluñ we Allaha garşy gelmekden säginiñ. Eger-de ýüz öwüräýseñizem, bilip goýuñ, ilçimize düşen diñe bir aç-açan duýdurmaklykdyr. 93. Iman edip salyh amallar işleýänlere, Allaha garşy gelmekden säginenleri, iman edip salyh amal işländikleri üçin, soñra Allaha garşy gelmekden säginip, iman edendikleri üçin, soñra ýene Allaha garşy gelmekden säginmek bilen ýagşylyk eden halatynda, özlerine has ozaldan dadanlary sebäpli bir günä ýokdyr. Allah, ýagşylyk edenleri halar. 94. Eý iman edenler! Kasam bolsun! Özüni görmese-de ondan gorkany aýryp ýüze çykarmak üçin Allah sizleri, elleriñiziñ we naýzalaryñyzyñ ýetäyjek awlary bilen elbetde synap görer. Kim mundan (bu beýandan) soñra çäginden aşyp zulum etse, şoña gazaply bir azap bardyr. 95. Eý iman edenler! Ihramly wagtyňyz gury ýerde, aw haýwany öldürmäň (awlanmaň)! Kim (ihram eşiklikä) haýwany bilkastlaýyn öldürse, (oňa) bir jezasy bardyr. Bu jeza bolsa, Käbä sowgat hökmünde ýetiriljek, içiñizden iki adalatly ynsanyñ berjek kararyna laýyklykda, öldürilen haýwanyñ deñi bolan bir gurbanlyk janlyny bermek, ýa garyp-gasarlary doýurmaklyk ýa-da onuñ öwezini dolmak üçin oraza tutmakdyr. (Bu bolsa) eden erbet işiniñ netijesine göz ýetirmegi üçindir. Allah geçmişdäkileri bagyşlandyr. Emma kim ýene bir gezek şeýle edäýse (gaýtalasa), Allah ondan ar alar. Allah hökmany güýjüñ eýesidir, ar almaklygyň eýesidir. 96. Siziñ üçin hem ýolagçylar üçinem gün-güzeranyny dolar ýaly deñizde aw etmek we deñiz önümlerini iýmek size halal kylyndy. Gury ýerde bolsa ihramly eşikdekäňiz aw etmek size haram kylyndy. Huzurynda ýygnanjagyňyz Allaha garşy gelmekden säginiñ! 97. Allah, Käbäni, ol hormatlanýan öýi, haram aýy, hajylyk üçin öldüriljek gurbanlygyny (janlyny we bu gurbanlyga) dakylan ýalygy, ynsanlaryñ dini we dünýäleri üçin ýaşaýyş sebäbi kyldy. Bular göklerde we ýerde näme bar bolsa hemmesini Allahyñ bilendigini we Allahyñ (onsuzam) ähli zady hakykaty bilen bilendigini bilmegiñiz üçindir. 98. Bilip goýuñ, Allahyñ jezasy gaty gazaplydyr we Allah köp bagyşlaýandyr we köp rehimdarlyk edendir. 99. Pygambere düşen diñe bir duýdyrmakdyr. Allah, siziñ aýan edenleriñizem, gizlin saklaýanlaryñyzam biler. 100. Eý Muhammed! Şeýle diý! “Hapalygyň köpligi, göwnüňe ýarasa-da. Hapa bilen arassa (haram bilen halal) bir bolmaz.” Eý akly bolan ynsanlar, Allaha garşy gelmekden säginip gorksaňyz, halas bolanlardan bolarsyñyz! 101. Eý iman edenler! Size aýan edilenden soñra sizi gynandyrjak bolan zatlar babatda (halynda) sorag soramañ! Eger Gurhan indirilýärkä bular halynda sorag sorasañyz size açyklanar. (Aslyýetinde) Allah olary bagyşlapdyr. Allah köp bagyşlaýandyr, Halimdir (derrew jezalandyrmaz möhlet berer). 102. Sizden ozalky bir halk hem şolar ýaly zatlary sorady we soňra şol sebäpli hem kapyr boldy. 103. Allah, “Bahire” hem “Saibe” hem “Wasile” hem de “Ham” diýlen bir zady goldamandyr. Emma inkär edenler, Allaha garşy ýalan toslaýarlar. Onsuzam muña köpleriniñ aklam ýetmez. 104. Olara, “Allahyñ indiren “Gurhanyna” we pygamberine gelin” diýlende olar, Ata-babalarymyzyñ ýolunda, yzynda bolan dinimiz bize ýeter” diýerler. Belkem atalary bir zat bilmeýän bolsa ýa-da dogry ýoly tapmadyk bolsalarammy? 105. Eý iman edenler! Siz özüñizi düzeldiñ! Siz dogry ýolda bolsañyz, ýoldan azan size zeper ýetirip bilmez. Hemmäňiziň dolanyp bardyryljak ýeri Allahadyr. Şol wagt Allah size edenleriñizi habar berer. 106. Eý iman edenler! Biriñiziñ ölmegi golaýlan wagty wesiýetiñize arañyzda şaýatlyk etjekler sizden bolan adalatly iki kişidir. Ýa-da ýolagçy wagtyñyzda ölüme uçrañyzda, sizden bolmadyk başga ýat iki kişi şaýatlyk eder. Eger-de şübhe etseñiz, olary namazdan soñra saklap, Allahyñ adyna “garyndaşymyzam bolsa şaýatlygymyzy hiç zada çalyşmarys, Allah üçin eden şaýatlygymyzy gizlemeris. Gizläp saklasak şübhesiz günäkärlerden bolarys” diýip and içerler. 107. Eger-de soñundan ol iki kişinin günä iş edendikleri (ýalan aýdandyklary) bilinse, onda bu ozaly bilen şaýatlaryñ zyýany ýeten ynsanlaryndan bolan başga iki ynsan, şolaryñ ýerine geçer we “Allahyñ adyna and içýäris, biziñ şaýatlygymyz elbetde olaryñ şaýatlygyndan has dogrydyr. Biz haky basgylap geçmedik. Sebäbi ol ýagdaýda bizem elbetde zalymlardan bolarys” diýip and içerler. 108. Bu (ýagdaýdaky) şaýatlygy laýygy bilen ýerine ýetirmek we içen andlaryndan soñ başga kasamlaryna ýüz tutuljakdygyny gaýgy etmeklerini sazlamak üçin iñ ýerlikli çäredir. Allaha garşy gelmekden säginiñ we gulak salyñ! Allah fasyk toplumy dogry ýola salmaz. 109. Allahyñ, pygamberlerini jemläp, “(sizden soñ çakylygyñyza) nähiliräk tabyn bolundy” diýen wagty olaryñam, “Biziñ hiç-hili habarymyz ýok, gaýyby hakykaty bilen bilen diñe sensiñ,” diýäýjekleri güni ýatlañ! 110. Ol güni Allah şeýle diýer; “Eý Merýem ogly Isa! Saña beren nygmatymy we ejeñe beren nygmatymy ýada sal! Hany seni Ruhul-Kudüs (Jebraýyl) bilen goldapdyk. Sallançakdakañam, ulalansoñam ynsanlar bilen gepleşýärdiñ. Hany, saña kitaby, dana paýhaslygy, Töwraty, Injili öwredipdim. Hany rugsadym bilen palçykdan guş suduryna meñzeş bir zat ýasap içine üfleýärdiñ. Meniñ rugsadym bilen derrew bir guş bolýardy. Ýene-de meniñ rugsadym bilen dogdybitdi körleri we alajaly pis açma keselleri bejerýärdiñ. Hany meniñ rugsadym bilen ölenlerem direltýärdiñ. Hany sen Israýýl ogullaryna aç-açan gudratlar görkezen wagtyñda, men seni olardan halas edenimde, olardan inkär edenler, “bu diñe bir aç-açan gözbagçylykdyr” diýipdiler. 111. Hany bir hem maña we pygamberime iman ediñ diýip hawarilere ylham beripdim. Olaram “iman etdik. Biziñ musulman bolanymyza senem şaýat bol” diýipdiler. 112. Hany hawarilerem, “Eý Merýem ogly Isa! Rabbyñ bize gökden bir saçak indirip bilermi?” diýipdiler. Isa-da, “Eger möminlerden bolsañyz Allaha garşy gelmekden säginiñ” diýipdi. 113. Olar, “Ondan (saçakdan) iýmek, ýüreklerimiziñ köşeşmegini isleýäris. Seniñ bize dogry aýdanyñy bileliñ we şony (gözi bilen) gören şaýatlardan bolalyñ” diýipdiler. 114. Merýem ogly Isa, “Eý Allahm! Eý Rabbymyz! Bize gökden bir saçak indir. Ozaly bilen dinden döwürdeşlerimize we arkamyzdan, (yzymyzdan) geljeklerimize şady- horramlyk we senden (bolan) bir gudrat bolsun! Bizi ryzyklandyr. Sen rysgal berenleriñ iñ haýyrlysysyñ” diýdi. 115. Allah hem “Men ony size indirerin. Ýöne indirenden soñam sizden kim inkär edäýse, artyk men şoña dünýäde hiç kime görkezmedik azabyny çekdirerin” diýipdi. 116. Allah kyýamat güni şeýle diýer; “Eý Merýem ogly Isa! Senmi ynsanlara Allahy goýup meni we ejemi iki ylah edin diýen?” Isa-da şeýle diýer; “Seni ähli nogsanlykdyr kemçiliklerden uzak tutaryn. Hakym bolmadyk bir zady aýtmak meniñ üçin beýle dursyn. Eger-de men ony aýdan bolsadym, elbetde sen muny bilerdiñ. Sen meniñ içimde bolany bilersin, ýöne men sende bolany bilmerin. Şübhesiz diñe sen gaýyby hakykaty bilen bilensiñ.” 117. “Men olara diñe maña buýran zadyñy aýtdym. Meniñ hem Rabbym, siziñ hem Rabbyñyz bolan Allaha gulluk edin (diýdim). Olaryñ arasynda bolan wagtlaryma şaýatdym. Emma meni olaryñ arasyndan alanyñdan soñ, artyk üstlerinde gözegçisi diñe sen bolduñ! Sen ähli zada hakykaty bilen şaýatsyñ.” 118. “Eger-de olara azap çekdirseñ, şübhesiz olar seniñ gullaryñdyr. Eger olary bagyşlasaň, ýene-de şübhesiz sen hökmany güýjüň eýesisiñ. Höküm we dana-paýhaslygyň eýesisiñ. 119. Allah şeýle diýer; “Bugün, dogrylara dogrylyklaryň peýdasynyň boljak günidir. Olara içinden derýalar akan, içinde ebedi galjaklary jennetler bardyr. Allah olardan razy bolup, olaram Allahdan razy bolandyrlar. Ynha bu, uly üstünlikdir. 120. Gökleriñ, ýeriñ we bulardaky ähli zadyñ hökmürowanlygy diñe Allahyňkydyr. Onuñ ähli zada hakykaty bilen güýji ýetendir.