Türkmenim Amalym Gurhan

MÜMTEHINE SÜRESI

Ayet Sayısı 13

بِسْــــــــــــــــــــــمِ اﷲِارَّحْمَنِ ارَّحِيم

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّخِذُواْ عَدُوِّى وَعَدُوَّكُمْ أَوْلِيَآءَ تُلْقُونَ إِلَيْهِم بِٱلْمَوَدَّةِ وَقَدْ كَفَرُواْ بِمَا جَآءَكُم مِّنَ ٱلْحَقِّ يُخْرِجُونَ ٱلرَّسُولَ وَإِيَّاكُمْۙ أَن تُؤْمِنُواْ بِٱللَّهِ رَبِّكُمْ إِن كُنتُمْ خَرَجْتُمْ جِهَٰدًا فِى سَبِيلِى وَٱبْتِغَآءَ مَرْضَاتِىۚ تُسِرُّونَ إِلَيْهِم بِٱلْمَوَدَّةِ وَأَنَاْ أَعْلَمُ بِمَآ أَخْفَيْتُمْ وَمَآ أَعْلَنتُمْۚ وَمَن يَفْعَلْهُ مِنكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَآءَ ٱلسَّبِيلِ ﴿١﴾ إِن يَثْقَفُوكُمْ يَكُونُواْ لَكُمْ أَعْدَآءً وَيَبْسُطُوٓاْ إِلَيْكُمْ أَيْدِيَهُمْ وَأَلْسِنَتَهُم بِٱلسُّوٓءِ وَوَدُّواْ لَوْ تَكْفُرُونَ ﴿٢﴾ لَن تَنفَعَكُمْ أَرْحَامُكُمْ وَلَآ أَوْلَٰدُكُمْۚ يَوْمَ ٱلْقِيَٰمَةِ يَفْصِلُ بَيْنَكُمْۚ وَٱللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ ﴿٣﴾ قَدْ كَانَتْ لَكُمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ فِىٓ إِبْرَٰهِيمَ وَٱلَّذِينَ مَعَهُۥٓ إِذْ قَالُواْ لِقَوْمِهِمْ إِنَّا بُرَءَٰٓؤُاْ مِنكُمْ وَمِمَّا تَعْبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ كَفَرْنَا بِكُمْ وَبَدَا بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمُ ٱلْعَدَٰوَةُ وَٱلْبَغْضَآءُ أَبَدًا حَتَّىٰ تُؤْمِنُواْ بِٱللَّهِ وَحْدَهُۥٓ إِلَّا قَوْلَ إِبْرَٰهِيمَ لِأَبِيهِ لَأَسْتَغْفِرَنَّ لَكَ وَمَآ أَمْلِكُ لَكَ مِنَ ٱللَّهِ مِن شَىْءٍۖ رَّبَّنَا عَلَيْكَ تَوَكَّلْنَا وَإِلَيْكَ أَنَبْنَا وَإِلَيْكَ ٱلْمَصِيرُ ﴿٤﴾ رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِّلَّذِينَ كَفَرُواْ وَٱغْفِرْ لَنَا رَبَّنَآۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلْعَزِيزُ ٱلْحَكِيمُ ﴿٥﴾ لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِيهِمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِّمَن كَانَ يَرْجُواْ ٱللَّهَ وَٱلْيَوْمَ ٱلْءَاخِرَۚ وَمَن يَتَوَلَّ فَإِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلْغَنِىُّ ٱلْحَمِيدُ ﴿٦﴾ عَسَى ٱللَّهُ أَن يَجْعَلَ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَ ٱلَّذِينَ عَادَيْتُم مِّنْهُم مَّوَدَّةًۚ وَٱللَّهُ قَدِيرٌۚ وَٱللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ﴿٧﴾ لَّا يَنْهَىٰكُمُ ٱللَّهُ عَنِ ٱلَّذِينَ لَمْ يُقَٰتِلُوكُمْ فِى ٱلدِّينِ وَلَمْ يُخْرِجُوكُم مِّن دِيَٰرِكُمْ أَن تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُوٓاْ إِلَيْهِمْۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلْمُقْسِطِينَ ﴿٨﴾ إِنَّمَا يَنْهَىٰكُمُ ٱللَّهُ عَنِ ٱلَّذِينَ قَٰتَلُوكُمْ فِى ٱلدِّينِ وَأَخْرَجُوكُم مِّن دِيَٰرِكُمْ وَظَٰهَرُواْ عَلَىٰٓ إِخْرَاجِكُمْ أَن تَوَلَّوْهُمْۚ وَمَن يَتَوَلَّهُمْ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلظَّٰلِمُونَ ﴿٩﴾ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا جَآءَكُمُ ٱلْمُؤْمِنَٰتُ مُهَٰجِرَٰتٍ فَٱمْتَحِنُوهُنَّۖ ٱللَّهُ أَعْلَمُ بِإِيمَٰنِهِنَّۖ فَإِنْ عَلِمْتُمُوهُنَّ مُؤْمِنَٰتٍ فَلَا تَرْجِعُوهُنَّ إِلَى ٱلْكُفَّارِۖ لَا هُنَّ حِلٌّ لَّهُمْ وَلَا هُمْ يَحِلُّونَ لَهُنَّۖ وَءَاتُوهُم مَّآ أَنفَقُواْۚ وَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ أَن تَنكِحُوهُنَّ إِذَآ ءَاتَيْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّۚ وَلَا تُمْسِكُواْ بِعِصَمِ ٱلْكَوَافِرِ وَسْـَٔلُواْ مَآ أَنفَقْتُمْ وَلْيَسْـَٔلُواْ مَآ أَنفَقُواْۚ ذَٰلِكُمْ حُكْمُ ٱللَّهِۖ يَحْكُمُ بَيْنَكُمْۚ وَٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ ﴿١٠﴾ وَإِن فَاتَكُمْ شَىْءٌ مِّنْ أَزْوَٰجِكُمْ إِلَى ٱلْكُفَّارِ فَعَاقَبْتُمْ فَـَٔاتُواْ ٱلَّذِينَ ذَهَبَتْ أَزْوَٰجُهُم مِّثْلَ مَآ أَنفَقُواْۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ ٱلَّذِىٓ أَنتُم بِهِۦ مُؤْمِنُونَ ﴿١١﴾ يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِىُّ إِذَا جَآءَكَ ٱلْمُؤْمِنَٰتُ يُبَايِعْنَكَ عَلَىٰٓ أَن لَّا يُشْرِكْنَ بِٱللَّهِ شَيْـًٔا وَلَا يَسْرِقْنَ وَلَا يَزْنِينَ وَلَا يَقْتُلْنَ أَوْلَٰدَهُنَّ وَلَا يَأْتِينَ بِبُهْتَٰنٍ يَفْتَرِينَهُۥ بَيْنَ أَيْدِيهِنَّ وَأَرْجُلِهِنَّ وَلَا يَعْصِينَكَ فِى مَعْرُوفٍۙ فَبَايِعْهُنَّ وَٱسْتَغْفِرْ لَهُنَّ ٱللَّهَۖ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ﴿١٢﴾ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَوَلَّوْاْ قَوْمًا غَضِبَ ٱللَّهُ عَلَيْهِمْ قَدْ يَئِسُواْ مِنَ ٱلْءَاخِرَةِ كَمَا يَئِسَ ٱلْكُفَّارُ مِنْ أَصْحَٰبِ ٱلْقُبُورِ ﴿١٣﴾ [سُورَةُ الْمُمْتَحِنَةِ :: ١-١٣]

Medine-de indirilendir. 13 (on üç) aýatdan ybaratdyr. Adyny 10-njy aýatda geçen “imtehinu” sözünden alandyr.

Rahman we Rahym bolan Allahyñ ady bilen

1. Eý iman edenler! Meniň duşmanym, siziň hem duşmanyňyz bolanlary dost edinmäň! Siz olara söýgi we mähirlilik görkezýärsiňiz. Aslynda olar, size gelen haky iňkär etdiler. Rabbyňyz bolan Allaha ynandyňyz diýip Resuly we sizi ýurduňyzdan çykarýarlar. Eger-de razylygymy gazanmak we meniň ýolumda göreşmek üçin çykan bolsaňyz (beýle etmäň). Olara gizlin söýgi besleýärsiňiz. Eýsem men siziň gizläniňizi-de aç-açan edeniňizi hem bilerin. Sizden kim muny etse hökmany suratda dogry ýoldan çykandyr. 2. Eger-de olar sizi ele geçirseler, size duşman bolarlar. Size ellerini we dillerini erbetlik bilen uzadarlar we iňkär etmegiňizi arzuw ederler. 3. Ýakynlaryňyz we çagalaryňyz size asla peýda bermez. Kyýamat güni Allah araňyzy aýyrjakdyr. Allah edenleriňizi hakykaty bilen görendir. 4. Ibrahim we onuň bilen bilelikde bolanlar hem siziň üçin gowy bir göreldedir. Hany olar kowumlaryna, “Biz sizden we Allahy goýup çokunanlaryňyzdan uzakdyrys. Sizi tanamaýarys. Siz ýeke-täk bolan Allaha ynanýançaňyz siziň bilen biziň aramyzda elmydama bir duşmanlyk we ýigrençlik bardyr” diýipdiler. Ýalňyz Ibrahimiň, kakasyna, “Seniň üçin hökman bagyşlanmagyňy dilärin. Ýöne Allahdan saňa geljek haýsydyr bir zadyň öňüni almaga güýjüm ýetmez” sözi başga. Olar şeýle diýdiler: “Eý Rabbymyz! Diňe saňa daýandyk, ýürekden ýalňyz saňa ýöneldik. Dolanyp bardyryljak ýer hem diňe saňadyr.” 5. “Eý Rabbymyz! Bizi, iňkär edenleriň zulumyna ugratma. Bizi bagyşla. Eý Rabbymyz! Şübhesiz sen hökmany güýjüň eýesisiň, höküm we dana-paýhaslylygyň eýesisiň.” 6. Kasam bolsun! Olar hem (Ibrahim we ýanyndakylar) siziň üçin, Allahy we ahyrýet gününi arzuw edenler üçin gowy bir görelde bardyr. Kim ýüz dändirse bilsin, Allah hemme taraplaýyn çäksiz baýdyr, öwülmäne laýykdyr. 7. Belki-de Allah siziň bilen içlerinden duşman bolan ynsanlaryňyz arasyna bir söýgi (we mähir) goýar. Allah hakykaty bilen güýji ýetendir. Allah köp bagyşlaýandyr we köp rehimdarlyk edendir. 8. Allah size, din hakynda siziň bilen söweşmedik, sizi ýurtlaryňyzdan çykarmadyk ynsanlara ýagşylyk etmekligi we olara adalatly bolmagyňyzy gadagan etmez. Şübhesiz Allah adalatly bolanlary halar. 9. Allah, size diňe, siziň bilen din hakynda söweşen, sizi ýurtlaryňyzdan çykaran we çykarylmagyňyz üçin goldaw berenleri dost edinmekligi gadagan eder. Kim olary dost edinse, ynha olar zalymlaryň edil özleridir. 10. Eý iman edenler! Mömin zenanlar muhajir (soňradan göçüp baranlar) hökmünde size gelenlerinde, olary synag ediň. Allah olaryň imanlaryny has gowy biler. Eger siz olaryň ynanan zenanlardyklaryny aňlasaňyz, olary kapyrlara yzlaryna göýbermäň. Sebäbi musulman zenanlar, kapyrlara halal däldirler. Kapyrlar hem musulman zenanlara halal bolmazlar. Galyň hökmünde berenlerini olara (adamsyna) yzyna gaýdyp beriň. Galyňlaryny bereniňizde bu zenanlar bilen öýlenmegiňizde size bir günä ýokdyr. Müşrik aýallaryňyzyň nikalaryny tutmaň. (Sebäbi bu nikalar bozulandyr). Olara beren galyňyňyzy (durmuşa çykan kapyr adamsyndan) yzyna soraň. Kapyrlar hem (yslamy kabul eden we siziň bilen öýlenen ozalky aýallaryna) beren galyňlaryny (sizden) islesinler. Bu Allahyň hökmüdir. Ol, araňyzda höküm berýär. Allah hakykaty bilen bilendir. Höküm we dana-paýhaslylygyň eýesidir. 11. Eger-de aýallaryňyzdan biri kapyrlara gaçsa we siz hem olar bilen çaknyşyp olja alsaňyz, aýallary gidenlere beren galyňlary mukdaryny oljadan beriň we ynanýan Allahyňyza garşy gelmekden säginiň. 12. Eý pygamber! Mömin aýallary, Allaha hiç bir zady şarik goşmazlyk, ogurlyk etmezlik, zyna etmezlik, çagalaryny öldürmezlik, elleri bilen aýaklary arasynda bir töhmet toslamazlyk, hiç bir ýagşy işde saňa garşy bolmazlyk hakynda saňa tabyn bolmak üçin gelenlerinde, tabynlyklaryny kabul et we olar üçin Allahdan bagyşlanma dile. Şübhesiz Allah köp bagyşlaýandyr we köp rehimdarlyk edendir. 13. Eý iman edenler! Allahyň özlerine gazap edeni, gabyrlardaky kapyrlaryň umytlaryny üzüşi ýaly doly ahyrýetden umytlaryny üzen toplumy dost edinmäň.