NİSA SÜRESİ
Ayet Sayısı 176
بِسْــــــــــــــــــــــمِ اﷲِارَّحْمَنِ ارَّحِيم
يَٓا اَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ الَّذ۪ي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا كَث۪يرًا وَنِسَٓاءًۚ وَاتَّقُوا اللّٰهَ الَّذ۪ي تَسَٓاءَلُونَ بِه۪ وَالْاَرْحَامَۜ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ عَلَيْكُمْ رَق۪يبًا ﴿1﴾ وَاٰتُوا الْيَتَامٰٓى اَمْوَالَهُمْ وَلَا تَتَبَدَّلُوا الْخَب۪يثَ بِالطَّيِّبِۖ وَلَا تَأْكُلُٓوا اَمْوَالَهُمْ اِلٰٓى اَمْوَالِكُمْۜ اِنَّهُ كَانَ حُوبًا كَب۪يرًا ﴿2﴾ وَاِنْ خِفْتُمْ اَلَّا تُقْسِطُوا فِي الْيَتَامٰى فَانْكِحُوا مَا طَابَ لَكُمْ مِنَ النِّسَٓاءِ مَثْنٰى وَثُلٰثَ وَرُبَاعَۚ فَاِنْ خِفْتُمْ اَلَّا تَعْدِلُوا فَوَاحِدَةً اَوْ مَا مَلَكَتْ اَيْمَانُكُمْۜ ذٰلِكَ اَدْنٰٓى اَلَّا تَعُولُواۜ ﴿3﴾ وَاٰتُوا النِّسَٓاءَ صَدُقَاتِهِنَّ نِحْلَةًۜ فَاِنْ طِبْنَ لَكُمْ عَنْ شَيْءٍ مِنْهُ نَفْسًا فَكُلُوهُ هَن۪ٓيـًٔا مَر۪ٓيـًٔا ﴿4﴾ وَلَا تُؤْتُوا السُّفَهَٓاءَ اَمْوَالَكُمُ الَّت۪ي جَعَلَ اللّٰهُ لَكُمْ قِيَامًا وَارْزُقُوهُمْ ف۪يهَا وَاكْسُوهُمْ وَقُولُوا لَهُمْ قَوْلًا مَعْرُوفًا ﴿5﴾ وَابْتَلُوا الْيَتَامٰى حَتّٰٓى اِذَا بَلَغُوا النِّكَاحَۚ فَاِنْ اٰنَسْتُمْ مِنْهُمْ رُشْدًا فَادْفَعُٓوا اِلَيْهِمْ اَمْوَالَهُمْۚ وَلَا تَأْكُلُوهَٓا اِسْرَافًا وَبِدَارًا اَنْ يَكْبَرُواۜ وَمَنْ كَانَ غَنِيًّا فَلْيَسْتَعْفِفْۚ وَمَنْ كَانَ فَق۪يرًا فَلْيَأْكُلْ بِالْمَعْرُوفِۜ فَاِذَا دَفَعْتُمْ اِلَيْهِمْ اَمْوَالَهُمْ فَاَشْهِدُوا عَلَيْهِمْۜ وَكَفٰى بِاللّٰهِ حَس۪يبًا ﴿6﴾ لِلرِّجَالِ نَص۪يبٌ مِمَّا تَرَكَ الْوَالِدَانِ وَالْاَقْرَبُونَۖ وَلِلنِّسَٓاءِ نَص۪يبٌ مِمَّا تَرَكَ الْوَالِدَانِ وَالْاَقْرَبُونَ مِمَّا قَلَّ مِنْهُ اَوْ كَثُرَۜ نَص۪يبًا مَفْرُوضًا ﴿7﴾ وَاِذَا حَضَرَ الْقِسْمَةَ اُو۬لُوا الْقُرْبٰى وَالْيَتَامٰى وَالْمَسَاك۪ينُ فَارْزُقُوهُمْ مِنْهُ وَقُولُوا لَهُمْ قَوْلًا مَعْرُوفًا ﴿8﴾ وَلْيَخْشَ الَّذ۪ينَ لَوْ تَرَكُوا مِنْ خَلْفِهِمْ ذُرِّيَّةً ضِعَافًا خَافُوا عَلَيْهِمْۖ فَلْيَتَّقُوا اللّٰهَ وَلْيَقُولُوا قَوْلًا سَد۪يدًا ﴿9﴾ اِنَّ الَّذ۪ينَ يَأْكُلُونَ اَمْوَالَ الْيَتَامٰى ظُلْمًا اِنَّمَا يَأْكُلُونَ ف۪ي بُطُونِهِمْ نَارًاۜ وَسَيَصْلَوْنَ سَع۪يرًا۟ ﴿10﴾ يُوص۪يكُمُ اللّٰهُ ف۪ٓي اَوْلَادِكُمْ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْاُنْثَيَيْنِۚ فَاِنْ كُنَّ نِسَٓاءً فَوْقَ اثْنَتَيْنِ فَلَهُنَّ ثُلُثَا مَا تَرَكَۚ وَاِنْ كَانَتْ وَاحِدَةً فَلَهَا النِّصْفُۜ وَلِاَبَوَيْهِ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ مِمَّا تَرَكَ اِنْ كَانَ لَهُ وَلَدٌۚ فَاِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُ وَلَدٌ وَوَرِثَهُٓ اَبَوَاهُ فَلِاُمِّهِ الثُّلُثُۚ فَاِنْ كَانَ لَهُٓ اِخْوَةٌ فَلِاُمِّهِ السُّدُسُ مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوص۪ي بِهَٓا اَوْ دَيْنٍۜ اٰبَٓاؤُ۬كُمْ وَاَبْنَٓاؤُ۬كُمْۚ لَا تَدْرُونَ اَيُّهُمْ اَقْرَبُ لَكُمْ نَفْعًاۚ فَر۪يضَةً مِنَ اللّٰهِۜ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ عَل۪يمًا حَك۪يمًا ﴿11﴾ وَلَكُمْ نِصْفُ مَا تَرَكَ اَزْوَاجُكُمْ اِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُنَّ وَلَدٌۚ فَاِنْ كَانَ لَهُنَّ وَلَدٌ فَلَكُمُ الرُّبُعُ مِمَّا تَرَكْنَ مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوص۪ينَ بِهَٓا اَوْ دَيْنٍۜ وَلَهُنَّ الرُّبُعُ مِمَّا تَرَكْتُمْ اِنْ لَمْ يَكُنْ لَكُمْ وَلَدٌۚ فَاِنْ كَانَ لَكُمْ وَلَدٌ فَلَهُنَّ الثُّمُنُ مِمَّا تَرَكْتُمْ مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ تُوصُونَ بِهَٓا اَوْ دَيْنٍۜ وَاِنْ كَانَ رَجُلٌ يُورَثُ كَلَالَةً اَوِ امْرَاَةٌ وَلَهُٓ اَخٌ اَوْ اُخْتٌ فَلِكُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُۚ فَاِنْ كَانُٓوا اَكْثَرَ مِنْ ذٰلِكَ فَهُمْ شُرَكَٓاءُ فِي الثُّلُثِ مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصٰى بِهَٓا اَوْ دَيْنٍۙ غَيْرَ مُضَٓارٍّۚ وَصِيَّةً مِنَ اللّٰهِۜ وَاللّٰهُ عَل۪يمٌ حَل۪يمٌۜ ﴿12﴾ تِلْكَ حُدُودُ اللّٰهِۜ وَمَنْ يُطِعِ اللّٰهَ وَرَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْر۪ي مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهَارُ خَالِد۪ينَ ف۪يهَاۜ وَذٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظ۪يمُ ﴿13﴾ وَمَنْ يَعْصِ اللّٰهَ وَرَسُولَهُ وَيَتَعَدَّ حُدُودَهُ يُدْخِلْهُ نَارًا خَالِدًا ف۪يهَاۖ وَلَهُ عَذَابٌ مُه۪ينٌ۟ ﴿14﴾ وَالّٰت۪ي يَأْت۪ينَ الْفَاحِشَةَ مِنْ نِسَٓائِكُمْ فَاسْتَشْهِدُوا عَلَيْهِنَّ اَرْبَعَةً مِنْكُمْۚ فَاِنْ شَهِدُوا فَاَمْسِكُوهُنَّ فِي الْبُيُوتِ حَتّٰى يَتَوَفّٰيهُنَّ الْمَوْتُ اَوْ يَجْعَلَ اللّٰهُ لَهُنَّ سَب۪يلًا ﴿15﴾ وَالَّذَانِ يَأْتِيَانِهَا مِنْكُمْ فَاٰذُوهُمَاۚ فَاِنْ تَابَا وَاَصْلَحَا فَاَعْرِضُوا عَنْهُمَاۜ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ تَوَّابًا رَح۪يمًا ﴿16﴾ اِنَّمَا التَّوْبَةُ عَلَى اللّٰهِ لِلَّذ۪ينَ يَعْمَلُونَ السُّٓوءَ بِجَهَالَةٍ ثُمَّ يَتُوبُونَ مِنْ قَر۪يبٍ فَاُو۬لٰٓئِكَ يَتُوبُ اللّٰهُ عَلَيْهِمْۜ وَكَانَ اللّٰهُ عَل۪يمًا حَك۪يمًا ﴿17﴾ وَلَيْسَتِ التَّوْبَةُ لِلَّذ۪ينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّـَٔاتِۚ حَتّٰٓى اِذَا حَضَرَ اَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ اِنّ۪ي تُبْتُ الْـٰٔنَ وَلَا الَّذ۪ينَ يَمُوتُونَ وَهُمْ كُفَّارٌۜ اُو۬لٰٓئِكَ اَعْتَدْنَا لَهُمْ عَذَابًا اَل۪يمًا ﴿18﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا لَا يَحِلُّ لَكُمْ اَنْ تَرِثُوا النِّسَٓاءَ كَرْهًاۜ وَلَا تَعْضُلُوهُنَّ لِتَذْهَبُوا بِبَعْضِ مَٓا اٰتَيْتُمُوهُنَّ اِلَّٓا اَنْ يَأْت۪ينَ بِفَاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍۚ وَعَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِۚ فَاِنْ كَرِهْتُمُوهُنَّ فَعَسٰٓى اَنْ تَكْرَهُوا شَيْـًٔا وَيَجْعَلَ اللّٰهُ ف۪يهِ خَيْرًا كَث۪يرًا ﴿19﴾ وَاِنْ اَرَدْتُمُ اسْتِبْدَالَ زَوْجٍ مَكَانَ زَوْجٍۙ وَاٰتَيْتُمْ اِحْدٰيهُنَّ قِنْطَارًا فَلَا تَأْخُذُوا مِنْهُ شَيْـًٔاۜ اَتَأْخُذُونَهُ بُهْتَانًا وَاِثْمًا مُب۪ينًا ﴿20﴾ وَكَيْفَ تَأْخُذُونَهُ وَقَدْ اَفْضٰى بَعْضُكُمْ اِلٰى بَعْضٍ وَاَخَذْنَ مِنْكُمْ م۪يثَاقًا غَل۪يظًا ﴿21﴾ وَلَا تَنْكِحُوا مَا نَكَحَ اٰبَٓاؤُ۬كُمْ مِنَ النِّسَٓاءِ اِلَّا مَا قَدْ سَلَفَۜ اِنَّهُ كَانَ فَاحِشَةً وَمَقْتًاۜ وَسَٓاءَ سَب۪يلًا۟ ﴿22﴾ حُرِّمَتْ عَلَيْكُمْ اُمَّهَاتُكُمْ وَبَنَاتُكُمْ وَاَخَوَاتُكُمْ وَعَمَّاتُكُمْ وَخَالَاتُكُمْ وَبَنَاتُ الْاَخِ وَبَنَاتُ الْاُخْتِ وَاُمَّهَاتُكُمُ الّٰت۪ٓي اَرْضَعْنَكُمْ وَاَخَوَاتُكُمْ مِنَ الرَّضَاعَةِ وَاُمَّهَاتُ نِسَٓائِكُمْ وَرَبَٓائِبُكُمُ الّٰت۪ي ف۪ي حُجُورِكُمْ مِنْ نِسَٓائِكُمُ الّٰت۪ي دَخَلْتُمْ بِهِنَّۘ فَاِنْ لَمْ تَكُونُوا دَخَلْتُمْ بِهِنَّ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْۘ وَحَلَٓائِلُ اَبْنَٓائِكُمُ الَّذ۪ينَ مِنْ اَصْلَابِكُمْۙ وَاَنْ تَجْمَعُوا بَيْنَ الْاُخْتَيْنِ اِلَّا مَا قَدْ سَلَفَۜ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ غَفُورًا رَح۪يمًاۙ ﴿23﴾ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ النِّسَٓاءِ اِلَّا مَا مَلَكَتْ اَيْمَانُكُمْۚ كِتَابَ اللّٰهِ عَلَيْكُمْۘ وَاُحِلَّ لَكُمْ مَا وَرَٓاءَ ذٰلِكُمْ اَنْ تَبْتَغُوا بِاَمْوَالِكُمْ مُحْصِن۪ينَ غَيْرَ مُسَافِح۪ينَۜ فَمَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِه۪ مِنْهُنَّ فَاٰتُوهُنَّ اُجُورَهُنَّ فَر۪يضَةًۜ وَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ ف۪يمَا تَرَاضَيْتُمْ بِه۪ مِنْ بَعْدِ الْفَر۪يضَةِۜ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ عَل۪يمًا حَك۪يمًا ﴿24﴾ وَمَنْ لَمْ يَسْتَطِعْ مِنْكُمْ طَوْلًا اَنْ يَنْكِحَ الْمُحْصَنَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ فَمِنْ مَا مَلَكَتْ اَيْمَانُكُمْ مِنْ فَتَيَاتِكُمُ الْمُؤْمِنَاتِۜ وَاللّٰهُ اَعْلَمُ بِا۪يمَانِكُمْۜ بَعْضُكُمْ مِنْ بَعْضٍۚ فَانْكِحُوهُنَّ بِاِذْنِ اَهْلِهِنَّ وَاٰتُوهُنَّ اُجُورَهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ مُحْصَنَاتٍ غَيْرَ مُسَافِحَاتٍ وَلَا مُتَّخِذَاتِ اَخْدَانٍۚ فَاِذَٓا اُحْصِنَّ فَاِنْ اَتَيْنَ بِفَاحِشَةٍ فَعَلَيْهِنَّ نِصْفُ مَا عَلَى الْمُحْصَنَاتِ مِنَ الْعَذَابِۜ ذٰلِكَ لِمَنْ خَشِيَ الْعَنَتَ مِنْكُمْۜ وَاَنْ تَصْبِرُوا خَيْرٌ لَكُمْۜ وَاللّٰهُ غَفُورٌ رَح۪يمٌ۟ ﴿25﴾ يُر۪يدُ اللّٰهُ لِيُبَيِّنَ لَكُمْ وَيَهْدِيَكُمْ سُنَنَ الَّذ۪ينَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَيَتُوبَ عَلَيْكُمْۜ وَاللّٰهُ عَل۪يمٌ حَك۪يمٌ ﴿26﴾ وَاللّٰهُ يُر۪يدُ اَنْ يَتُوبَ عَلَيْكُمْ وَيُر۪يدُ الَّذ۪ينَ يَتَّبِعُونَ الشَّهَوَاتِ اَنْ تَم۪يلُوا مَيْلًا عَظ۪يمًا ﴿27﴾ يُر۪يدُ اللّٰهُ اَنْ يُخَفِّفَ عَنْكُمْۚ وَخُلِقَ الْاِنْسَانُ ضَع۪يفًا ﴿28﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا لَا تَأْكُلُٓوا اَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ اِلَّٓا اَنْ تَكُونَ تِجَارَةً عَنْ تَرَاضٍ مِنْكُمْ وَلَا تَقْتُلُٓوا اَنْفُسَكُمْۜ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ بِكُمْ رَح۪يمًا ﴿29﴾ وَمَنْ يَفْعَلْ ذٰلِكَ عُدْوَانًا وَظُلْمًا فَسَوْفَ نُصْل۪يهِ نَارًاۜ وَكَانَ ذٰلِكَ عَلَى اللّٰهِ يَس۪يرًا ﴿30﴾ اِنْ تَجْتَنِبُوا كَبَٓائِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُكَفِّرْ عَنْكُمْ سَيِّـَٔاتِكُمْ وَنُدْخِلْكُمْ مُدْخَلًا كَر۪يمًا ﴿31﴾ وَلَا تَتَمَنَّوْا مَا فَضَّلَ اللّٰهُ بِه۪ بَعْضَكُمْ عَلٰى بَعْضٍۜ لِلرِّجَالِ نَص۪يبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَلِلنِّسَٓاءِ نَص۪يبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَۜ وَسْـَٔلُوا اللّٰهَ مِنْ فَضْلِه۪ۜ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَل۪يمًا ﴿32﴾ وَلِكُلٍّ جَعَلْنَا مَوَالِيَ مِمَّا تَرَكَ الْوَالِدَانِ وَالْاَقْرَبُونَۜ وَالَّذ۪ينَ عَقَدَتْ اَيْمَانُكُمْ فَاٰتُوهُمْ نَص۪يبَهُمْۜ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ عَلٰى كُلِّ شَيْءٍ شَه۪يدًا۟ ﴿33﴾ اَلرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَٓاءِ بِمَا فَضَّلَ اللّٰهُ بَعْضَهُمْ عَلٰى بَعْضٍ وَبِمَٓا اَنْفَقُوا مِنْ اَمْوَالِهِمْۜ فَالصَّالِحَاتُ قَانِتَاتٌ حَافِظَاتٌ لِلْغَيْبِ بِمَا حَفِظَ اللّٰهُۜ وَالّٰت۪ي تَخَافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَاهْجُرُوهُنَّ فِي الْمَضَاجِعِ وَاضْرِبُوهُنَّۚ فَاِنْ اَطَعْنَكُمْ فَلَا تَبْغُوا عَلَيْهِنَّ سَب۪يلًاۜ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ عَلِيًّا كَب۪يرًا ﴿34﴾ وَاِنْ خِفْتُمْ شِقَاقَ بَيْنِهِمَا فَابْعَثُوا حَكَمًا مِنْ اَهْلِه۪ وَحَكَمًا مِنْ اَهْلِهَاۚ اِنْ يُر۪يدَٓا اِصْلَاحًا يُوَفِّقِ اللّٰهُ بَيْنَهُمَاۜ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ عَل۪يمًا خَب۪يرًا ﴿35﴾ وَاعْبُدُوا اللّٰهَ وَلَا تُشْرِكُوا بِه۪ شَيْـًٔا وَبِالْوَالِدَيْنِ اِحْسَانًا وَبِذِي الْقُرْبٰى وَالْيَتَامٰى وَالْمَسَاك۪ينِ وَالْجَارِ ذِي الْقُرْبٰى وَالْجَارِ الْجُنُبِ وَالصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَابْنِ السَّب۪يلِۙ وَمَا مَلَكَتْ اَيْمَانُكُمْۜ اِنَّ اللّٰهَ لَا يُحِبُّ مَنْ كَانَ مُخْتَالًا فَخُورًاۙ ﴿36﴾ اَلَّذ۪ينَ يَبْخَلُونَ وَيَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبُخْلِ وَيَكْتُمُونَ مَٓا اٰتٰيهُمُ اللّٰهُ مِنْ فَضْلِه۪ۜ وَاَعْتَدْنَا لِلْكَافِر۪ينَ عَذَابًا مُه۪ينًاۚ ﴿37﴾ وَالَّذ۪ينَ يُنْفِقُونَ اَمْوَالَهُمْ رِئَٓاءَ النَّاسِ وَلَا يُؤْمِنُونَ بِاللّٰهِ وَلَا بِالْيَوْمِ الْاٰخِرِۜ وَمَنْ يَكُنِ الشَّيْطَانُ لَهُ قَر۪ينًا فَسَٓاءَ قَر۪ينًا ﴿38﴾ وَمَاذَا عَلَيْهِمْ لَوْ اٰمَنُوا بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ وَاَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقَهُمُ اللّٰهُۜ وَكَانَ اللّٰهُ بِهِمْ عَل۪يمًا ﴿39﴾ اِنَّ اللّٰهَ لَا يَظْلِمُ مِثْقَالَ ذَرَّةٍۚ وَاِنْ تَكُ حَسَنَةً يُضَاعِفْهَا وَيُؤْتِ مِنْ لَدُنْهُ اَجْرًا عَظ۪يمًا ﴿40﴾ فَكَيْفَ اِذَا جِئْنَا مِنْ كُلِّ اُمَّةٍ بِشَه۪يدٍ وَجِئْنَا بِكَ عَلٰى هٰٓؤُ۬لَٓاءِ شَه۪يدًاۜ ﴿41﴾ يَوْمَئِذٍ يَوَدُّ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا وَعَصَوُا الرَّسُولَ لَوْ تُسَوّٰى بِهِمُ الْاَرْضُۜ وَلَا يَكْتُمُونَ اللّٰهَ حَد۪يثًا۟ ﴿42﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا لَا تَقْرَبُوا الصَّلٰوةَ وَاَنْتُمْ سُكَارٰى حَتّٰى تَعْلَمُوا مَا تَقُولُونَ وَلَا جُنُبًا اِلَّا عَابِر۪ي سَب۪يلٍ حَتّٰى تَغْتَسِلُواۜ وَاِنْ كُنْتُمْ مَرْضٰٓى اَوْ عَلٰى سَفَرٍ اَوْ جَٓاءَ اَحَدٌ مِنْكُمْ مِنَ الْغَٓائِطِ اَوْ لٰمَسْتُمُ النِّسَٓاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَٓاءً فَتَيَمَّمُوا صَع۪يدًا طَيِّبًا فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَاَيْد۪يكُمْۜ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ عَفُوًّا غَفُورًا ﴿43﴾ اَلَمْ تَرَ اِلَى الَّذ۪ينَ اُو۫تُوا نَص۪يبًا مِنَ الْكِتَابِ يَشْتَرُونَ الضَّلَالَةَ وَيُر۪يدُونَ اَنْ تَضِلُّوا السَّب۪يلَۜ﴿44﴾ وَاللّٰهُ اَعْلَمُ بِاَعْدَٓائِكُمْۜ وَكَفٰى بِاللّٰهِ وَلِيًّاۗ وَكَفٰى بِاللّٰهِ نَص۪يرًا ﴿45﴾ مِنَ الَّذ۪ينَ هَادُوا يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَنْ مَوَاضِعِه۪ وَيَقُولُونَ سَمِعْنَا وَعَصَيْنَا وَاسْمَعْ غَيْرَ مُسْمَعٍ وَرَاعِنَا لَيًّا بِاَلْسِنَتِهِمْ وَطَعْنًا فِي الدّ۪ينِۜ وَلَوْ اَنَّهُمْ قَالُوا سَمِعْنَا وَاَطَعْنَا وَاسْمَعْ وَانْظُرْنَا لَكَانَ خَيْرًا لَهُمْ وَاَقْوَمَۙ وَلٰكِنْ لَعَنَهُمُ اللّٰهُ بِكُفْرِهِمْ فَلَا يُؤْمِنُونَ اِلَّا قَل۪يلًا ﴿46﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اُو۫تُوا الْكِتَابَ اٰمِنُوا بِمَا نَزَّلْنَا مُصَدِّقًا لِمَا مَعَكُمْ مِنْ قَبْلِ اَنْ نَطْمِسَ وُجُوهًا فَنَرُدَّهَا عَلٰٓى اَدْبَارِهَٓا اَوْ نَلْعَنَهُمْ كَمَا لَعَنَّٓا اَصْحَابَ السَّبْتِۜ وَكَانَ اَمْرُ اللّٰهِ مَفْعُولًا ﴿47﴾ اِنَّ اللّٰهَ لَا يَغْفِرُ اَنْ يُشْرَكَ بِه۪ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذٰلِكَ لِمَنْ يَشَٓاءُۚ وَمَنْ يُشْرِكْ بِاللّٰهِ فَقَدِ افْتَرٰٓى اِثْمًا عَظ۪يمًا ﴿48﴾ اَلَمْ تَرَ اِلَى الَّذ۪ينَ يُزَكُّونَ اَنْفُسَهُمْۜ بَلِ اللّٰهُ يُزَكّ۪ي مَنْ يَشَٓاءُ وَلَا يُظْلَمُونَ فَت۪يلًا ﴿49﴾ اُنْظُرْ كَيْفَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللّٰهِ الْكَذِبَۜ وَكَفٰى بِه۪ٓ اِثْمًا مُب۪ينًا۟ ﴿50﴾ اَلَمْ تَرَ اِلَى الَّذ۪ينَ اُو۫تُوا نَص۪يبًا مِنَ الْكِتَابِ يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ وَيَقُولُونَ لِلَّذ۪ينَ كَفَرُوا هٰٓؤُ۬لَٓاءِ اَهْدٰى مِنَ الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا سَب۪يلًا ﴿51﴾ اُو۬لٰٓئِكَ الَّذ۪ينَ لَعَنَهُمُ اللّٰهُۜ وَمَنْ يَلْعَنِ اللّٰهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ نَص۪يرًاۜ ﴿52﴾ اَمْ لَهُمْ نَص۪يبٌ مِنَ الْمُلْكِ فَاِذًا لَا يُؤْتُونَ النَّاسَ نَق۪يرًاۙ ﴿53﴾ اَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلٰى مَٓا اٰتٰيهُمُ اللّٰهُ مِنْ فَضْلِه۪ۚ فَقَدْ اٰتَيْنَٓا اٰلَ اِبْرٰه۪يمَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَاٰتَيْنَاهُمْ مُلْكًا عَظ۪يمًا ﴿54﴾ فَمِنْهُمْ مَنْ اٰمَنَ بِه۪ وَمِنْهُمْ مَنْ صَدَّ عَنْهُۜ وَكَفٰى بِجَهَنَّمَ سَع۪يرًا ﴿55﴾ اِنَّ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا بِاٰيَاتِنَا سَوْفَ نُصْل۪يهِمْ نَارًاۜ كُلَّمَا نَضِجَتْ جُلُودُهُمْ بَدَّلْنَاهُمْ جُلُودًا غَيْرَهَا لِيَذُوقُوا الْعَذَابَۜ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ عَز۪يزًا حَك۪يمًا ﴿56﴾ وَالَّذ۪ينَ اٰمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْر۪ي مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهَارُ خَالِد۪ينَ ف۪يهَٓا اَبَدًاۜ لَهُمْ ف۪يهَٓا اَزْوَاجٌ مُطَهَّرَةٌۘ وَنُدْخِلُهُمْ ظِلًّا ظَل۪يلًا ﴿57﴾ اِنَّ اللّٰهَ يَأْمُرُكُمْ اَنْ تُؤَدُّوا الْاَمَانَاتِ اِلٰٓى اَهْلِهَاۙ وَاِذَا حَكَمْتُمْ بَيْنَ النَّاسِ اَنْ تَحْكُمُوا بِالْعَدْلِۜ اِنَّ اللّٰهَ نِعِمَّا يَعِظُكُمْ بِه۪ۜ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ سَم۪يعًا بَص۪يرًا ﴿58﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُٓوا اَط۪يعُوا اللّٰهَ وَاَط۪يعُوا الرَّسُولَ وَاُو۬لِي الْاَمْرِ مِنْكُمْۚ فَاِنْ تَنَازَعْتُمْ ف۪ي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ اِلَى اللّٰهِ وَالرَّسُولِ اِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِۜ ذٰلِكَ خَيْرٌ وَاَحْسَنُ تَأْو۪يلًا۟ ﴿59﴾ اَلَمْ تَرَ اِلَى الَّذ۪ينَ يَزْعُمُونَ اَنَّهُمْ اٰمَنُوا بِمَٓا اُنْزِلَ اِلَيْكَ وَمَٓا اُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ يُر۪يدُونَ اَنْ يَتَحَاكَمُٓوا اِلَى الطَّاغُوتِ وَقَدْ اُمِرُٓوا اَنْ يَكْفُرُوا بِه۪ۜ وَيُر۪يدُ الشَّيْطَانُ اَنْ يُضِلَّهُمْ ضَلَالًا بَع۪يدًا ﴿60﴾ وَاِذَا ق۪يلَ لَهُمْ تَعَالَوْا اِلٰى مَٓا اَنْزَلَ اللّٰهُ وَاِلَى الرَّسُولِ رَاَيْتَ الْمُنَافِق۪ينَ يَصُدُّونَ عَنْكَ صُدُودًاۚ ﴿61﴾ فَكَيْفَ اِذَٓا اَصَابَتْهُمْ مُص۪يبَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ اَيْد۪يهِمْ ثُمَّ جَٓاؤُ۫كَ يَحْلِفُونَ بِاللّٰهِ اِنْ اَرَدْنَٓا اِلَّٓا اِحْسَانًا وَتَوْف۪يقًا ﴿62﴾ اُو۬لٰٓئِكَ الَّذ۪ينَ يَعْلَمُ اللّٰهُ مَا ف۪ي قُلُوبِهِمْ فَاَعْرِضْ عَنْهُمْ وَعِظْهُمْ وَقُلْ لَهُمْ ف۪ٓي اَنْفُسِهِمْ قَوْلًا بَل۪يغًا ﴿63﴾ وَمَٓا اَرْسَلْنَا مِنْ رَسُولٍ اِلَّا لِيُطَاعَ بِاِذْنِ اللّٰهِۜ وَلَوْ اَنَّهُمْ اِذْ ظَلَمُٓوا اَنْفُسَهُمْ جَٓاؤُ۫كَ فَاسْتَغْفَرُوا اللّٰهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللّٰهَ تَوَّابًا رَح۪يمًا ﴿64﴾ فَلَا وَرَبِّكَ لَا يُؤْمِنُونَ حَتّٰى يُحَكِّمُوكَ ف۪يمَا شَجَرَ بَيْنَهُمْۙ ثُمَّ لَا يَجِدُوا ف۪ٓي اَنْفُسِهِمْ حَرَجًا مِمَّا قَضَيْتَ وَيُسَلِّمُوا تَسْل۪يمًا ﴿65﴾ وَلَوْ اَنَّا كَتَبْنَا عَلَيْهِمْ اَنِ اقْتُلُٓوا اَنْفُسَكُمْ اَوِ اخْرُجُوا مِنْ دِيَارِكُمْ مَا فَعَلُوهُ اِلَّا قَل۪يلٌ مِنْهُمْۜ وَلَوْ اَنَّهُمْ فَعَلُوا مَا يُوعَظُونَ بِه۪ لَكَانَ خَيْرًا لَهُمْ وَاَشَدَّ تَثْب۪يتًاۙ ﴿66﴾ وَاِذًا لَاٰتَيْنَاهُمْ مِنْ لَدُنَّٓا اَجْرًا عَظ۪يمًاۙ ﴿67﴾ وَلَهَدَيْنَاهُمْ صِرَاطًا مُسْتَق۪يمًا ﴿68﴾ وَمَنْ يُطِعِ اللّٰهَ وَالرَّسُولَ فَاُو۬لٰٓئِكَ مَعَ الَّذ۪ينَ اَنْعَمَ اللّٰهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيّ۪نَ وَالصِّدّ۪يق۪ينَ وَالشُّهَدَٓاءِ وَالصَّالِح۪ينَۚ وَحَسُنَ اُو۬لٰٓئِكَ رَف۪يقًاۜ ﴿69﴾ ذٰلِكَ الْفَضْلُ مِنَ اللّٰهِۜ وَكَفٰى بِاللّٰهِ عَل۪يمًا۟ ﴿70﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا خُذُوا حِذْرَكُمْ فَانْفِرُوا ثُبَاتٍ اَوِ انْفِرُوا جَم۪يعًا ﴿71﴾ وَاِنَّ مِنْكُمْ لَمَنْ لَيُبَطِّئَنَّۚ فَاِنْ اَصَابَتْكُمْ مُص۪يبَةٌ قَالَ قَدْ اَنْعَمَ اللّٰهُ عَلَيَّ اِذْ لَمْ اَكُنْ مَعَهُمْ شَه۪يدًا ﴿72﴾ وَلَئِنْ اَصَابَكُمْ فَضْلٌ مِنَ اللّٰهِ لَيَقُولَنَّ كَاَنْ لَمْ تَكُنْ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُ مَوَدَّةٌ يَا لَيْتَن۪ي كُنْتُ مَعَهُمْ فَاَفُوزَ فَوْزًا عَظ۪يمًا ﴿73﴾ فَلْيُقَاتِلْ ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ الَّذ۪ينَ يَشْرُونَ الْحَيٰوةَ الدُّنْيَا بِالْاٰخِرَةِۜ وَمَنْ يُقَاتِلْ ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ فَيُقْتَلْ اَوْ يَغْلِبْ فَسَوْفَ نُؤْت۪يهِ اَجْرًا عَظ۪يمًا ﴿74﴾ وَمَا لَكُمْ لَا تُقَاتِلُونَ ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ وَالْمُسْتَضْعَف۪ينَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَٓاءِ وَالْوِلْدَانِ الَّذ۪ينَ يَقُولُونَ رَبَّنَٓا اَخْرِجْنَا مِنْ هٰذِهِ الْقَرْيَةِ الظَّالِمِ اَهْلُهَاۚ وَاجْعَلْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّاۚ وَاجْعَلْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ نَص۪يرًاۜ ﴿75﴾ اَلَّذ۪ينَ اٰمَنُوا يُقَاتِلُونَ ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِۚ وَالَّذ۪ينَ كَفَرُوا يُقَاتِلُونَ ف۪ي سَب۪يلِ الطَّاغُوتِ فَقَاتِلُٓوا اَوْلِيَٓاءَ الشَّيْطَانِۚ اِنَّ كَيْدَ الشَّيْطَانِ كَانَ ضَع۪يفًا۟ ﴿76﴾ اَلَمْ تَرَ اِلَى الَّذ۪ينَ ق۪يلَ لَهُمْ كُفُّٓوا اَيْدِيَكُمْ وَاَق۪يمُوا الصَّلٰوةَ وَاٰتُوا الزَّكٰوةَۚ فَلَمَّا كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقِتَالُ اِذَا فَر۪يقٌ مِنْهُمْ يَخْشَوْنَ النَّاسَ كَخَشْيَةِ اللّٰهِ اَوْ اَشَدَّ خَشْيَةًۚ وَقَالُوا رَبَّنَا لِمَ كَتَبْتَ عَلَيْنَا الْقِتَالَۚ لَوْلَٓا اَخَّرْتَنَٓا اِلٰٓى اَجَلٍ قَر۪يبٍۜ قُلْ مَتَاعُ الدُّنْيَا قَل۪يلٌۚ وَالْاٰخِرَةُ خَيْرٌ لِمَنِ اتَّقٰى وَلَا تُظْلَمُونَ فَت۪يلًا ﴿77﴾ اَيْنَ مَا تَكُونُوا يُدْرِكْكُمُ الْمَوْتُ وَلَوْ كُنْتُمْ ف۪ي بُرُوجٍ مُشَيَّدَةٍۜ وَاِنْ تُصِبْهُمْ حَسَنَةٌ يَقُولُوا هٰذِه۪ مِنْ عِنْدِ اللّٰهِۚ وَاِنْ تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ يَقُولُوا هٰذِه۪ مِنْ عِنْدِكَۜ قُلْ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ اللّٰهِۜ فَمَا لِهٰٓؤُ۬لَٓاءِ الْقَوْمِ لَا يَكَادُونَ يَفْقَهُونَ حَد۪يثًا ﴿78﴾ مَٓا اَصَابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللّٰهِۘ وَمَٓا اَصَابَكَ مِنْ سَيِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسِكَۜ وَاَرْسَلْنَاكَ لِلنَّاسِ رَسُولًاۜ وَكَفٰى بِاللّٰهِ شَه۪يدًا ﴿79﴾ مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ اَطَاعَ اللّٰهَۚ وَمَنْ تَوَلّٰى فَمَٓا اَرْسَلْنَاكَ عَلَيْهِمْ حَف۪يظًاۜ ﴿80﴾ وَيَقُولُونَ طَاعَةٌۘ فَاِذَا بَرَزُوا مِنْ عِنْدِكَ بَيَّتَ طَٓائِفَةٌ مِنْهُمْ غَيْرَ الَّذ۪ي تَقُولُۜ وَاللّٰهُ يَكْتُبُ مَا يُبَيِّتُونَۚ فَاَعْرِضْ عَنْهُمْ وَتَوَكَّلْ عَلَى اللّٰهِۜ وَكَفٰى بِاللّٰهِ وَك۪يلًا ﴿81﴾ اَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْاٰنَۜ وَلَوْ كَانَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِ اللّٰهِ لَوَجَدُوا ف۪يهِ اخْتِلَافًا كَث۪يرًا ﴿82﴾ وَاِذَا جَٓاءَهُمْ اَمْرٌ مِنَ الْاَمْنِ اَوِ الْخَوْفِ اَذَاعُوا بِه۪ۜ وَلَوْ رَدُّوهُ اِلَى الرَّسُولِ وَاِلٰٓى اُو۬لِي الْاَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذ۪ينَ يَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْۜ وَلَوْلَا فَضْلُ اللّٰهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ لَاتَّبَعْتُمُ الشَّيْطَانَ اِلَّا قَل۪يلًا ﴿83﴾ فَقَاتِلْ ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِۚ لَا تُكَلَّفُ اِلَّا نَفْسَكَ وَحَرِّضِ الْمُؤْمِن۪ينَۚ عَسَى اللّٰهُ اَنْ يَكُفَّ بَأْسَ الَّذ۪ينَ كَفَرُواۜ وَاللّٰهُ اَشَدُّ بَأْسًا وَاَشَدُّ تَنْك۪يلًا ﴿84﴾ مَنْ يَشْفَعْ شَفَاعَةً حَسَنَةً يَكُنْ لَهُ نَص۪يبٌ مِنْهَاۚ وَمَنْ يَشْفَعْ شَفَاعَةً سَيِّئَةً يَكُنْ لَهُ كِفْلٌ مِنْهَاۜ وَكَانَ اللّٰهُ عَلٰى كُلِّ شَيْءٍ مُق۪يتًا ﴿85﴾ وَاِذَا حُيّ۪يتُمْ بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّوا بِاَحْسَنَ مِنْهَٓا اَوْ رُدُّوهَاۜ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ عَلٰى كُلِّ شَيْءٍ حَس۪يبًا ﴿86﴾ اَللّٰهُ لَٓا اِلٰهَ اِلَّا هُوَۜ لَيَجْمَعَنَّكُمْ اِلٰى يَوْمِ الْقِيٰمَةِ لَا رَيْبَ ف۪يهِۜ وَمَنْ اَصْدَقُ مِنَ اللّٰهِ حَد۪يثًا۟ ﴿87﴾ فَمَا لَكُمْ فِي الْمُنَافِق۪ينَ فِئَتَيْنِ وَاللّٰهُ اَرْكَسَهُمْ بِمَا كَسَبُواۜ اَتُر۪يدُونَ اَنْ تَهْدُوا مَنْ اَضَلَّ اللّٰهُۜ وَمَنْ يُضْلِلِ اللّٰهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ سَب۪يلًا ﴿88﴾ وَدُّوا لَوْ تَكْفُرُونَ كَمَا كَفَرُوا فَتَكُونُونَ سَوَٓاءً فَلَا تَتَّخِذُوا مِنْهُمْ اَوْلِيَٓاءَ حَتّٰى يُهَاجِرُوا ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِۜ فَاِنْ تَوَلَّوْا فَخُذُوهُمْ وَاقْتُلُوهُمْ حَيْثُ وَجَدْتُمُوهُمْۖ وَلَا تَتَّخِذُوا مِنْهُمْ وَلِيًّا وَلَا نَص۪يرًاۙ ﴿89﴾ اِلَّا الَّذ۪ينَ يَصِلُونَ اِلٰى قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ م۪يثَاقٌ اَوْ جَٓاؤُ۫كُمْ حَصِرَتْ صُدُورُهُمْ اَنْ يُقَاتِلُوكُمْ اَوْ يُقَاتِلُوا قَوْمَهُمْۜ وَلَوْ شَٓاءَ اللّٰهُ لَسَلَّطَهُمْ عَلَيْكُمْ فَلَقَاتَلُوكُمْۚ فَاِنِ اعْتَزَلُوكُمْ فَلَمْ يُقَاتِلُوكُمْ وَاَلْقَوْا اِلَيْكُمُ السَّلَمَۙ فَمَا جَعَلَ اللّٰهُ لَكُمْ عَلَيْهِمْ سَب۪يلًا ﴿90﴾ سَتَجِدُونَ اٰخَر۪ينَ يُر۪يدُونَ اَنْ يَأْمَنُوكُمْ وَيَأْمَنُوا قَوْمَهُمْۜ كُلَّمَا رُدُّٓوا اِلَى الْفِتْنَةِ اُرْكِسُوا ف۪يهَاۚ فَاِنْ لَمْ يَعْتَزِلُوكُمْ وَيُلْقُٓوا اِلَيْكُمُ السَّلَمَ وَيَكُفُّٓوا اَيْدِيَهُمْ فَخُذُوهُمْ وَاقْتُلُوهُمْ حَيْثُ ثَقِفْتُمُوهُمْۜ وَاُو۬لٰٓئِكُمْ جَعَلْنَا لَكُمْ عَلَيْهِمْ سُلْطَانًا مُب۪ينًا۟ ﴿91﴾ وَمَا كَانَ لِمُؤْمِنٍ اَنْ يَقْتُلَ مُؤْمِنًا اِلَّا خَطَـًٔاۚ وَمَنْ قَتَلَ مُؤْمِنًا خَطَـًٔا فَتَحْر۪يرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ وَدِيَةٌ مُسَلَّمَةٌ اِلٰٓى اَهْلِه۪ٓ اِلَّٓا اَنْ يَصَّدَّقُواۜ فَاِنْ كَانَ مِنْ قَوْمٍ عَدُوٍّ لَكُمْ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَتَحْر۪يرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍۜ وَاِنْ كَانَ مِنْ قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ م۪يثَاقٌ فَدِيَةٌ مُسَلَّمَةٌ اِلٰٓى اَهْلِه۪ وَتَحْر۪يرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍۚ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ شَهْرَيْنِ مُتَتَابِعَيْنِۘ تَوْبَةً مِنَ اللّٰهِۜ وَكَانَ اللّٰهُ عَل۪يمًا حَك۪يمًا ﴿92﴾ وَمَنْ يَقْتُلْ مُؤْمِنًا مُتَعَمِّدًا فَجَزَٓاؤُ۬هُ جَهَنَّمُ خَالِدًا ف۪يهَا وَغَضِبَ اللّٰهُ عَلَيْهِ وَلَعَنَهُ وَاَعَدَّ لَهُ عَذَابًا عَظ۪يمًا ﴿93﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُٓوا اِذَا ضَرَبْتُمْ ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ فَتَبَيَّنُوا وَلَا تَقُولُوا لِمَنْ اَلْقٰٓى اِلَيْكُمُ السَّلَامَ لَسْتَ مُؤْمِنًاۚ تَبْتَغُونَ عَرَضَ الْحَيٰوةِ الدُّنْيَاۘ فَعِنْدَ اللّٰهِ مَغَانِمُ كَث۪يرَةٌۜ كَذٰلِكَ كُنْتُمْ مِنْ قَبْلُ فَمَنَّ اللّٰهُ عَلَيْكُمْ فَتَبَيَّنُواۜ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَب۪يرًا ﴿94﴾ لَا يَسْتَوِي الْقَاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِن۪ينَ غَيْرُ اُو۬لِي الضَّرَرِ وَالْمُجَاهِدُونَ ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ بِاَمْوَالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْۜ فَضَّلَ اللّٰهُ الْمُجَاهِد۪ينَ بِاَمْوَالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْ عَلَى الْقَاعِد۪ينَ دَرَجَةًۜ وَكُلًّا وَعَدَ اللّٰهُ الْحُسْنٰىۜ وَفَضَّلَ اللّٰهُ الْمُجَاهِد۪ينَ عَلَى الْقَاعِد۪ينَ اَجْرًا عَظ۪يمًاۙ ﴿95﴾ دَرَجَاتٍ مِنْهُ وَمَغْفِرَةً وَرَحْمَةًۜ وَكَانَ اللّٰهُ غَفُورًا رَح۪يمًا۟ ﴿96﴾ اِنَّ الَّذ۪ينَ تَوَفّٰيهُمُ الْمَلٰٓئِكَةُ ظَالِم۪ٓي اَنْفُسِهِمْ قَالُوا ف۪يمَ كُنْتُمْۜ قَالُوا كُنَّا مُسْتَضْعَف۪ينَ فِي الْاَرْضِۜ قَالُٓوا اَلَمْ تَكُنْ اَرْضُ اللّٰهِ وَاسِعَةً فَتُهَاجِرُوا ف۪يهَاۜ فَاُو۬لٰٓئِكَ مَأْوٰيهُمْ جَهَنَّمُۜ وَسَٓاءَتْ مَص۪يرًاۙ ﴿97﴾ اِلَّا الْمُسْتَضْعَف۪ينَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَٓاءِ وَالْوِلْدَانِ لَا يَسْتَط۪يعُونَ ح۪يلَةً وَلَا يَهْتَدُونَ سَب۪يلًا ﴿98﴾ فَاُو۬لٰٓئِكَ عَسَى اللّٰهُ اَنْ يَعْفُوَ عَنْهُمْۜ وَكَانَ اللّٰهُ عَفُوًّا غَفُورًا ﴿99﴾ وَمَنْ يُهَاجِرْ ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ يَجِدْ فِي الْاَرْضِ مُرَاغَمًا كَث۪يرًا وَسَعَةًۜ وَمَنْ يَخْرُجْ مِنْ بَيْتِه۪ مُهَاجِرًا اِلَى اللّٰهِ وَرَسُولِه۪ ثُمَّ يُدْرِكْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ اَجْرُهُ عَلَى اللّٰهِۜ وَكَانَ اللّٰهُ غَفُورًا رَح۪يمًا۟ ﴿100﴾ وَاِذَا ضَرَبْتُمْ فِي الْاَرْضِ فَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ اَنْ تَقْصُرُوا مِنَ الصَّلٰوةِۗ اِنْ خِفْتُمْ اَنْ يَفْتِنَكُمُ الَّذ۪ينَ كَفَرُواۜ اِنَّ الْكَافِر۪ينَ كَانُوا لَكُمْ عَدُوًّا مُب۪ينًا ﴿101﴾ وَاِذَا كُنْتَ ف۪يهِمْ فَاَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلٰوةَ فَلْتَقُمْ طَٓائِفَةٌ مِنْهُمْ مَعَكَ وَلْيَأْخُذُٓوا اَسْلِحَتَهُمْ۠ فَاِذَا سَجَدُوا فَلْيَكُونُوا مِنْ وَرَٓائِكُمْۖ وَلْتَأْتِ طَٓائِفَةٌ اُخْرٰى لَمْ يُصَلُّوا فَلْيُصَلُّوا مَعَكَ وَلْيَأْخُذُوا حِذْرَهُمْ وَاَسْلِحَتَهُمْۚ وَدَّ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا لَوْ تَغْفُلُونَ عَنْ اَسْلِحَتِكُمْ وَاَمْتِعَتِكُمْ فَيَم۪يلُونَ عَلَيْكُمْ مَيْلَةً وَاحِدَةًۜ وَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ اِنْ كَانَ بِكُمْ اَذًى مِنْ مَطَرٍ اَوْ كُنْتُمْ مَرْضٰٓى اَنْ تَضَعُٓوا اَسْلِحَتَكُمْۚ وَخُذُوا حِذْرَكُمْۜ اِنَّ اللّٰهَ اَعَدَّ لِلْكَافِر۪ينَ عَذَابًا مُه۪ينًا ﴿102﴾ فَاِذَا قَضَيْتُمُ الصَّلٰوةَ فَاذْكُرُوا اللّٰهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلٰى جُنُوبِكُمْۚ فَاِذَا اطْمَأْنَنْتُمْ فَاَق۪يمُوا الصَّلٰوةَۚ اِنَّ الصَّلٰوةَ كَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِن۪ينَ كِتَابًا مَوْقُوتًا ﴿103﴾ وَلَا تَهِنُوا فِي ابْتِغَٓاءِ الْقَوْمِۜ اِنْ تَكُونُوا تَأْلَمُونَ فَاِنَّهُمْ يَأْلَمُونَ كَمَا تَأْلَمُونَۚ وَتَرْجُونَ مِنَ اللّٰهِ مَا لَا يَرْجُونَۜ وَكَانَ اللّٰهُ عَل۪يمًا حَك۪يمًا۟ ﴿104﴾ اِنَّٓا اَنْزَلْنَٓا اِلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ لِتَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ بِمَٓا اَرٰيكَ اللّٰهُۜ وَلَا تَكُنْ لِلْخَٓائِن۪ينَ خَص۪يمًاۙ ﴿105﴾ وَاسْتَغْفِرِ اللّٰهَۜ اِنَّ اللّٰهَ كَانَ غَفُورًا رَح۪يمًاۚ ﴿106﴾ وَلَا تُجَادِلْ عَنِ الَّذ۪ينَ يَخْتَانُونَ اَنْفُسَهُمْۜ اِنَّ اللّٰهَ لَا يُحِبُّ مَنْ كَانَ خَوَّانًا اَث۪يمًاۚ ﴿107﴾ يَسْتَخْفُونَ مِنَ النَّاسِ وَلَا يَسْتَخْفُونَ مِنَ اللّٰهِ وَهُوَ مَعَهُمْ اِذْ يُبَيِّتُونَ مَا لَا يَرْضٰى مِنَ الْقَوْلِۜ وَكَانَ اللّٰهُ بِمَا يَعْمَلُونَ مُح۪يطًا ﴿108﴾ هَٓا اَنْتُمْ هٰٓؤُ۬لَٓاءِ جَادَلْتُمْ عَنْهُمْ فِي الْحَيٰوةِ الدُّنْيَا فَمَنْ يُجَادِلُ اللّٰهَ عَنْهُمْ يَوْمَ الْقِيٰمَةِ اَمْ مَنْ يَكُونُ عَلَيْهِمْ وَك۪يلًا ﴿109﴾ وَمَنْ يَعْمَلْ سُٓوءًا اَوْ يَظْلِمْ نَفْسَهُ ثُمَّ يَسْتَغْفِرِ اللّٰهَ يَجِدِ اللّٰهَ غَفُورًا رَح۪يمًا ﴿110﴾ وَمَنْ يَكْسِبْ اِثْمًا فَاِنَّمَا يَكْسِبُهُ عَلٰى نَفْسِه۪ۜ وَكَانَ اللّٰهُ عَل۪يمًا حَك۪يمًا ﴿111﴾ وَمَنْ يَكْسِبْ خَط۪ٓيـَٔةً اَوْ اِثْمًا ثُمَّ يَرْمِ بِه۪ بَر۪ٓيـًٔا فَقَدِ احْتَمَلَ بُهْتَانًا وَاِثْمًا مُب۪ينًا۟ ﴿112﴾ وَلَوْلَا فَضْلُ اللّٰهِ عَلَيْكَ وَرَحْمَتُهُ لَهَمَّتْ طَٓائِفَةٌ مِنْهُمْ اَنْ يُضِلُّوكَۜ وَمَا يُضِلُّونَ اِلَّٓا اَنْفُسَهُمْ وَمَا يَضُرُّونَكَ مِنْ شَيْءٍۜ وَاَنْزَلَ اللّٰهُ عَلَيْكَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَعَلَّمَكَ مَا لَمْ تَكُنْ تَعْلَمُۜ وَكَانَ فَضْلُ اللّٰهِ عَلَيْكَ عَظ۪يمًا ﴿113﴾ لَا خَيْرَ ف۪ي كَث۪يرٍ مِنْ نَجْوٰيهُمْ اِلَّا مَنْ اَمَرَ بِصَدَقَةٍ اَوْ مَعْرُوفٍ اَوْ اِصْلَاحٍ بَيْنَ النَّاسِۜ وَمَنْ يَفْعَلْ ذٰلِكَ ابْتِغَٓاءَ مَرْضَاتِ اللّٰهِ فَسَوْفَ نُؤْت۪يهِ اَجْرًا عَظ۪يمًا ﴿114﴾ وَمَنْ يُشَاقِقِ الرَّسُولَ مِنْ بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُ الْهُدٰى وَيَتَّبِعْ غَيْرَ سَب۪يلِ الْمُؤْمِن۪ينَ نُوَلِّه۪ مَا تَوَلّٰى وَنُصْلِه۪ جَهَنَّمَۜ وَسَٓاءَتْ مَص۪يرًا۟ ﴿115﴾ اِنَّ اللّٰهَ لَا يَغْفِرُ اَنْ يُشْرَكَ بِه۪ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذٰلِكَ لِمَنْ يَشَٓاءُۜ وَمَنْ يُشْرِكْ بِاللّٰهِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا بَع۪يدًا ﴿116﴾ اِنْ يَدْعُونَ مِنْ دُونِه۪ٓ اِلَّٓا اِنَاثًاۚ وَاِنْ يَدْعُونَ اِلَّا شَيْطَانًا مَر۪يدًاۙ ﴿117﴾ لَعَنَهُ اللّٰهُۢ وَقَالَ لَاَتَّخِذَنَّ مِنْ عِبَادِكَ نَص۪يبًا مَفْرُوضًاۙ ﴿118﴾ وَلَاُضِلَّنَّهُمْ وَلَاُمَنِّيَنَّهُمْ وَلَاٰمُرَنَّهُمْ فَلَيُبَتِّكُنَّ اٰذَانَ الْاَنْعَامِ وَلَاٰمُرَنَّهُمْ فَلَيُغَيِّرُنَّ خَلْقَ اللّٰهِۜ وَمَنْ يَتَّخِذِ الشَّيْطَانَ وَلِيًّا مِنْ دُونِ اللّٰهِ فَقَدْ خَسِرَ خُسْرَانًا مُب۪ينًاۜ ﴿119﴾ يَعِدُهُمْ وَيُمَنّ۪يهِمْۜ وَمَا يَعِدُهُمُ الشَّيْطَانُ اِلَّا غُرُورًا ﴿120﴾ اُو۬لٰٓئِكَ مَأْوٰيهُمْ جَهَنَّمُ وَلَا يَجِدُونَ عَنْهَا مَح۪يصًا ﴿121﴾ وَالَّذ۪ينَ اٰمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْر۪ي مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهَارُ خَالِد۪ينَ ف۪يهَٓا اَبَدًاۜ وَعْدَ اللّٰهِ حَقًّاۜ وَمَنْ اَصْدَقُ مِنَ اللّٰهِ ق۪يلًا ﴿122﴾ لَيْسَ بِاَمَانِيِّكُمْ وَلَٓا اَمَانِيِّ اَهْلِ الْكِتَابِۜ مَنْ يَعْمَلْ سُٓوءًا يُجْزَ بِه۪ۙ وَلَا يَجِدْ لَهُ مِنْ دُونِ اللّٰهِ وَلِيًّا وَلَا نَص۪يرًا ﴿123﴾ وَمَنْ يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ مِنْ ذَكَرٍ اَوْ اُنْثٰى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَاُو۬لٰٓئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَلَا يُظْلَمُونَ نَق۪يرًا ﴿124﴾ وَمَنْ اَحْسَنُ د۪ينًا مِمَّنْ اَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلّٰهِ وَهُوَ مُحْسِنٌ وَاتَّبَعَ مِلَّةَ اِبْرٰه۪يمَ حَن۪يفًاۜ وَاتَّخَذَ اللّٰهُ اِبْرٰه۪يمَ خَل۪يلًا ﴿125﴾ وَلِلّٰهِ مَا فِي السَّمٰوَاتِ وَمَا فِي الْاَرْضِۜ وَكَانَ اللّٰهُ بِكُلِّ شَيْءٍ مُح۪يطًا۟ ﴿126﴾ وَيَسْتَفْتُونَكَ فِي النِّسَٓاءِۜ قُلِ اللّٰهُ يُفْت۪يكُمْ ف۪يهِنَّۙ وَمَا يُتْلٰى عَلَيْكُمْ فِي الْكِتَابِ ف۪ي يَتَامَى النِّسَٓاءِ الّٰت۪ي لَا تُؤْتُونَهُنَّ مَا كُتِبَ لَهُنَّ وَتَرْغَبُونَ اَنْ تَنْكِحُوهُنَّ وَالْمُسْتَضْعَف۪ينَ مِنَ الْوِلْدَانِۙ وَاَنْ تَقُومُوا لِلْيَتَامٰى بِالْقِسْطِۜ وَمَا تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ فَاِنَّ اللّٰهَ كَانَ بِه۪ عَل۪يمًا﴿127﴾ وَاِنِ امْرَاَةٌ خَافَتْ مِنْ بَعْلِهَا نُشُوزًا اَوْ اِعْرَاضًا فَلَا جُنَاحَ عَلَيْهِمَٓا اَنْ يُصْلِحَا بَيْنَهُمَا صُلْحًاۜ وَالصُّلْحُ خَيْرٌۜ وَاُحْضِرَتِ الْاَنْفُسُ الشُّحَّۜ وَاِنْ تُحْسِنُوا وَتَتَّقُوا فَاِنَّ اللّٰهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَب۪يرًا ﴿128﴾ وَلَنْ تَسْتَط۪يعُٓوا اَنْ تَعْدِلُوا بَيْنَ النِّسَٓاءِ وَلَوْ حَرَصْتُمْ فَلَا تَم۪يلُوا كُلَّ الْمَيْلِ فَتَذَرُوهَا كَالْمُعَلَّقَةِۜ وَاِنْ تُصْلِحُوا وَتَتَّقُوا فَاِنَّ اللّٰهَ كَانَ غَفُورًا رَح۪يمًا ﴿129﴾ وَاِنْ يَتَفَرَّقَا يُغْنِ اللّٰهُ كُلًّا مِنْ سَعَتِه۪ۜ وَكَانَ اللّٰهُ وَاسِعًا حَك۪يمًا ﴿130﴾ وَلِلّٰهِ مَا فِي السَّمٰوَاتِ وَمَا فِي الْاَرْضِۜ وَلَقَدْ وَصَّيْنَا الَّذ۪ينَ اُو۫تُوا الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَاِيَّاكُمْ اَنِ اتَّقُوا اللّٰهَۜ وَاِنْ تَكْفُرُوا فَاِنَّ لِلّٰهِ مَا فِي السَّمٰوَاتِ وَمَا فِي الْاَرْضِۜ وَكَانَ اللّٰهُ غَنِيًّا حَم۪يدًا ﴿131﴾ وَلِلّٰهِ مَا فِي السَّمٰوَاتِ وَمَا فِي الْاَرْضِۜ وَكَفٰى بِاللّٰهِ وَك۪يلًا ﴿132﴾ اِنْ يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ اَيُّهَا النَّاسُ وَيَأْتِ بِاٰخَر۪ينَۜ وَكَانَ اللّٰهُ عَلٰى ذٰلِكَ قَد۪يرًا ﴿133﴾ مَنْ كَانَ يُر۪يدُ ثَوَابَ الدُّنْيَا فَعِنْدَ اللّٰهِ ثَوَابُ الدُّنْيَا وَالْاٰخِرَةِۜ وَكَانَ اللّٰهُ سَم۪يعًا بَص۪يرًا۟ ﴿134﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا كُونُوا قَوَّام۪ينَ بِالْقِسْطِ شُهَدَٓاءَ لِلّٰهِ وَلَوْ عَلٰٓى اَنْفُسِكُمْ اَوِ الْوَالِدَيْنِ وَالْاَقْرَب۪ينَۚ اِنْ يَكُنْ غَنِيًّا اَوْ فَق۪يرًا فَاللّٰهُ اَوْلٰى بِهِمَا فَلَا تَتَّبِعُوا الْهَوٰٓى اَنْ تَعْدِلُواۚ وَاِنْ تَلْوُٓ۫ا اَوْ تُعْرِضُوا فَاِنَّ اللّٰهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَب۪يرًا ﴿135﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُٓوا اٰمِنُوا بِاللّٰهِ وَرَسُولِه۪ وَالْكِتَابِ الَّذ۪ي نَزَّلَ عَلٰى رَسُولِه۪ وَالْكِتَابِ الَّذ۪ٓي اَنْزَلَ مِنْ قَبْلُۜ وَمَنْ يَكْفُرْ بِاللّٰهِ وَمَلٰٓئِكَتِه۪ وَكُتُبِه۪ وَرُسُلِه۪ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا بَع۪يدًا ﴿136﴾ اِنَّ الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا ثُمَّ كَفَرُوا ثُمَّ اٰمَنُوا ثُمَّ كَفَرُوا ثُمَّ ازْدَادُوا كُفْرًا لَمْ يَكُنِ اللّٰهُ لِيَغْفِرَ لَهُمْ وَلَا لِيَهْدِيَهُمْ سَب۪يلًاۜ﴿137﴾ بَشِّرِ الْمُنَافِق۪ينَ بِاَنَّ لَهُمْ عَذَابًا اَل۪يمًاۙ ﴿138﴾ اَلَّذ۪ينَ يَتَّخِذُونَ الْكَافِر۪ينَ اَوْلِيَٓاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِن۪ينَۜ اَيَبْتَغُونَ عِنْدَهُمُ الْعِزَّةَ فَاِنَّ الْعِزَّةَ لِلّٰهِ جَم۪يعًاۜ ﴿139﴾ وَقَدْ نَزَّلَ عَلَيْكُمْ فِي الْكِتَابِ اَنْ اِذَا سَمِعْتُمْ اٰيَاتِ اللّٰهِ يُكْفَرُ بِهَا وَيُسْتَهْزَاُ بِهَا فَلَا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ حَتّٰى يَخُوضُوا ف۪ي حَد۪يثٍ غَيْرِه۪ۘ اِنَّكُمْ اِذًا مِثْلُهُمْۜ اِنَّ اللّٰهَ جَامِعُ الْمُنَافِق۪ينَ وَالْكَافِر۪ينَ ف۪ي جَهَنَّمَ جَم۪يعًاۙ ﴿140﴾ اَلَّذ۪ينَ يَتَرَبَّصُونَ بِكُمْۚ فَاِنْ كَانَ لَكُمْ فَتْحٌ مِنَ اللّٰهِ قَالُٓوا اَلَمْ نَكُنْ مَعَكُمْۘ وَاِنْ كَانَ لِلْكَافِر۪ينَ نَص۪يبٌۙ قَالُٓوا اَلَمْ نَسْتَحْوِذْ عَلَيْكُمْ وَنَمْنَعْكُمْ مِنَ الْمُؤْمِن۪ينَۜ فَاللّٰهُ يَحْكُمُ بَيْنَكُمْ يَوْمَ الْقِيٰمَةِۜ وَلَنْ يَجْعَلَ اللّٰهُ لِلْكَافِر۪ينَ عَلَى الْمُؤْمِن۪ينَ سَب۪يلًا۟ ﴿141﴾ اِنَّ الْمُنَافِق۪ينَ يُخَادِعُونَ اللّٰهَ وَهُوَ خَادِعُهُمْۚ وَاِذَا قَامُٓوا اِلَى الصَّلٰوةِ قَامُوا كُسَالٰىۙ يُرَٓاؤُ۫نَ النَّاسَ وَلَا يَذْكُرُونَ اللّٰهَ اِلَّا قَل۪يلًاۘ ﴿142﴾ مُذَبْذَب۪ينَ بَيْنَ ذٰلِكَۗ لَٓا اِلٰى هٰٓؤُ۬لَٓاءِ وَلَٓا اِلٰى هٰٓؤُ۬لَٓاءِۜ وَمَنْ يُضْلِلِ اللّٰهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ سَب۪يلًا ﴿143﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الْكَافِر۪ينَ اَوْلِيَٓاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِن۪ينَۜ اَتُر۪يدُونَ اَنْ تَجْعَلُوا لِلّٰهِ عَلَيْكُمْ سُلْطَانًا مُب۪ينًا ﴿144﴾ اِنَّ الْمُنَافِق۪ينَ فِي الدَّرْكِ الْاَسْفَلِ مِنَ النَّارِۚ وَلَنْ تَجِدَ لَهُمْ نَص۪يرًاۙ ﴿145﴾ اِلَّا الَّذ۪ينَ تَابُوا وَاَصْلَحُوا وَاعْتَصَمُوا بِاللّٰهِ وَاَخْلَصُوا د۪ينَهُمْ لِلّٰهِ فَاُو۬لٰٓئِكَ مَعَ الْمُؤْمِن۪ينَۜ وَسَوْفَ يُؤْتِ اللّٰهُ الْمُؤْمِن۪ينَ اَجْرًا عَظ۪يمًا ﴿146﴾ مَا يَفْعَلُ اللّٰهُ بِعَذَابِكُمْ اِنْ شَكَرْتُمْ وَاٰمَنْتُمْۜ وَكَانَ اللّٰهُ شَاكِرًا عَل۪يمًا ﴿147﴾ لَا يُحِبُّ اللّٰهُ الْجَهْرَ بِالسُّٓوءِ مِنَ الْقَوْلِ اِلَّا مَنْ ظُلِمَۜ وَكَانَ اللّٰهُ سَم۪يعًا عَل۪يمًا ﴿148﴾ اِنْ تُبْدُوا خَيْرًا اَوْ تُخْفُوهُ اَوْ تَعْفُوا عَنْ سُٓوءٍ فَاِنَّ اللّٰهَ كَانَ عَفُوًّا قَد۪يرًا ﴿149﴾ اِنَّ الَّذ۪ينَ يَكْفُرُونَ بِاللّٰهِ وَرُسُلِه۪ وَيُر۪يدُونَ اَنْ يُفَرِّقُوا بَيْنَ اللّٰهِ وَرُسُلِه۪ وَيَقُولُونَ نُؤْمِنُ بِبَعْضٍ وَنَكْفُرُ بِبَعْضٍۙ وَيُر۪يدُونَ اَنْ يَتَّخِذُوا بَيْنَ ذٰلِكَ سَب۪يلًاۙ ﴿150﴾ اُو۬لٰٓئِكَ هُمُ الْكَافِرُونَ حَقًّاۚ وَاَعْتَدْنَا لِلْكَافِر۪ينَ عَذَابًا مُه۪ينًا ﴿151﴾ وَالَّذ۪ينَ اٰمَنُوا بِاللّٰهِ وَرُسُلِه۪ وَلَمْ يُفَرِّقُوا بَيْنَ اَحَدٍ مِنْهُمْ اُو۬لٰٓئِكَ سَوْفَ يُؤْت۪يهِمْ اُجُورَهُمْۜ وَكَانَ اللّٰهُ غَفُورًا رَح۪يمًا۟ ﴿152﴾ يَسْـَٔلُكَ اَهْلُ الْكِتَابِ اَنْ تُنَزِّلَ عَلَيْهِمْ كِتَابًا مِنَ السَّمَٓاءِ فَقَدْ سَاَلُوا مُوسٰٓى اَكْبَرَ مِنْ ذٰلِكَ فَقَالُٓوا اَرِنَا اللّٰهَ جَهْرَةً فَاَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْۚ ثُمَّ اتَّخَذُوا الْعِجْلَ مِنْ بَعْدِ مَا جَٓاءَتْهُمُ الْبَيِّنَاتُ فَعَفَوْنَا عَنْ ذٰلِكَۚ وَاٰتَيْنَا مُوسٰى سُلْطَانًا مُب۪ينًا ﴿153﴾ وَرَفَعْنَا فَوْقَهُمُ الطُّورَ بِم۪يثَاقِهِمْ وَقُلْنَا لَهُمُ ادْخُلُوا الْبَابَ سُجَّدًا وَقُلْنَا لَهُمْ لَا تَعْدُوا فِي السَّبْتِ وَاَخَذْنَا مِنْهُمْ م۪يثَاقًا غَل۪يظًا ﴿154﴾ فَبِمَا نَقْضِهِمْ م۪يثَاقَهُمْ وَكُفْرِهِمْ بِاٰيَاتِ اللّٰهِ وَقَتْلِهِمُ الْاَنْبِيَٓاءَ بِغَيْرِ حَقٍّ وَقَوْلِهِمْ قُلُوبُنَا غُلْفٌۜ بَلْ طَبَعَ اللّٰهُ عَلَيْهَا بِكُفْرِهِمْ فَلَا يُؤْمِنُونَ اِلَّا قَل۪يلًاۖ ﴿155﴾ وَبِكُفْرِهِمْ وَقَوْلِهِمْ عَلٰى مَرْيَمَ بُهْتَانًا عَظ۪يمًاۙ ﴿156﴾ وَقَوْلِهِمْ اِنَّا قَتَلْنَا الْمَس۪يحَ ع۪يسَى ابْنَ مَرْيَمَ رَسُولَ اللّٰهِۚ وَمَا قَتَلُوهُ وَمَا صَلَبُوهُ وَلٰكِنْ شُبِّهَ لَهُمْۜ وَاِنَّ الَّذ۪ينَ اخْتَلَفُوا ف۪يهِ لَف۪ي شَكٍّ مِنْهُۜ مَا لَهُمْ بِه۪ مِنْ عِلْمٍ اِلَّا اتِّبَاعَ الظَّنِّۚ وَمَا قَتَلُوهُ يَق۪ينًاۙ ﴿157﴾ بَلْ رَفَعَهُ اللّٰهُ اِلَيْهِۜ وَكَانَ اللّٰهُ عَز۪يزًا حَك۪يمًا ﴿158﴾ وَاِنْ مِنْ اَهْلِ الْكِتَابِ اِلَّا لَيُؤْمِنَنَّ بِه۪ قَبْلَ مَوْتِه۪ۚ وَيَوْمَ الْقِيٰمَةِ يَكُونُ عَلَيْهِمْ شَه۪يدًاۚ ﴿159﴾ فَبِظُلْمٍ مِنَ الَّذ۪ينَ هَادُوا حَرَّمْنَا عَلَيْهِمْ طَيِّبَاتٍ اُحِلَّتْ لَهُمْ وَبِصَدِّهِمْ عَنْ سَب۪يلِ اللّٰهِ كَث۪يرًاۙ ﴿160﴾ وَاَخْذِهِمُ الرِّبٰوا وَقَدْ نُهُوا عَنْهُ وَاَكْلِهِمْ اَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِۜ وَاَعْتَدْنَا لِلْكَافِر۪ينَ مِنْهُمْ عَذَابًا اَل۪يمًا ﴿161﴾ لٰكِنِ الرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ مِنْهُمْ وَالْمُؤْمِنُونَ يُؤْمِنُونَ بِمَٓا اُنْزِلَ اِلَيْكَ وَمَٓا اُنْزِلَ مِنْ قَبْلِكَ وَالْمُق۪يم۪ينَ الصَّلٰوةَ وَالْمُؤْتُونَ الزَّكٰوةَ وَالْمُؤْمِنُونَ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِۜ اُو۬لٰٓئِكَ سَنُؤْت۪يهِمْ اَجْرًا عَظ۪يمًا۟ ﴿162﴾ اِنَّٓا اَوْحَيْنَٓا اِلَيْكَ كَمَٓا اَوْحَيْنَٓا اِلٰى نُوحٍ وَالنَّبِيّ۪نَ مِنْ بَعْدِه۪ۚ وَاَوْحَيْنَٓا اِلٰٓى اِبْرٰه۪يمَ وَاِسْمٰع۪يلَ وَاِسْحٰقَ وَيَعْقُوبَ وَالْاَسْبَاطِ وَع۪يسٰى وَاَيُّوبَ وَيُونُسَ وَهٰرُونَ وَسُلَيْمٰنَۚ وَاٰتَيْنَا دَاوُ۫دَ زَبُورًاۚ ﴿163﴾ وَرُسُلًا قَدْ قَصَصْنَاهُمْ عَلَيْكَ مِنْ قَبْلُ وَرُسُلًا لَمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَيْكَۜ وَكَلَّمَ اللّٰهُ مُوسٰى تَكْل۪يمًاۚ ﴿164﴾ رُسُلًا مُبَشِّر۪ينَ وَمُنْذِر۪ينَ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى اللّٰهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُلِۜ وَكَانَ اللّٰهُ عَز۪يزًا حَك۪يمًا ﴿165﴾ لٰكِنِ اللّٰهُ يَشْهَدُ بِمَٓا اَنْزَلَ اِلَيْكَ اَنْزَلَهُ بِعِلْمِه۪ۚ وَالْمَلٰٓئِكَةُ يَشْهَدُونَۜ وَكَفٰى بِاللّٰهِ شَه۪يدًا ﴿166﴾ اِنَّ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا وَصَدُّوا عَنْ سَب۪يلِ اللّٰهِ قَدْ ضَلُّوا ضَلَالًا بَع۪يدًا ﴿167﴾ اِنَّ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا وَظَلَمُوا لَمْ يَكُنِ اللّٰهُ لِيَغْفِرَ لَهُمْ وَلَا لِيَهْدِيَهُمْ طَر۪يقًاۙ ﴿168﴾ اِلَّا طَر۪يقَ جَهَنَّمَ خَالِد۪ينَ ف۪يهَٓا اَبَدًاۜ وَكَانَ ذٰلِكَ عَلَى اللّٰهِ يَس۪يرًا ﴿169﴾ يَٓا اَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَٓاءَكُمُ الرَّسُولُ بِالْحَقِّ مِنْ رَبِّكُمْ فَاٰمِنُوا خَيْرًا لَكُمْۜ وَاِنْ تَكْفُرُوا فَاِنَّ لِلّٰهِ مَا فِي السَّمٰوَاتِ وَالْاَرْضِۜ وَكَانَ اللّٰهُ عَل۪يمًا حَك۪يمًا ﴿170﴾ يَٓا اَهْلَ الْكِتَابِ لَا تَغْلُوا ف۪ي د۪ينِكُمْ وَلَا تَقُولُوا عَلَى اللّٰهِ اِلَّا الْحَقَّۜ اِنَّمَا الْمَس۪يحُ ع۪يسَى ابْنُ مَرْيَمَ رَسُولُ اللّٰهِ وَكَلِمَتُهُۚ اَلْقٰيهَٓا اِلٰى مَرْيَمَ وَرُوحٌ مِنْهُۘ فَاٰمِنُوا بِاللّٰهِ وَرُسُلِه۪ۚ وَلَا تَقُولُوا ثَلٰثَةٌۜ اِنْتَهُوا خَيْرًا لَكُمْۜ اِنَّمَا اللّٰهُ اِلٰهٌ وَاحِدٌۜ سُبْحَانَهُٓ اَنْ يَكُونَ لَهُ وَلَدٌۢ لَهُ مَا فِي السَّمٰوَاتِ وَمَا فِي الْاَرْضِۜ وَكَفٰى بِاللّٰهِ وَك۪يلًا۟ ﴿171﴾ لَنْ يَسْتَنْكِفَ الْمَس۪يحُ اَنْ يَكُونَ عَبْدًا لِلّٰهِ وَلَا الْمَلٰٓئِكَةُ الْمُقَرَّبُونَۜ وَمَنْ يَسْتَنْكِفْ عَنْ عِبَادَتِه۪ وَيَسْتَكْبِرْ فَسَيَحْشُرُهُمْ اِلَيْهِ جَم۪يعًا ﴿172﴾ فَاَمَّا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَيُوَفّ۪يهِمْ اُجُورَهُمْ وَيَز۪يدُهُمْ مِنْ فَضْلِه۪ۚ وَاَمَّا الَّذ۪ينَ اسْتَنْكَفُوا وَاسْتَكْبَرُوا فَيُعَذِّبُهُمْ عَذَابًا اَل۪يمًاۙ وَلَا يَجِدُونَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللّٰهِ وَلِيًّا وَلَا نَص۪يرًا ﴿173﴾ يَٓا اَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَٓاءَكُمْ بُرْهَانٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَاَنْزَلْنَٓا اِلَيْكُمْ نُورًا مُب۪ينًا ﴿174﴾ فَاَمَّا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا بِاللّٰهِ وَاعْتَصَمُوا بِه۪ فَسَيُدْخِلُهُمْ ف۪ي رَحْمَةٍ مِنْهُ وَفَضْلٍۙ وَيَهْد۪يهِمْ اِلَيْهِ صِرَاطًا مُسْتَق۪يمًاۜ ﴿175﴾ يَسْتَفْتُونَكَۜ قُلِ اللّٰهُ يُفْت۪يكُمْ فِي الْكَلَالَةِۜ اِنِ امْرُؤٌا هَلَكَ لَيْسَ لَهُ وَلَدٌ وَلَهُٓ اُخْتٌ فَلَهَا نِصْفُ مَا تَرَكَۚ وَهُوَ يَرِثُهَٓا اِنْ لَمْ يَكُنْ لَهَا وَلَدٌۜ فَاِنْ كَانَتَا اثْنَتَيْنِ فَلَهُمَا الثُّلُثَانِ مِمَّا تَرَكَۜ وَاِنْ كَانُٓوا اِخْوَةً رِجَالًا وَنِسَٓاءً فَلِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْاُنْثَيَيْنِۜ يُبَيِّنُ اللّٰهُ لَكُمْ اَنْ تَضِلُّواۜ وَاللّٰهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَل۪يمٌ ﴿176﴾[سورة إبريل:: 176-1]
Rahman we Rahym bolan Allahyñ ady bilen
1.Eý ynsanlar! Sizi ýeke bir jandan ýaradan we ondanam ýan-ýoldaşyny ýaradan, ikisindenem ençeme erkek we zenanlary dünýä getiren Rabbyña garşy gelmekden saginiñ! Onuñ adyna biri-biriñize dileg etýäniňiz, Allahyñyza garşy gelmekden we garyndaşlyk bagyny kesmekden säginiñ! Şübhesiz Allah, üstüňizde gözegçidir. 2.Ýetimlere mallaryny beriñ! Päkize bolany hapa (halaly haram bilen) çalyşmañ! Olaryñ mallaryny öz mallaryñyza goşup iýmäñ! Sebäbi bu uly bir günädir. 3.Eger, jogapkärçiligiňiz astynda bolan ýetim gyzlaryñyz (bilen öýlenip olar) hakynda adalatsyzlyk ederin diýip gorkýan bolsañyz (olary däl) size halal bolan (başga) zenanlardan iki, üç, dört sany nikalap alyñ! Eger-de (ol zenanlar arasynda adalatly bolmakdan) deñlik edip bilmerin diýip gorkýan bolsañyz, onda bir sany alyñ ýa-da sizin gol astyňyzdaky hyzmatkär zenanlar (gyrnaklar) bilen ýetiniň. Bu adalatdan aýrylmazlygyňyz üçin hasam ýerliklidir. 4.Zenanlara galyňlaryny (borjuñyz hökmünde) göwün hoşlygy bilen arkaýyn beriñ! Eger-de öz islegi bilen ol galyňyň bir bölegini yzyna size bagyş edip berseler, onam arkaýynlyk bilen iýiñ! 5.Allahyñ, siziñ jogapkärçiligindäki ýetimleriň mallaryny akly ýetmeýänlere (kämillik ýaşyna ýetmediklere) bermän! Ol mallar bilen olary iýdiriñ, geýindiriñ we olara gowy sözler aydyñ! 6.Ýetimleri synap görüñ! Öýlenme (kämillik) çagyna ýetenlerinde, eger akyllary erendiklerini görseniz, mallaryny özlerine beriñ! Ulalarlar (soňam mallaryny yzyna alarlar) diýip isrip edip we gyssanyp mallaryny iýmäñ! Ýetimlere jogapkärli garaýanlardan kim baý bolsa, (ýetimiñ malyny iýjek bolup) ymtylmasyn, kim garyp bolsa, aklyñ we diniñ kadalaryna laýyklykda eden hyzmatynyñ, işleriniñ garşylygyna görä alsyn. Mallaryny özlerine yzyna gaýdyp beren wagtyñyz ýanyñyzda şaýatlyk edenler bolsun! Hasabaty gören hökmünde Allah ýeter. 7.Ene-ata we garyndaşlaryñ galdyran mirasyndan erkeklere bir paý bardyr. Ene-ata we garyndaşlaryñ galdyran mirasyndan zenanlara-da bir paý bardyr. Allah, galdyrlanyň azyndanam, köpündenem, bulary parz kylynan mukdarda bir paý hökmünde belländir. 8.Miras paýlananda, (özlerine paý düşmeýän) garyndaşlar, ýetimler we garyp-gasarlar bar bolsa, olara-da dünýä maynldan bir zatlar beriñ we olara (göwnüni alar ýaly) gowy sözler aýdyñ! 9.Özleri, yzynda ejiz perzentler galdyranlarynda, olaryñ ykbaly hakynda gaýgy edenler, (ýetimler hakynda hem) mäkäm titräp gorksynlar. Allaha garşy gelmekden säginsinler we hak sözi aýtsynlar! 10.Ýetimleriň mallaryny nähak ýere iýenler, şübhesiz diňe garynlaryna ataş doldyryp iýendirler we onsuzam gudran olar bir ataşa (jähenneme) girerler. 11.Allah size, çagalaryňyzyň (aljak mirasy) hakynda erkege iki urkaçynyň paýy mukdaryça buýurýar. (Eger-de çagalar) ikiden kän gyz bolsalar, (öleniň yzynda) galdyranynyň üçden iki bölegi olaryňkydyr. Eger gyz bir sany bolsa, (mirasyň) ýarysy onuňkydyr. Öleniň çagasy bar bolsa, yzynda galdyran malyndan, ene-atasyndan her birine altyda bir paý bardyr. Eger çagasy bolmadyk we diňe ene-atasy oňa mirasçysy bolýan bolsa, ejesine üçde bir paý düşer. Eger doganlary bar bolsa, onda ejesiniň paýy altyda birdir. (Bu ediljek paýlaşyk öleniň) wesiýeti ýada bergisinden soň ediler. Atalaryňyz we ogullaryňyzdan haýsynyň size has peýdalydygyny bilmersiňiz! Bular Allah tarapyndan parz kylnandyr. Şübhesiz Allah her zady hakykaty bilen bilendir, höküm we dana-paýhaslylygyň eýesidir. 12.Eger-de çagalary ýok bolsa, ölen aýallaryňyzyň yzynda galdyranlarynyň ýarysy siziňkidir. Eger-de çagalary bar bolsa, yzynda galdyranlarynyň dörtde biri siziňkidir. (Bu paýlaşygy haçanda ölen aýallaryňyzyň) wesiýetini ýerine ýetirlenden ýa-da bergilerini bereniňizden soňradyr. Eger-de siziň çagaňyz ýok bolsa, öleniňizde yzda galdyranyňyzyň dörtde biri olaryňkydyr. Eger çagalaryňyz bar bolsa, yzda galdyranyňyzyň sekizde biri olaryňkydyr. (Bu paýlaşygy haçanda ölenin) wesiýeti ýerine ýetirlenden ýa-da onuň bergileri berlenden soňradyr! Eger özüne mirasçy bolan bir erkek ýa-da bir aýalyň çagasy we kakasy bolmaz we bir erkek ýa-da bir gyz dogany bar bolsa oňa altyda bir paý düşer. Eger-de (doganlar) birden kän bolsa, mirasyň üçde birine şärikdirler. (Bu paýlaşygy haçanda ölenin) mirasçylara zyýan bermeýän wesiýetini ýerine ýetirlenden ýa-da onuň bergileri berlenden soňradyr! (Bularyň ählisi) Allahyň buýrugydyr. Allah ähli zady hakykaty bilen bilendir we halimdir (derrew jezalandyrmaz möhlet berer). 13.Ynha bu (hökümler), Allahyň goýan çäkleridir. Kim Allaha we pygambere tabyn bolsa, Allah ony, içinden derýalar akan we şol ýerde ebedi galjaklary jennetlere salar. Ynha bu, uly üstünlikdir. 14.Kim Allaha we pygambere garşy bolsa we onuň goýan çäginden aşsa, Allah ony, şol ýerde ebedi boljaklary jähennem ataşyna salar. Onuň üçin pese-gaçyryjy (biabraýçylykly) bir azap bardyr. 15.Aýallaryňyzdan zina edenlere garşy araňyzdan dört şaýat getiriň! Eger olar şaýatlyk etseler, ol aýallar tä ölýänçä ýa-da Allah olar hakynda bir ýol açýança olary daşa çykarman, öýde saklaň! 16.Sizlerden zina edenleriň ikisiniňem göwnüne degip aýyplaň. Eger-de olar toba gelip eden işine ökünseler, onda olaryň göwnüne degip aýyplamagyňyzy bes ediň! Sebäbi Allah tobalary köp kabul edendir we köp rehimdarlyk edendir. 17.Allahyň gatynda kabul edilýän toba, diňe bilmän günä iş edip, soňra köp wagt geçirmän toba edenleriň tobasydyr. Ynha Allah bularyň tobalaryny kabul eder. Allah ähli zady hakykaty bilen bilendir, höküm we dana-paýhaslylygyň eýesidir. 18.Ýogsa-da kabul edilýän toba, haçanda erbetlikleri edip, (günä işleri edip), öljek wagty, “ynha men indi toba etdim” diýen ynsanlar bilen kapyr bolup ölenlerinki däldir. Bular üçin ahyrýetde gazaply bir azap taýynlandyrys. 19.Eý iman edenler! Aýallara zor bilen mirasçy bolmagyňyz size halal däldir. Aç-açan bir bihaýalyk (erbetlik) etmedik ýagdaýynda, özlerine berenleriňiziň bir bölegini olardan yzyna almak üçin olara azar bermäň. Olar bilen gowy ýaşaň! Eger-de olarda göwnüňizden turmaýan bir zat bolsa, bolup biler. Bir zat siziň göwnüňize ýaramasa-da, Allah onda köp haýyr ýaradandyr. 20. Eger-de ýan-ýoldaşyň ýerine başga bir aýal almak isleseňiz, beýlekisine galyň hökmünde dünýäň zadyny berenem bolsaňyz, ondan hiç zady yzyna almaň! Töhmet edip, açyk günä iş edipmi berenleriňizi yzyna aljak bolýaňyz? 21.Onsoňam siz ýan-ýoldaşlaryňyz bilen birleşeniňizde we olaram sizden berk söz alan halatynda ony (zatlary) nädip yzyna alarsyňyz? 22.Geçmişde bolanlardan başga, indi kakalaryňyzyň öýlenen aýallary bilen öýlenmäň! Sebäbi bu bir utançsyzlyk, öýke-kine ýigrenç döredýän bir işdir. Bu nähili erbet bir ýoldyr. 23.Size şular, ejeleriňiz, gyzlaryňyz, gyz doganlaryňyz, bibileriňiz, daýzalaryňyz, erkek doganyň gyzlary, gyz doganyň gyzlary, sizi emdiren, süýt beren ejeleriňiz, süýt emişen gyz doganlaryňyz, aýallaryňyzyň ejeleri, ilkinji gije bile bolan aýallaryňyzdan bolup öýüňizde ýaşaýan öweý gyzlaryňyz bilen öýlenmek haram kylyndy. Eger-de öweý gyzlaryň ejeleri bilen bile bolmadyk bolsaňyz, ol gyzlary bilen öýlenmegiňizde bir günä ýokdyr. Öz ogullaryňyzyň aýallary we bir wagtda iki gyz dogany nikaňyz astyna almagyňyz haramdyr. Ýöne geçenler (ozaldan bolanlar başgadyr). Şübhesiz Allah köp bagyşlaýandyr we köp rehimdarlyk edendir. 24. (Söweşden gyrnak hökmünde) eýe bolanlaryňyzdan başga, durmuşa çykan aýallaram size haram kylyndy. Bular üstüñize Allahyñ buýrugy hökmünde ýazylandyr. Bulardan başga galanlar bolsa, namysly ýaşamak we zyna etmezlik şerti bilen mallaryñyz bilen (galyňlaryny berip) soramagyñyz size halal kylyndy. Olardan (nikalanyp) peýdalanmagyñyz garşylygynda belli bolan hak hökmünde olara galyňlaryny beriñ! Galyň mukdaryny kesenden soñra, onuñ bilen baglanyşykly ylalaşan zatlaryňyz barada size günä ýokdyr. Şübhesiz Allah ähli zady hakykaty bilen bilendir, höküm we dana-paýhaslylygyň eýesidir. 25.Sizden kimin zenanlar bilen öýlenmäge güýji ýetmese, eýesi bolanyňyz eliñiziñ astyndaky mömin ýaş gyzlaryñyzdan (gyrnaklaryñyzdan) alsyn! Allah siziñ imanyñyzy has gowy biler. Hemmäñiz bir-biriñizdensiñiz! Şeýle bolsa namysly ýaşap, zyna etmän we gizlin başga dostlar bilen bolmaýan bolsalar, eýeleriniñ rugsady bilen olar bilen öýleniñ we galyňlarynam gowuja beriñ! Öýlenenden soñ zyna etseler, olara özbaşdak aýallara berilýän jezasynyñ ýary jezasy berler. Bu (gyrnak, hyzmatkär gyzlar bilen öýlenmeklige rugsady) araňyzdan günä iş etmekden gorkanlar üçindir. Sabyrly bolmagyňyz siziň üçin hasam haýyrlydyr. Allah köp bagyşlaýandyr we köp rehimdarlyk edendir. 26.Allah size (hökümlerini) beýan etmek, size sizden ozalkylaryň ýollaryny görkezmek we tobalaryňyzy kabul etmek isleýär. Allah, ähli zady hakykaty bilen bilendir, höküm we dana-paýhaslylygyň eýesidir. 27.Allah, siziň tobaňyzy kabul etmek isleýär. Arzuw-isleglerine uýanlar bolsa, siziň uly bir azgynlyga düşmegiňizi isleýärler. 28.Allah siziň (jogapkärçilikleriňizi) ýeňilleşdirmek isleýär. Sebäbi adamzat ýuka ýürekli ýaradylandyr. 29.Eý iman edenler! Mallaryňyzy araňyzda hak bolmadyk ynanyş ýollary bilen iýmäň! Diňe iki tarapyň razylygy bilen edilen söwda bolsa, onda başga. Özüňizi heläk etmäň! Şübhesiz Allah size garşy köp rehimdarlyk edendir. 30.Kim çägini aşsa we zalymlyk edip muny etse, ony jähennem ataşyna atarys. Bu Allah üçin gaty añsatdyr. 31.Eger size gadagan edilen günäleriñ ulylaryndan gaça dursañyz, siziñ kiçi günäleriñizi örteris we sizi gowy bir ýere goýarys. 32.Allahyñ, kiminizi kimiňizden üstünliki bolmagyňyz üçin eden saý sebäplerine, (göriplik edip), arzuw edip durmañ! Erkeklere gazananlaryndan bir paý bardyr. Aýallara-da gazananlaryndan bir paý bardyr. Allahdan onuñ eçilmegini diläñ! Şübhesiz Allah ähli zady hakykaty bilen bilendir. 33.(Erkek we aýaldan) her haýsysy üçin ene-atasynyñ we garyndaşlarynyň yzynda galdyranlaryndan paý alan miras düşer kyldyk. Eden kasamlaryñyz netijesinde äht edenleriňize özlerine düşen paýyny beriñ! Şübhesiz Allah ähli zada şaýatdyr. 34.Erkekler, aýallaryñ gözegçisi we goragçysydyr. Sebäbi Allah ynsanlaryñ kimini kiminden üstünlikli kylandyr. Eýsem erkekler, maşgala durmuşyň dowamaty üçin öz mallaryndan harç edendirler. Gowy aýallar, gulak asýanlardyr. Allahyň goramagyny buýranyny (abraý we namyslaryny) ýeke başlaryna bolsalar hem gorarlar. Öýlenen soň, (bir aýal maşgalanyň etmeli jogapkärçiliklerini ýerine ýetirmän adamsyna garşy bolandyklaryny göreniňizde) aýallara öwüt beriň, olary ýataklarynda ýalňyz goýuň! Şonda hem bularyň täsiri bolmasa we mejbur galsaňyz olary wagtlaýynça öýüne göýberiň! Eger-de gulak assalar, onda olar üçin hiç-hili başga bir ýol gözlemäň! Şübhesiz Allahyň, mertebesi belentdir, gaty beýikdir. 35.Eger-de är-aýalyň arasynyň bozulmagyndan gorkýan bolsaňyz hem erkegin maşgalasyndan hem aýalyň maşgalasyndan birini eminlik etmek üçin iberiň. Ikı tarap orta düşüp olara düşündirip ýaraşdyrjak bolsalar, Allah hem olary ýaraşdyrar. Şübhesiz Allah ähli zady hakykaty bilen bilendir we ähli zatdan hakykaty bilen habarlydyr. 36.Allaha ybadat ediň we oňa hiç zady şärik goşmaň! Ene-ata, garyndaşlara, ýetimlere, garyp-gasarlara, ýakyn goňşyňyza we daşrak goňşyňyza, ýanyňyzdaky dostyňyza, ýolagça, gol astyňyzdakylara ýagşylyk ediň! Şübhesiz Allah ulumsylyk edenleri we öwünenleri halamaz. 37.Bular bahyllyk edip, ynsanlara bahyllygy buýranlar, Allahyň eçilmekliginden olara beren nygmatlaryny gizleýänlerdir. Bizem, ol gadyr bilmezlere biabraýçylykly bir azap taýýarlandyrys. 38.Bular mallaryny ynsanlara görkezmek üçin harç edenlerdir. Allaha we ahyrýet gününe ynanmaýan ynsanlardyr. Şeýtan kimiň dosty bolsa ol nähili erbet dostdyr. 39.Bular Allaha we ahyrýet gününe iman etselerdi we Allahyň beren rysgalyndan göz-görnetin görkezmän harç etselerdi, özlerine näme zeper ýeterdi? Allah olary iň gowy bilendir. 40.Şübhesiz Allah hiç-kime çigit (bölejik) ýalyjagam sütem etmez. Edilen ýagşylyk kiçi bir ýagşylygam bolsa, onuň sogabyny esse-esse edip artdyrar we öz gatyndan uly bir sylag berer. 41.Her ymmatdan şaýat getirip, seni hem olaryň üstüne şaýat edenimizde, göreli hany olaryň ýagdaýy nähili bolar? 42.Allahy inkär edip, pygambere garşy bolanlar, ol kyýamat güni, ýer ýarylsa içine girmek islärler we Allahdan hiç-hili söz gizläp bilmezler. 43.Eý iman edenler! Serhoş wagtyňyz näme gepleýäniňizi bilýänçäňiz namaza ýakynlaşmaň! Soňam ýolagçy bolsaňyz, jenabet gusul täretsiz wagtyňyz ýuwunyp ardynýançaňyz namaza ýakynlaşmaň (barmaň)! Eger kesel bolanyňyzda, ýolagçykaňyz, biriňiz täretini bozup gelse ýa-da ýan-ýoldaşyňyz bilen jynsy gatnaşykda bolup ýuwunmaga suw tapmasaňyz, onda arassa bir topraga baryp niýet edip şonuň bilen ýüzleriňize we elleriňize meshediň (sürüň)! Şübhesiz Allah köp günäleri geçýändir we köp bagyşlaýandyr. 44.Özlerine kitapdan bir nesibesi bolanlary göreňokmy? Olar azgynlygy satyn alýarlar we siziň hem azmagyňyzy isleýärler. 45.Allah siziň duşmanlaryňyzy gaty gowy biler. Allah dost hökmünde ýeter. Allah ýardamçy hökmünde de ýeter. 46.Ýahudilerden (jöhitlerden) şeýlelerem bardyr, sözleri ýerinden üýtgedip, olaryň berýän manylaryndan başga manylary berdirerler. Dillerini aýlap çolap we dine hüjüm edip,”Eşitdik, garşy geldik,” eşit, eşitmän geçen “Raina” “(çopan)” diýerler. Aslyýetinde olar, “Eşitdik we gulak asdyk, diňle we bize seret” diýen bolsalardy bu özleri üçin has haýyrly bolardy. Emma Allah, olary inkär etmekligi sebäpli näletländir. Bu sebäpdenem gaty az iman ederler. 47.Eý özlerine kitap berlenler! Bir näçe ýüzleri pozup tersine çöwürmänkäk ýa-da şenbe güni halkyny näletleýişimiz ýaly olary näletlemänkäk, ýanyňyzda bolan Töwraty tassyklaýjy hökmünde indirenimiz bu Gurhan kitabymyza iman ediň! Allahyň buýrugy hökman ýerine ýetirilmelidir. 48.Şübhesiz Allah, özüne şärik goşulmagynyň günäsini asla bagyşlamaz. Mundan başga, galan günäleri bolsa, islänleri üçin bagyşlar. Allaha şärik goşan biri, şübhesiz uly günä işläp, töhmet etdigi bolar. 49.Özlerini päkize çykaranlary görmediňmi? Ýok! Allah, islänini päkize eder we özlerine çigit (bölejik) ýalyjak hem zalymlyk etmez. 50.Gör nähili, Allaha garşy ýalan toslaýarlar. Aç-açan bir günä hökmünde bu ýeter. 51.Özlerine kitapdan bir nesibe berlenleri göreňokmy? Olar Allahdan başga buta (ylahlara çokunar) we şeýtana ynanarlar. Inkär edenler üçin hem “bular iman edenlerden has dogry ýoldadyr” diýerler. 52.Olar Allahyň näletlänlerindendir. Allah kime nälet etse, artyk oňa asla bir ýardamçy tapmarsyň. 53.Ýogsa olaryň hökümrowanlykda bir paýymy bar? Şeýle bolsa ynsanlara çigit ýalyjagam zat bermezler. 54.Ýogsa-da ynsanlary, Allahyň eçilmekliginden olara beren zatlary sebäpli gabanýarlarmy? Şübhesiz biz Ibrahimiň maşgalasyna-da kitap we pähimlilik berendiris. Olara uly bir hökümrowanlyk hem beripdik. 55.Şeýlelikde olardan kimi oňa iman etdi, kimisi-de ondan ýüz öwürdi. (Ol iman etmeyänlere) çogup duran ataşly jähennem ýeter. 56.Şübhesiz aýatlarymyzy inkär edenleri, biz ataşa atarys. Derileri ýanyp sypyryldygyça olaryň azaby çekmekleri üçin derilerini gaýtadan geýdireris. Şübhesiz Allah hökmany güýjüň eýesidir, höküm we dana-paýhaslygyň eýesidir. 57.Iman edip salyh amal edenler bolsa, içinden derýalar akan jennetlere goýulyp we şol ýerde ebedi galarlar. Olara ol ýerde arassa ýan-ýoldaşlar bardyr. Olary goýy kölegelik astynda saklarys. 58.Allah size amanatlary hökman ol işi bilene bermegiňizi we ynsanlaryň arasynda karar bereniňizde adalatly karar bermegiňizi buýurýar. Dogrysy Allah munuň bilen size gör nähili gowy öwüt berýär. Şübhesiz Allah hakykaty bilen eşidendir we hakykaty bilen görendir. 59.Eý iman edenler! Allaha tabyn boluň! Pygambere we sizden bolan musulman ýolbaşçylara hem gulak asyň! Haýsydyr bir meselede düşünişmezlige düşeniňizde, Allaha we ahyrýet gününe hakykatdan ynanýan bolsaňyz, ony Allaha we Resulyna ýetiriň! Bu bolsa has gowysydyr, netijesi boýunça-da has gowydyr. 60.Eý Muhammed! Saňa indirilen Gurhana we senden öňkilere indirilene ynanandyklaryny aýtýanlary göreňokmy? Özlerine Taguty (şeýtany) hiç-hili tanamazlyklary buýrulan soňam, onuň (şeýtanyň) öňünde kazyýete çekilmek isleýärler. Şeýtanam olary çuňňur düýpli azgynlyga salmak isleýär. 61.Munafyklara, “Allahyñ indirenine (Gurhana) we pygambere gelin” diýlende, olaryñ senden doly daşlaşandyklaryny görersiñ! 62.Öz eden işleri sebäpli başlaryna bir bela gelende, “Biz ýagşylyk etmek we ýaraşdyrmakdan başga hiç bir zat etmek islemedik” diýip Allahyñ adyna and içip saña gelen wagty ýagdaýlary nähili bolarka? 63.Allah, olaryñ kalplaryndakyny bilendir. Şeýle bolsa olara üns berme. Olara öwüt ber we özleri hakynda täsirli we gowy zatlar aýt. 64.Biz her pygamberi diñe Allahyñ rugsady bilen özüne tabyn bolunmagy üçin göýberdik. Eger olar özlerine zalymlyk eden wagty saña gelip, Allahdan günäleriniñ bagyşlanmagyny dileseler we pygamberem olaryñ adyna bagyşlanmak dilän bolsady, elbetde Allah edilen tobalary köp kabul eden we köp rehimdarlyk edenini görerdiler. 65.Ýok! “Rabbyña kasam bolsun! Olar aralaryndaky ýüze çykan düşünişmezliklerinde seni emin kylyp, soñam beren kararlaryña içlerinde şübhe etmän doly boýun bolmasalar, iman edenlerden bolmazlar. 66.Eger biz olara “Ömrüňizi pida ediñ ýa-da ýurduñyzdan çykyñ” diýip ýazan bolsadyk, arasyndan azajygy muny etse-de, galany etmezdi. Eger özlerine berlen öwütlere eýeren bolsalardy, elbetde haklarynda has haýyrlysy hem de imanlarynyñ hasam bekedigi bolardy. 67.Ol wagt olary elbetde gatymyzdan uly sylag bilen sylaglandyrardyk. 68.Olary elbetde dogry ýola salardyk. 69.Kim Allaha we pygambere tabyn bolan bolsa, ynha olar, Allahyñ özlerine nygmat beren pygamberleri bilen sadyklar bilen şehitleri (Allahyň ýolunda göreşip pida bolan gahramanlar) bilen gowy ynsanlary bilen biledirler. Bular nähili gowy dostdyr. 70.Bu eçilip, bermeklik Allahdandyr. Ähli zady hakykaty bilen bilen hökmünde Allah ýeter. 71.Eý iman edenler! (Duşmana garşy) hüşgär boluñ, kiçi goşun toparlary bolup ýa-da hemmäñiz jem bolup urşa gidiñ! 72.Şübhesiz arañyzda şeýleleri hem bardyr (olaryñ her biri urşa gitmek meselesinde) çyndanam gaty haýal hereket ederler. Eger-de başyñyza bir bela uçrasa, “Allah maña eçilip berenligi sebäpli olar bilen bilelikde bolmadym” diýer. 73.Eger-de Allahdan size bir ýagşylyk (ýeñiş) eçilse, bu gezegem siziñ bilen özi arasynda hiç-hili tanyş bolmadyk ýaly şeýle diýer; “käşkä menem olar bilen bile bolsadymda uly bir üstünlige, (olja) ýetsedim.” 74.Onda, dünýä durmuşyny ahyrýet durmuşy garşylygynda satanlar Allah ýolunda uruşsynlar! Kim Allah ýolunda uruşanda öldürilse ýa-da uruşda ýeñiş gazansa, biz oña uly sylag bereris. 75.Size näme bolýar-da, Allahyň ýolunda “Eý Rabbymyz! Bizleri halky zalym bolan şu ýurtdan çykar, gatyňdan bize bir dost ber, bir ýardamçy ber,” diýip ýalbaryp duran ejiz we çäresiz erkekler, zenanlar we çagalar üçin urşa gitmeýäňiz? 76.Iman edenler, Allahyň ýolunda söweşerler. Inkär edenlerem şeýtanyň ýolunda söweşerler. Onda sizem şeýtanyň dostlaryna garşy söweşiň! Şübhesiz şeýtanyň hilesi ejizdir. 77.Ozaldan özlerine “uruşmakdan el çekiň, namaz kylyň, zekaty berin” diýlenleri görmediňmi? Söweşmeli diýip olara ýazylan wagty derrew olardan bir bölegi ynsanlardan, Allahdan gorkan ýaly, hatda gaty köp gorkarlar we “Rabbymyz! Näme üçin bize söweş ýazdyň? Bizi ýakyn bir wagta çenli yza süýşürsediň” diýerler. Şeýle diý! “Dünýä ýaşaýşy wagtlaýyndyr. Ahyrýet, Allaha garşy gelmekden säginenler üçin has haýyrlydyr. Size gyl ýalyjagam haksyzlyk edilmez.” 78.Nirede bolsaňyz boluň, berk we ykjam gurlan galalaryň içinde bolsaňyzam ölüm size barar. Olara bir ýagşylyk gelse “Bu Allahdandyr” diýerler. Olara bir erbetlik gelse, “Bu sen sebäpli” diýerler. Eý Muhammed! Şeýle diý! “Hemmesi Allahdandyr.” Bu topluma näme bolýar, hatda hiç söze düşünenoklar? 79.Saña näme ýagşylyk gelse Allahdandyr. Saña näme erbetlik gelse, özüñdendir. Eý Muhammed! “Seni ynsanlara bir pygamber hökmünde göýberdik. Şaýat hökmünde Allah ýeter. 80. Kim pygambere tabyn bolsa, Allaha tabyn boldygy bolar. Kim ýüz öwürse, (bilsin!) biz seni olara sakçy göýbermedik. 81.Saña “baş üstüne” diýerler. Emma seniñ ýanyñdan çykanlarynda, aralaryndan bir bölegi seniň gündizki aýdanlaryñyň gije tersini aýdarlar. Allah olaryñ gurnanlaryny ýazyp durandyr. Sen olara üns berme! Allaha sygyn! Wekil hökmünde Allah ýeter. 82.Entägem Gurhany oýlanyp düşünmäge synanyşmaýarlarmy? Eger ol, Allahdan başgasy tarapyndan indirilen bolsady, onda hökman ençeme gapma-garşylyk tapardylar. 83.Özlerine howpsyzlyk (parahatçylyk) ýa-da gorky (uruş) bilen baglanyşykly bir habar gelende ony ýaýradarlar (paş ederler). Aslyýetinde ony pygambere we aralaryndan jogapkärli ynsanlara ýetiren bolsadylar, elbetde bulardan ony düşünip netije (höküm) çykaryp bilenler, oña düşünip bilerdiler. Size Allahyñ eçilmekligi we rehimdarlygy bolmasady, gaty azyňyzdan galanyñyz hökman şeýtana uýardyñyz! 84.Eý Muhammed! Artyk Allahyñ ýolunda söweş! Sen diñe özüñe jogap berersiñ! Möminleri söweşe ugrukdyr. Belki Allah inkär edenleriñ güýjini ýok edäýedir. Allahyñ güýji has üstündir, jezasam gaty gazaplydyr. 85.Kim gowy bir zada saý sebäp bolsa, oña şol işiñ sogabyndan bir paý bardyr. Kim erbet bir zada saý sebäp bolsa, oña-da şol işiñ erbetliginden bir paý bardyr. Allahyñ ähli zada hakykaty bilen güýji ýeter. 86.Size bir salam berlen wagty, şol salamy gowy alyñ ýa-da iñ bolmanda şol salamyñ derejesinde salama garşylygyny beriñ! Şübhesiz Allah ähli zadyñ hasabyny bolmalysy ýaly edendir. 87.Allahyñ özünden başga ylah ýokdyr. Kasam bolsun! Sizi kyýamat gününde hökman bir ýere jemlär. Mundan asla şübhe ýokdyr. Kimdir sözi Allahyñkydan has takyk bolan? 88.Size näme bolýarka munafyklar hakynda iki topara aýryldyñyz? Allah olary eden işleri sebäpli baş aşak edip öñki (kapyrlyk) ýagdaýyna (durkyna) öwrendir. Allahyñ iman ýolundan çykaranyny, ol ýola salmakmy isleýäñiz? Allah kimi ýoldan çykarsa, sen onuñ üçin asla çykalga tapmarsyñ! 89.Özleriniñ iman ýolundan çykyşy ýaly sizem ýoldan çykyp bile bolarsyñyz öýdüp arzuw etdiler. Bu sebäpdenem olar, Allahyñ ýolunda (hijret edýänçä) göçýänçä, olaryñ arasyndan dost edinmäň! Eger mundan ýüz öwürseler, olary tutuñ we tapan ýeriñizde öldürüñ. Olardan dostuñyzam, ýardamçyňyzam bolmasyn. 90.Diňe siziñ bilen aralarynda ylalaşyk bolan bir topluma sygynan bolsalar ýa-da hem siziñ hem de öz kowumlary tarapynda uruşman (bitarap hökmünde bolup) size gelenler başga. Eger-de Allah islesedi olary siziñ başyñyza bela ederdi we siziñ bilen urşardylar. Eger olar sizden daş durup, siziñ bilen uruşman, size parahatçylygy, asudalygy teklip eden bolsalar, Allah olaryñ üstüne çozmak üçin size bir ýol, rugsat beren däldir. 91.Beýleki bir topar ynsanlaryñ hem sizden ynamly (howpsyz) hem de kowumlaryndan ynamdar (howpsyz) bolmak isleýändiklerini görersiñ. Bulary haçanda pitneçilige çagyrlanda (äkidilende) baş-aşak özlerini şoña zyňarlar. Eger-de bular sizden daş durman, siziñ bilen parahatçylykly, asudalykda ýaşamak islemeýän bolsalar, uruşmakdan el çekmeseler olary tutuñ we olary tapan ýeriñizde öldürüñ. Ynha bulara garşy, size aç-açan rugsat berdik. 92.Bir möminiñ bir mömini öldürmegi boljak zat däldir. Diňe ýalñyşyp bolmagy başga. Kim bir mömini ýalñyşyp öldüräýse, bir mömin guly azatlygyna gowuşdyrmagy we öleniñ maşgalasy günäsini geçýänçä şol maşgala garşylygyny bermelidir. (Öldürilen kişi) mömin bolup, duşmanyñyz bolan bir toplumdan bolsa, mömin bir guly azat etmelidir. Eger-de öldürilen siziñ bilen ylalaşygy bolan bir toplumdan bolsa, maşgalasyna beriljek garşylygyny bermeli we mömin bir guly azat etmelidir. Bulara güýji ýetmeýäniñ eden tobasynyñ Allah tarapyndan kabul edilmegi üçin yzygiderli iki aý oraza tutmalydyr. Allah ähli zady hakykaty bilen bilendir, höküm we dana-paýhaslylygyň eýesidir. 93.Kim bir mömini kast edip öldüräýse, jezasy içinde ebedi boljaklary jähennemdir. Allah oña gahar-gazap edendir, nälet edendir we şonuñ üçin uly bir azap taýynlandyr. 94.Eý iman edenler! Allahyñ ýolunda ýola çykan wagtyñyz etmeli işinizi doly gowuja barlag ediñ. Size salam beren ynsana, dünýä durmuşynyñ wagtlaýyn bähbitli hözirine (olja) göz dikip, “Sen mömin dälsiñ” diýmäñ! Allahyñ gatynda ençeme oljalar bardyr. Siz hem ozal şeýlediñiz, Allahyñ size eden kömegi (eçilmekligi) bilen (musulman boldyñyz). Şonuñ üçin gowuja seljeriñ. Sebäbi Allah edenleriñizden hakykaty bilen habarlydyr. 95.96.Möminlerden bir sebäbi bolman (söweşden yza galyp) oturanlar bilen, Allahyñ ýolunda mallary, janlary bilen göreşenler deñ bolmazlar. Allah, mallary we janlary bilen göreşenleri derejesi taýdan söweşden yza galanlardan üstün kylandyr. Eýsem, Allah möminleriñ hemmesine iñ gowysy bolan jenneti wada berendir. Ýöne Allah ýolunda göreşenleri uly bir sylag bilen gatyndan derejeler berip, bagyşlamak we rehimdarlyk etmek bilen söweşden yza galanlardan üstün kylandyr. Allah köp bagyşlaýandyr we köp rehimdarlyk edendir. 97.Özlerine zalymlyk edýärkäler, perişdeleriñ janyny alan ynsanlary bara, perişdeler olara şeyle diýerler, “nähili ýagdaýdadyñyz (näme üçin hijret etmediňiz)?” diýerler. Olaram, “biz ýer-ýüzünde ejiz we güýçsiz ynsanlardyk” diýerler. Perişdeler, “Allahyñ ýer-ýüzi giñ dälmidi, şol ýerde hijret etsediňiz” diýerler. Ynha bularyñ barjak ýeri jähennemdir. Şol baryljak ýeri nähili erbet ýerdir. 98.Emma hakykatdanam ejiz, güýçsiz we çäresiz galyp Allahyñ ýolunda hijret etmäge çykalga tapmaýan erkekler, aýallar we çagalar başga. 99.Belki Allah bu ynsanlary bagyşlar. Sebäbi Allah köp geçirimlilik edendir we bagyşlaýandyr. 100.Kim Allahyñ ýolunda ýola düşse, ýer-ýüzünde gidere ýerem, giñişligem tapar. Kim Allah we pygamberine hijret etmek maksady bilen öýünden çyksa, soñam öläýse, şübhesiz onuñ sylagyny bermek Allaha düşer. Allah köp bagyşlaýandyr we köp rehimdarlyk edendir. 101.Ýer-ýüzünde sapara çykan wagtyñyz, kapyrlaryñ size çozmagyndan hüsgär bolmak üçin namazy gysgaltmagyñyz sebäpli size bir günä ýokdyr. Şübhesiz kapyrlar siziñ aç-açan duşmanyñyzdyr. 102.Eý Muhammed! Söweş meýdanynda möminleriñ arasynda bolup, olara namaz kyldyran wagtyñ, arasyndan bir bölegi seniñ bilen namaza dursun. Ýaraglarynam ýanyna alsynlar. Bular sejdä baranlaryndan soñ bir rekat kylanlarynda yzyñyza (arkaňyza) duşmana garşy geçsinler. Soñra bolsa namaza durmadyk beýleki galan bölegi gelip seniñ bilen namazy okasynlar we hüşgär bolsunlar, ýaraglarynam ýanyna alsynlar. Inkär edenleriñ arzuwy, siziñ ýaraglaryñyz we zatlaryñyzdan gapyl bolsañyz olaram size duýdansyz çozuş etseler. Haçanda ýagyşdan ejir çekseñiz ýa-da kesel bolsañyz, ýaraglaryñyzy taşlamagyňyza size bir günä ýokdyr. Şunuñ bilen bilelikde hüşgär (we ätiýaçly boluñ!) Şübhesiz Allah, inkär edenlere biabraýçylykly bir azap taýynlandyr. 103.Namazy kyldyñyzmy? Isle dik durup, isle oturup we isle gapdal gyşaryp ýatsañyzam hemişe Allahy ýatlañ. Ynamly (howpsyz) bolanyňyzda namazy doly kylyň! Sebäbi namaz, möminlere belli bir wagtlara görä parz kylnandyr. 104.Duşman toplumyny yzarlamaklykda gowşak durmañ. Eger-de siz gynanýan bolsañyz, şeksiz olaram siziñ gynanyşyñyz ýaly gynanýandyrlar. Onsañam siz, olaryñ Allahdan umyt edip bilmejek zatlaryny garaşýarsyñyz. Allah ähli zady hakykaty bilen bilendir, höküm we dana-paýhaslylygyň eýesidir. 105.Eý Muhammed! Biziñ saña kitaby (Gurhany) hak edip indirmegimiz, ynsanlaryñ arasynda Allahyñ saña öwredenleri bilen höküm bermegiñ üçindir. Haýynlaryñ tarapyny çalanlardan bolaýma! 106.Allahdan bagyşlanma dile. Şübhesiz Allah köp bagyşlaýandyr we köp rehimdarlyk edendir. 107.Özlerine haýynlyk edenleriñ tarapyny tutma. Eýsem Allah hiçbir haýyny we günäkäri halamaz. 108.Bular ynsanlardan gizlemäge synanyşsalar-da, Allahdan asla gizläp bilmezler. Aslyýetinde bolsa Allah, özüniñ razy bolmajak sözlerini gijeläp düzüp aýdyşýarkalaram olar bilen bilelikdedir. Allah olaryñ edenlerini ylmy bilen gurşap alandyr. 109.Ynha siz şeýle ynsanlardan bolsaňyz we diýeliň dünýä durmuşynda olaryñ tarapyny çaldyñyz. Kyýamat güni Allaha garşy, olaryñ tarapyny kim çalarka ýa-da olara kim howandary bolarka?110.Kim erbetlik etse ýa-da özüne zalymlyk edip, soñam Allahdan bagyşlanma dilese, Allahyň köp bagyşlaýan we köp rehimdarlyk edendigini görer. 111.Kim bir günä gazansa, ony diñe özüne garşy gazandygy bolar. Allah ähli zady hakykaty bilen bilendir, höküm we dana-paýhaslylygyň eýesidir. 112.Kim bir ýalñyş etse ýa-da bir günä gazanyp soñra ony bir bigünäniñ üstüne atsa, şübhesiz birine töhmet edip, aç-açan bir günä işledigi bolar. 113.Eý Muhammed! Eger-de Allahyñ saña eçilmegi we rehimdarlygy bolmasady, olardan bir topar seni dogry ýoldan çykarmaga synanyşardy. Aslyýetinde bolsa, olar diñe bir özlerini azdyrarlar, saña hiç-hili zeper ýetirip bilmezler. Allah saña kitaby (Gurhany) we pähimligi indirendir we saña bilmedik zatlaryñy öwredendir. Allahyñ saña eçilmekligi gaty ulydyr. 114.Bir sadaka bermeklik ýa ýagşylyk etmeklik ýa-da ynsanlaryň arasyny düzeltmekligi buýurmaklaryndan başga, öz aralaryndaky gizlin dildüwüşiklikleriň köpüsinde hiçbir haýyr ýokdyr. Kim muny diňe Allahyñ razylygyny gazanmak üçin etse, biz oña uly bir sylag bereris. 115.Kim özine dogry ýolyny tapandan soñ, pygambere garşy çyksa, möminleriñ ýolundan başgasyna uýaýsa, ony ýönelen ýolunda taşlarys (goýarys) we jähenneme sokarys. Ol baryljak ýer nähili erbet ýerdir. 116.Şübhesiz Allaha özüne şärik goşulmagy bagyşlamaz. Mundan başga günäleri işlänleri üçin bagyşlar. Allaha şärik goşan, şübhesiz çuňňur bir azgynlyk içindedir. 117.Olar, Allahy goýup diñe bir urkaçylara çokunýarlar. Aslyýetinde bolsa azan bir şeýtana çokunýarlar. 118.Allah ol şeýtana nälet etdi we ol hem “kasam bolsun! Seniñ gullaryñdan elbetde belli bir bölegini alaryn” diýdi. 119.“Olary hökman hak ýolundan çykararyn, olary hökman was-wasa salaryn we olara buýruk berenimde (butlara adak üçin) haýwanlaryñ gulaklaryny keserler. Ýene olara buýurarynda, Allahyñ ýaradanlaryny üýtgederler.” Kim Allahy goýup, şeýtany özüne dost edinse, şübhesiz ol aç-açan zyýana galandyr. 120.Şeýtan olara ençeme wada berendir we olary was-wasylara süýrär. Eýsem-de şeýtan, olary diñe aldowa salmak üçin wada berer. 121.Ynha olaryñ mesgeni hem jähennemdir. Ondan gaçyp gutulmaga ýolam tapmazlar. 122.Iman edip salyh amal işleýänler bolsa, içinden derýalar akan şol ýerde ebedi galjak ýerleri bolan jennetlere goýarys. Allah hakykatdanda bir wada berendir. Kimdir sözi Allahyñkydan has takyk bolan?123.Bu iş ne siziñ was-wasyňyza ne de özlerine kitap berlenleriñ was-wasylaryna görädir. Kim erbet bir iş etse, onuñ bilen jezalandyrylar. Oňa Allahdan başga bir dost bir ýardamçy ýokdyr. 124.Mömin hökmünde erkek ýa-da aýal, haýsydyr biri salyh amallar işlese, ynha olar jennete girer we çiğit (bölejik) ýalyjagam haksyzlyga sezewar bolmazlar. 125.Kimiñ dini, ýagşylyk edip Allaha tabyn bolan we haka ýönelen Ibrahimiñ dinine tabyn bolanlaryň dininden has gowydyr. Allah Ibrahimi dosty edindi. 126.Göklerdäki ähli zat we ýerdäki ähli zat Allahyñdyr. Allah ähli zady gurşap alandyr. 127.Aýallar hakynda senden fetwa (höküm) isleýärler. Şeýle diý: “Olar hakynda size hökmi Allah berýär.” Kitapda, özlerine (berilmegi) parz kylynany (mirasy) bermegiňiz we öýlenmek islän ýetim gyzlaryñyza, ejiz biçäre çagalara we ýetimlere adalatly garamagyñyz bilen baglanyşykly size okalýan aýatlaram muny aýan edýär.” Näme haýyr iş etseñiz, şübhesiz Allah ony biler. 128.Eger-de bir aýal adamsynyñ, özüne erbet hereket etmeginden ýa-da ýüz öwürmeginden gaýgy (alada) etse, ylalaşyp aralarynda düzetmelerinde ikisine-de bir günä ýokdyr. Ýaraşmak iñ haýyrlysydyr. Nebisler bolsa gabanjañlyga we diñe maña bolsun diýmäge ukyply kylynandyr. Eger-de ýagşylyk edip we Allaha garşy gelmekden säginseñiz, şübhesiz Allah edenleriñizden habarlydyr. 129.Näçe yhlas edip etjek bolsañyzam aýallar arasynda adalaty ýerine ýetirip bilmersiñiz. Şeýle bolsa birisine doly göwün berip, beýlekisini (adamsy hem bar hem ýok ýaly) eýesiz galan bir aýal ýaly goýmaň! Eger-de ýaraşsañyz we Allaha garşy gelmekden säginseñiz, şübhesiz Allah köp bagyşlaýandyr we köp rehimdarlyk edendir. 130.Eger-de aýrylyşsalaram, Allah uly eçilmeklik we nygmaty bilen olaryñ her haýsyny baý kylar (başgalaryna mätäç etmez) baýlyk berer. Allahyñ eçilmekligi giñ bolandyr. Ol höküm we dana-paýhaslylygyň eýesidir. 131.Göklerdäki ähli zat we ýerdäki ähli zat Allahyñdyr. Sizden ozalky özlerine kitap berlenlere-de, size-de “Allaha garşy gelmekden säginiñ diýip” maslahat berdik. Eger-de inkär etseñiz, (biliň) göklerdäki ähli zat we ýerdäki ähli zat Allahyñdyr. Allah egsilmez baýdyr we öwülmäne laýykdyr. 132.Göklerdäki ähli zat we ýerdäki ähli zat Allahyñdyr. Wekil hökmünde Allah ýeter. 133.Eý ynsanlar! Allah islese, sizi ýok eder we başgalaryny getirer. Allahyñ muña hakykaty bilen güýji ýeter. 134.Kim dünýä sogaby (nygmaty) islese, (bilsin) dünýä sogabam, ahyrýet sogabam Allah gatyndandyr. Allah hakykaty bilen eşidendir we hakykaty bilen görendir. 135.Eý iman edenler! Özüñize, ene-atañyza we iñ ýakyn hossaryñyza garşy zyýanly boljagam bolsa, Allah üçin şaýatlyk edeniñizde adalaty bolanlardan boluñ! (Şaýatlyk edeniňizde), baý ýa-da garyp bolsun adalatdan aýrylmañ. Sebäbi Allah ikisine de has ýakyndyr. (Olary sizden köp gorar) Beýle bolsa adalaty ýerine ýetirmekde nebsiñize uýmañ! Eger-de (şaýatlyk edeniñizde hakykaty) üýtgetseñiz ýa-da (şaýatlykdan) çekinseñiz (biliñ), şübhesiz Allah edenleriñizden hakykaty bilen habarlydyr. 136. Eý iman edenler! Allaha, pygamberine we pygamberine indiren kitabyna we ozal indiren kitabyna iman ediñ. Kim Allahy, perişdelerini, kitaplaryny, pygamberlerini we ahyrýet gününi inkär etse, çuňňur azgynlyga düşdügi bolar. 137.Iman edip, soñ inkär eden, soñam ynanyp tekrar inkär eden, soñra inkär etmeklikde öte geçenler bara, Allah olaryñ günäsinem bagyşlajak däldir we dogry ýola hakykata saljagam däldir. 138.Münafyklara, özleri üçin gazaply bir azabyñ bardygyny buşla. 139.Olar möminleri goýup, kapyrlary dost edinen ynsanlardyr. Olaryñ ýanynda hezzet hormat we abraýamy garaşýarlar? Aslyýetinde bütin hezzet hormat we abraý Allaha mahsusdyr. 140.Eýsem Allah, size kitapda (Gurhanda) “Allahyñ aýatlaryny inkär edenlerini we onuñ üstünden kemsidip gülenlerini eşiden wagtyñyz, başga bir söze geçmeseler, olar bilen oturmañ, bolmasa sizem edil şolar ýaly bolarsyñyz” diýip höküm indirendir. Şübhesiz Allah, münafyklaryñ we kapyrlaryñ ählisini jähennemde jemlejekdir. 141.Olar sizi synlaýanlardyr. Eger-de Allah tarapyndan size bir ýeñiş nesip etse, “biz siziñ bilen bile dälmidik” diýerler. Tersine kapyrlaryñ ýeñişden bir paýy bolsa, “size üstünlik gazanmagy sazlamak bilen sizi möminlerden goramadykmy” diýerler. Allah, kyýamat güni arañyzda munuñ hökmüni berjekdir. Allah, möminleriñ garşysyna kapyrlara hiç-haçan ýol bermez. 142.Münafyklar, Allahy aldowa salmaga çemeleşerler. Allah hem olaryñ bu çemeleşiklerini başlaryna dolar. Olar namaza turan wagty ýaltanyp zordan turarlar, ynsanlara görkezmek üçin kylarlar we Allahy gaty az ýatlarlar. 143.Olar kapyrlyk bilen iman etmek arasynda alñasap durarlar. Ne möminlere ne de kapyrlara ýaranarlar. Allah kimi hak ýolundan çykarsa, gaýdyp asla yzyny tapmaz. 144.Eý iman edenler! Möminleri goýup kapyrlar bilen dost bolmañ! Özüñize garşy Allaha aç-açan bir delilmi bermek isleýäñiz? 145.Şübhesiz münafyklar, jähennem ataşynyñ iñ aşaky gatlagyndadyrlar. Olara hiç bir ýardam berjegem tapmarsyñ! 146.Diňe toba edip, ozalky (özüni) ýagdaýyny düzedenler, Allahyñ kitabyna hyjuwly ýapyşanlar we dinlerini Allahyň dinine mahsus kylanlar başga. Bular möminler bilen biledirler. Allah, möminlere uly bir sylag berer. 147.Eger-de şükür edip, iman etseñiz, Allah size näme üçin azap bersin? Allaha şükür edenleriñ garşylygyny berendir we ähli zady hakykaty bilen bilendir. 148.Allah zulum görýäniñ aýtmagyndan başga, betgelişik sözün (gargynjyň) beýan edilmegini halamaz. Şübhesiz Allah hakykaty bilen eşidendir we hakykaty bilen bilendir. 149.Bir haýyry aýtsañyz ýa aýtman gizleseňiz ýa-da bir erbetligiñ günäsini geçseñiz (biliň) Allah hem köp bagyşlaýandyr we ähli zada hakykaty bilen güýji ýetendir. 150.151. Şübhesiz Allahy we pygamberlerini inkär edenler, Allaha ynanyp pygamberlerine ynanman biri-birinden aýyrmak isleýänler, (bu kitabyň) bir bölegine ynanarys, bir bölegini inkär edýäris” diyenler we şeýlelikde iman bilen imansyzlygyñ (kapyrlygyň) arasynda bolmak isleýänler bara, ynha olar hakykatdanam kapyrlardyr. Bizem kapyrlara biabraýçylykly azap taýynlandyrys. 152.Allaha we pygamberlerine iman edenler we olardan hiç haýsyny biri birinden aýyrmaýanlara bolsa, ynha Allah olara-da sylaglaryny berer. Allah köp bagyşlaýandyr we köp rehimdarlyk edendir. 153.Özlerine kitap berlenler, senden özlerine gökden bir kitap indirmegiñi isleýärler. (Muña geñ- galma!) Musadan mundan has ulusyny islediler we “Allahy bize aç-açan görkez” diýipdiler. Şeýlelik bilen eden zalymlyklary sebäpli olary ýyldyrym urdy. Soñra özlerine aç-açan deliller berlenden soñam göläni ylahlary edindiler. Biz munam bagyşladyk we Musa aç-açan bir güýç we rugsat berdik. 154.Beren berk wadalaryny tutmandyklary sebäpli “Tur dagyny üstlerine galdyrdyk we olara ol ýere gapysyndan hormat bilen girin” diýdik. Ýene olara “Şenbe güni gadagan edilenler hakynda aşa gitmäň” diýdik we olardan berk söz aldyk. 155.Beren berk wadalarynda durmandyklary, Allahyñ aýatlaryny inkär etmekleri, pygamberleri haksyz ýere öldürmeleri we “kalplarymyz goraglydyr” diýip aýtmaklary sebäpli başlaryna her-hili belalar berdik. Olaryñ kalplary goragly däldir. Gaýtam tersine inkär etmekleri sebäpli, Allah olaryñ kalplaryny möhürländir. Artyk olar ynanmazlar. 156.157. Ýene inkâr etmekleri, Merýeme uly töhmet atmagy we “biz Allahyñ pygamberi Merýemiñ ogly Isany öldürdik” diýip aýtmaklygy sebäpli kalplaryny möhürledik. Aslynda bolsa ony öldürmediler we asmadylar. Emma olara şeýle ýaly görkezildi. Onun hakynda düşünüşmezlige düşenler bu meselede anyk şübhe içindedirler. Ol meselede hiç-hili maglumatlary, habarlary ýokdyr. Diñe çak edýärler. Ony anyk öldürmediler. 158.Ýöne Allah ony öz ýanyna (gatyna) beýgeldendir. Allah üstün we güýçlidir, höküm we dana-paýhaslygyň eýesidir. 159.Özlerine kitap berlenlerden ölmezinden ozal Isa iman etmejek hiç kimem ýokdyr. Kyýamat güni Isa olaryñ garşysyna şaýat bolar. 160.161. Ýahudileriñ eden zalymlyklary, ençemelerini Allahyñ ýolundan çykarmagy, özlerine gadagan edilen hem bolsa göterimli pul berip almagy, ynsanlaryň mallaryny haksyz ýere iýmegi sebäpli özlerine öñden halal kylynan päkize gowy zatlaram haram kyldyk. Aralaryndan inkär edenlere hem ajy bir azap taýýarladyk. 162.Ýöne olardan ylmy çuññur bolanlar we möminler, saña indirlene we senden ozal indirlene-de iman ederler. Ol namazy kylanlar, zekaty berenler, Allaha we ahyrýet gününe ynanlar bara, ynha olara uly bir sylag bereris. 163.Biz Nuha we ondan soñky göýberlen pygamberlere wahýy bilen habar berşimiz ýaly sañada wahyý bilen bildirdik. Ibrahime, Ismaile, Ishaka, Ýakup pygambere, agtyklary Isa, Eýýüp, Ýunus, Harun, we Süleýman pygambere hem wahyý bilen bildiripdik. Dawuda hem Zebury beripdik. 164.Ozaldan saña kyssalaryny aýdyp berenimiz pygamberler göýberdik. Kyssasyny aýdyp bermedik, ençeme pygamberleräm göýberdik. Allah, Musa bilen göniden-göni gürleşdi. 165.“Pygamberlerden soñra ynsanlaryň Allaha garşy bir bahanalary bolmasyn” diýip, buşlaýjylar we duýdurýançylar hökmünde pygamberler göýberdik. Allah hökmany güýjüň eýesidir, höküm we dana-paýhaslygyň eýesidir. 166.Onsoñam Allah saña indirenini öz ylmy bilen indirendigine şaýatlyk eder. Perişdeler hem muña şaýatlyk eder. Şaýat hökmünde Allah ýeter. 167.Şübhesiz inkär edenler, ynsanlara Allahyñ hak ýolunda päsgel bolanlar, çuňňur bir azgynlyga düşendirler. 168.Şübhesiz inkär edenler we zalymlyk edenler (bara), Allah asla olaryñ günäsinem bagyşlajak däldir we asla dogry ýola-da saljagam däldir. 169.(Allah olary) diñe içinde ebedi galjaklary jähennemiñ ýoluna salar. Bu bolsa Allah üçin gaty añsatdyr. 170.Eý ynsanlar! Pygamber size Rabbyñyzdan haky (hakykaty) getirdi. Onda özüñize ýagşylyk etmek üçin iman ediñ! Eger-de inkär etseñiz biliň, göklerdäki ähli zatlar we ýerdäki ähli zatlar Allahyñdyr. Allah ähli zady hakykaty bilen bilendir, höküm we dana-paýhaslylygyň eýesidir. 171.Eý özlerine kitap berlenler! Diniñizde çägiñizi aşmañ we Allah hakynda diñe hak (dogryny) aýdyñ! Merýem ogly Isa Mesih, diñe Allahyñ pygamberi, Merýeme ýetiren (buýrugy saýasynda bolan) kelamy we özünden bir ruhdyr. Onda Allaha we pygamberlerine iman ediñ, “(Allah) üçdir” diýmäñ! Özüñize ýagşylyk üçin indi muny diýmegi bes edin! Allah diñe ýeke täk ylahdyr. Ol çaga edinmekden uzakdyr. Göklerdäki ähli zat we ýerdäki ähli zatlar onuňkydyr (Allahyñdyr). Wekil hökmünde Allah ýeter. 172.Mesih hem, (Isa-da) Allaha ýakyn perişdelerem Allaha gul bolmakdan asla ikirjeñlenmezler. Kim Allaha gul bolmakdan ikirjeňlense we ulumsylyk etse, bilsin, Ol (Allah) olaryñ ählisini huzurynda jemlejekdir. 173.Iman edip, salyh amal işleýänlere bolsa, (Allah) olaryñ sylaglaryny kemsiz berer we olara eçilmeklik bilen has köprägini hem berer. Allaha gul bolmakdan ikirjeňlenenlere we ulumsylyk edenlere bolsa, (Allah) olary gazaply bir azaba uçradar we olar, özleri üçin Allahdan başga dost we ýardamçy hem tapmazlar. 174.Eý ynsanlar! Size Rabbyñyzdan kesgitli bir delil (Hezreti Muhammed) geldi we size aç-açan bir nury (Gurhany) indirdik. 175.Allaha iman edip, oňa (Gurhana) mäkäm ýapyşanlary bolsa, Allah özünden bir rehimdarlyk we eçilmekligine ýetirmek bilen olary özüne barylýan dogry ýola salar. 176.Senden fetwa soraýarlar. Şeýle diý, “Allah size, “kelale” (atasyz we çagasyz birinin) miras ýagdaýy hakynda hökümini aýan edýär: Çagasy bolmaýan biri ölende, gyz dogany bar bolsa, yzda galdyran zatlarynyň ýarysy onuňky bolar. Eger-de gyz dogany ölse we çagasam ýok bolsa, erkek dogany onuň miras düşeri bolar. Eger-de gyz doganlar iki sany bolsa, (erkek doganyň) yzda galdyran malynyň üçde ikisi olaryňky bolar. Eger-de doganlaryň biri gyz biri erkek bolsa, (bir) erkege iki gyzyň paýyça paý bardyr. Ýalňyşmazyňyz (hak ýoldan çykmazyňyz) ýaly Allah size (hökümini) açyklaýar. Allah ähli zady hakykaty bilen bilendir. “