TOBA SÜRESI
Ayet Sayısı 129
بَرَٓاءَةٌ مِنَ اللّٰهِ وَرَسُولِه۪ٓ اِلَى الَّذ۪ينَ عَاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِك۪ينَۜ ﴿1﴾ فَس۪يحُوا فِي الْاَرْضِ اَرْبَعَةَ اَشْهُرٍ وَاعْلَمُٓوا اَنَّكُمْ غَيْرُ مُعْجِزِي اللّٰهِۙ وَاَنَّ اللّٰهَ مُخْزِي الْكَافِر۪ينَ ﴿2﴾ وَاَذَانٌ مِنَ اللّٰهِ وَرَسُولِه۪ٓ اِلَى النَّاسِ يَوْمَ الْحَجِّ الْاَكْبَرِ اَنَّ اللّٰهَ بَر۪ٓيءٌ مِنَ الْمُشْرِك۪ينَۙ وَرَسُولُهُۜ فَاِنْ تُبْتُمْ فَهُوَ خَيْرٌ لَكُمْۚ وَاِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَاعْلَمُٓوا اَنَّكُمْ غَيْرُ مُعْجِزِي اللّٰهِۜ وَبَشِّرِ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا بِعَذَابٍ اَل۪يمٍۙ ﴿3﴾ اِلَّا الَّذ۪ينَ عَاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِك۪ينَ ثُمَّ لَمْ يَنْقُصُوكُمْ شَيْـًٔا وَلَمْ يُظَاهِرُوا عَلَيْكُمْ اَحَدًا فَاَتِمُّٓوا اِلَيْهِمْ عَهْدَهُمْ اِلٰى مُدَّتِهِمْۜ اِنَّ اللّٰهَ يُحِبُّ الْمُتَّق۪ينَ ﴿4﴾ فَاِذَا انْسَلَخَ الْاَشْهُرُ الْحُرُمُ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِك۪ينَ حَيْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَخُذُوهُمْ وَاحْصُرُوهُمْ وَاقْعُدُوا لَهُمْ كُلَّ مَرْصَدٍۚ فَاِنْ تَابُوا وَاَقَامُوا الصَّلٰوةَ وَاٰتَوُا الزَّكٰوةَ فَخَلُّوا سَب۪يلَهُمْۜ اِنَّ اللّٰهَ غَفُورٌ رَح۪يمٌ ﴿5﴾ وَاِنْ اَحَدٌ مِنَ الْمُشْرِك۪ينَ اسْتَجَارَكَ فَاَجِرْهُ حَتّٰى يَسْمَعَ كَلَامَ اللّٰهِ ثُمَّ اَبْلِغْهُ مَأْمَنَهُۜ ذٰلِكَ بِاَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا يَعْلَمُونَ۟ ﴿6﴾ كَيْفَ يَكُونُ لِلْمُشْرِك۪ينَ عَهْدٌ عِنْدَ اللّٰهِ وَعِنْدَ رَسُولِه۪ٓ اِلَّا الَّذ۪ينَ عَاهَدْتُمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِۚ فَمَا اسْتَقَامُوا لَكُمْ فَاسْتَق۪يمُوا لَهُمْۜ اِنَّ اللّٰهَ يُحِبُّ الْمُتَّق۪ينَ ﴿7﴾ كَيْفَ وَاِنْ يَظْهَرُوا عَلَيْكُمْ لَا يَرْقُبُوا ف۪يكُمْ اِلًّا وَلَا ذِمَّةًۜ يُرْضُونَكُمْ بِاَفْوَاهِهِمْ وَتَأْبٰى قُلُوبُهُمْۚ وَاَكْثَرُهُمْ فَاسِقُونَۚ ﴿8﴾ اِشْتَرَوْا بِاٰيَاتِ اللّٰهِ ثَمَنًا قَل۪يلًا فَصَدُّوا عَنْ سَب۪يلِه۪ۜ اِنَّهُمْ سَٓاءَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴿9﴾ لَا يَرْقُبُونَ ف۪ي مُؤْمِنٍ اِلًّا وَلَا ذِمَّةًۜ وَاُو۬لٰٓئِكَ هُمُ الْمُعْتَدُونَ ﴿10﴾ فَاِنْ تَابُوا وَاَقَامُوا الصَّلٰوةَ وَاٰتَوُا الزَّكٰوةَ فَاِخْوَانُكُمْ فِي الدّ۪ينِۜ وَنُفَصِّلُ الْاٰيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ ﴿11﴾ وَاِنْ نَكَثُٓوا اَيْمَانَهُمْ مِنْ بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَطَعَنُوا ف۪ي د۪ينِكُمْ فَقَاتِلُٓوا اَئِمَّةَ الْكُفْرِۙ اِنَّهُمْ لَٓا اَيْمَانَ لَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَنْتَهُونَ ﴿12﴾ اَلَا تُقَاتِلُونَ قَوْمًا نَكَثُٓوا اَيْمَانَهُمْ وَهَمُّوا بِاِخْرَاجِ الرَّسُولِ وَهُمْ بَدَؤُ۫كُمْ اَوَّلَ مَرَّةٍۜ اَتَخْشَوْنَهُمْۚ فَاللّٰهُ اَحَقُّ اَنْ تَخْشَوْهُ اِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِن۪ينَ ﴿13﴾ قَاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللّٰهُ بِاَيْد۪يكُمْ وَيُخْزِهِمْ وَيَنْصُرْكُمْ عَلَيْهِمْ وَيَشْفِ صُدُورَ قَوْمٍ مُؤْمِن۪ينَۙ ﴿14﴾ وَيُذْهِبْ غَيْظَ قُلُوبِهِمْۜ وَيَتُوبُ اللّٰهُ عَلٰى مَنْ يَشَٓاءُۜ وَاللّٰهُ عَل۪يمٌ حَك۪يمٌ ﴿15﴾ اَمْ حَسِبْتُمْ اَنْ تُتْرَكُوا وَلَمَّا يَعْلَمِ اللّٰهُ الَّذ۪ينَ جَاهَدُوا مِنْكُمْ وَلَمْ يَتَّخِذُوا مِنْ دُونِ اللّٰهِ وَلَا رَسُولِه۪ وَلَا الْمُؤْمِن۪ينَ وَل۪يجَةًۜ وَاللّٰهُ خَب۪يرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ۟ ﴿16﴾ مَا كَانَ لِلْمُشْرِك۪ينَ اَنْ يَعْمُرُوا مَسَاجِدَ اللّٰهِ شَاهِد۪ينَ عَلٰٓى اَنْفُسِهِمْ بِالْكُفْرِۜ اُو۬لٰٓئِكَ حَبِطَتْ اَعْمَالُهُمْۚ وَفِي النَّارِ هُمْ خَالِدُونَ ﴿17﴾ اِنَّمَا يَعْمُرُ مَسَاجِدَ اللّٰهِ مَنْ اٰمَنَ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ وَاَقَامَ الصَّلٰوةَ وَاٰتَى الزَّكٰوةَ وَلَمْ يَخْشَ اِلَّا اللّٰهَ فَعَسٰٓى اُو۬لٰٓئِكَ اَنْ يَكُونُوا مِنَ الْمُهْتَد۪ينَ ﴿18﴾ اَجَعَلْتُمْ سِقَايَةَ الْحَٓاجِّ وَعِمَارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ كَمَنْ اٰمَنَ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ وَجَاهَدَ ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِۜ لَا يَسْتَوُ۫نَ عِنْدَ اللّٰهِۜ وَاللّٰهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِم۪ينَۢ ﴿19﴾ اَلَّذ۪ينَ اٰمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ بِاَمْوَالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْۙ اَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللّٰهِۜ وَاُو۬لٰٓئِكَ هُمُ الْفَٓائِزُونَ﴿20﴾ يُبَشِّرُهُمْ رَبُّهُمْ بِرَحْمَةٍ مِنْهُ وَرِضْوَانٍ وَجَنَّاتٍ لَهُمْ ف۪يهَا نَع۪يمٌ مُق۪يمٌۙ ﴿21﴾ خَالِد۪ينَ ف۪يهَٓا اَبَدًاۜ اِنَّ اللّٰهَ عِنْدَهُٓ اَجْرٌ عَظ۪يمٌ ﴿22﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا لَا تَتَّخِذُٓوا اٰبَٓاءَكُمْ وَاِخْوَانَكُمْ اَوْلِيَٓاءَ اِنِ اسْتَحَبُّوا الْكُفْرَ عَلَى الْا۪يمَانِۜ وَمَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَاُو۬لٰٓئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ ﴿23﴾ قُلْ اِنْ كَانَ اٰبَٓاؤُ۬كُمْ وَاَبْنَٓاؤُ۬كُمْ وَاِخْوَانُكُمْ وَاَزْوَاجُكُمْ وَعَش۪يرَتُكُمْ وَاَمْوَالٌۨ اقْتَرَفْتُمُوهَا وَتِجَارَةٌ تَخْشَوْنَ كَسَادَهَا وَمَسَاكِنُ تَرْضَوْنَهَٓا اَحَبَّ اِلَيْكُمْ مِنَ اللّٰهِ وَرَسُولِه۪ وَجِهَادٍ ف۪ي سَب۪يلِه۪ فَتَرَبَّصُوا حَتّٰى يَأْتِيَ اللّٰهُ بِاَمْرِه۪ۜ وَاللّٰهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِق۪ينَ۟ ﴿24﴾ لَقَدْ نَصَرَكُمُ اللّٰهُ ف۪ي مَوَاطِنَ كَث۪يرَةٍۙ وَيَوْمَ حُنَيْنٍۙ اِذْ اَعْجَبَتْكُمْ كَثْرَتُكُمْ فَلَمْ تُغْنِ عَنْكُمْ شَيْـًٔا وَضَاقَتْ عَلَيْكُمُ الْاَرْضُ بِمَا رَحُبَتْ ثُمَّ وَلَّيْتُمْ مُدْبِر۪ينَۚ ﴿25﴾ ثُمَّ اَنْزَلَ اللّٰهُ سَك۪ينَتَهُ عَلٰى رَسُولِه۪ وَعَلَى الْمُؤْمِن۪ينَ وَاَنْزَلَ جُنُودًا لَمْ تَرَوْهَا وَعَذَّبَ الَّذ۪ينَ كَفَرُواۜ وَذٰلِكَ جَزَٓاءُ الْكَافِر۪ينَ ﴿26﴾ ثُمَّ يَتُوبُ اللّٰهُ مِنْ بَعْدِ ذٰلِكَ عَلٰى مَنْ يَشَٓاءُۜ وَاللّٰهُ غَفُورٌ رَح۪يمٌ ﴿27﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُٓوا اِنَّمَا الْمُشْرِكُونَ نَجَسٌ فَلَا يَقْرَبُوا الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ بَعْدَ عَامِهِمْ هٰذَاۚ وَاِنْ خِفْتُمْ عَيْلَةً فَسَوْفَ يُغْن۪يكُمُ اللّٰهُ مِنْ فَضْلِه۪ٓ اِنْ شَٓاءَۜ اِنَّ اللّٰهَ عَل۪يمٌ حَك۪يمٌ ﴿28﴾ قَاتِلُوا الَّذ۪ينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِاللّٰهِ وَلَا بِالْيَوْمِ الْاٰخِرِ وَلَا يُحَرِّمُونَ مَا حَرَّمَ اللّٰهُ وَرَسُولُهُ وَلَا يَد۪ينُونَ د۪ينَ الْحَقِّ مِنَ الَّذ۪ينَ اُو۫تُوا الْكِتَابَ حَتّٰى يُعْطُوا الْجِزْيَةَ عَنْ يَدٍ وَهُمْ صَاغِرُونَ۟ ﴿29﴾ وَقَالَتِ الْيَهُودُ عُزَيْرٌۨ ابْنُ اللّٰهِ وَقَالَتِ النَّصَارَى الْمَس۪يحُ ابْنُ اللّٰهِۜ ذٰلِكَ قَوْلُهُمْ بِاَفْوَاهِهِمْۚ يُضَاهِؤُ۫نَ قَوْلَ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا مِنْ قَبْلُۜ قَاتَلَهُمُ اللّٰهُۘ اَنّٰى يُؤْفَكُونَ ﴿30﴾ اِتَّخَذُٓوا اَحْبَارَهُمْ وَرُهْبَانَهُمْ اَرْبَابًا مِنْ دُونِ اللّٰهِ وَالْمَس۪يحَ ابْنَ مَرْيَمَۚ وَمَٓا اُمِرُٓوا اِلَّا لِيَعْبُدُٓوا اِلٰهًا وَاحِدًاۚ لَٓا اِلٰهَ اِلَّا هُوَۜ سُبْحَانَهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ ﴿31﴾ يُر۪يدُونَ اَنْ يُطْفِؤُ۫ا نُورَ اللّٰهِ بِاَفْوَاهِهِمْ وَيَأْبَى اللّٰهُ اِلَّٓا اَنْ يُتِمَّ نُورَهُ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ ﴿32﴾ هُوَ الَّذ۪ٓي اَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدٰى وَد۪ينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدّ۪ينِ كُلِّه۪ۙ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ ﴿33﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُٓوا اِنَّ كَث۪يرًا مِنَ الْاَحْبَارِ وَالرُّهْبَانِ لَيَأْكُلُونَ اَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ وَيَصُدُّونَ عَنْ سَب۪يلِ اللّٰهِۜ وَالَّذ۪ينَ يَكْنِزُونَ الذَّهَبَ وَالْفِضَّةَ وَلَا يُنْفِقُونَهَا ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِۙ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذَابٍ اَل۪يمٍۙ ﴿34﴾ يَوْمَ يُحْمٰى عَلَيْهَا ف۪ي نَارِ جَهَنَّمَ فَتُكْوٰى بِهَا جِبَاهُهُمْ وَجُنُوبُهُمْ وَظُهُورُهُمْۜ هٰذَا مَا كَنَزْتُمْ لِاَنْفُسِكُمْ فَذُوقُوا مَا كُنْتُمْ تَكْنِزُونَ ﴿35﴾ اِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللّٰهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا ف۪ي كِتَابِ اللّٰهِ يَوْمَ خَلَقَ السَّمٰوَاتِ وَالْاَرْضَ مِنْهَٓا اَرْبَعَةٌ حُرُمٌۜ ذٰلِكَ الدّ۪ينُ الْقَيِّمُ فَلَا تَظْلِمُوا ف۪يهِنَّ اَنْفُسَكُمْ وَقَاتِلُوا الْمُشْرِك۪ينَ كَٓافَّةً كَمَا يُقَاتِلُونَكُمْ كَٓافَّةًۜ وَاعْلَمُٓوا اَنَّ اللّٰهَ مَعَ الْمُتَّق۪ينَ ﴿36﴾ اِنَّمَا النَّس۪ٓيءُ زِيَادَةٌ فِي الْكُفْرِ يُضَلُّ بِهِ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا يُحِلُّونَهُ عَامًا وَيُحَرِّمُونَهُ عَامًا لِيُوَاطِؤُ۫ا عِدَّةَ مَا حَرَّمَ اللّٰهُ فَيُحِلُّوا مَا حَرَّمَ اللّٰهُۜ زُيِّنَ لَهُمْ سُٓوءُ اَعْمَالِهِمْۜ وَاللّٰهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِر۪ينَ۟ ﴿37﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا مَا لَكُمْ اِذَا ق۪يلَ لَكُمُ انْفِرُوا ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ اثَّاقَلْتُمْ اِلَى الْاَرْضِۜ اَرَض۪يتُمْ بِالْحَيٰوةِ الدُّنْيَا مِنَ الْاٰخِرَةِۚ فَمَا مَتَاعُ الْحَيٰوةِ الدُّنْيَا فِي الْاٰخِرَةِ اِلَّا قَل۪يلٌ ﴿38﴾ اِلَّا تَنْفِرُوا يُعَذِّبْكُمْ عَذَابًا اَل۪يمًا وَيَسْتَبْدِلْ قَوْمًا غَيْرَكُمْ وَلَا تَضُرُّوهُ شَيْـًٔاۜ وَاللّٰهُ عَلٰى كُلِّ شَيْءٍ قَد۪يرٌ ﴿39﴾ اِلَّا تَنْصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ اللّٰهُ اِذْ اَخْرَجَهُ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا ثَانِيَ اثْنَيْنِ اِذْ هُمَا فِي الْغَارِ اِذْ يَقُولُ لِصَاحِبِه۪ لَا تَحْزَنْ اِنَّ اللّٰهَ مَعَنَاۚ فَاَنْزَلَ اللّٰهُ سَك۪ينَتَهُ عَلَيْهِ وَاَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَمْ تَرَوْهَا وَجَعَلَ كَلِمَةَ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا السُّفْلٰىۜ وَكَلِمَةُ اللّٰهِ هِيَ الْعُلْيَاۜ وَاللّٰهُ عَز۪يزٌ حَك۪يمٌ ﴿40﴾ اِنْفِرُوا خِفَافًا وَثِقَالًا وَجَاهِدُوا بِاَمْوَالِكُمْ وَاَنْفُسِكُمْ ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِۜ ذٰلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ اِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿41﴾ لَوْ كَانَ عَرَضًا قَر۪يبًا وَسَفَرًا قَاصِدًا لَاتَّبَعُوكَ وَلٰكِنْ بَعُدَتْ عَلَيْهِمُ الشُّقَّةُۜ وَسَيَحْلِفُونَ بِاللّٰهِ لَوِ اسْتَطَعْنَا لَخَرَجْنَا مَعَكُمْۚ يُهْلِكُونَ اَنْفُسَهُمْۚ وَاللّٰهُ يَعْلَمُ اِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ۟ ﴿42﴾ عَفَا اللّٰهُ عَنْكَۚ لِمَ اَذِنْتَ لَهُمْ حَتّٰى يَتَبَيَّنَ لَكَ الَّذ۪ينَ صَدَقُوا وَتَعْلَمَ الْكَاذِب۪ينَ ﴿43﴾ لَا يَسْتَأْذِنُكَ الَّذ۪ينَ يُؤْمِنُونَ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ اَنْ يُجَاهِدُوا بِاَمْوَالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْۜ وَاللّٰهُ عَل۪يمٌ بِالْمُتَّق۪ينَ ﴿44﴾ اِنَّمَا يَسْتَأْذِنُكَ الَّذ۪ينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ وَارْتَابَتْ قُلُوبُهُمْ فَهُمْ ف۪ي رَيْبِهِمْ يَتَرَدَّدُونَ ﴿45﴾ وَلَوْ اَرَادُوا الْخُرُوجَ لَاَعَدُّوا لَهُ عُدَّةً وَلٰكِنْ كَرِهَ اللّٰهُ انْبِعَاثَهُمْ فَثَبَّطَهُمْ وَق۪يلَ اقْعُدُوا مَعَ الْقَاعِد۪ينَ ﴿46﴾ لَوْ خَرَجُوا ف۪يكُمْ مَا زَادُوكُمْ اِلَّا خَبَالًا وَلَا۬اَوْضَعُوا خِلَالَكُمْ يَبْغُونَكُمُ الْفِتْنَةَۚ وَف۪يكُمْ سَمَّاعُونَ لَهُمْۜ وَاللّٰهُ عَل۪يمٌ بِالظَّالِم۪ينَ ﴿47﴾ لَقَدِ ابْتَغَوُا الْفِتْنَةَ مِنْ قَبْلُ وَقَلَّبُوا لَكَ الْاُمُورَ حَتّٰى جَٓاءَ الْحَقُّ وَظَهَرَ اَمْرُ اللّٰهِ وَهُمْ كَارِهُونَ ﴿48﴾ وَمِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ ائْذَنْ ل۪ي وَلَا تَفْتِنّ۪يۜ اَلَا فِي الْفِتْنَةِ سَقَطُواۜ وَاِنَّ جَهَنَّمَ لَمُح۪يطَةٌ بِالْكَافِر۪ينَ ﴿49﴾ اِنْ تُصِبْكَ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْۚ وَاِنْ تُصِبْكَ مُص۪يبَةٌ يَقُولُوا قَدْ اَخَذْنَٓا اَمْرَنَا مِنْ قَبْلُ وَيَتَوَلَّوْا وَهُمْ فَرِحُونَ ﴿50﴾ قُلْ لَنْ يُص۪يبَنَٓا اِلَّا مَا كَتَبَ اللّٰهُ لَنَاۚ هُوَ مَوْلٰينَاۚ وَعَلَى اللّٰهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ ﴿51﴾ قُلْ هَلْ تَرَبَّصُونَ بِنَٓا اِلَّٓا اِحْدَى الْحُسْنَيَيْنِۜ وَنَحْنُ نَتَرَبَّصُ بِكُمْ اَنْ يُص۪يبَكُمُ اللّٰهُ بِعَذَابٍ مِنْ عِنْدِه۪ٓ اَوْ بِاَيْد۪ينَاۘ فَتَرَبَّصُٓوا اِنَّا مَعَكُمْ مُتَرَبِّصُونَ ﴿52﴾ قُلْ اَنْفِقُوا طَوْعًا اَوْ كَرْهًا لَنْ يُتَقَبَّلَ مِنْكُمْۜ اِنَّكُمْ كُنْتُمْ قَوْمًا فَاسِق۪ينَ ﴿53﴾ وَمَا مَنَعَهُمْ اَنْ تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقَاتُهُمْ اِلَّٓا اَنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللّٰهِ وَبِرَسُولِه۪ وَلَا يَأْتُونَ الصَّلٰوةَ اِلَّا وَهُمْ كُسَالٰى وَلَا يُنْفِقُونَ اِلَّا وَهُمْ كَارِهُونَ ﴿54﴾ فَلَا تُعْجِبْكَ اَمْوَالُهُمْ وَلَٓا اَوْلَادُهُمْۜ اِنَّمَا يُر۪يدُ اللّٰهُ لِيُعَذِّبَهُمْ بِهَا فِي الْحَيٰوةِ الدُّنْيَا وَتَزْهَقَ اَنْفُسُهُمْ وَهُمْ كَافِرُونَ﴿55﴾ وَيَحْلِفُونَ بِاللّٰهِ اِنَّهُمْ لَمِنْكُمْۜ وَمَا هُمْ مِنْكُمْ وَلٰكِنَّهُمْ قَوْمٌ يَفْرَقُونَ ﴿56﴾ لَوْ يَجِدُونَ مَلْجَـًٔا اَوْ مَغَارَاتٍ اَوْ مُدَّخَلًا لَوَلَّوْا اِلَيْهِ وَهُمْ يَجْمَحُونَ ﴿57﴾ وَمِنْهُمْ مَنْ يَلْمِزُكَ فِي الصَّدَقَاتِۚ فَاِنْ اُعْطُوا مِنْهَا رَضُوا وَاِنْ لَمْ يُعْطَوْا مِنْهَٓا اِذَا هُمْ يَسْخَطُونَ ﴿58﴾ وَلَوْ اَنَّهُمْ رَضُوا مَٓا اٰتٰيهُمُ اللّٰهُ وَرَسُولُهُ وَقَالُوا حَسْبُنَا اللّٰهُ سَيُؤْت۪ينَا اللّٰهُ مِنْ فَضْلِه۪ وَرَسُولُهُٓۙ اِنَّٓا اِلَى اللّٰهِ رَاغِبُونَ۟ ﴿59﴾ اِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَٓاءِ وَالْمَسَاك۪ينِ وَالْعَامِل۪ينَ عَلَيْهَا وَالْمُؤَ۬لَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِي الرِّقَابِ وَالْغَارِم۪ينَ وَف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ وَابْنِ السَّب۪يلِۜ فَر۪يضَةً مِنَ اللّٰهِۜ وَاللّٰهُ عَل۪يمٌ حَك۪يمٌ ﴿60﴾ وَمِنْهُمُ الَّذ۪ينَ يُؤْذُونَ النَّبِيَّ وَيَقُولُونَ هُوَ اُذُنٌۜ قُلْ اُذُنُ خَيْرٍ لَكُمْ يُؤْمِنُ بِاللّٰهِ وَيُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِن۪ينَ وَرَحْمَةٌ لِلَّذ۪ينَ اٰمَنُوا مِنْكُمْۜ وَالَّذ۪ينَ يُؤْذُونَ رَسُولَ اللّٰهِ لَهُمْ عَذَابٌ اَل۪يمٌ ﴿61﴾ يَحْلِفُونَ بِاللّٰهِ لَكُمْ لِيُرْضُوكُمْۚ وَاللّٰهُ وَرَسُولُهُٓ اَحَقُّ اَنْ يُرْضُوهُ اِنْ كَانُوا مُؤْمِن۪ينَ ﴿62﴾ اَلَمْ يَعْلَمُٓوا اَنَّهُ مَنْ يُحَادِدِ اللّٰهَ وَرَسُولَهُ فَاَنَّ لَهُ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدًا ف۪يهَاۜ ذٰلِكَ الْخِزْيُ الْعَظ۪يمُ ﴿63﴾ يَحْذَرُ الْمُنَافِقُونَ اَنْ تُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ سُورَةٌ تُنَبِّئُهُمْ بِمَا ف۪ي قُلُوبِهِمْۜ قُلِ اسْتَهْزِؤُ۫اۚ اِنَّ اللّٰهَ مُخْرِجٌ مَا تَحْذَرُونَ ﴿64﴾ وَلَئِنْ سَاَلْتَهُمْ لَيَقُولُنَّ اِنَّمَا كُنَّا نَخُوضُ وَنَلْعَبُۜ قُلْ اَبِاللّٰهِ وَاٰيَاتِه۪ وَرَسُولِه۪ كُنْتُمْ تَسْتَهْزِؤُ۫نَ ﴿65﴾ لَا تَعْتَذِرُوا قَدْ كَفَرْتُمْ بَعْدَ ا۪يمَانِكُمْۜ اِنْ نَعْفُ عَنْ طَٓائِفَةٍ مِنْكُمْ نُعَذِّبْ طَٓائِفَةً بِاَنَّهُمْ كَانُوا مُجْرِم۪ينَ۟ ﴿66﴾ اَلْمُنَافِقُونَ وَالْمُنَافِقَاتُ بَعْضُهُمْ مِنْ بَعْضٍۢ يَأْمُرُونَ بِالْمُنْكَرِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمَعْرُوفِ وَيَقْبِضُونَ اَيْدِيَهُمْۜ نَسُوا اللّٰهَ فَنَسِيَهُمْۜ اِنَّ الْمُنَافِق۪ينَ هُمُ الْفَاسِقُونَ ﴿67﴾ وَعَدَ اللّٰهُ الْمُنَافِق۪ينَ وَالْمُنَافِقَاتِ وَالْكُفَّارَ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِد۪ينَ ف۪يهَاۜ هِيَ حَسْبُهُمْۚ وَلَعَنَهُمُ اللّٰهُۚ وَلَهُمْ عَذَابٌ مُق۪يمٌۙ ﴿68﴾ كَالَّذ۪ينَ مِنْ قَبْلِكُمْ كَانُٓوا اَشَدَّ مِنْكُمْ قُوَّةً وَاَكْثَرَ اَمْوَالًا وَاَوْلَادًاۜ فَاسْتَمْتَعُوا بِخَلَاقِهِمْ فَاسْتَمْتَعْتُمْ بِخَلَاقِكُمْ كَمَا اسْتَمْتَعَ الَّذ۪ينَ مِنْ قَبْلِكُمْ بِخَلَاقِهِمْ وَخُضْتُمْ كَالَّذ۪ي خَاضُواۜ اُو۬لٰٓئِكَ حَبِطَتْ اَعْمَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَالْاٰخِرَةِۚ وَاُو۬لٰٓئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ ﴿69﴾ اَلَمْ يَأْتِهِمْ نَبَاُ الَّذ۪ينَ مِنْ قَبْلِهِمْ قَوْمِ نُوحٍ وَعَادٍ وَثَمُودَ وَقَوْمِ اِبْرٰه۪يمَ وَاَصْحَابِ مَدْيَنَ وَالْمُؤْتَفِكَاتِۜ اَتَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّنَاتِۚ فَمَا كَانَ اللّٰهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَلٰكِنْ كَانُٓوا اَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ ﴿70﴾ وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ اَوْلِيَٓاءُ بَعْضٍۢ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَيُق۪يمُونَ الصَّلٰوةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكٰوةَ وَيُط۪يعُونَ اللّٰهَ وَرَسُولَهُۜ اُو۬لٰٓئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ اللّٰهُۜ اِنَّ اللّٰهَ عَز۪يزٌ حَك۪يمٌ ﴿71﴾ وَعَدَ اللّٰهُ الْمُؤْمِن۪ينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ جَنَّاتٍ تَجْر۪ي مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهَارُ خَالِد۪ينَ ف۪يهَا وَمَسَاكِنَ طَيِّبَةً ف۪ي جَنَّاتِ عَدْنٍۜ وَرِضْوَانٌ مِنَ اللّٰهِ اَكْبَرُۜ ذٰلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظ۪يمُ۟ ﴿72﴾ يَٓا اَيُّهَا النَّبِيُّ جَاهِدِ الْكُفَّارَ وَالْمُنَافِق۪ينَ وَاغْلُظْ عَلَيْهِمْۜ وَمَأْوٰيهُمْ جَهَنَّمُۜ وَبِئْسَ الْمَص۪يرُ ﴿73﴾ يَحْلِفُونَ بِاللّٰهِ مَا قَالُواۜ وَلَقَدْ قَالُوا كَلِمَةَ الْكُفْرِ وَكَفَرُوا بَعْدَ اِسْلَامِهِمْ وَهَمُّوا بِمَا لَمْ يَنَالُواۚ وَمَا نَقَمُٓوا اِلَّٓا اَنْ اَغْنٰيهُمُ اللّٰهُ وَرَسُولُهُ مِنْ فَضْلِه۪ۚ فَاِنْ يَتُوبُوا يَكُ خَيْرًا لَهُمْۚ وَاِنْ يَتَوَلَّوْا يُعَذِّبْهُمُ اللّٰهُ عَذَابًا اَل۪يمًا فِي الدُّنْيَا وَالْاٰخِرَةِۚ وَمَا لَهُمْ فِي الْاَرْضِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا نَص۪يرٍ ﴿74﴾ وَمِنْهُمْ مَنْ عَاهَدَ اللّٰهَ لَئِنْ اٰتٰينَا مِنْ فَضْلِه۪ لَنَصَّدَّقَنَّ وَلَنَكُونَنَّ مِنَ الصَّالِح۪ينَ ﴿75﴾ فَلَمَّٓا اٰتٰيهُمْ مِنْ فَضْلِه۪ بَخِلُوا بِه۪ وَتَوَلَّوْا وَهُمْ مُعْرِضُونَ ﴿76﴾ فَاَعْقَبَهُمْ نِفَاقًا ف۪ي قُلُوبِهِمْ اِلٰى يَوْمِ يَلْقَوْنَهُ بِمَٓا اَخْلَفُوا اللّٰهَ مَا وَعَدُوهُ وَبِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ ﴿77﴾ اَلَمْ يَعْلَمُٓوا اَنَّ اللّٰهَ يَعْلَمُ سِرَّهُمْ وَنَجْوٰيهُمْ وَاَنَّ اللّٰهَ عَلَّامُ الْغُيُوبِۚ ﴿78﴾ اَلَّذ۪ينَ يَلْمِزُونَ الْمُطَّوِّع۪ينَ مِنَ الْمُؤْمِن۪ينَ فِي الصَّدَقَاتِ وَالَّذ۪ينَ لَا يَجِدُونَ اِلَّا جُهْدَهُمْ فَيَسْخَرُونَ مِنْهُمْۜ سَخِرَ اللّٰهُ مِنْهُمْۘ وَلَهُمْ عَذَابٌ اَل۪يمٌ ﴿79﴾ اِسْتَغْفِرْ لَهُمْ اَوْ لَا تَسْتَغْفِرْ لَهُمْۜ اِنْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْع۪ينَ مَرَّةً فَلَنْ يَغْفِرَ اللّٰهُ لَهُمْۜ ذٰلِكَ بِاَنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللّٰهِ وَرَسُولِه۪ۜ وَاللّٰهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِق۪ينَ۟ ﴿80﴾ فَرِحَ الْمُخَلَّفُونَ بِمَقْعَدِهِمْ خِلَافَ رَسُولِ اللّٰهِ وَكَرِهُٓوا اَنْ يُجَاهِدُوا بِاَمْوَالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْ ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ وَقَالُوا لَا تَنْفِرُوا فِي الْحَرِّۜ قُلْ نَارُ جَهَنَّمَ اَشَدُّ حَرًّاۜ لَوْ كَانُوا يَفْقَهُونَ ﴿81﴾ فَلْيَضْحَكُوا قَل۪يلًا وَلْيَبْكُوا كَث۪يرًاۚ جَزَٓاءً بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ ﴿82﴾ فَاِنْ رَجَعَكَ اللّٰهُ اِلٰى طَٓائِفَةٍ مِنْهُمْ فَاسْتَأْذَنُوكَ لِلْخُرُوجِ فَقُلْ لَنْ تَخْرُجُوا مَعِيَ اَبَدًا وَلَنْ تُقَاتِلُوا مَعِيَ عَدُوًّاۜ اِنَّكُمْ رَض۪يتُمْ بِالْقُعُودِ اَوَّلَ مَرَّةٍ فَاقْعُدُوا مَعَ الْخَالِف۪ينَ ﴿83﴾ وَلَا تُصَلِّ عَلٰٓى اَحَدٍ مِنْهُمْ مَاتَ اَبَدًا وَلَا تَقُمْ عَلٰى قَبْرِه۪ۜ اِنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللّٰهِ وَرَسُولِه۪ وَمَاتُوا وَهُمْ فَاسِقُونَ ﴿84﴾ وَلَا تُعْجِبْكَ اَمْوَالُهُمْ وَاَوْلَادُهُمْۜ اِنَّمَا يُر۪يدُ اللّٰهُ اَنْ يُعَذِّبَهُمْ بِهَا فِي الدُّنْيَا وَتَزْهَقَ اَنْفُسُهُمْ وَهُمْ كَافِرُونَ ﴿85﴾ وَاِذَٓا اُنْزِلَتْ سُورَةٌ اَنْ اٰمِنُوا بِاللّٰهِ وَجَاهِدُوا مَعَ رَسُولِهِ اسْتَأْذَنَكَ اُو۬لُوا الطَّوْلِ مِنْهُمْ وَقَالُوا ذَرْنَا نَكُنْ مَعَ الْقَاعِد۪ينَ ﴿86﴾ رَضُوا بِاَنْ يَكُونُوا مَعَ الْخَوَالِفِ وَطُبِعَ عَلٰى قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لَا يَفْقَهُونَ ﴿87﴾ لٰكِنِ الرَّسُولُ وَالَّذ۪ينَ اٰمَنُوا مَعَهُ جَاهَدُوا بِاَمْوَالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْۜ وَاُو۬لٰٓئِكَ لَهُمُ الْخَيْرَاتُۘ وَاُو۬لٰٓئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ﴿88﴾ اَعَدَّ اللّٰهُ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْر۪ي مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهَارُ خَالِد۪ينَ ف۪يهَاۜ ذٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظ۪يمُ۟ ﴿89﴾ وَجَٓاءَ الْمُعَذِّرُونَ مِنَ الْاَعْرَابِ لِيُؤْذَنَ لَهُمْ وَقَعَدَ الَّذ۪ينَ كَذَبُوا اللّٰهَ وَرَسُولَهُۜ سَيُص۪يبُ الَّذ۪ينَ كَفَرُوا مِنْهُمْ عَذَابٌ اَل۪يمٌ ﴿90﴾ لَيْسَ عَلَى الضُّعَفَٓاءِ وَلَا عَلَى الْمَرْضٰى وَلَا عَلَى الَّذ۪ينَ لَا يَجِدُونَ مَا يُنْفِقُونَ حَرَجٌ اِذَا نَصَحُوا لِلّٰهِ وَرَسُولِه۪ۜ مَا عَلَى الْمُحْسِن۪ينَ مِنْ سَب۪يلٍۜ وَاللّٰهُ غَفُورٌ رَح۪يمٌۙ ﴿91﴾ وَلَا عَلَى الَّذ۪ينَ اِذَا مَٓا اَتَوْكَ لِتَحْمِلَهُمْ قُلْتَ لَٓا اَجِدُ مَٓا اَحْمِلُكُمْ عَلَيْهِۖ تَوَلَّوْا وَاَعْيُنُهُمْ تَف۪يضُ مِنَ الدَّمْعِ حَزَنًا اَلَّا يَجِدُوا مَا يُنْفِقُونَۜ ﴿92﴾ اِنَّمَا السَّب۪يلُ عَلَى الَّذ۪ينَ يَسْتَأْذِنُونَكَ وَهُمْ اَغْنِيَٓاءُۚ رَضُوا بِاَنْ يَكُونُوا مَعَ الْخَوَالِفِۙ وَطَبَعَ اللّٰهُ عَلٰى قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ ﴿93﴾ يَعْتَذِرُونَ اِلَيْكُمْ اِذَا رَجَعْتُمْ اِلَيْهِمْۜ قُلْ لَا تَعْتَذِرُوا لَنْ نُؤْمِنَ لَكُمْ قَدْ نَبَّاَنَا اللّٰهُ مِنْ اَخْبَارِكُمْۜ وَسَيَرَى اللّٰهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ ثُمَّ تُرَدُّونَ اِلٰى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿94﴾ سَيَحْلِفُونَ بِاللّٰهِ لَكُمْ اِذَا انْقَلَبْتُمْ اِلَيْهِمْ لِتُعْرِضُوا عَنْهُمْۜ فَاَعْرِضُوا عَنْهُمْۜ اِنَّهُمْ رِجْسٌۘ وَمَأْوٰيهُمْ جَهَنَّمُۚ جَزَٓاءً بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ ﴿95﴾ يَحْلِفُونَ لَكُمْ لِتَرْضَوْا عَنْهُمْۚ فَاِنْ تَرْضَوْا عَنْهُمْ فَاِنَّ اللّٰهَ لَا يَرْضٰى عَنِ الْقَوْمِ الْفَاسِق۪ينَ ﴿96﴾ اَلْاَعْرَابُ اَشَدُّ كُفْرًا وَنِفَاقًا وَاَجْدَرُ اَلَّا يَعْلَمُوا حُدُودَ مَٓا اَنْزَلَ اللّٰهُ عَلٰى رَسُولِه۪ۜ وَاللّٰهُ عَل۪يمٌ حَك۪يمٌ ﴿97﴾ وَمِنَ الْاَعْرَابِ مَنْ يَتَّخِذُ مَا يُنْفِقُ مَغْرَمًا وَيَتَرَبَّصُ بِكُمُ الدَّوَٓائِرَۜ عَلَيْهِمْ دَٓائِرَةُ السَّوْءِۜ وَاللّٰهُ سَم۪يعٌ عَل۪يمٌ ﴿98﴾ وَمِنَ الْاَعْرَابِ مَنْ يُؤْمِنُ بِاللّٰهِ وَالْيَوْمِ الْاٰخِرِ وَيَتَّخِذُ مَا يُنْفِقُ قُرُبَاتٍ عِنْدَ اللّٰهِ وَصَلَوَاتِ الرَّسُولِۜ اَلَٓا اِنَّهَا قُرْبَةٌ لَهُمْۜ سَيُدْخِلُهُمُ اللّٰهُ ف۪ي رَحْمَتِه۪ۜ اِنَّ اللّٰهَ غَفُورٌ رَح۪يمٌ۟ ﴿99﴾ وَالسَّابِقُونَ الْاَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِر۪ينَ وَالْاَنْصَارِ وَالَّذ۪ينَ اتَّبَعُوهُمْ بِاِحْسَانٍۙ رَضِيَ اللّٰهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ وَاَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْر۪ي تَحْتَهَا الْاَنْهَارُ خَالِد۪ينَ ف۪يهَٓا اَبَدًاۜ ذٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظ۪يمُ ﴿100﴾ وَمِمَّنْ حَوْلَكُمْ مِنَ الْاَعْرَابِ مُنَافِقُونَۜ وَمِنْ اَهْلِ الْمَد۪ينَةِ مَرَدُوا عَلَى النِّفَاقِ لَا تَعْلَمُهُمْۜ نَحْنُ نَعْلَمُهُمْۜ سَنُعَذِّبُهُمْ مَرَّتَيْنِ ثُمَّ يُرَدُّونَ اِلٰى عَذَابٍ عَظ۪يمٍۚ ﴿101﴾ وَاٰخَرُونَ اعْتَرَفُوا بِذُنُوبِهِمْ خَلَطُوا عَمَلًا صَالِحًا وَاٰخَرَ سَيِّئًاۜ عَسَى اللّٰهُ اَنْ يَتُوبَ عَلَيْهِمْۜ اِنَّ اللّٰهَ غَفُورٌ رَح۪يمٌ ﴿102﴾ خُذْ مِنْ اَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَتُزَكّ۪يهِمْ بِهَا وَصَلِّ عَلَيْهِمْۜ اِنَّ صَلٰوتَكَ سَكَنٌ لَهُمْۜ وَاللّٰهُ سَم۪يعٌ عَل۪يمٌ ﴿103﴾ اَلَمْ يَعْلَمُٓوا اَنَّ اللّٰهَ هُوَ يَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبَادِه۪ وَيَأْخُذُ الصَّدَقَاتِ وَاَنَّ اللّٰهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّح۪يمُ ﴿104﴾ وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَيَرَى اللّٰهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَۜ وَسَتُرَدُّونَ اِلٰى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَۚ ﴿105﴾ وَاٰخَرُونَ مُرْجَوْنَ لِاَمْرِ اللّٰهِ اِمَّا يُعَذِّبُهُمْ وَاِمَّا يَتُوبُ عَلَيْهِمْۜ وَاللّٰهُ عَل۪يمٌ حَك۪يمٌ ﴿106﴾ وَالَّذ۪ينَ اتَّخَذُوا مَسْجِدًا ضِرَارًا وَكُفْرًا وَتَفْر۪يقًا بَيْنَ الْمُؤْمِن۪ينَ وَاِرْصَادًا لِمَنْ حَارَبَ اللّٰهَ وَرَسُولَهُ مِنْ قَبْلُۜ وَلَيَحْلِفُنَّ اِنْ اَرَدْنَٓا اِلَّا الْحُسْنٰىۜ وَاللّٰهُ يَشْهَدُ اِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ ﴿107﴾ لَا تَقُمْ ف۪يهِ اَبَدًاۜ لَمَسْجِدٌ اُسِّسَ عَلَى التَّقْوٰى مِنْ اَوَّلِ يَوْمٍ اَحَقُّ اَنْ تَقُومَ ف۪يهِۜ ف۪يهِ رِجَالٌ يُحِبُّونَ اَنْ يَتَطَهَّرُواۜ وَاللّٰهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّر۪ينَ ﴿108﴾ اَفَمَنْ اَسَّسَ بُنْيَانَهُ عَلٰى تَقْوٰى مِنَ اللّٰهِ وَرِضْوَانٍ خَيْرٌ اَمْ مَنْ اَسَّسَ بُنْيَانَهُ عَلٰى شَفَا جُرُفٍ هَارٍ فَانْهَارَ بِه۪ ف۪ي نَارِ جَهَنَّمَۜ وَاللّٰهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِم۪ينَ ﴿109﴾ لَا يَزَالُ بُنْيَانُهُمُ الَّذ۪ي بَنَوْا ر۪يبَةً ف۪ي قُلُوبِهِمْ اِلَّٓا اَنْ تَقَطَّعَ قُلُوبُهُمْۜ وَاللّٰهُ عَل۪يمٌ حَك۪يمٌ۟ ﴿110﴾ اِنَّ اللّٰهَ اشْتَرٰى مِنَ الْمُؤْمِن۪ينَ اَنْفُسَهُمْ وَاَمْوَالَهُمْ بِاَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَۜ يُقَاتِلُونَ ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ فَيَقْتُلُونَ وَيُقْتَلُونَ وَعْدًا عَلَيْهِ حَقًّا فِي التَّوْرٰيةِ وَالْاِنْج۪يلِ وَالْقُرْاٰنِۜ وَمَنْ اَوْفٰى بِعَهْدِه۪ مِنَ اللّٰهِ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَيْعِكُمُ الَّذ۪ي بَايَعْتُمْ بِه۪ۜ وَذٰلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظ۪يمُ ﴿111﴾ اَلتَّٓائِبُونَ الْعَابِدُونَ الْحَامِدُونَ السَّٓائِحُونَ الرَّاكِعُونَ السَّاجِدُونَ الْاٰمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّاهُونَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَالْحَافِظُونَ لِحُدُودِ اللّٰهِۜ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِن۪ينَ ﴿112﴾ مَا كَانَ لِلنَّبِيِّ وَالَّذ۪ينَ اٰمَنُٓوا اَنْ يَسْتَغْفِرُوا لِلْمُشْرِك۪ينَ وَلَوْ كَانُٓوا اُو۬ل۪ي قُرْبٰى مِنْ بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمْ اَنَّهُمْ اَصْحَابُ الْجَح۪يمِ ﴿113﴾ وَمَا كَانَ اسْتِغْفَارُ اِبْرٰه۪يمَ لِاَب۪يهِ اِلَّا عَنْ مَوْعِدَةٍ وَعَدَهَٓا اِيَّاهُۚ فَلَمَّا تَبَيَّنَ لَهُٓ اَنَّهُ عَدُوٌّ لِلّٰهِ تَبَرَّاَ مِنْهُۜ اِنَّ اِبْرٰه۪يمَ لَاَوَّاهٌ حَل۪يمٌ ﴿114﴾ وَمَا كَانَ اللّٰهُ لِيُضِلَّ قَوْمًا بَعْدَ اِذْ هَدٰيهُمْ حَتّٰى يُبَيِّنَ لَهُمْ مَا يَتَّقُونَۜ اِنَّ اللّٰهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَل۪يمٌ ﴿115﴾ اِنَّ اللّٰهَ لَهُ مُلْكُ السَّمٰوَاتِ وَالْاَرْضِۜ يُحْي۪ وَيُم۪يتُۜ وَمَا لَكُمْ مِنْ دُونِ اللّٰهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا نَص۪يرٍ ﴿116﴾ لَقَدْ تَابَ اللّٰهُ عَلَى النَّبِيِّ وَالْمُهَاجِر۪ينَ وَالْاَنْصَارِ الَّذ۪ينَ اتَّبَعُوهُ ف۪ي سَاعَةِ الْعُسْرَةِ مِنْ بَعْدِ مَا كَادَ يَز۪يغُ قُلُوبُ فَر۪يقٍ مِنْهُمْ ثُمَّ تَابَ عَلَيْهِمْۜ اِنَّهُ بِهِمْ رَؤُ۫فٌ رَح۪يمٌۙ ﴿117﴾ وَعَلَى الثَّلٰثَةِ الَّذ۪ينَ خُلِّفُواۜ حَتّٰٓى اِذَا ضَاقَتْ عَلَيْهِمُ الْاَرْضُ بِمَا رَحُبَتْ وَضَاقَتْ عَلَيْهِمْ اَنْفُسُهُمْ وَظَنُّٓوا اَنْ لَا مَلْجَاَ مِنَ اللّٰهِ اِلَّٓا اِلَيْهِۜ ثُمَّ تَابَ عَلَيْهِمْ لِيَتُوبُواۜ اِنَّ اللّٰهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّح۪يمُ۟ ﴿118﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا اتَّقُوا اللّٰهَ وَكُونُوا مَعَ الصَّادِق۪ينَ ﴿119﴾ مَا كَانَ لِاَهْلِ الْمَد۪ينَةِ وَمَنْ حَوْلَهُمْ مِنَ الْاَعْرَابِ اَنْ يَتَخَلَّفُوا عَنْ رَسُولِ اللّٰهِ وَلَا يَرْغَبُوا بِاَنْفُسِهِمْ عَنْ نَفْسِه۪ۜ ذٰلِكَ بِاَنَّهُمْ لَا يُص۪يبُهُمْ ظَمَاٌ وَلَا نَصَبٌ وَلَا مَخْمَصَةٌ ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ وَلَا يَطَؤُ۫نَ مَوْطِئًا يَغ۪يظُ الْكُفَّارَ وَلَا يَنَالُونَ مِنْ عَدُوٍّ نَيْلًا اِلَّا كُتِبَ لَهُمْ بِه۪ عَمَلٌ صَالِحٌۜ اِنَّ اللّٰهَ لَا يُض۪يعُ اَجْرَ الْمُحْسِن۪ينَۙ ﴿120﴾ وَلَا يُنْفِقُونَ نَفَقَةً صَغ۪يرَةً وَلَا كَب۪يرَةً وَلَا يَقْطَعُونَ وَادِيًا اِلَّا كُتِبَ لَهُمْ لِيَجْزِيَهُمُ اللّٰهُ اَحْسَنَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴿121﴾ وَمَا كَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِيَنْفِرُوا كَٓافَّةًۜ فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَٓائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدّ۪ينِ وَلِيُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ اِذَا رَجَعُٓوا اِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ۟ ﴿122﴾ يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا قَاتِلُوا الَّذ۪ينَ يَلُونَكُمْ مِنَ الْكُفَّارِ وَلْيَجِدُوا ف۪يكُمْ غِلْظَةًۜ وَاعْلَمُٓوا اَنَّ اللّٰهَ مَعَ الْمُتَّق۪ينَ ﴿123﴾ وَاِذَا مَٓا اُنْزِلَتْ سُورَةٌ فَمِنْهُمْ مَنْ يَقُولُ اَيُّكُمْ زَادَتْهُ هٰذِه۪ٓ ا۪يمَانًاۚ فَاَمَّا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا فَزَادَتْهُمْ ا۪يمَانًا وَهُمْ يَسْتَبْشِرُونَ ﴿124﴾ وَاَمَّا الَّذ۪ينَ ف۪ي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزَادَتْهُمْ رِجْسًا اِلٰى رِجْسِهِمْ وَمَاتُوا وَهُمْ كَافِرُونَ ﴿125﴾ اَوَلَا يَرَوْنَ اَنَّهُمْ يُفْتَنُونَ ف۪ي كُلِّ عَامٍ مَرَّةً اَوْ مَرَّتَيْنِ ثُمَّ لَا يَتُوبُونَ وَلَا هُمْ يَذَّكَّرُونَ ﴿126﴾ وَاِذَا مَٓا اُنْزِلَتْ سُورَةٌ نَظَرَ بَعْضُهُمْ اِلٰى بَعْضٍۜ هَلْ يَرٰيكُمْ مِنْ اَحَدٍ ثُمَّ انْصَرَفُواۜ صَرَفَ اللّٰهُ قُلُوبَهُمْ بِاَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا يَفْقَهُونَ ﴿127﴾ لَقَدْ جَٓاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ اَنْفُسِكُمْ عَز۪يزٌۘ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ حَر۪يصٌ عَلَيْكُمْ بِالْمُؤْمِن۪ينَ رَؤُ۫فٌ رَح۪يمٌ ﴿128﴾ فَاِنْ تَوَلَّوْا فَقُلْ حَسْبِيَ اللّٰهُۘ لَٓا اِلٰهَ اِلَّا هُوَۜ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظ۪يمِ ﴿129﴾[سورة التوبة:: 129-1]
1. Allah we Resulyndan, özleri bilen ylalaşyk eden müşriklerine uruşmazdan ozalky soňky duýduryşdyr. 2. Ýer-ýüzünde ýene-de dört aý aýlanyň. Şunam biliň, siz Allahy çäresiz, ejiz goýup bilmersiňiz, Allah bolsa iňkär edenleri perişan eder. 3. Uly hajylyk gününde Allah we Resulyndan ähli ynsanlara bir duýduryşdyr. Allah we Resuly, Allaha şärik goşanlardan daşdyr. Eger-de toba etseňiz bu siziň üçin haýyrlydyr. Emma mundan ýüz dändirseňiz, biliň, siz Allahy çäresiz, ejiz goýup bilmersiňiz. Iňkär edenlere gazaply bir azaby buşla! 4. Diňe Allaha şärik goşanlardan, özleri bilen ylalaşyk edenleriňizden, soňundan ylalaşyk şertlerine laýyklykda hereket edip, size garşy ylalaşygy hiç-hili kemçiliksiz ýerine ýetiren we siziň garşyňyza hiç-kime kömek bermeýänler, bu hökmüň daşyndadyr. Olaryň ylalaşyklarynyň möhleti dolýança ýerine ýetiriň. Şübhesiz Allah, özüne garşy gelmekden säginenleri halar. 5. Haram aýlar gutarandan soň, ol size degenleri (çozuş edenleri), Allaha şärik goşanlary, artyk tapan ýeriňizde öldüriň. Olary tutup göz astyna alyň we her gözegçilik edýän ýeriňizde oturyp olary gowy synlaň! Eger-de toba etseler, namazy kylyp, zekaty berseler, özlerini boşadyp göýberiň. Şübhesiz Allah köp bagyşlaýandyr we köp rehimdarlyk edendir. 6. Eger-de Allaha şärik goşanlardan birisi saňa sygynmak üçin ýüz tutsa, Allahyň kelamyny eşidip bilmegi üçin oňa sygynmagy üçin rugsat ber. Soňam ony howpsyz ynamly boljak ýere ýetir! Bu, olaryň bilmeýän bir kowum bolmaklygy sebäplidir. 7. Diňe Metjidi Haramyň ýanynda özleri bilen ylalaşyk edenleriňiz başga. Allaha şärik goşanlaryň Allahyň gatynda we Resuly ýanynda bir ähdi nähili bolup biler? Bular size garşy dogryçyl bolsalar, sizem olara garşy dogryçyl boluň. Sebäbi Allah, özüne garşy gelmekden säginenleri halar. 8. Olaryň bir ähdi nähili bolup bilerkä? Eger-de olar sizi ýeňen bolsadylar, garyndaşlygyňyzada garamazdylar, ylalaşyk jogapkärçiligini hem äsgermezdiler. Agyzlary bilen siziň göwnüňizi hoşal etmäne çalyşýarlar. Aslynda bolsa kalplary muňa garşy durýar. Olaryň köpüsi fasyklardyr. 9. Allahyň aýatlaryny azajyk bir zada çalyşyp, ynsanlary Onuň ýolundan aýyrdylar. Bularyň edýän zatlary çyndanam nähili erbetdir! 10. Bir mömin hakynda garyndaşlygyňyzada garamadylar, ylalaşyk jogapkärçiligini äsgermediler. Ynha olar çäkden çykanlaryň edil özleridir. 11. Emma toba edip namazyny kylyp, zekatyny berseler, artyk olaram siziň din doganlaryňyzdyr. Bilen bir kowma aýatlary ynha şeýle aýry-aýratynlykda açyklaýarys. 12. Eger-de ylalaşyk eden soňam içen andyny bozup diniňize dil ýetirseler, kapyrlygyň başy bolanlar bilen söweşiň. Sebäbi olar eden kasamlarynda durmaýanlardyr. Umyt ediler, belkem ýalňyşyndan dönerler. 13. Içen kasamlaryndan dänenler, pygamberi ýurdundan çykarmana çemeleşen we üstesinede ilki özleri sizi biynjalyk etmäge başlan bir kowum bilen söweşmermisiňiz? Ýogsa-da olardan gorkýarmysyňyz? Eýsem Allah, eger-de siz hakykatdanam möminlerden bolsaňyz, özünden gorkmagyňyza has laýykdyr. 14.15. Olar bilen söweşiňde, Allah olara siziň elleriňiz bilen azap bersin. Olary masgara etsin, olara garşy size ýardam bersin. Mömin toplumynyň köňüllerini köşeşdirsin we olaryň ýüregindäki gahar odyny öçürsin. Allah isläniniň tobasyny kabul eder. Allah hakykaty bilen bilendir, höküm we dana-paỳhaslygyň eỳesidir. 16. Ýogsa-da Allah araňyzdaky jihad edenleri (söweşip göreşenleri), Allahdan, Resulyndan we möminlerden başgasyny özlerine syrdaş edinmeýänleri tapawutlandyrman şeýle goýarmy öýtdiňiz? Allah edenleriňizden hakykaty bilen habarlydyr. 17. Allaha şärik goşanlaryň, iňkärlerine özleri şaýat bolup durka, Allahyň metjitlerini dikeltmekleri hakda pikirem edilmez. Olaryň ähli amallary boşa gidendir. Olar ataşda ebedi galarlar. 18. Allahyň metjitlerini, diňe Allaha we ahyrýet gününe ynanan, namazy takyk kylan, zekatyny beren we Allahdan, başga hiç kimden (zatdan) gorkmaýanlar bina eder. Ynha şolaryň hak ýoly tapanlardan bolmaklary umyt (tama) ediler. 19. Siz hajylara suw paýlamany we Mesjidi haramyň abatlaýyş işlerini, Allaha we ahyrýet gününe iman edip, Allahyň ýolunda göreşenleriň amallary bilen deňmi görýäňiz? Bular Allahyň gatynda deň bolmazlar. Allah zalym toplumy dogry ýola salmaz. 20. Iman edip hijret eden we Allahyň ýolunda mallary, janlary bilen göreşen ynsanlaryň mertebeleri Allahyň gatynda has ýokarydyr. Ynha olar üstünlige ýetenleriň edil özleridir. 21. Rablary olara öz gatyndan bir rehimdarlyk, bir hoşallyk we özlerine içinde tükeneksiz nygmatlary bolan jennetleri buşlaýandyr. 22. Olar şol ýerde ebedi galarlar. Şübhesiz Allahyň gatynda uly bir sylag bardyr. 23. Eý iman edenler! Eger-de imany kapyrlyga çalyşsalar, olar atalaryňyz we doganlaryňyzam bolsa dost edinmäň! Araňyzdan kim olary dost edinse, ynha olar zalymlaryň edil özleridir. 24. Şeýle diý, “Eger-de atalaryňyz, ogullaryňyz, doganlaryňyz, aýallaryňyz, taýpaňyz, gazanan mallaryňyzyň hümmetiniň pese gaçyrmagyndan gorkýan bir söwdaňyz we halaýan ýeriňiz size, Allahdan we pygamberinden we onuň ýolunda göreşmekden has mähirli bolsa, artyk Allahyň buýrugy berilýänçä garaşyň. Allah fasyk toplumuny dogry ýola salmaz. 25. Kasam bolsun! Allah birnäçe ýerde we Hüneýn söweşi bolan gününde-de size ýardam berendir. Hany köpçüligiňiz size özüňizi hondan bärisi saýdyrypdy emma (bu köplük) bolmagyňyzyň size hiç hili peýdasy bolmandy. Ýer-ýüzi bütin giňişligine garamazdan size dar gelipdi. Teý-ahyry sussyňyz peselip yzlyn yzlyn dolanyp gaçypdyňyz. 26. Soňra Allah, Resuly bilen we möminleriň üstüne öz gatyndan (howpsyzlyk) ynam duýgysyny we rahatlyk indirdi. Soňam siziň görüp bilmedik goşunlaryňyzy indirdi we iňkär edenlere azap berdi. Ynha bu, iňkärçileriň jezasydyr. 27. Soňam Allah, munuň yzyndan ýene-de isläniniň tobasyny kabul eder. Allah köp bagyşlaýandyr we köp rehimdarlyk edendir. 28. Eý iman edenler! Allaha şärik goşanlar diňe bir hapalykdan ybaratdyr. Artyk mundan soňra metjidi Haramyň golaýyna barmasynlar. Eger-de garyp-gasarlykdan gorksaňyz, Allah islese öz eçilmekligi bilen sizi baý eder. Şübhesiz Allah hakykaty bilen bilendir, höküm we dana-paỳhaslygyň eỳesidir. 29. Özlerine kitap berlenlerden Allaha we ahyrýet gününe iman etmeýän, Allahyň we Resulynyň haram kylan zatlaryny haram saýmaýan we hak dini (yslamy), kabul etmeýänler bilen olar kiçelip boýun bolup öz elleri bilen jizýe berýänçäler söweşiň! 30. Ýahudiler (jöhitler), “Üzeýr Allahyň oglydyr” diýdiler. Hristiýanlar bolsa, “Isa Mesih Allahyň oglydyr” diýdiler. Bu olaryň agzyndan çykan hak bolmaýan sözleridir. Olaryň bu sözleri ozaldan iňkär edenleriň sözlerine (sözlänlerine) meňzeýär. Allah olaryň jezalaryny bersin. Nädip hakdan ýüz dändirip bilýärler! 31. (Ýahudiler) jöhitler Allahy goýup, rawwinlerine, (hristiýanlar bolsa) monahlaryna we Merýem ogly Mesihe Rab edindiler. Eýsem bulara diňe bir bolan Allaha ybadat etmek bilen buýrulandyrlar. Ondan başga hiçbir ylah ýokdyr. Ol, olaryň şärik goşan zatlarynyň ählisinden daşdyr. (uzakdan ýakyndan dahyly ýokdyr). 32. Allahyň nuruny agyzlary bilen söndürmek isleýärler. Eýsem kapyrlaryň göwnünden turmasa-da, Allah, nuryny tamamlamakdan başga hiçbir zada razy bolmaz. 33. Ol, (Allah) Allaha şärik goşanlar hoşal bolmasalaram dinini, ähli dinlere üstün kylmak üçin pygamberlerini hak ýoly we hak dini bilen iberendir. 34. Eý iman edenler! Rawwinlerden we monahlardan köpüsi, ynsanlaryň mallaryny haksyz ýollar bilen iýýärler we Allahyň ýolundan çykarýarlar. Altyn we kümüşi ýygnap gizleýänleri, olary Allahyň ýolunda harj etmeýänleri gazaply bir azap bilen buşla. 35. Ol gün, bular (altyn kümüşler) jähennem ataşynda gyzdyrylarda olaryň maňlaýlary, gapdallary we arkasy (syrtlary) bular bilen tamgalanar we ynha bu özüňiz üçin ýygnap gizlän zatlaryňyzdyr. “Hany dadyň bakaly ýygnap saklanlaryňyzy” diýiler. 36. Şübhesiz Allahyň gökleri we ýeri ýaradan günki ýazgysynda, Allah gatynda aýlaryň sany on ikidir. Bulardan dört aýy haram aýlardyr. Ynha bu Allahyň takyk kanunydyr. Şeýle bolsa, ol aýlarda özüňize zulum etmäň. Emma Allaha şärik goşanlar siziň bilen bar güýji bilen uruşýan bolsalar, sizem olar bilen bar güýjüňiz bilen urşyň. Berk belläň! Allah, özüne garşy gelmekden säginenler bilen biledir. 37. Haram aýlary yza süýşirmek, diňe iňkärde has ileri gitmeklikdir. Munuň bilen iňkär edenlerem hak ýoldan çykarylar. Allahyň haram kyldygy aýlaryň sanyna laýyk getirip şeýdip Allahyň haram kylanyny halal kylmak üçin haram aýy bir ýyl halal bir ýyl haram hasaplaýarlar. Olaryň bu erbet işleri, özlerine bezegli, gowy görkezildi. Allah iňkär eden toplumy dogry ýola salmaz. 38. Eý iman edenler! Size näme boldy, “Allahyň ýolunda sapara (ýola) çykyň” diýlende, ýere otyryp galdyňyz. Ýogsam ahyrýetden ýüz dändirip dünýä durmuşynymy saýladyňyz! Aslynda ahyrýetiň ýanynda, dünýä durmuşynyň peýdasy gaty azdyr. 39. Eger-de Allahyň ýolunda sapara çykmasaňyz, sizi gazaply bir azap bilen jezalandyrar we siziň ýeriňize sizden başga bir toplum ýaradar. Siz bolsa oňa hiç-hili zyýan berip bilmersiňiz. Allahyň ähli zada hakykaty bilen güýji ýetendir. 40. Eger-de siz oňa (pygambere) ýardam bermeseňiz, (bilýärsiňiz) iňkär edenler ony iki ynsandan ikinjisi hökmünde (Mekgeden) çykaran wagty, oňa Allahyň özi ýardam beripdi. Hany olar gowakda bolýarkalar ol ýaranyna “gynanma sebäbi Allah biziň bilen biledir” diýýärdi. Allah hem onuň üstüne ynam duýgysyny we rahatlyk indirendir. Siziň özlerini görmedik birnäçe goşunlary bilen ony goldamak bilen iňkär edenleriň sözüni pese gaçyrypdy. Allahyň sözi bolsa iň belent mertebelidir. Allah hökmany güýjüň eýesidir, höküm we dana-paỳhaslygyň eỳesidir. 41. Gerek pyýada, gerek bolsa münülen zadyň (haýwanyň) üstünde Allahyň ýolunda sapara çykyň. Mallaryňyz, janlaryňyz bilen Allahyň ýolunda göreşiň! Eger-de bilseňiz bu siziň üçin hasam haýyrlydyr. 42. Eger-de gysga wagtda bir dünýä garşylygy we ýeňil bir ýolagçylyk bolsady, (sapara goşulmaýan munafyklaram) hökman saňa goşulardy. Emma kynçylykly ýol, olara daş boldy. “Muňa garamazdan olar, eger-de güýjimiz ýetsedi, elbetde siziň bilen bile ýola çykardyk” diýip, Allahyň adyndan and içerdiler. Olar özlerini heläkçilige süýreýärdiler. Allah bilýär, olar anyk ýalançydyrlar. 43. Allah seni bagyşlasyn. Dogry sözleýänler saňa gowy aỳan bolup, ýalançylary bilýänçäň garaşman näme üçin olara rugsat berdiň. 44. Allaha we ahyrýet gününe iman edenler, mallary, janlary bilen göreşmeklikden yza galmak üçin senden rugsat soramazlar. Allah özüne garşy gelmekden sӓginenleri gaty gowy bilendir. 45. Diňe Allaha we ahyrýet gününe ynanmaỳan, kalplarynda şübhe bolup, özlerӓm şübheliligiň içinde aljyrap-alňasaỳanlar senden rugsat sorarlar. 46. Olar eger-de söweşe gatnaşmak isleselerdi, elbetde munuň üçin bir taỳynlyk görerdiler. Ỳöne Allah olaryň herekede geçmegini islemedi we olary yzda galdyryp olara “oturun oturan ejizler bilen bilelikde” diỳildi. 47. Eger-de olaram siziň bilen sapara gatnaşan bolsadylar, size bozgunçylykdan başga bir goşantlary bolmazdy we sizi öz araňyzda agzalalyk döretmek üçin elinden gelenini gaýgyrmazdylar. Araňyzda olara gulak gabartjaklaram bardy. Allah zalymlary hakykaty bilen bilendir. 48. Kasam bolsun! Bular, has ozaldan agzalalyk döretmek we pitne çykarmak islediler we saňa garşy dürli-dürli işler gurnadylar. Teý-Ahyr soňy hak geldi we olar islemeselerem, ýeňişi Allahyň dini gazandy. 49. Olardan “Maňa rugsat ber, meni agzalalyk döretmeklige, garşy bolmaklyga ugrukdyrma” diýenem bardy. Bilip goỳuň, olar (şeỳle diỳip) pitne bozgunçylygyň edil içine düşdiler. Şübhesizdir jähennem kapyrlary elbetde gurşap alar. 50. Saňa bir ỳagşylyk gelse, bu ýagdaý olary gynandyrar. Eger-de başyňa bir bela gelse, “Biz ӓtiỳaçlygymyzy ozaldan edindik” diỳerler we şadyýan bolup yzyna dolanyp giderler. 51. Şeỳle diỳ, “Biziň başymyza diňe, Allahyň biziň üçin ỳazan zatlary geler. Ol biziň ýardamçymyzdyr. Şeỳle bolsa möminler, ỳeke tӓk Allaha ynansynlar.” 52. Munafyklara şeỳle diỳ,”Biziň üçin siz diňe iki gowulykdan gahramanlarça pida bolmaklyk ỳa da ỳeňişi gazanmagymyzyň haýsam bolsa birine garaşyp bilersiniz. Biz hem Allahyň öz gatyndan ỳa-da biziň ellerimiz bilen size ỳetirjek bir azabyna garaşỳarys. Hany garaşyp duruberiň. Şübhesiz biz hem siziň bilen bilelikde garaşỳarys.” 53. Ỳene şeỳle diỳ. “Isle köňülden, isle köňülsiz bolup harj ediň, sizden asla kabul edilmez. Sebäbi siz fasyk bir toplumsyňyz.” 54. Sarp edenleriniň kabul edilmegine päsgel bolan, diňe Allahy we Resulyny inkӓr etmekleri, namaza diňe ỳaltanyp zordan gatnaşmaklary we diňe köňülsizlik bilen (Allah ýolunda sarp edip) bermegidir. 55. Olaryň mallary we çagalary seni höweslendirmesin. Allah, şunun bilen diňe olara dünỳӓ durmuşynda azap bermegi we janlarynyň bedenden kapyr bolup çykmagyny isleỳӓr. 56. Anyk sizlerden bolandyklaryna Allahyň adyndan and içerler. Eỳsem olar sizden dӓldirler. Ýöne olaryň gorkmakdan ỳana ỳüregi ỳarylỳan bir toplumdyr. 57. Eger-de gaçybatalga bir ỳer ỳa-da (gizlenere gowaklardyr) girere bir deşik tapsadylar derrew ylgap şol ỳere gaçardylar. 58. Aralaryndan sadakalar barada saňa dil uzadanlaram bar. Özlerine şondan bir paỳ berilse hoşal bolarlar. Eger-de özlerine şondan bir paỳ berilmese, derrew gaharlanarlar. 59. Eger-de olar Allah we Resulynyň özlerine berenine razy bolup, “Bize Allah ỳeter. Bize eçilmegi we haýyr-sahawaty bilen Allah we Resuly geljekde ỳene-de berer. Biz ỳeke-tӓk Allaha bil baglarys we ondan haýyr-sahawata garaşỳarys” diỳen bolsadylar, özleri üçin has haỳyrly bolardy. 60. Sadakalar, (zekatlar) Allahdan bir parz hökmünde diňe garyplara, miskinlere, zekat ỳygnaỳan işgӓrlere, kalplaryny yslama öwrenişdiriljek bolanlara (azatlyga çykjak) gullara, bergililere, Allah ỳolunda göreşenler we ỳolda galan ỳolagçylar üçindir. Allah hakykaty bilen bilendir, höküm we dana-paỳhaslygyň eỳesidir. 61. Ỳene-de olardan pygamberleri ynjydan we “ol (her aỳdylana gulak asỳan) bir gulakdyr” diỳenlerem bardyr. Şeỳle diỳ; “Ol siziň üçin bir haỳyr gulagydyr, Allaha ynanar, möminlere ynanar. Araňyzdan ynanan ynsanlar üçin bir rehimdarlykdyr. Allahyň Resulyny ynjydanlar üçin bolsa gazaply bir azap bardyr.” 62. Sizi razy etmek üçin Allahyň adyndan and içerler. Eger-de hakykatdanam möminlerden bolsalar şuny bilsinler, Allah we Resulynyň razylygyny almaklyk ilkinji nobatda durỳandyr. 63. Allah we Resulyna garşy gelene, içinde ebedi galjaklary jähennem ataşynyň bardygyny bilmedilermi? Ynha bu uly bir masgaraçylykdyr. 64. Munafyklar, kalplarynda bolan zatlary, ỳüzlerine garşy aç-açan habar berjek bir sürӓniň indirilmeginden gorkarlar (çekinerler). Şeỳle diỳ; “Siz entek kemsidip duruberin! Allah gorkỳan o zadyňyzy ỳüze çykarjakdyr.” 65. Eger-de özlerine (näme üçin kemsidendiklerini) sorasaň, “Biz aramyzda özara diňe gürrüňdeşlik edýärdik, we özara güýmenip gümür-ýamyr edýärdik” diýerler. Şeýle diý. “Allahyň we onuň aýatlary bilen pygamberleriniň üstündenmi gülýärdiňiz?” 66. Howaýy ýere ötünç soramaň! Sebäbi siz sözde iman edenden soň, kapyrlygyňyzy açyk aýan etdiňiz. Araňyzdan toba eden bir toparyň günäsini geçsegem, edýän günä işlerinden ýüz öwürmän dowam etmekleri sebäpli beýleki bir topara azap bereris. 67. Munafyk erkekler we munafyk zenanlar birdirler. (biri-birilerine meňzeşdir). Erbetligi buýrup, gowulygy gadagan ederler, ellerinäm mäkäm gysyp saklarlar (husytdyrlar, gysgançdyrlar). Olar Allahy unutdylar, Allah hem olary unutdy. Şübhesiz munafyklar, fasyklaryň edil özleridir. 68. Allah, erkek munafyklara, zenan munafyklara we kapyrlara, içinde ebedi galmaklary üçin jähennem ataşyny söz berdi. Şol bolsa olara ýeter. Allah olara nälet edendir. Olar üçin yzygiderli bir azap bardyr. 69. (Eý munafyklar!), siz hem edil sizden ozalkylar ýalysyňyz. Olar sizden has güýçli, mallary we çagalary hasam kändi. Olaram paýyna düşenden peýdalanypdylar. Sizden ozalkylaryň paýlaryna düşenlerden peýdalanyşlary ýaly sizem paýyňyza düşenden şolar ýaly peýdalandyňyz we olaryň dünýäni söýüp halanlary ýaly siz hem dünýäň keýpi-sapasyna girişdiňiz. Ynha olaryň dünýäde we ahyrýetde amallary puç bolandyr. Ynha olar zyýana galanlaryn edil özleridir. 70. Olara özlerinden ozalkylaryň, Nuh, Ad we Semud kowumlarynyň, Ibrahim kowmunyň, Medýen halkynyň we ýer bilen ýegsan bolan şäherleriň habarlary barmadymy? Pygamberleri olara aç-açan gudratlar görkezipdi. (Emma ynanmadylar, Allah-da olary jezalandyrdy). Diýmek Allah olara zalymlyk edenokdy, ýöne olar özlerine zalymlyk edýärdiler. 71. Mömin erkekler we mömin zenanlar biri-birileriniň dostlarydyr. Gowulygy buýurarlar, erbetlikden daşlaşdyrarlar. Namazy takyk kylar we zekaty bererler. Allaha we Resulyna tabyn bolarlar. Ynha şulara Allah rehimdarlyk eder. Şübhesiz Allah hökmany güýjüň eýesidir, höküm we dana-paỳhaslygyň eỳesidir. 72. Allah mömin erkeklere we mömin zenanlara ebedi boljak ýerlerini, içinden derýalar akan jennetler we Adn jennetlerinde gaty ajaýyp köşkleri söz berdi. Allahyň razylygy bolsa bularyň ählisinden hem has beýikdir. Ynha bu, uly üstünlikdir. 73. Eý pygamber! Kapyrlara we munafyklara garşy göreş we olara garşy gaty berk dur. Olaryň barjak ýerleri jähennemdir. Şol ýer nähili baryljak erbet ýerdir. 74. Hiç zat aýtmandyklary barada Allahyň adyndan and içerler. Eýsemde olar kapyrlyk sözlerini sözlediler we görnüşde musulman bolandan soňra iňkär etdiler. Soňam başarmajaklary zada (pygamberi öldürmäne) hem girişdiler. Diňe, Allah we Resuly öz eçilmekligi bilen olary baý edenligi üçin ar almana synanyşdylar. Eger-de toba etseler özleri üçin haýyrly bolar. Eger-de mundan ýüz dändirseler, Allah olary dünýäde we ahyrýetde, gazaply bir azaba sezewar eder. Artyk olar üçin ýer-ýüzünde dost we kömekçäm ýokdyr. 75. Aralaryndan “Eger Allah bize eçilmekliginden we hödür-kereminden berse, hökman köp sadaka bereris we hökman salyhlardan bolarys” diýip Allaha söz berenlerem bardyr. 76. Ýöne Allah eçilmekliginden we hödür-kereminden olara berende, ondan bahyllyk etdiler we ýüzlerini sowup dolanyp gitdiler. 77. Allaha beren sözlerini tutmanlary we ýalan sözleýänlikleri üçin Ol (Allah) hem olaryň kalplaryna özleri bilen garşylaşjaklary güne çenli dowam etjek bir agzalalyk saldy. 78. Allahyň, olaryň içinde gizlänlerini we pysyrdaşanlaryny bilýänini we Allahyň gaýyby gaty gowy bilendigini bilmedilermi? 79. Sadakalar hususynda köňülden baryndan çykaryp beren möminler bilen güýçleri ýetmän sadaka berip bilmeýänlere, dil ýetirip gyjalat berip olaryň üstünden gülenler bara, Allah ynha asyl olaryň masgarasyny çykarandyr. Olar üçin gazaply bir azap bardyr. 80. Olar üçin isle bagyşlanmagyny dile, isle dileme. (netijesi üýtgemez) olar üçin ýetmiş gezek bagyşlanmagyny dileseňem, Allah olary asla bagyşlamaz. Bu bolsa, olaryň Allahy we Resulyny iňkär edendikleri sebäplidir. Allah fasyk toplumyny dogry ýola salmaz. 81.Allah Resulyna garşy bolup (urşa gatnaşman) yzda galdyrylanlar, galandyklaryna begendiler. Allahyň ýolunda mallary, janlary bilen göreşmek göwünlerinden turmady we “Bu jöwzaly (ýalynly, gyzgyn) howada sapara çykmaň” diýdiler. Şeýle diý, “jähennemiň ataşy has gyzgyndyr.” Käşge muňa düşünsediler.82. Indi gazananlarynyň garşylygy hökmünde azrak gülsünler, köpräk aglasynlar! 83. Eger-de (mundan beýläk) Allah seni olardan bir toparyň ýanyna bardyrsa, olar (sapara) çykmak üçin senden rugsat sorasalar şeýle diý, “Artyk siz meniň bilen hiç-haçan söweşe gatnaşmarsyňyz we meniň bilen birlikde hiç-bir duşmana garşy asla söweşmersiňiz. Sebäbi siz başyndan ýeriňizde oturyp galmana razy boldyňyz. Indem yzda galan (zenan we çagalar) bilen bilelikde oturyň.” 84. Olardan ölen hiçbirine asla (jynaza namazy) namazyny kylma we gabrynyň başynda durma. Sebäbi olar Allahy we Resulyny iňkär etdiler we fasyk bolup öldiler. 85. Olaryň mallary we çagalary seni höweslendirmesin. Allah, bular bilen diňe dünýäde özlerine azap bermegi we janlarynyň kapyr hökmünde çykmagyny isleýär. 86. “Allaha iman ediň we Resuly bilen bilelikde göreşiň” diýip bir süre indirlende, olardan baýlygy bolanlar senden rugsat soradylar we “bizi goýup git, yzda galanlar bilen bilelikde bolaly” diýdiler. 87. Olar yzda galan (zenanlar we çagalar) bilen bilelikde bolmaga razy boldylar we kalplary möhürlendi. Artyk olar düşünmezler. 88. Emma pygamber we ýanyndaky möminler, mallary we janlary bilen göreşdiler. Bütin haýyrlar ıne şularyňkydyr. Ynha şular halas bolanlaryň edil özleridir. 89. Allah olara, içinde ebedi galjaklary we içinden derýalar akan jennetler taýýarlandyr. Ynha bu, uly üstünlikdir. 90. Çarwalardan bahana tapanlar, özlerine rugsat berilsin diýip geldiler. Allaha we Resulyna ýalan sözleýenler bolsa (bahanada aýtman) yzda galdylar. Olardan kapyr bolanlara gazaply bir azap baryp degjekdir. 91. Allah we Resulyna garşy sadyk, dogryçyl we ýürekden bolmaklyk bilen, ejizlere, hassalara we (saparda) harç edere bir zat tapmaýanlara (sapara gatnaşmanlyklary üçin) bir günä ýokdyr. Ýagşylyk eden ynsanlaryň gynanmagy üçin hem bir sebäp ýokdyr. Allah köp bagyşlaýandyr we köp rehimdarlyk edendir. 92. Özlerini mündirip uruş meýdanyna ugrat diýip saňa gelenlerinde seniň, “sizi mündirip ugradara bir zat tapamok” diýeniň, bu ugurda harç edere hiç zatlary bolmanlygy sebäpli gynanjyndan gözlerinden ýaşlaryny döküp yzyna dolanan ynsanlara hem bir jogapkärlik ýokdyr. 93. Jogapkärçilik diňe baý bolsalaram senden rugsat soraýanlaradyr. Bular, yzda galan (zenanlar) bilen bilelikde galmana razy boldylar. Allah hem kalplaryny möhürledi. Artyk olar bilmezler. 94. Olara gaýdyp geleninizde, size bahanalaryny aýdarlar. Şeýle diý, “Bahana beýan etmäň. Size asla ynanmarys. Sebäbi Allah bize siziň ýagdaýyňyzy bildirdi. Mundan beýläk edýänleriňizi Allah hem de Resuly görer. Soňra hemmäňiz, gaýyby we görülen älemäm bilene dolanyp bardyrlarsyňyz we Ol edýän zatlaryňyzy size habar berer.” 95. Ýanlaryna dolanyp baranyňyzda özlerini arkaýyn goýmagyňyz üçin size Allahyň adyndan and içerler. Artyk olaryň yzyna düşmäň. Sebäbi olar kirlenen hapadyr. Gazananlarynyň garşylygy hökmünde barjak ýeri-de jähennemdir. 96. Özlerinden razy boluň diýip, size kasam içerler. Siz olardan razy bolsaňyzam, Allah ol fasyklar toplumyndan asla razy bolmaz. 97. Çarwalar iňkär we agzalalyk döretmek taýdan has ileri bolup, Allahyň pygamberlerine indiren hökümleriniň çäklerini kabul etmezlige has-da ýakyndyrlar. Allah hakykaty bilen bilendir, höküm we dana-paỳhaslygyň eỳesidir. 98. Çarwalardan şeỳleleri hem bardyr (Allahyň ỳolunda) harç etjek zatlaryny bir zyỳan saỳar we (mundan halas bolmak üçin) siziň başyňyza bela gelmegine garaşarlar. Erbet belalar öz başlaryna bolsun. Allah hakykaty bilen eşidendir we hakykaty bilen bilendir. 99. Çarwalardan kӓbirleri hem bardyr, Allaha we ahyrýet gününe ynanar. Harç (sarp) etjekleriniň Allahyň gatynda ỳakynlyga we pygamberiň dogasyny almaga sebӓp saỳarlar. Biliň bu, (Allahyň gatynda) olar üçin ỳakynlykdyr. Allah olary rehimdarlygyna saljakdyr. Şübhesiz Allah köp bagyşlaýandyr we köp rehimdarlyk edendir. 100. Yslamy ilki bilen kabul eden muhajirler we ensar bilen ỳagşylykda olara tabyn bolanlar bara, Allah olardan razy bolup, olaram Ondan (Allahdan) razy bolandyrlar. Allah olara içinde ebedi galjaklary we içinden derýalar akan jennetler taýýarlandyr. Ynha bu, uly üstünlikdir. 101. Daş töweregiňizdӓki çarwalardan bir nӓçe munafyklar bardyr. Medine halkyndanam munafyklykda galmaklyga dyrjaşýanlar hem bar, ỳöne sen olary bilmersiň. Biz olary bileris. Olara iki gezek azap bereris. Soňam uly bir azaba iteklenerler. 102. Beỳleki bir topary bolsa günӓlerini boỳun aldylar. Bular salyh amal bilen ỳaman amaly biri-birine garyşdyrandyrlar. Belkem umyt edilỳӓr, Allah tobalaryny kabul eder. Sebäbi Allah köp bagyşlaýandyr we köp rehimdarlyk edendir. 103. Olaryň mallaryndan, olary özi bilen arassalap pӓkizelӓriň ỳaly bir sadaka (zekatyny) al we olara doga-dileg et. Sebäbi seniň doga-dilegiň olar üçin rahatlandyryjydyr. (olaryň ýüreklerini sowadar). Allah hakykaty bilen eşidendir we hakykaty bilen bilendir. 104. Olar, gullarynyň tobasyny kabul edeniň we sadakalaryny alanyň Allah bolandygyny, tobany köp kabul edenin, köp merhemetli bolanyň Allah bolandygyny bilmedilermi? 105. Şeỳle diỳ, “Mundan beýäk, Allahy hoşal etjek işleri ediň. Edenleriňizi Allah hem Resuly hem-de möminlerem görerler. Soňam gaỳyby hem-de görülen ӓlemi hem bilen Allahyň huzyryna dolanyp bardyrylarsyňyz. Olam size ӓhli eden zatlaryňyzy habar berer.” 106. (Sapara gatnaşmaỳanlardan) beỳleki bir topary hem, Allahyň höküm buỳrugyna galandyrlar. Bulara ỳa azap berer ỳa da tobalaryny kabul eder. Allah hakykaty bilen bilendir, höküm we dana- paỳhaslygyň eỳesidir. 107. Ýene şeýlelerem bardyr: zyỳanly işler etmek, kapyrlara ỳardam bermek, möminleriň arasyna agzalalyk salmak üçin ozaldan ahyra Allah we Resulyna garşy söweşenlere jemlenjek ýeri bolsun diỳip bir metjit guranlar bardyr. Bular, “biziň ỳagşylykdan başga hiç zada kasdymyz ỳok” diỳibem hökman kasam içerler. Emma Allah şaỳatlyk eder, bular anyk ỳalançydyrlar. 108. Şonuň içinde asla namaz kylma. Ilkinji günden düỳbi Allaha garşy gelmekden sӓginmeklik üçin gurlan metjidiň (Kuba mesjidi) içinde namaz kylmagyňa elbetde has laỳykdyr. Şol ỳerde arassaçylygy halaỳan ynsanlar bardyr. Allah hem arassa bolanlary halar. 109. Binasyny Allaha garşy gelmekden sӓginmeklik we onuň razylygyny gazanmak maksady bilen guran ynsanyňkymy haỳyrlydyr, ỳogsaa binasyny çökmӓge ýüz tutan uçurymyň kenaryna gurup, onuň bilen birlikde özi hem jähennem ataşyna togalanan ynsanyňkymy? Allah zalymlar toplumyny dogry ỳola salmaz. 110. Guran binalary kalplary parça-parça bolýança ỳüreklerinde dowamly bir müňkirlik çeşmesi bolup galmana dowam eder. Allah hakykaty bilen bilendir, höküm we dana-paỳhaslygyň eỳesidir. 111. Şübhesiz Allah, möminlerden janlaryny we mallaryny, özlerine berjek jenneti garşylygynda satyn alandyr. Artyk olar Allahyň ỳolunda söweşerler, öldürerler we ölerler. Allah muny Töwratda, Injilde we Gurhanda anyk wada berendir. Kimdir sözüni Allahdan başga has gowy ỳerine ỳetiren? Onda eden bu söwdaňyz sebӓpli begeniň. Ynha asyl bu uly üstünlikdir. 112. Bular toba edenler, ybadat edenler, şükür edenler, oraza tutanlar, rüküwa egilenler we sejde edenler, ỳagşylygy buỳrup ỳamanlykdan daşlaşdyranlar we Allahyň goỳan çӓklerini hakykaty bilen goraỳanlardyr. Möminleri buşla. 113. Jähenneme laỳyk bolanlar aç-açan özlerine aỳan bolandan soň, ỳakyn hossarlary bolsalarda Allaha şӓrik goşanlar üçin bagyşlanmagyny dilemek pygamberede, möminlerede ỳaraşmaz. 114. Ibrahimiň kakasy üçin bagyşlanmagyny dilemegi, diňe ona beren bir sözi sebӓplidi. Onuň bir Allah duşmany bolanlygy özüne aç-açan mälim bolansoň ondan daşlaşdy. Şübhesiz Ibrahim, gaty duỳgydaş, kiçi göwünli bir kişidi. 115. Dogry ỳola gönükdirilenden soňra, sӓginmekleri gerekli zatlary özlerine aç-açan bildirilmӓn, Allah bir toplumy azdyrmaz. Şübhesiz Allah ӓhli zady hakykaty bilen bilendir. 116. Şübhesiz göklerin we ỳeriň höküm rowanlygy diňe Allahyňdyr. Ol direlder we öldürer. Siziň üçin Allahdan başga dostam, ỳardamjam ỳokdyr. 117. Kasam bolsun! Allah, pygamber bilen aralaryndan bir toparyň kalplary gyşarmana başlandan soň, kynçylykly bir wagtynda oňa tabyn bolan muhajirler bilen ensaryň tobalaryny kabul edendir. Elbetde olaryň tobalaryny kabul edendir. Şübhesiz olara gaty mähirlidir we rehimdarlyk edendir. 118. Söweşden yzda galan üç kişiniňem tobalaryny kabul etdi. Ỳer-ỳüzi bütiň giňligine garamazdan olara dar bolup, wyždanlaram özlerini gysdykça gysyp, şeỳlelik bilen Allahyň (azabyndan) ỳene oňa sygynmakdan başga çӓreleriniň ỳokdygyny düşünipdiler. Soňam (öňki ỳagdaỳlaryna) dolansynlar diỳip, olaryň tobalaryny kabul etdi. Şübhesiz Allah, edilen tobany gaty köp kabul eden we köp rehimdarlyk edendir. 119. Eỳ iman edenler! Allaha garşy gelmekden sӓginiň we dogrylar bilen bile boluň. 120. Medine halky we olaryň daş-töweregindäki bolan çarwalara, Allah Resulyndan yza galmak, öz janlaryny onuň janyndan üstün tutmak ỳaraşmaz. Sebäbi olaryň, Allahyň ỳolunda çeken suwsyzlykdyr, ỳadowlyk, açlyk sebäpli kapyrlaryň gaharyny getirmek üçin olara degişli bir ỳere adim ӓtmegi we duşmana garşy her haỳsam bolsa bir ỳeňişi gazananlarynda munuň garşylygynda özlerine ỳagşy bir amalyň sogaby ỳazylar. Şübhesiz Allah ỳagşylyk edenlerin sylagyny elbetde zaỳa etmez. 121. Allahyň ỳolunda az ýa-da köp sarp edenler we bir jülgӓni geçenleri üçin Allah, edenlerinin has gowusy bilen özlerini sylaglandyrylmagy üçin olaryň hasaplaryna ỳazylandyr. 122. (Nӓhili hem bolsa) möminleriň ählisi düýp göter sapara çykjagam dӓldirler. Onda olaryň her böleginden bir toparda din barada çuňňur ylmyň eỳesi bolmak we dolanan wagty kowumlaryny duỳdyrmak üçin yza galsadylar. Belkem umytdyr, sӓginerler. 123. Eỳ iman edenler! Kapyrlardan ozaly bilen ỳakyn golaỳyňyzda bolanlar bilen söweşiň we sizden bir gatylyk görsünler. Biliň Allah özüne garşy gelmekden sӓginenler bilen biledir. 124. Haýsydyr bir süre indirilende, aralaryndan (kemsidiji görnüşde) “Bu haỳsyňyzyň imanyny artdyrdy” diỳenler bolar. Iman edenlere bolsa, inen süre olaryň imanyny artdyrandyr. Olar muny biri-birilerine buşlarlar. 125. Kalplarynda hassalyk bolanlaryň bolsa, hapalygyna kir hapalyk goşup kapyrlygyny artdyryp, şeỳlelikde kapyr bolup ölüp gidendirler. 126. Görenoklarmyka, olar her ỳyl bir ỳa da iki gezek bela sezewar edilip synag edilỳӓrler. Soňam tobada etmezler, sapagam almazlar. 127. Bir süre indirilende, “Sizi biri görỳӓrmi” diỳip biri-birilerine göz kakarlar, soňam ỳitirim bolup giderler. Allah olaryň kalplaryny imansyz edenligi sebäpli, düşünmeỳӓn bir toplum bolandyrlar. 128. Kasam bolsun! Size öz araňyzdan şeỳle bir pygamber gelendir, siziň kynçylyga düşmegiňiz oňa gaty agyr deger. Ol sizi köp gowy görỳӓr, möminlere garşy örӓn köp mӓhirlidir we rehimdardyr. 129. Eger-de dinden ỳüz öwürӓỳseler şeỳle diỳ, “Maňa Allah ỳeter, ondan başga ylah ỳokdyr. Men diňe oňa (Allaha) bil bagladym. Ol, beýik arşyň eỳesidir. “