ỲUNUS SÜRESI
Ayet Sayısı 109
بِسْــــــــــــــــــــــمِ اﷲِارَّحْمَنِ ارَّحِيم
الٓرٰ۠ تِلْكَ اٰيَاتُ الْكِتَابِ الْحَك۪يمِ ﴿1﴾ اَكَانَ لِلنَّاسِ عَجَبًا اَنْ اَوْحَيْنَٓا اِلٰى رَجُلٍ مِنْهُمْ اَنْ اَنْذِرِ النَّاسَ وَبَشِّرِ الَّذ۪ينَ اٰمَنُٓوا اَنَّ لَهُمْ قَدَمَ صِدْقٍ عِنْدَ رَبِّهِمْۜ قَالَ الْكَافِرُونَ اِنَّ هٰذَا لَسَاحِرٌ مُب۪ينٌ ﴿2﴾ اِنَّ رَبَّكُمُ اللّٰهُ الَّذ۪ي خَلَقَ السَّمٰوَاتِ وَالْاَرْضَ ف۪ي سِتَّةِ اَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوٰى عَلَى الْعَرْشِ يُدَبِّرُ الْاَمْرَۜ مَا مِنْ شَف۪يعٍ اِلَّا مِنْ بَعْدِ اِذْنِه۪ۜ ذٰلِكُمُ اللّٰهُ رَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُۜ اَفَلَا تَذَكَّرُونَ ﴿3﴾ اِلَيْهِ مَرْجِعُكُمْ جَم۪يعًاۜ وَعْدَ اللّٰهِ حَقًّاۜ اِنَّهُ يَبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ يُع۪يدُهُ لِيَجْزِيَ الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ بِالْقِسْطِۜ وَالَّذ۪ينَ كَفَرُوا لَهُمْ شَرَابٌ مِنْ حَم۪يمٍ وَعَذَابٌ اَل۪يمٌ بِمَا كَانُوا يَكْفُرُونَ﴿4﴾ هُوَ الَّذ۪ي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِيَٓاءً وَالْقَمَرَ نُورًا وَقَدَّرَهُ مَنَازِلَ لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّن۪ينَ وَالْحِسَابَۜ مَا خَلَقَ اللّٰهُ ذٰلِكَ اِلَّا بِالْحَقِّۜ يُفَصِّلُ الْاٰيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ ﴿5﴾ اِنَّ فِي اخْتِلَافِ الَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَمَا خَلَقَ اللّٰهُ فِي السَّمٰوَاتِ وَالْاَرْضِ لَاٰيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَّقُونَ ﴿6﴾ اِنَّ الَّذ۪ينَ لَا يَرْجُونَ لِقَٓاءَنَا وَرَضُوا بِالْحَيٰوةِ الدُّنْيَا وَاطْمَاَنُّوا بِهَا وَالَّذ۪ينَ هُمْ عَنْ اٰيَاتِنَا غَافِلُونَۙ ﴿7﴾ اُو۬لٰٓئِكَ مَأْوٰيهُمُ النَّارُ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ ﴿8﴾ اِنَّ الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ يَهْد۪يهِمْ رَبُّهُمْ بِا۪يمَانِهِمْۚ تَجْر۪ي مِنْ تَحْتِهِمُ الْاَنْهَارُ ف۪ي جَنَّاتِ النَّع۪يمِ ﴿9﴾ دَعْوٰيهُمْ ف۪يهَا سُبْحَانَكَ اللّٰهُمَّ وَتَحِيَّتُهُمْ ف۪يهَا سَلَامٌۚ وَاٰخِرُ دَعْوٰيهُمْ اَنِ الْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعَالَم۪ينَ۟ ﴿10﴾ وَلَوْ يُعَجِّلُ اللّٰهُ لِلنَّاسِ الشَّرَّ اسْتِعْجَالَهُمْ بِالْخَيْرِ لَقُضِيَ اِلَيْهِمْ اَجَلُهُمْۜ فَنَذَرُ الَّذ۪ينَ لَا يَرْجُونَ لِقَٓاءَنَا ف۪ي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ ﴿11﴾ وَاِذَا مَسَّ الْاِنْسَانَ الضُّرُّ دَعَانَا لِجَنْبِه۪ٓ اَوْ قَاعِدًا اَوْ قَٓائِمًاۚ فَلَمَّا كَشَفْنَا عَنْهُ ضُرَّهُ مَرَّ كَاَنْ لَمْ يَدْعُنَٓا اِلٰى ضُرٍّ مَسَّهُۜ كَذٰلِكَ زُيِّنَ لِلْمُسْرِف۪ينَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴿12﴾ وَلَقَدْ اَهْلَكْنَا الْقُرُونَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَمَّا ظَلَمُواۙ وَجَٓاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ وَمَا كَانُوا لِيُؤْمِنُواۜ كَذٰلِكَ نَجْزِي الْقَوْمَ الْمُجْرِم۪ينَ ﴿13﴾ ثُمَّ جَعَلْنَاكُمْ خَلَٓائِفَ فِي الْاَرْضِ مِنْ بَعْدِهِمْ لِنَنْظُرَ كَيْفَ تَعْمَلُونَ﴿14﴾ وَاِذَا تُتْلٰى عَلَيْهِمْ اٰيَاتُنَا بَيِّنَاتٍۙ قَالَ الَّذ۪ينَ لَا يَرْجُونَ لِقَٓاءَنَا ائْتِ بِقُرْاٰنٍ غَيْرِ هٰذَٓا اَوْ بَدِّلْهُۜ قُلْ مَا يَكُونُ ل۪ٓي اَنْ اُبَدِّلَهُ مِنْ تِلْقَٓائِ۬ نَفْس۪يۚ اِنْ اَتَّبِعُ اِلَّا مَا يُوحٰٓى اِلَيَّۚ اِنّ۪ٓي اَخَافُ اِنْ عَصَيْتُ رَبّ۪ي عَذَابَ يَوْمٍ عَظ۪يمٍ ﴿15﴾ قُلْ لَوْ شَٓاءَ اللّٰهُ مَا تَلَوْتُهُ عَلَيْكُمْ وَلَٓا اَدْرٰيكُمْ بِه۪ۘ فَقَدْ لَبِثْتُ ف۪يكُمْ عُمُرًا مِنْ قَبْلِه۪ۜ اَفَلَا تَعْقِلُونَ ﴿16﴾ فَمَنْ اَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرٰى عَلَى اللّٰهِ كَذِبًا اَوْ كَذَّبَ بِاٰيَاتِه۪ۜ اِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الْمُجْرِمُونَ ﴿17﴾ وَيَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللّٰهِ مَا لَا يَضُرُّهُمْ وَلَا يَنْفَعُهُمْ وَيَقُولُونَ هٰٓؤُ۬لَٓاءِ شُفَعَٓاؤُ۬نَا عِنْدَ اللّٰهِۜ قُلْ اَتُنَبِّؤُ۫نَ اللّٰهَ بِمَا لَا يَعْلَمُ فِي السَّمٰوَاتِ وَلَا فِي الْاَرْضِۜ سُبْحَانَهُ وَتَعَالٰى عَمَّا يُشْرِكُونَ ﴿18﴾ وَمَا كَانَ النَّاسُ اِلَّٓا اُمَّةً وَاحِدَةً فَاخْتَلَفُواۜ وَلَوْلَا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّكَ لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ ف۪يمَا ف۪يهِ يَخْتَلِفُونَ ﴿19﴾ وَيَقُولُونَ لَوْلَٓا اُنْزِلَ عَلَيْهِ اٰيَةٌ مِنْ رَبِّه۪ۚ فَقُلْ اِنَّمَا الْغَيْبُ لِلّٰهِ فَانْتَظِرُواۚ اِنّ۪ي مَعَكُمْ مِنَ الْمُنْتَظِر۪ينَ۟ ﴿20﴾ وَاِذَٓا اَذَقْنَا النَّاسَ رَحْمَةً مِنْ بَعْدِ ضَرَّٓاءَ مَسَّتْهُمْ اِذَا لَهُمْ مَكْرٌ ف۪ٓي اٰيَاتِنَاۜ قُلِ اللّٰهُ اَسْرَعُ مَكْرًاۜ اِنَّ رُسُلَنَا يَكْتُبُونَ مَا تَمْكُرُونَ ﴿21﴾ هُوَ الَّذ۪ي يُسَيِّرُكُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِۜ حَتّٰٓى اِذَا كُنْتُمْ فِي الْفُلْكِۚ وَجَرَيْنَ بِهِمْ بِر۪يحٍ طَيِّبَةٍ وَفَرِحُوا بِهَا جَٓاءَتْهَا ر۪يحٌ عَاصِفٌ وَجَٓاءَهُمُ الْمَوْجُ مِنْ كُلِّ مَكَانٍ وَظَنُّٓوا اَنَّهُمْ اُح۪يطَ بِهِمْۙ دَعَوُا اللّٰهَ مُخْلِص۪ينَ لَهُ الدّ۪ينَۚ لَئِنْ اَنْجَيْتَنَا مِنْ هٰذِه۪ لَنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِر۪ينَ ﴿22﴾ فَلَمَّٓا اَنْجٰيهُمْ اِذَا هُمْ يَبْغُونَ فِي الْاَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّۜ يَٓا اَيُّهَا النَّاسُ اِنَّمَا بَغْيُكُمْ عَلٰٓى اَنْفُسِكُمْۙ مَتَاعَ الْحَيٰوةِ الدُّنْيَا ثُمَّ اِلَيْنَا مَرْجِعُكُمْ فَنُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿23﴾ اِنَّمَا مَثَلُ الْحَيٰوةِ الدُّنْيَا كَمَٓاءٍ اَنْزَلْنَاهُ مِنَ السَّمَٓاءِ فَاخْتَلَطَ بِه۪ نَبَاتُ الْاَرْضِ مِمَّا يَأْكُلُ النَّاسُ وَالْاَنْعَامُۜ حَتّٰٓى اِذَٓا اَخَذَتِ الْاَرْضُ زُخْرُفَهَا وَازَّيَّنَتْ وَظَنَّ اَهْلُهَٓا اَنَّهُمْ قَادِرُونَ عَلَيْهَٓاۙ اَتٰيهَٓا اَمْرُنَا لَيْلًا اَوْ نَهَارًا فَجَعَلْنَاهَا حَص۪يدًا كَاَنْ لَمْ تَغْنَ بِالْاَمْسِۜ كَذٰلِكَ نُفَصِّلُ الْاٰيَاتِ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ ﴿24﴾ وَاللّٰهُ يَدْعُٓوا اِلٰى دَارِ السَّلَامِۜ وَيَهْد۪ي مَنْ يَشَٓاءُ اِلٰى صِرَاطٍ مُسْتَق۪يمٍ ﴿25﴾ لِلَّذ۪ينَ اَحْسَنُوا الْحُسْنٰى وَزِيَادَةٌۜ وَلَا يَرْهَقُ وُجُوهَهُمْ قَتَرٌ وَلَا ذِلَّةٌۜ اُو۬لٰٓئِكَ اَصْحَابُ الْجَنَّةِۚ هُمْ ف۪يهَا خَالِدُونَ ﴿26﴾ وَالَّذ۪ينَ كَسَبُوا السَّيِّـَٔاتِ جَزَٓاءُ سَيِّئَةٍ بِمِثْلِهَاۙ وَتَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌۜ مَا لَهُمْ مِنَ اللّٰهِ مِنْ عَاصِمٍۚ كَاَنَّمَٓا اُغْشِيَتْ وُجُوهُهُمْ قِطَعًا مِنَ الَّيْلِ مُظْلِمًاۜ اُو۬لٰٓئِكَ اَصْحَابُ النَّارِۚ هُمْ ف۪يهَا خَالِدُونَ ﴿27﴾ وَيَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَم۪يعًا ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذ۪ينَ اَشْرَكُوا مَكَانَكُمْ اَنْتُمْ وَشُرَكَٓاؤُ۬كُمْۚ فَزَيَّلْنَا بَيْنَهُمْ وَقَالَ شُرَكَٓاؤُ۬هُمْ مَا كُنْتُمْ اِيَّانَا تَعْبُدُونَ ﴿28﴾ فَكَفٰى بِاللّٰهِ شَه۪يدًا بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ اِنْ كُنَّا عَنْ عِبَادَتِكُمْ لَغَافِل۪ينَ ﴿29﴾ هُنَالِكَ تَبْلُوا كُلُّ نَفْسٍ مَٓا اَسْلَفَتْ وَرُدُّٓوا اِلَى اللّٰهِ مَوْلٰيهُمُ الْحَقِّ وَضَلَّ عَنْهُمْ مَا كَانُوا يَفْتَرُونَ۟ ﴿30﴾ قُلْ مَنْ يَرْزُقُكُمْ مِنَ السَّمَٓاءِ وَالْاَرْضِ اَمَّنْ يَمْلِكُ السَّمْعَ وَالْاَبْصَارَ وَمَنْ يُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَيُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ وَمَنْ يُدَبِّرُ الْاَمْرَۜ فَسَيَقُولُونَ اللّٰهُۚ فَقُلْ اَفَلَا تَتَّقُونَ ﴿31﴾ فَذٰلِكُمُ اللّٰهُ رَبُّكُمُ الْحَقُّۚ فَمَاذَا بَعْدَ الْحَقِّ اِلَّا الضَّلَالُۚ فَاَنّٰى تُصْرَفُونَ ﴿32﴾ كَذٰلِكَ حَقَّتْ كَلِمَتُ رَبِّكَ عَلَى الَّذ۪ينَ فَسَقُٓوا اَنَّهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ ﴿33﴾ قُلْ هَلْ مِنْ شُرَكَٓائِكُمْ مَنْ يَبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ يُع۪يدُهُۜ قُلِ اللّٰهُ يَبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ يُع۪يدُهُ فَاَنّٰى تُؤْفَكُونَ ﴿34﴾ قُلْ هَلْ مِنْ شُرَكَٓائِكُمْ مَنْ يَهْد۪ٓي اِلَى الْحَقِّۜ قُلِ اللّٰهُ يَهْد۪ي لِلْحَقِّۜ اَفَمَنْ يَهْد۪ٓي اِلَى الْحَقِّ اَحَقُّ اَنْ يُتَّبَعَ اَمَّنْ لَا يَهِدّ۪ٓي اِلَّٓا اَنْ يُهْدٰىۚ فَمَا لَكُمْ۠ كَيْفَ تَحْكُمُونَ ﴿35﴾ وَمَا يَتَّبِعُ اَكْثَرُهُمْ اِلَّا ظَنًّاۜ اِنَّ الظَّنَّ لَا يُغْن۪ي مِنَ الْحَقِّ شَيْـًٔاۜ اِنَّ اللّٰهَ عَل۪يمٌ بِمَا يَفْعَلُونَ ﴿36﴾ وَمَا كَانَ هٰذَا الْقُرْاٰنُ اَنْ يُفْتَرٰى مِنْ دُونِ اللّٰهِ وَلٰكِنْ تَصْد۪يقَ الَّذ۪ي بَيْنَ يَدَيْهِ وَتَفْص۪يلَ الْكِتَابِ لَا رَيْبَ ف۪يهِ مِنْ رَبِّ الْعَالَم۪ينَ۠ ﴿37﴾ اَمْ يَقُولُونَ افْتَرٰيهُۜ قُلْ فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِثْلِه۪ وَادْعُوا مَنِ اسْتَطَعْتُمْ مِنْ دُونِ اللّٰهِ اِنْ كُنْتُمْ صَادِق۪ينَ ﴿38﴾ بَلْ كَذَّبُوا بِمَا لَمْ يُح۪يطُوا بِعِلْمِه۪ وَلَمَّا يَأْتِهِمْ تَأْو۪يلُهُۜ كَذٰلِكَ كَذَّبَ الَّذ۪ينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَانْظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الظَّالِم۪ينَ ﴿39﴾ وَمِنْهُمْ مَنْ يُؤْمِنُ بِه۪ وَمِنْهُمْ مَنْ لَا يُؤْمِنُ بِه۪ۜ وَرَبُّكَ اَعْلَمُ بِالْمُفْسِد۪ينَ۟ ﴿40﴾ وَاِنْ كَذَّبُوكَ فَقُلْ ل۪ي عَمَل۪ي وَلَكُمْ عَمَلُكُمْۚ اَنْتُمْ بَر۪ٓيؤُ۫نَ مِمَّٓا اَعْمَلُ وَاَنَا۬ بَر۪ٓيءٌ مِمَّا تَعْمَلُونَ ﴿41﴾ وَمِنْهُمْ مَنْ يَسْتَمِعُونَ اِلَيْكَۜ اَفَاَنْتَ تُسْمِعُ الصُّمَّ وَلَوْ كَانُوا لَا يَعْقِلُونَ ﴿42﴾ وَمِنْهُمْ مَنْ يَنْظُرُ اِلَيْكَۜ اَفَاَنْتَ تَهْدِي الْعُمْيَ وَلَوْ كَانُوا لَا يُبْصِرُونَ ﴿43﴾ اِنَّ اللّٰهَ لَا يَظْلِمُ النَّاسَ شَيْـًٔا وَلٰكِنَّ النَّاسَ اَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ ﴿44﴾ وَيَوْمَ يَحْشُرُهُمْ كَاَنْ لَمْ يَلْبَثُٓوا اِلَّا سَاعَةً مِنَ النَّهَارِ يَتَعَارَفُونَ بَيْنَهُمْۜ قَدْ خَسِرَ الَّذ۪ينَ كَذَّبُوا بِلِقَٓاءِ اللّٰهِ وَمَا كَانُوا مُهْتَد۪ينَ ﴿45﴾ وَاِمَّا نُرِيَنَّكَ بَعْضَ الَّذ۪ي نَعِدُهُمْ اَوْ نَتَوَفَّيَنَّكَ فَاِلَيْنَا مَرْجِعُهُمْ ثُمَّ اللّٰهُ شَه۪يدٌ عَلٰى مَا يَفْعَلُونَ ﴿46﴾ وَلِكُلِّ اُمَّةٍ رَسُولٌۚ فَاِذَا جَٓاءَ رَسُولُهُمْ قُضِيَ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ ﴿47﴾ وَيَقُولُونَ مَتٰى هٰذَا الْوَعْدُ اِنْ كُنْتُمْ صَادِق۪ينَ﴿48﴾ قُلْ لَٓا اَمْلِكُ لِنَفْس۪ي ضَرًّا وَلَا نَفْعًا اِلَّا مَا شَٓاءَ اللّٰهُۜ لِكُلِّ اُمَّةٍ اَجَلٌۜ اِذَا جَٓاءَ اَجَلُهُمْ فَلَا يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَلَا يَسْتَقْدِمُونَ ﴿49﴾ قُلْ اَرَاَيْتُمْ اِنْ اَتٰيكُمْ عَذَابُهُ بَيَاتًا اَوْ نَهَارًا مَاذَا يَسْتَعْجِلُ مِنْهُ الْمُجْرِمُونَ ﴿50﴾ اَثُمَّ اِذَا مَا وَقَعَ اٰمَنْتُمْ بِه۪ۜ آٰلْـٰٔنَ وَقَدْ كُنْتُمْ بِه۪ تَسْتَعْجِلُونَ ﴿51﴾ ثُمَّ ق۪يلَ لِلَّذ۪ينَ ظَلَمُوا ذُوقُوا عَذَابَ الْخُلْدِۚ هَلْ تُجْزَوْنَ اِلَّا بِمَا كُنْتُمْ تَكْسِبُونَ ﴿52﴾ وَيَسْتَنْبِؤُ۫نَكَ اَحَقٌّ هُوَۜ قُلْ ا۪ي وَرَبّ۪ٓي اِنَّهُ لَحَقٌّ وَمَٓا اَنْتُمْ بِمُعْجِز۪ينَ۟ ﴿53﴾ وَلَوْ اَنَّ لِكُلِّ نَفْسٍ ظَلَمَتْ مَا فِي الْاَرْضِ لَافْتَدَتْ بِه۪ۜ وَاَسَرُّوا النَّدَامَةَ لَمَّا رَاَوُا الْعَذَابَۚ وَقُضِيَ بَيْنَهُمْ بِالْقِسْطِ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ ﴿54﴾ اَلَٓا اِنَّ لِلّٰهِ مَا فِي السَّمٰوَاتِ وَالْاَرْضِۜ اَلَٓا اِنَّ وَعْدَ اللّٰهِ حَقٌّ وَلٰكِنَّ اَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ ﴿55﴾ هُوَ يُحْي۪ وَيُم۪يتُ وَاِلَيْهِ تُرْجَعُونَ ﴿56﴾ يَٓا اَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَٓاءَتْكُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَشِفَٓاءٌ لِمَا فِي الصُّدُورِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِن۪ينَ﴿57﴾ قُلْ بِفَضْلِ اللّٰهِ وَبِرَحْمَتِه۪ فَبِذٰلِكَ فَلْيَفْرَحُواۜ هُوَ خَيْرٌ مِمَّا يَجْمَعُونَ ﴿58﴾ قُلْ اَرَاَيْتُمْ مَٓا اَنْزَلَ اللّٰهُ لَكُمْ مِنْ رِزْقٍ فَجَعَلْتُمْ مِنْهُ حَرَامًا وَحَلَالًاۜ قُلْ آٰللّٰهُ اَذِنَ لَكُمْ اَمْ عَلَى اللّٰهِ تَفْتَرُونَ ﴿59﴾ وَمَا ظَنُّ الَّذ۪ينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللّٰهِ الْكَذِبَ يَوْمَ الْقِيٰمَةِۜ اِنَّ اللّٰهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلٰكِنَّ اَكْثَرَهُمْ لَا يَشْكُرُونَ۟ ﴿60﴾ وَمَا تَكُونُ ف۪ي شَأْنٍ وَمَا تَتْلُوا مِنْهُ مِنْ قُرْاٰنٍ وَلَا تَعْمَلُونَ مِنْ عَمَلٍ اِلَّا كُنَّا عَلَيْكُمْ شُهُودًا اِذْ تُف۪يضُونَ ف۪يهِۜ وَمَا يَعْزُبُ عَنْ رَبِّكَ مِنْ مِثْقَالِ ذَرَّةٍ فِي الْاَرْضِ وَلَا فِي السَّمَٓاءِ وَلَٓا اَصْغَرَ مِنْ ذٰلِكَ وَلَٓا اَكْبَرَ اِلَّا ف۪ي كِتَابٍ مُب۪ينٍ ﴿61﴾ اَلَٓا اِنَّ اَوْلِيَٓاءَ اللّٰهِ لَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَۚ ﴿62﴾ اَلَّذ۪ينَ اٰمَنُوا وَكَانُوا يَتَّقُونَۜ ﴿63﴾ لَهُمُ الْبُشْرٰى فِي الْحَيٰوةِ الدُّنْيَا وَفِي الْاٰخِرَةِۜ لَا تَبْد۪يلَ لِكَلِمَاتِ اللّٰهِۜ ذٰلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظ۪يمُۜ ﴿64﴾ وَلَا يَحْزُنْكَ قَوْلُهُمْۢ اِنَّ الْعِزَّةَ لِلّٰهِ جَم۪يعًاۜ هُوَ السَّم۪يعُ الْعَل۪يمُ ﴿65﴾ اَلَٓا اِنَّ لِلّٰهِ مَنْ فِي السَّمٰوَاتِ وَمَنْ فِي الْاَرْضِۜ وَمَا يَتَّبِعُ الَّذ۪ينَ يَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللّٰهِ شُرَكَٓاءَۜ اِنْ يَتَّبِعُونَ اِلَّا الظَّنَّ وَاِنْ هُمْ اِلَّا يَخْرُصُونَ ﴿66﴾ هُوَ الَّذ۪ي جَعَلَ لَكُمُ الَّيْلَ لِتَسْكُنُوا ف۪يهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًاۜ اِنَّ ف۪ي ذٰلِكَ لَاٰيَاتٍ لِقَوْمٍ يَسْمَعُونَ ﴿67﴾ قَالُوا اتَّخَذَ اللّٰهُ وَلَدًا سُبْحَانَهُۜ هُوَ الْغَنِيُّۜ لَهُ مَا فِي السَّمٰوَاتِ وَمَا فِي الْاَرْضِۜ اِنْ عِنْدَكُمْ مِنْ سُلْطَانٍ بِهٰذَاۜ اَتَقُولُونَ عَلَى اللّٰهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ ﴿68﴾ قُلْ اِنَّ الَّذ۪ينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللّٰهِ الْكَذِبَ لَا يُفْلِحُونَۜ ﴿69﴾ مَتَاعٌ فِي الدُّنْيَا ثُمَّ اِلَيْنَا مَرْجِعُهُمْ ثُمَّ نُذ۪يقُهُمُ الْعَذَابَ الشَّد۪يدَ بِمَا كَانُوا يَكْفُرُونَ۟ ﴿70﴾ وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَاَ نُوحٍۢ اِذْ قَالَ لِقَوْمِه۪ يَا قَوْمِ اِنْ كَانَ كَبُرَ عَلَيْكُمْ مَقَام۪ي وَتَذْك۪ير۪ي بِاٰيَاتِ اللّٰهِ فَعَلَى اللّٰهِ تَوَكَّلْتُ فَاَجْمِعُٓوا اَمْرَكُمْ وَشُرَكَٓاءَكُمْ ثُمَّ لَا يَكُنْ اَمْرُكُمْ عَلَيْكُمْ غُمَّةً ثُمَّ اقْضُٓوا اِلَيَّ وَلَا تُنْظِرُونِ ﴿71﴾ فَاِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَمَا سَاَلْتُكُمْ مِنْ اَجْرٍۜ اِنْ اَجْرِيَ اِلَّا عَلَى اللّٰهِۙ وَاُمِرْتُ اَنْ اَكُونَ مِنَ الْمُسْلِم۪ينَ ﴿72﴾ فَكَذَّبُوهُ فَنَجَّيْنَاهُ وَمَنْ مَعَهُ فِي الْفُلْكِ وَجَعَلْنَاهُمْ خَلَٓائِفَ وَاَغْرَقْنَا الَّذ۪ينَ كَذَّبُوا بِاٰيَاتِنَاۚ فَانْظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُنْذَر۪ينَ ﴿73﴾ ثُمَّ بَعَثْنَا مِنْ بَعْدِه۪ رُسُلًا اِلٰى قَوْمِهِمْ فَجَٓاؤُ۫هُمْ بِالْبَيِّنَاتِ فَمَا كَانُوا لِيُؤْمِنُوا بِمَا كَذَّبُوا بِه۪ مِنْ قَبْلُۜ كَذٰلِكَ نَطْبَعُ عَلٰى قُلُوبِ الْمُعْتَد۪ينَ ﴿74﴾ ثُمَّ بَعَثْنَا مِنْ بَعْدِهِمْ مُوسٰى وَهٰرُونَ اِلٰى فِرْعَوْنَ وَمَلَا۬ئِه۪ بِاٰيَاتِنَا فَاسْتَكْبَرُوا وَكَانُوا قَوْمًا مُجْرِم۪ينَ ﴿75﴾ فَلَمَّا جَٓاءَهُمُ الْحَقُّ مِنْ عِنْدِنَا قَالُٓوا اِنَّ هٰذَا لَسِحْرٌ مُب۪ينٌ ﴿76﴾ قَالَ مُوسٰٓى اَتَقُولُونَ لِلْحَقِّ لَمَّا جَٓاءَكُمْۜ اَسِحْرٌ هٰذَاۜ وَلَا يُفْلِحُ السَّاحِرُونَ ﴿77﴾ قَالُٓوا اَجِئْتَنَا لِتَلْفِتَنَا عَمَّا وَجَدْنَا عَلَيْهِ اٰبَٓاءَنَا وَتَكُونَ لَكُمَا الْكِبْرِيَٓاءُ فِي الْاَرْضِۜ وَمَا نَحْنُ لَكُمَا بِمُؤْمِن۪ينَ ﴿78﴾ وَقَالَ فِرْعَوْنُ ائْتُون۪ي بِكُلِّ سَاحِرٍ عَل۪يمٍ ﴿79﴾ فَلَمَّا جَٓاءَ السَّحَرَةُ قَالَ لَهُمْ مُوسٰٓى اَلْقُوا مَٓا اَنْتُمْ مُلْقُونَ ﴿80﴾ فَلَمَّٓا اَلْقَوْا قَالَ مُوسٰى مَا جِئْتُمْ بِهِ السِّحْرُۜ اِنَّ اللّٰهَ سَيُبْطِلُهُۜ اِنَّ اللّٰهَ لَا يُصْلِحُ عَمَلَ الْمُفْسِد۪ينَ ﴿81﴾ وَيُحِقُّ اللّٰهُ الْحَقَّ بِكَلِمَاتِه۪ وَلَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُونَ۟ ﴿82﴾ فَمَٓا اٰمَنَ لِمُوسٰٓى اِلَّا ذُرِّيَّةٌ مِنْ قَوْمِه۪ عَلٰى خَوْفٍ مِنْ فِرْعَوْنَ وَمَلَا۬ئِهِمْ اَنْ يَفْتِنَهُمْۜ وَاِنَّ فِرْعَوْنَ لَعَالٍ فِي الْاَرْضِۚ وَاِنَّهُ لَمِنَ الْمُسْرِف۪ينَ ﴿83﴾ وَقَالَ مُوسٰى يَا قَوْمِ اِنْ كُنْتُمْ اٰمَنْتُمْ بِاللّٰهِ فَعَلَيْهِ تَوَكَّلُٓوا اِنْ كُنْتُمْ مُسْلِم۪ينَ ﴿84﴾ فَقَالُوا عَلَى اللّٰهِ تَوَكَّلْنَاۚ رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِلْقَوْمِ الظَّالِم۪ينَۙ ﴿85﴾ وَنَجِّنَا بِرَحْمَتِكَ مِنَ الْقَوْمِ الْكَافِر۪ينَ ﴿86﴾ وَاَوْحَيْنَٓا اِلٰى مُوسٰى وَاَخ۪يهِ اَنْ تَبَوَّاٰ لِقَوْمِكُمَا بِمِصْرَ بُيُوتًا وَاجْعَلُوا بُيُوتَكُمْ قِبْلَةً وَاَق۪يمُوا الصَّلٰوةَۜ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِن۪ينَ ﴿87﴾ وَقَالَ مُوسٰى رَبَّنَٓا اِنَّكَ اٰتَيْتَ فِرْعَوْنَ وَمَلَاَهُ ز۪ينَةً وَاَمْوَالًا فِي الْحَيٰوةِ الدُّنْيَاۙ رَبَّنَا لِيُضِلُّوا عَنْ سَب۪يلِكَۚ رَبَّنَا اطْمِسْ عَلٰٓى اَمْوَالِهِمْ وَاشْدُدْ عَلٰى قُلُوبِهِمْ فَلَا يُؤْمِنُوا حَتّٰى يَرَوُا الْعَذَابَ الْاَل۪يمَ ﴿88﴾ قَالَ قَدْ اُج۪يبَتْ دَعْوَتُكُمَا فَاسْتَق۪يمَا وَلَا تَتَّبِعَٓانِّ سَب۪يلَ الَّذ۪ينَ لَا يَعْلَمُونَ ﴿89﴾ وَجَاوَزْنَا بِبَن۪ٓي إِسْرَٓاء۪يلَ الْبَحْرَ فَاَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ وَجُنُودُهُ بَغْيًا وَعَدْوًاۜ حَتّٰٓى اِذَٓا اَدْرَكَهُ الْغَرَقُۙ قَالَ اٰمَنْتُ اَنَّهُ لَٓا اِلٰهَ اِلَّا الَّذ۪ٓي اٰمَنَتْ بِه۪ بَنُٓوا اِسْرَٓاء۪يلَ وَاَنَا۬ مِنَ الْمُسْلِم۪ينَ ﴿90﴾ آٰلْـٰٔنَ وَقَدْ عَصَيْتَ قَبْلُ وَكُنْتَ مِنَ الْمُفْسِد۪ينَ ﴿91﴾ فَالْيَوْمَ نُنَجّ۪يكَ بِبَدَنِكَ لِتَكُونَ لِمَنْ خَلْفَكَ اٰيَةًۜ وَاِنَّ كَث۪يرًا مِنَ النَّاسِ عَنْ اٰيَاتِنَا لَغَافِلُونَ۟﴿92﴾ وَلَقَدْ بَوَّأْنَا بَن۪ٓي اِسْرَٓاء۪يلَ مُبَوَّاَ صِدْقٍ وَرَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِۚ فَمَا اخْتَلَفُوا حَتّٰى جَٓاءَهُمُ الْعِلْمُۜ اِنَّ رَبَّكَ يَقْض۪ي بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيٰمَةِ ف۪يمَا كَانُوا ف۪يهِ يَخْتَلِفُونَ ﴿93﴾ فَاِنْ كُنْتَ ف۪ي شَكٍّ مِمَّٓا اَنْزَلْنَٓا اِلَيْكَ فَسْـَٔلِ الَّذ۪ينَ يَقْرَؤُ۫نَ الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكَۚ لَقَدْ جَٓاءَكَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُمْتَر۪ينَۙ ﴿94﴾ وَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الَّذ۪ينَ كَذَّبُوا بِاٰيَاتِ اللّٰهِ فَتَكُونَ مِنَ الْخَاسِر۪ينَ ﴿95﴾ اِنَّ الَّذ۪ينَ حَقَّتْ عَلَيْهِمْ كَلِمَتُ رَبِّكَ لَا يُؤْمِنُونَۙ ﴿96﴾ وَلَوْ جَٓاءَتْهُمْ كُلُّ اٰيَةٍ حَتّٰى يَرَوُا الْعَذَابَ الْاَل۪يمَ ﴿97﴾ فَلَوْلَا كَانَتْ قَرْيَةٌ اٰمَنَتْ فَنَفَعَهَٓا ا۪يمَانُهَٓا اِلَّا قَوْمَ يُونُسَۜ لَمَّٓا اٰمَنُوا كَشَفْنَا عَنْهُمْ عَذَابَ الْخِزْيِ فِي الْحَيٰوةِ الدُّنْيَا وَمَتَّعْنَاهُمْ اِلٰى ح۪ينٍ ﴿98﴾ وَلَوْ شَٓاءَ رَبُّكَ لَاٰمَنَ مَنْ فِي الْاَرْضِ كُلُّهُمْ جَم۪يعًاۜ اَفَاَنْتَ تُكْرِهُ النَّاسَ حَتّٰى يَكُونُوا مُؤْمِن۪ينَ ﴿99﴾ وَمَا كَانَ لِنَفْسٍ اَنْ تُؤْمِنَ اِلَّا بِاِذْنِ اللّٰهِۜ وَيَجْعَلُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذ۪ينَ لَا يَعْقِلُونَ﴿100﴾ قُلِ انْظُرُوا مَاذَا فِي السَّمٰوَاتِ وَالْاَرْضِۜ وَمَا تُغْنِي الْاٰيَاتُ وَالنُّذُرُ عَنْ قَوْمٍ لَا يُؤْمِنُونَ ﴿101﴾ فَهَلْ يَنْتَظِرُونَ اِلَّا مِثْلَ اَيَّامِ الَّذ۪ينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِهِمْۜ قُلْ فَانْتَظِرُٓوا اِنّ۪ي مَعَكُمْ مِنَ الْمُنْتَظِر۪ينَ ﴿102﴾ ثُمَّ نُنَجّ۪ي رُسُلَنَا وَالَّذ۪ينَ اٰمَنُوا كَذٰلِكَۚ حَقًّا عَلَيْنَا نُنْجِ الْمُؤْمِن۪ينَ۟﴿103﴾ قُلْ يَٓا اَيُّهَا النَّاسُ اِنْ كُنْتُمْ ف۪ي شَكٍّ مِنْ د۪ين۪ي فَلَٓا اَعْبُدُ الَّذ۪ينَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللّٰهِ وَلٰكِنْ اَعْبُدُ اللّٰهَ الَّذ۪ي يَتَوَفّٰيكُمْۚ وَاُمِرْتُ اَنْ اَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِن۪ينَۙ ﴿104﴾ وَاَنْ اَقِمْ وَجْهَكَ لِلدّ۪ينِ حَن۪يفًاۚ وَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِك۪ينَ ﴿105﴾ وَلَا تَدْعُ مِنْ دُونِ اللّٰهِ مَا لَا يَنْفَعُكَ وَلَا يَضُرُّكَۚ فَاِنْ فَعَلْتَ فَاِنَّكَ اِذًا مِنَ الظَّالِم۪ينَ ﴿106﴾ وَاِنْ يَمْسَسْكَ اللّٰهُ بِضُرٍّ فَلَا كَاشِفَ لَهُٓ اِلَّا هُوَۚ وَاِنْ يُرِدْكَ بِخَيْرٍ فَلَا رَٓادَّ لِفَضْلِه۪ۜ يُص۪يبُ بِه۪ مَنْ يَشَٓاءُ مِنْ عِبَادِه۪ۜ وَهُوَ الْغَفُورُ الرَّح۪يمُ ﴿107﴾ قُلْ يَٓا اَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَٓاءَكُمُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكُمْۚ فَمَنِ اهْتَدٰى فَاِنَّمَا يَهْتَد۪ي لِنَفْسِه۪ۚ وَمَنْ ضَلَّ فَاِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَاۚ وَمَٓا اَنَا۬ عَلَيْكُمْ بِوَك۪يلٍۜ ﴿108﴾ وَاتَّبِعْ مَا يُوحٰٓى اِلَيْكَ وَاصْبِرْ حَتّٰى يَحْكُمَ اللّٰهُۚ وَهُوَ خَيْرُ الْحَاكِم۪ينَ ﴿109﴾[سورة يونس:: 109-1]
Rahman we Rahym bolan Allahyñ ady bilen
1. Elif, Lam, Ra. Bular dana-paỳhaslykdan doly kitabyň aỳatlarydyr. 2. Aralaryndan bir adama, ynsanlary duỳdyr we iman edenlere, Rablary gatyndan özleri üçin bir dogrulyk ỳeri bardygyny buşla diỳip wahyỳ bilen habar berenimiz, ynsanlar üçin geň-taň galar ỳaly bir zatmy boldy? Ol kapyrlar! “Bu elbetde aç-açan bir gözbagçylykdyr” diỳdiler. 3. Şübhesiz Rabbyňyz, gökleri we ỳeri alty günde (döwrede) ýaradan soňra Arşa oturyp işleri ỳerli-ỳerine (düzgün tertibe) goỳan Allahdyr. Onuň rugsady bolman, hiç kime şepagat (araçylyk) bolmaz. Ynha ol, Rabbyňyz Allahdyr. Onda oňa (Allaha) gulluk ediň! Entegӓm düşüneňizokmy? 4. Hemmӓňiziň dolanyp barjak ỳeri diňe oňadyr. Allah muny bir hakykat hökmünde wada berendir. Şübhesiz ol başlangyçda ỳaradar soňra iman edip salyh amallar işleýänlere adalat bilen sylaglandyrmak üçin ony (ỳaratmagy) gaỳtalar. Kapyrlara bolsa, inkӓr etmekleri sebӓpli olar üçin gaỳnak suwdan bir içki we gazaply bir azap bardyr. 5. Ol (Allah) güneşi bir ýagtylyk (çeşmesi), aỳy hem gije üçin ýagtylyk çeşmesi kylan, ỳyllaryň sanyny we hasabyny bilmegiňiz üçin oňa menizller tagdyr edendir (berendir). Allah bulary (boş ỳere dӓl, diňe hakykat bilen dana-paỳhasyna görӓ) ỳaradandyr. Ol, aỳatlary bilen bir topluma aỳry-aỳratynlykda açyklaýandyr. 6. Şübhesiz gije we gündiziň yzygiderli çalyşyp üỳtgemeginde, Allahyň göklerde we ỳer-ỳüzünde ỳaradan zatlarynda, Allaha garşy gelmekden sӓginen bir toplum üçin kӓn deliller bardyr. 7.8. Şübhesiz bize gowuşjagyny pikirem etmeỳӓn we dünỳӓ durmuşyna razy bolup, şonuň bilen kanagatlananlar we aỳatlarymyzdan gapyl (bilýärkä bilmediksirän, bihabar) bolanlar bara, ynha olaryň gazanỳan günӓleri sebӓpli barjak ỳeri ataşdyr. 9. (Emma) iman edip salyh amallar işleýänleri bolsa Rablary, olary imanlary sebӓpli hak ỳola salar. Nygmatlar bilen doly jennetlerde aşaklaryndan derỳalar akar. 10. Bularyň şol ýerdäki dogalary, “Seni kemçiliklerden (nogsanlyklardan) daş tutarys Allahym!” Aralaryndaky amanlyk dilegleri, “salam” we dogalarynyň ahyrynda bolsa “Hamd ӓlemleriň Rabby Allaha mahsusdyr” sözleridir. 11. Eger-de Allah ynsanlara, olaryň derrew haýra, gowuşmak isleỳişleri ỳaly, şerri (erbetligi) hem gyssagly beren bolsady, elbetde olaryň ajallary bilen soňlanardy. Ynha biz, bize gowuşmagy pikirem etmeỳӓnleri, özleriniň azgynlyklary içinde aljyraňly ỳagdaỳda goỳarys. 12. Adamzada bir kynçylyk sezewar boldymy, isle gapdal gyşarsyn, isle otyrka, isle dik dursun (her ỳagdaỳynda hem bu kynçylygyndan halas bolmak üçin) bize doga-dileg eder. Ỳöne biz onuň bu kynçylygyny ondan aỳryp alan wagtymyz bolsa, edil özüni birahat eden zat üçin bize hiç ỳalbarmadyk ỳaly geçip gider. Ynha ol çӓgini aşanlara edỳӓn zatlary şular ỳaly bezegli görkezilendir. 13. Kasam bolsun! Sizden ozalky ençeme nesilleri pygamberleri, özlerine aç-açan deliller getirselerem (ỳalanlap) zulum eden wagtynda helӓk etdik. Olar onsuzam ynanjagam dӓldiler. Ynha biz günӓkӓr toplumy şeỳle jezalandyrarys. 14. Soňam nӓhili hereket etjegiňizi görelin diỳip, olaryň yzyndan ỳer-ỳüzünde sizi, olaryň ýerine getirdik. 15. Aỳatlarymyz özlerine aç-açan bir delil hökmünde okalanda, (ölenden soň) bize gowuşmaga garaşmaỳanlar, “ỳa (bize) mundan başga bir Gurhan getir ỳa da ony üỳtget” diỳdiler. Şeỳle diỳ, “Ony özümden üỳtgetmegim meniň üçin boljak zat dӓldir. Men diňe maňa wahyỳ bilen berlene tabyn bolaryn. Eger-de Rabbyma garşy boljak bolsam, elbetde uly bir günüň azabyndan gorkaryn.” 16. Şeỳle diỳ. “Eger-de Allah islesedi men size ony okamazdym. Allah hem size ony bildirmezdi. Men siziň araňyzda mundan (Gurhanyň inişinden) öň (kyrk ỳyl) bir ömür ỳaşadym. Hiç oỳlanmarmysyňyz?” 17. Artyk, Allaha garşy ỳalan toslandan ỳa da onuň aỳatlaryny ỳalanlaỳandan has zalym kimdir? Şübhe ỳokdyr beỳle günӓkӓrler asla halas bolmazlar. 18. Allahy goỳup, özlerine peỳdasy we zyỳany degmejek zatlara çokunỳarlar we “ynha bular Allahyň gatynda biziň şepagatçymyzdyr (araçymyzdyr)” diỳerler. Şeỳle diỳ, “Siz Allaha göklerde we ỳer-ỳüzünde onuň bilmeỳӓn bir zadynymy habar berỳӓrsiňiz? Ol, olaryň şӓrik goşỳan zatlaryndan daşdyr, belentdir.” 19. Ynsanlar (başlangyçta tewhid ynanjyna bagly) ỳeke-tӓk bir ymmatdylar. Soňam aỳralyga düşdiler. Eger-de (azabyň yza süỳşirilmegi bilen baglanyşykly başlangyçda) Rabbyňdan bir söz geçen bolmasady, aỳralyga düşen hususlarynda aralarynda derrew höküm berilerdi. (işleri bitirilerdi). 20. “Oňa (pygambere) Rabbyňdan bir gudrat indirilsedi,” diỳỳӓrler. Şeỳle diỳ, “Gaỳyby bilmek diňe Allahyňkydyr. Garaşyň, şübhesiz menem siziň bilen bilelikde garaşỳanlardandyryn.” 21. Özlerine degen bir kynçylykdan soň, ynsanlara bir rӓhmet (rahatlyk, arkaýynlyk) datdyran wagtymyz bir-de görersiň aỳatlarymyz hakynda olaryň bir (biasyl töhmetleri) duzaklary bardyr. Şeỳle diỳ, “Allah has çalt duzak gurar.” Şübhesiz ilçilerimiz (perişdeler) gurỳan duzaklaryňyzy ỳazỳarlar. 22. Ol, sizi gury ỳerde we denizde gezdirip aỳlandyr. Şeỳle gӓmiler bilen deňize giren wagtyňyz we gӓmileriňiziň içindӓkiler bilen bilelikde öwüsỳӓn mylaýym şemal bilen gidende, syỳahat eden ỳolagçylaryňam muňa şatlanyp begenen bir wagtynda, oňa bir harasat gopar we her tarapdan tolkunlaryň olara hüjüm edip daş töweregini gurşap alanyny (çümüp gark boljakdygyny) aňanlarynda, dini Allaha mahsus kylyp, “And içỳӓris, eger-de bizi mundan halas etsen, hökman şükür edenlerden bolarys” diỳip Allaha ỳalbararlar. 23. Emma olary halas edensoň, bir hem ỳer-ỳüzünde haksyz ýere çenden aşa gidỳӓndiklerini görersiň! Eỳ ynsanlar! Siziň ötӓ gitmegiňiz diňe özüňize garşylykdyr. (Munuň bilen) diňe dünỳӓ durmuşynda peỳdasyny görersiňiz. Ahyrynda dolanyp bardyryljak ỳeriňiz bizedir. (Bizem) ӓhli edenleriňizi size habar bereris. 24. Dünỳӓ durmuşynyň ýagdaýy diňe gökden indiren bir ỳagyşymyzyň ýagdaýy ỳalydyr. Ynsanlaryň we haỳwanlaryň iỳỳӓn ỳer-ỳüzündӓki ösümlikleri şonuň bilen ösüp biri-birine garyşandyr. Teý-ahyr ỳer-ỳüzi (şol ösümlikler bilen) ӓhli bezegdir we owadanlyklary alyp bezenende we eỳeleri hem onuň üstüne (her-hili islӓnini etmӓne) güỳji ỳetỳӓndir öỳden bir wagtynda, gijede ỳa-da gündiziň gününde duỳdansyz oňa buỳrugymyz (harasatymyz) bararam welin bulary edil düỳn ỳerinde ỳok ỳaly kökünden çykarlan ỳagdaỳa salarys. Ynha oỳlanyp düşünen bir toplum üçin aỳatlary şeỳle aỳry-aỳratynlykda açyklaýarys. 25. Allah parahatçylyk ỳurduna çagyrar we islӓnini dogry ỳola salar. 26. Ýagşylyk edenlere (edenleriniň garşylygy hökmünde) has gowusy we artykmajy bilen bardyr. Olaryň ỳüzlerine bir garasaň hem biabraýçylyk hem bulaşmaz. Ynha şolar jennetlikdir we şol ỳerde ebedi galarlar. 27. Ỳaman iş edenlere bolsa, bir ỳamanlygyň jezasy essesi bilendir we olary bir biabraýçylyk gurşap alar. Olary Allahyň azabyndan gorap biljek hiç kimem ỳokdyr. Ỳüzleri edil garaňky gijäniň parçalary bilen ỳapylandyr. Ynha olar jähennemliklerdir. Olar şol ỳerde ebedi galarlar. 28. Olaryň hemmesini bir ỳere jemlӓp, soňam Allaha şӓrik goşanlara, “Sizem, şӓrikleriňizem ỳeriňizde garaşyň” diỳip aỳtjak günümizi oỳlan. Artyk olaryň (şӓrik goşanlary bilen) aralaryny doly aỳyrarys we bilelikde şӓrik goşanlary şeỳle diỳerler, “Siz bize ybadat etmeỳӓrdiňiz.” 29. “Indi bolsa siziň bize çokunmaňyzdan bihabardygymyza siziň bilen biziň aramyzda şaỳat hökmünde Allah ỳeter.” 30. Şol ýerde hemme kişi ozaldan eden zatlaryny göz önünden geçirip ỳatlar (we özüniň ahyrky ỳagdaỳyny öwrener) hemmesi hakykat eỳeleri bolan Allaha dolanyp bardyrylar we (ylah diỳip) toslan zatlary olary özbaşyna taşlap özlerinden daşlaşyp ỳitirim bolup giderler. 31. Şeỳle diỳ, “Sizi gökden we ỳerden kim ryzyklandyrýar? Ỳa-da eşitmek we görmek boỳunça üstünde hökmany güỳji bolan hӓkim kimdir? Ölüden dirini, diriden ölini kim çykarýar (ýaratýar)? Işleri kim ugrukdyrỳar?” “Allah” diỳerler. Şeỳle diỳ, “Onda Allaha garşy gelmekden sӓginjek dӓlmisiňiz?” 32. Ynha ol, siziň hakyky Rabbyňyz bolan Allahdyr. Hakdan başga diňe azgynlyk bardyr. Onda nähili bolỳarda (Hakdan) dӓndirilỳӓrsiňiz? 33. Rabbyňyň ỳoldan çykanlar hakyndaky, “Olar mundan beỳlӓk imana gelmezler” sözi ynha şeỳle hakykat bolandyr. 34. Şeỳle diỳ, “Allaha şӓrik goşan şӓrikleriňizden, ilki başlangyçdan ýaradyp biljek, soňam ony gaỳtalap biljek barmy?” Şeỳle diỳ, “Allah başlangyçda ilkinji gezek ýaradar, soňam ony gaýtalar. Onda nähili bolỳarda (hakdan) dӓndirilỳӓrsiňiz?” 35. Şeỳle diỳ, “Allaha şӓrik goşan şӓrikleriňizden haka ỳetirjek bolan biri barmy?” Şeyle diỳ, “haka Allah ỳetirer.” Şeỳle bolsa, “haka ỳetirenmi tabyn bolmaga laỳykdyr, ỳogsam ỳetirmedikçe dogry ỳoly tapmaỳan birimi? Nӓme bolỳar size? Nӓhili höküm berỳӓrsiňiz?” 36. Olaryň köpüsi diňe çak-çeniň yzyndan gider. Eỳsem çaklama, hakyň adyna hiç zadyň ornuny tutmaz. Şübhesiz Allah olaryň edỳӓnlerini hakykaty bilen bilendir. 37. Bu Gurhan, Allahdan (indirilen bolup) başgasy tarapyndan toslanan dӓldir. Emma ol özünden ozalkylary tassyklaýjy we kitaby, lewhi mahfuzda (başdan ahyra ýazylan ýerde ýazylgy) açyklaýjy hökmünde indirilendir. Munda hiçbir şübhe ỳokdyr. (Ol) ӓlemleriň Rabby tarapyndandyr. 38. Ỳogsa-da ony (Muhammediň özi) tosladymy diỳỳӓrler? Şeỳle diỳ, “Eger dogry aỳtỳanlardan bolsaňyz, hany sizem onuň ỳaly meňzeş bir süre getiriň we Allahdan başga çagyryp biljegiňiz kim näme bar bolsa, olaram kömege çagyryň.” 39 Ỳok! Beỳle dӓl. Olar, ylmyna aň ýetirip bilmedikleri we özlerine ỳorgudy gelmedik bolan bir zady ỳalanladylar. Özlerinden ozalkylaram (pygamberleri we olara indirilen kitaplary) şeỳle ỳalan diỳipdiler. Gör, ol zalymlaryň soňy nӓhili boldy? 40. Aralarynda şeỳlelerem bardyr, oňa (Gurhana) ynanar, ỳene şolardan şeylelerem bardyr, oňa ynanmaz. Rabbyň bozgunçylary gaty gowy bilendir. 41. Eger-de olar saňa ỳalan diỳseler, şeyle diỳ, “Meniň işim maňa degişlidir. Siziň işiňizem size. Siz meniň edenlerimden daşsyňyz. Menem siziň edýän zatlaryňyzdan daşdyryn (jogapkӓrli dӓldirin).” 42. Olardan saňa gulak salanlaram bardyr. Emma kerlere, onsoňam akyllary ỳetmeỳӓn bolsa, şolara senmi eşitdirjek? 43. Aralaryndan saňa seredenlerem bardyr. Emma körlere, onsoňam hakykaty görmeỳӓn bolsalar, senmi dogry ỳoly görkezjek? 44. Şübhesiz Allah ynsanlara hiç-hili ỳagdaỳda zalymlyk etmez, emma ynsanlar özlerine zalymlyk ederler. 45. Olary gaỳtadan direldip hemmesini bir ỳere jemlӓp ỳygnajak güni, edil gündiziň bir sagadyndan başga bolmadyk (tӓze aỳrylanlar) ỳaly aralarynda tanyşarlar. Allaha gowuşmany ỳalan saỳanlar zyýana galandyr we dogry ỳoly tapan däldirler. 46. Olary gorkuzýan zatlarymyzyň bir bölegini saňa görkezsegem (görkezmӓn) seni öldürseler hem, soňunda olaryň dolanjak ỳeri bizedir. Soňam Allah olaryň edỳӓnlerine şaỳatdyr. 47. Her ymmatyň bir pygamberi bardyr. Olaryň pygamberi baryp duýdyran wagtynda aralarynda adalat bilen höküm berler we olara asla zalymlyk edilmez. 48. “Eger-de dogry aỳtỳanlardan bolsaňyz (hany aỳdyň) bu gorkuzýanyňyz haçan bolar” diỳỳӓrler. 49. Şeỳle diỳ, “Allah islemedikçe, men özüme hem bir zyỳan ýa-da bir peỳda berjek güỳje eỳe dӓldirin. Her halkyň (milletiň) bir ajal wagty bardyr. Olaryň ajallary ýeten wagtynda ony öňe-de yza-da süýşirip bilmez.” 50. Şeỳle diỳ, “Aỳdyň bakaly, onuň azaby size gijede ỳa da gündiziň gününde (duỳdansyz) barjak bolsa, günӓkӓrler munuň haỳsysyny gyssagly islӓrler?” (Bularyň hiç haỳsysy islenjek bir zat dӓldir). 51. (Olara) Azap bolandan soňmy oňa iman etdiňiz? Şuwagtmy? Eỳsem siz ony gyssagly isleỳӓrdiňiz” (diỳiler). 52. Soňam zalymlyk edenlere, “Ebedi azaby dadyň (çekiň)! Siz diňe wagtynda gazananyňyzyň jezasyny çekỳӓrsiňiz” diỳler. 53. “Ol (azap) çynmydyr?” diỳip senden habar soraỳarlar. Şeỳle diỳ. “Elbetde Rabbymyň adyndan and içỳӓn, elbetde ol hakdyr. Siz (bu meselede Allahy) ejiz goýup bilmersiňiz.” 54. (Ol gün) zalymlyk eden hemme kişi, eger-de ỳer-ỳüzünde ӓhli zada eỳe bolsa, özüni halas etmek üçin ony zamun edip bererdi. Azaby görenlerinde için çekip puşman bolarlar. Olara zulum edilmӓn aralarynda adalat bilen höküm berler. 55. Şuny bilip goỳuň, göklerdӓki ähli zat we ỳerdӓki ӓhli zat Allahyňkydyr. Ỳene-de şunam bilip goỳuň, Allahyň wadasy hakdyr. Ỳöne olaryň köpüsi muny bilmez. 56. Ol direlder we öldürer, diňe oňa dolanyp bardyrylarsyňyz. 57. Eỳ ynsanlar! Ynha size Rabbyňyzdan bir öwüt-nesihat, kalplara şypa we ynanlar üçin ỳol görkeziji rehimdarlyk (bolan Gurhan) geldi. 58. Şeỳle diỳ, “diňe Allahyň eçilmegi we rӓhimdarlygy bilen, ỳalňyz bular bilen begensinler. Bu, olaryň ỳygnap oturanlaryndan has haỳyrlydyr.” 59. Şeỳle diỳ, “Allahyň size indireni, siziňem bir bölegini halal, bir bölegini haram kylan rysgallaryňyz hakynda nӓme diỳersiňiz?” Şeỳle diỳ, “Munuň üçin Allahmy size rugsat berdi ỳogsa-da Allaha töhmetmi atýarsyňyz?” 60. Allaha garşy ỳalan toslanlaryň, kyỳamat gününi, hakynda çaklary namedir? Şübhesiz Allah ynsanlara garşy köp jomartdyr, nygmat berendir. Emma olaryň köpüsi (onuň nygmatlaryna) şükür etmezler. 61. Eỳ Muhammed! Sen haỳsy işde bolsaňam bol, oňa degişli Gurhandan nӓme okasaň oka we (eỳ ynsanlar, sizlerem) haỳsy zady etseniz edin, siz oňa girişeniňizde biz sizi hökman göreris. Ne ỳer-de we ne gök-de, zerre agyrlygynda (hatda tozan ýaly) bu zerredenem has kiçi ỳa da has uly bolsun, hiç-bir zat Rabbyňdan uzak (we gizlin) bolmaz. Hemme bolan zatlaryň barysy hökman aç-açan bir ktapda, lewhi mahfuzdadyr (başdan ahyra ýazylan ýerde ýazylgydyr). 62. Bilip goỳuň, Allahyň dostlaryna hiç-hili gorky ỳokdyr. Olar gynanmazlaram. 63. Olar iman edip, Allaha garşy gelmekden sӓginenlerdir. 64. Dünỳӓ durmuşynda hem de ahyrýet-de olar üçin buşlyk bardyr. Allahyň sözlerinde hiç-hili üỳtgeme ỳokdyr. Ynha bu, uly üstünlikdir. 65. Olaryň (inkӓrçileriň) sözleri seni ynjytmasyn. Sebäbi bütin güỳç Allahyňdyr. Ol hakykaty bilen eşidendir we hakykaty bilen bilendir. 66. Bilip goỳuň, göklerde we ỳer-ỳüzünde kim bar bolsa hemmesi Allahyňkydyr. Allahdan başgasyna çokunanlar (hakykatynda) Allaha şӓrik goşanlaryna tabyn bolmaỳarlar. Şübhesiz olar diňe çaklama bilen boýun bolỳarlar we diňe ỳalan sözleỳӓrler. 67. Ol, siziň üçin içinde dynjyňyzy alyň diỳip gijӓni (garaňkyny), gündizi bolsa ýagtylyk kylandyr. Şübhesiz munda eşiden bir toplum üçin sapaklar bardyr. 68. “Allah bir çaga edindi” diỳdiler. Ol, mundan daşdyr. Ol hemme taraplaỳyn çӓksiz baỳdyr. Göklerdӓki ähli zat we ỳerdӓki ӓhli zat onuňkydyr. Bu barada eliňizde hiç-hili delilem ỳokdyr. Allaha garşy bilmeỳӓn bir zadyňyzymy aỳtỳarsyňyz? 69. Şeỳle diỳ, “Allah hakynda ỳalan toslanlar asla halas bolmazlar.“ 70. Olar üçin dünỳӓde (wagtlaỳynça) bir peỳdalanmak bardyr. Soňra dolanyp bardyryljak ýeri bizedir. Soňra- da inkӓr eden zatlaryna garşylyk, olara gazaply azaby datdyrarys (çekdireris). 71. Nuhyň habaryny olara oka! Hany ol bir wagt kowmyna şeỳle diỳipdi; “Eỳ kowmym! Eger-de meniň ỳagdaỳ-derejӓm we Allahyň aỳatlary bilen öwüt-nesihat bermegim, size agyr degỳӓn bolsa, (bilip goỳuň) men diňe Allaha daỳanyp ynandym. Artyk sizem (maňa) nӓme etjegiňizi şӓrikleriňiz bilen birlikde karar berin-de, işiniz size dert bolmasyn! Mundan sonra maňa beren hökümiňizi ýerine ýetiriň, maňa möhletem bermӓň!” 72. Eger-de ỳüzüňizi sowỳan bolsaňyz, onsuzam sizden hiç-hili töleg soramadym. Meniň tölegim, diňe Allaha degişlidir. Maňa musulmanlardan bolmagym buỳruldy.” 73. Ony ýene-de ỳalanladylar. Bizem ony we onuň bilen birlikde gӓmide bolanlary halas etdik we olary beỳlekileriň ỳerine geçirdik. Aỳatlarymyzy ỳalanlaýanlary hem suwda gark etdik. Gör duỳdyrylanlaryň (emma söze düşünmeỳӓnleriň) soňy nӓhili boldy? 74. Soňam, onuň yzyndan birnӓçe pygamberi öz toplumlaryna göýberdik. Olara aç-açan gudratlar görkezdiler. Emma olar öňden ỳalan diỳỳӓn zadyna ynanjagam dӓldiler. Ynha biz hetdinden aşa gidenleriň kalplaryny şeỳdip möhürlӓris. 75. Soňra bularyň yzyndan Parawun bilen kethudalaryna hem Musa we Haruny gudratlarymyz bilen göýberdik. Emma ulumsylyk etdiler we günӓkӓr bir toplum boldylar. 76. Gatymyzdan özlerine hak (gudrat) berlende, şübhesiz bu aç-açan bir jadygöỳlikdir diỳdiler. 77. Musa, “Size hak berlende, onuň hakynda şeỳlemi diỳỳӓrsiňiz? Bu bir jadygöỳlikmidir? Eýsem gözbagçylar, gutulmazlar” diỳdi. 78. “Bizi, şeỳle ata-babalarymyzyň ỳolundan barỳan ỳolumyzdan dӓndirip, ỳer-ỳüzündӓki hӓkimiýeti ikiňiziň eline geçsin diỳmek üçinmi bize geldiň?” diỳdiler. “Biz ikiňizede ynanmaỳarys.” 79. Parawun, “bütin ussat gözbagçylary maňa getirin” diỳdi. 80. Gözbagçylar gelende Musa olara, “Ýere atjagyňyz atyň (hünӓriňizi görkeziň)” diỳdi. 81. Gözbagçylar atjaklaryny atyp bolan soň, Musa, “Siziň bu edeniňiz gözbagçylykdyr. Allah ony elbetde boşa çykarar” diỳdi. Sebäbi Allah bozgunşçylaryň işini ugruna eltmez. 82. Günӓkӓrleriň göwnünden turmasa-da, Allah hak sözleri bilen hakykaty ỳüze çykarar. 83. Parawun we kethudalaryň özlerine erbetlik ýetirmeginden gorkup, kowmynyň kiçi bir toparyndan başgasy Musa iman etmedi. Sebäbi Parawun ol ỳerde zulum, zorluk edỳӓn biridi. Ol hakykatdanam hetdinden aşa gidenlerdendi. 84. Musa, “Eỳ kowmym! Eger-de siz hakykatdanam Allaha iman eden bolsaňyz, oňa tabyn bolanlardan bolsaňyz, artyk diňe Oňa sygynyň” diỳdi. 85. Olaram şeỳle diỳdiler, “Biz ỳeke-tӓk Allaha sygyndyk.” “Eỳ Rabbymyz, bizi zalymlar toplumynyň basgyn etmegine we gazabyna uçratma!” 86. “Bizi rӓhimdarlygyň bilen ol kapyrlar toplumyndan halas et.” 87. Musa we doganyna, “Kowmyňyz üçin Müsürde (gaçybatalga) öỳler taỳýarlaň we öỳleriňizi namaz kylynỳan ỳerler ediň. Namazlary takyk kylyň. Möminlere buşla” diỳip wahyỳ bilen habar berdik. 88. Musa şeỳle diỳdi, “Eỳ Rabbymyz! Hakykatdanam sen Parawuna we onuň kethudalaryna dünỳӓ durmuşynda ençeme bezeg şaỳ-sepleri we mal baỳlygyny berdiň. Eỳ Rabbymyz, hak dogry ỳoluňdan çyksynlar diỳipmi? Eỳ Rabbymyz, sen olaryň mallaryny syryp süpür we kalplaryna darlyk ber, sebäbi olar gazaply azaby görỳӓnçӓ iman etmezler.” 89. Allah hem “Her ikiňizem dogasy kabul edildi. Şeỳle bolsa dogryçyl bolmaklyga dowam ediň we bilmeỳӓnleriň ỳolundan gidӓýmäň” diỳdi. 90. Israỳyl ogullaryny deňizden geçirdik. Parawunam esgerleri bilen birlikde zulum etmek hem-de hüjüm etmek üçin derrew olary yzarlap başlady. Teý-Ahyr soňy (Parawun) gark bolup barỳarka, “Israỳyl ogullarynyň iman edeninden başga ylah ỳokdygyna ynandym, ykrar edýärin. Menem musulmanlardandyryn” diỳdi. 91. Indimi (şuwagtmy)? Eỳsem has ozaldan garşy durup bozgunçylardan bolup, toplumy perişan ýagdaýa düşürdin! 92. Bizem şugün bedeniňi, senden soňky geljekkilere sapak bolmagyň üçin halas ederis. Sebäbi ynsanlardan köpüsi aỳatlarymyzdan hakykatdanam bihabardyr. 93. Kasam bolsun! Biz, “Israỳyl ogullaryny gaty gowy bir ỳurda ỳerleşdirdik we olara arassa ryzyklar berdik. Özlerine maglumat barỳança aỳralyga düşmediler. Şübhesizdir, aỳralyga düşen zatlary hakynda Rabbyň kyỳamat güni aralarynda hökmüni berer.” 94. Eger de saňa indiren zadymyzdan şübhe edỳӓn bolsaň, senden ozalky kitaby (Töwraty) okaỳanlardan sora. Kasam bolsun! “Saňa Rabbyňdan hak gelendir. Onda, şübhe edenlerden bolaýma! 95. Allahyň aỳatlaryny ỳalanlaỳanlardan bolmakdan sӓgin! Ỳogsa-da zyỳan-zepere uçraýanlardan bolarsyň. 96.97. Şübhesiz, haklarynda Rabbyňyň sözi (hökümi berlenler) bolanlar, özlerine ähli gudratlar görkezilse hem gazaply azaby görýänçä ynanmazlar. 98. Ýunusyň kowmyndan başga, käşgä (azaby görmän) iman edip, imany özüne peýda beren ýeke-täk bir ýurt halky bolsady. (Ýunusyň kowmy) iman edensoň, dünýä durmyşyndan (süýrenip görjek) masgaraçylyk azabyny olardan daşlaşdyryp, olary belli bir wagta çenli peýdalandyrypdyk. 99. Eger-de Rabbyň islesedi, ýer-ýüzünde bolanlaryň elbetde ählisi iman ederdiler. Şeỳlekӓ senmi mömin bolsunlar diỳip ynsanlary mejbur etjek? 100. Allahyň rugsady bolmasa, hiç-kim iman etmez. Allah, azaby akyllaryny gowy ulanmaỳanlara berer. 101. Şeỳle diỳ, “Göklerde we ỳerde nӓmeler bar, bir seretseňizä?” Ỳöne aỳatlar we duỳdyryşlaryňa, ynanmaỳan bir topluma hiç-hili peỳdasy bolmaz. 102. Olar diňe özlerinden ozal gelip geçenlerin başlaryna gelen (azap doly) günlerin meňzeşinemi garaşỳarlar. Şeỳle diỳ, “Garaşyň bakaly, menem siziň bilen birlikde garaşỳanlardandyryn.” 103. Soňra Resullarymyzy we iman edenleri halas ederis. “Eỳ Muhammed!” Edil şolar ỳaly üstümize bir hak hökmünde ynanlaram halas ederis. 104. Şeỳle diỳ, “Eỳ ynsanlar, eger meniň dinimden haỳsydyr bir şübhe edỳӓn bolsaňyz, bilip goỳuň men Allahy taşlap siziň çokunỳanlaryňyza çokunmaryn. Ýöne siziň janyňyzy aljak bolan Allaha gulluk ederin. Maňa möminlerden bolmagym buỳruldy.” 105.106. Ỳene maňa şeỳle buỳruldy. “Haka ỳönelen biri hökmünde ỳüzüňi dine sow. Allaha şӓrik goşanlardan bolaýma!” Allahy taşlap, saňa peỳdasy we zeperi ỳetmejek zatlara yalbarma! Eger-de beỳle edӓỳseňem şübhesiz sen zalymlardan bolarsyň.” 107. Eger-de Allah sana haỳsydyr bir zeper ỳetirjek bolsa, bilip goỳ ony, Ondan başga giderip biljek ỳokdyr. Eger-de saňa bir haỳyr islese, onuň eçilmekligine päsgel bolup biljegem ỳokdyr. Ol muny gullaryndan islӓnine ỳetirer. Ol köp bagyşlaýandyr we köp rehimdarlyk edendir. 108. Şeỳle diỳ, “Eỳ ynsanlar, size Rabbyňyzdan hak (Gurhan) gelendir. Artyk kim hak ỳola girse diňe özi üçin girer. Kim hak ỳoldan çykaỳsada diňe özüne garşy ỳoldan çykar. Men sizden jogapkӓr dӓldirin.” 109. Eỳ Muhammed! “Saňa wahyỳ bilen habar berlene tabyn bol we Allah hökmini berỳӓnçӓ sabyr et. Ol höküm berenleriň iň haỳyrlysydyr.”